– Η Μακρόνησος και οι «επισκέπτες» της…
‘Ισως κάτι να είχε ακούσει ο ποιητής της ρωμιοσύνης όταν έγραφε στον «Πέτρινο χρόνο» :
«..Κι η Παναγιά του Πόντου φλωροκαπνισμένη απ’ το σούρουπο
να σεργιανάει ξυπόλυτη στην αμμουδιά
συγυρίζοντας τα σπίτια των μικρών ψαριών
καρφώνοντας μ’ ένα θαλασσινό σταυρό τη φεγγαρίσια της πλεξούδα..»
(Γιάννης Ρίτσος -Πέτρινος χρόνος-Τα Μακρονησιώτικα)
Κάτι που κατά ένα περίεργο τρόπο φαίνεται να διέφυγε της προσοχής της ιστορικής αφήγησης για την Μακρόνησο.
Σχεδόν όλες οι αφηγήσεις που αφορούν την Μακρόνησο ξεκινούν με το «Μακρόνησος , νήσος Ελένη κατά την αρχαιότητα κλπ » . Μερικές αφιερώνουν τρεις σειρές με μια σχεδόν παρόμοια φράση για τους (ολιγάριθμους από μια πρόχειρη έρευνα που κάναμε) Τούρκους αιχμαλώτους των βαλκανικών πολέμων που έμειναν εκεί για μικρό χρονικό διάστημα μέχρι να προωθηθούν στην Τουρκία και περνούν στην περίοδο για την οποία και είναι γνωστή η Μακρόνησος. Την περίοδο που λειτούργησε ως στρατόπεδο συγκέντρωσης «εθνικής αναμόρφωσης» , και το όνομα Μακρόνησος ήταν συνώνυμο της φρίκης και του τόπου μαρτυρίου για χιλιάδες αγωνιστές της αριστεράς.
Σχετικά στην Βικιπαιδεια και στην «Αυγή» «..Κάποιοι Μακρονησιώτες μέσα στις αφηγήσεις τους ανέφεραν και τούτο το σημάδι της ιστορίας του ξερονησιού, ελάχιστα γνωστό: σκάβοντας λίγο, έβρισκαν κόκαλα από κορμιά πρόχειρα παραχωμένα. Ήταν οι Τούρκοι αιχμάλωτοι των Βαλκανικών πολέμων, που είχαν μεταφερθεί στο ξερονήσι και αφέθηκαν από το ελληνικό κράτος να πεθάνουν κατά χιλιάδες… Πέθαναν από… χολέρα ήταν η επίσημη εξήγηση που δόθηκε κάποια στιγμή..»
Όμως αυτό που διέφυγε και διαφεύγει των σχετικών με την Μακρόνησο αφηγήσεων ήταν ότι υπήρξαν και άνθρωποι που «επισκέφθηκαν» δυό φορές την Μακρόνησο.
Και τις δύο φορές για κάθαρση…..
στην «εθνική κολυμβήθρα» κατά τον Κωνσταντίνο Τσάτσο. Την πρώτη από λοιμώδη νοσήματα και την δεύτερη από το «μικρόβιον του κομμουνισμού». Παιδιά την πρώτη φορά, ώριμοι άνδρες την δεύτερη…
Η Μακρόνησος λειτούργησε για ένα και πλέον χρόνο ως λοιμοκαθαρτήριο προσφύγων ( Ποντίων κατά κύριο λόγο ) την περίοδο 1922-1923 . «Φιλοξενήθηκαν» δεκάδες χιλιάδες προσφύγων κάτω από απάνθρωπες και τραγικές συνθήκες με αποτέλεσμα πάρα πολλοί να αφήσουν εκεί την τελευταία τους ανάσα.
Ίσως το νούμερο που μας δίνει ο Ριζοσπάστης στις 8-12-1923 στο κεντρικό του άρθρο «Προς τις εργαζόμενες προσφυγικές μάζες» να τρομάζει και φαντάζει υπερβολικό αλλά δεν πρέπει να απέχει πολύ από την πραγματικότητα και αποτυπώνει τις άθλιες συνθήκες με τις οποίες υποδέχθηκε το ελληνικό κράτος τους πρόσφυγες στο λοιμοκαθαρτήριο της Μακρονήσου. «..Αυτοί φάγανε 40 χιλιάδες πρόσφυγες στη Μακρόνησο στην καραντίνα..».
Κάτι που αποτυπώνεται πολύ καθαρά και σε μια μαρτυρία- επιστολή ενός Πόντιου «Μακρονησιώτη» στις 4 – 1- 1923 προς έναν γνωστό του στην Κωνσταντινούπολη.
«…Απεβιβάσθημεν εν Μακρονησίω (ακατοίκητον) όπου υπέστημεν αληθή Οδύσσειαν και όπου εύρον τον θάνατον σχεδόν το ήμισυ των προσφύγων…».
Μετά από δίμηνη παραμονή στην Μακρόνησο » ..εύρον τον θάνατον σχεδόν το ήμισυ των προσφύγων..» !!! μας πληροφορεί η επιστολή…..
.
"Ριζοσπάστης 26-3-1923"
Από τα μέσα του 1922 άρχισαν κατά χιλιάδες να αποβιβάζουν στην Μακρόνησο Πόντιους (κυρίως) πρόσφυγες όπου μετά από ολιγόμηνη «περιποίηση-απολύμανση» προωθούνταν στην υπόλοιπη Ελλάδα. Για άφιξη 3.750 Ποντίων μας πληροφορεί η εφημερίδα «Ριζοσπάστης» στις 26-3-1923, για την αναχώρηση από την Μακρόνησο 5.500 προσφύγων μας μιλά η εφημερίδα «Εμπρός» στις 13-9-1922 …..
.
.
"Εμπρός" 13-9-1922
Σχετικά δημοσιεύματα στον τύπο της
εποχής υπάρχουν πολλά. Παραθέτουμε ενδεικτικά μόνον μερικά…(κλικ στις φωτογραφίες για μεγέθυνση)
.
Στην Μακρόνησο εκείνη την εποχή λειτούργησε και αμερικανική «επιτροπή περίθαλψης προσφύγων» η οποία μάλιστα (μην χάσει…)εξέδιδε και σχετικές καρτ ποστάλ με τις δραστηριότητές της !!!! Δείτε την σχετική φωτογραφία .
.
.
.
.
Μέλη εκείνης της αμερικανικής αποστολής στην Μακρόνησο περιγράφουν πως βίωσαν εκείνες τις στιγμές στο βιβλίο του BRUCE CLARK -«Δύο φορές ξένος» -Εκδόσεις Ποταμός 2007.
«..Ένας Αμερικανός που ήταν μέλος κάποιας άλλης φιλανθρωπικής αποστολής και ταξίδευε με το «Ιωνία» προσπάθησε μάταια να πείσει την Λαβτζόι ότι ήταν πολύ επικίνδυνο να αφήσει μία χούφτα γυναίκες μόνες τους σε ένα νησί, οι προσωρινοί κάτοικοι του οποίου είχαν σχεδόν χάσει τα λογικά τους από τις δοκιμασίες του ταξιδιού. Πολλών τα παιδιά είχαν
φωτο από την Επιτροπή Ποντιακών Μελετών
πεθάνει και είχαν υποστεί το μαρτύριο να βλέπουν τα σωματάκια να πετιούνται στη θάλασσα και ύστερα να επιπλέουν γύρω από το καράβι..»
«..Οι συνθήκες των προσφύγων δεν περιγράφονται. Άνθρωποι, συνήθως γυναικόπαιδα, χωρίς πατρίδα, απόκληροι όλου του κόσμου. Ανίκανοι να μιλήσουν ελληνικά. Τους μαζεύουν και τους οδηγούν από τόπο σε τόπο σαν τα ζώα. Τους ρίχνουν σε σκοτεινές τρύπες και τρώγλες. Δεν έχουν φαγητό, πετρέλαιο, νερό, σκεπάσματα και ρούχα. Είναι παγωμένοι, πεινασμένοι και άρρωστοι…»
.
.
Τα κόκαλα από κορμιά πρόχειρα παραχωμένα που έβρισκαν οι Μακρονησιώτες πολιτικοί κρατούμενοι λοιπόν… ίσως να μην ήταν μόνο από Τούρκους αιχμαλώτους του 1912-13……
Ίσως κάτι να είχε υπ’ όψη ο Γιάννης Ρίτσος όταν έγραφε στον «Πέτρινο χρόνο» για «την Παναγιά του Πόντου που σεργιανούσε φλωροκανπισμένη και ξυπόλυτη στην αμμουδιά της Μακρονήσου». Ποιός ξέρει…..
—————–
Η πρώτη φωτογραφία του άρθρου είναι από το περιοδικό «National Geographic«- τεύχος Νοεμβρίου 1925 και αναφέρεται σε 6.000 πρόσφυγες από την Τραπεζούντα που μόλις έχουν φτάσει στην Μακρόνησο.
——————————————————————————————
7-2-2010
Lovetzoy Esther (Λαβτζόι, Εστέρ),η καλή Σαμαρείτισα των προσφύγων
«….Το βαρύτερο φορτίο που επωμίστηκαν αυτές οι γιατρέσσες από την Αμερική ήταν η εποπτεία της Μακρονήσου, ενός θλιβερού, ανεμοδαρμένου και συνήθως ακατοίκητου νησιού εννέα χιλιομέτρων, που βρισκόταν σε μικρή απόσταση από την παραλία της Αττικής και είχε οριστεί από τις αρχές ως τόπος καραντίνας για τους πρόσφυγες που είχαν προορισμό την Αθήνα. Στα απομνημονεύματα της η Λαβτζόι περιγράφει πολύ ζωντανά την επίσκεψη της στο νησάκι μία θυελλώδη μέρα τον Φεβρουάριο του 
1923. Το πλοίο «Ιωνία» ήταν αγκυροβολημένο στα ανοιχτά χωρίς να μπορεί να προσεγγίσει τη στεριά και λίγες μέρες νωρίτερα ο καπετάνιος είχε στείλει σήμα: «Τέσσερις χιλιάδες πρόσφυγες. Χωρίς νερό. Χωρίς τροφή. Ευλογιά και τυφοειδής πυρετός μεταξύ των επιβατών». Την επομένη μέρα που κόπασε επιτέλους η καταιγίδα και οι επιβάτες μεταφέρθηκαν στη στεριά, η Λαβτζόι παρατήρησε:
[Μια] τραγική πομπή αποτελούμενη από γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους και ελάχιστους αρτιμελείς άνδρες προχωρούσε με δυσκολία στην άμμο φορτωμένη με μπόγους. Πολλοί από τους ηλικιωμένους ήταν τόσο εξαντλημένοι που χρειάστηκαν βοήθεια για να κατευθυνθούν προς το στρατόπεδο των «ακάθαρτων» όπου όλοι οι νεοφερμένοι ήταν αναγκασμένοι να παραμείνουν μέχρι να ξεψειριαστούν και να απολυμανθούν τα λιγοστά τους υπάρχοντα.
Η ομάδα των Αμερικανίδων είχε ήδη συγκροτήσει και θέσει σε λειτουργία τρία πρόχειρα νοσοκομεία. Ένα για ευλογιά, ένα για τύφο και ένα για μη μεταδοτικές ασθένειες, αν και «πολλοί πέθαιναν μετά την αποβίβαση τους, οι περισσότεροι από εξάντληση που οφειλόταν στην έλλειψη φαγητού ή νερού και στις κακουχίες που προκάλεσε αυτή η εφιαλτική έξοδος».
Ένας Αμερικανός που ήταν μέλος κάποιας άλλης φιλανθρωπικής αποστολής και ταξίδευε με το «Ιωνία» προσπάθησε μάταια να πείσει την Λαβτζόι ότι ήταν πολύ επικίνδυνο να αφήσει μία χούφτα γυναίκες μόνες τους σε ένα νησί, οι προσωρινοί κάτοικοι του οποίου είχαν σχεδόν χάσει τα λογικά τους από τις δοκιμασίες του ταξιδιού. Πολλών τα παιδιά είχαν πεθάνει και είχαν υποστεί το μαρτύριο να βλέπουν τα σωματάκια να πετιούνται στη θάλασσα και ύστερα να επιπλέουν γύρω από το καράβι. Αν ποτέ το νησί απομονωνόταν λόγω κακοκαιρίας και τελείωνε το νερό, αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να παραφρονούσαν και να τις σκότωναν. Αυτή η προειδοποίηση καθόλου δεν πτόησε την γιατρό που ήταν υπεύθυνη του νοσοκομείου του νησιού, την κυρία Όλγα Στάσνι από την Όμαχα, η οποία του απάντησε ότι «τα παιδιά μου έχουν μεγαλώσει και παντρευτεί […] Δεν έχω άλλα καθήκοντα εκτός από τα καθήκοντα μου εδώ». Τελικά η κυρία Στάσνι παρέμεινε στη Μακρόνησο για άλλους πέντε μήνες περίπου. Ο βασικός βοηθός της Δρ. Πόμπουρας πέθανε από τον τύφο αλλά η ίδια βγήκε ζωντανή από την περιπέτεια και κάποτε μπόρεσε να επιστρέψει στην πατρίδα της τη Νεμπράσκα.
Η παραμονή της Λαβτζόι στη Μακρόνησο ήταν πολύ πιο σύντομη. Μερικές ώρες αφότου παρατήρησε τους πρόσφυγες να «περνούν ένας-ένας από τα τσουκάλια όπου έπαιρναν ένα κομμάτι μαύρο ψωμί και λίγη φασολάδα, βρέθηκε να γευματίζει στο πιο αριστοκρατικό ξενοδοχείο της Αθήνας, τη Μεγάλη Βρετανία. Περιγράφει τα αισθήματα της με αφελή ειλικρίνεια. «Μόλις είχα γυρίσει από τη Μακρόνησο και η ατμόσφαιρα αυτού του κολαστήριου ήταν ακόμα ζωντανή μέσα μου. Στο δωμάτιο έβλεπα πεινασμένα παιδιά […] τα κοσμήματα που ήταν εκτεθειμένα στην τραπεζαρία θα μπορούσαν να ταίσουν τους παραδαρμένους του νησιού για ένα μήνα». Το ίδιο απόγευμα έστειλε μία αναφορά στο ΔΣ της οργάνωσης.
Οι συνθήκες των προσφύγων δεν περιγράφονται. Άνθρωποι, συνήθως γυναικόπαιδα, χωρίς πατρίδα, απόκληροι όλου του κόσμου. Ανίκανοι να μιλήσουν ελληνικά. Τους μαζεύουν και τους οδηγούν από τόπο σε τόπο σαν τα ζώα. Τους ρίχνουν σε σκοτεινές τρύπες και τρώγλες. Δεν έχουν φαγητό, πετρέλαιο, νερό, σκεπάσματα και ρούχα. Είναι παγωμένοι, πεινασμένοι και άρρωστοι…..»
———————————————————————————————-
7-2-2010 – Δυο μαρτυρίες από τους επισκέπτες της Μακρονήσου που μας ξαναθύμισε ο Βλ. Αγτζίδης :
54 Σχόλια »
Σχολιάστε
[Μια αριστεροποντιακή διαδικτυακή κολεχτίβα]
“Ξέρω πως ποτέ δε σημαδεύουνε στα πόδια.
Στο μυαλό είναι ο Στόχος,
το νου σου ε;”
-”ΠΟΝΤΟΣ και ΑΡΙΣΤΕΡΑ”: Ποιοί και Γιατί……….
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ: Αθώωσαν τους υπεύθυνους της Μικρασιατικής Καταστροφής….
ΑΝΑΘΕΜΑ!
Το πρωτοσέλιδο τουρκικής εφημερίδας (Αύγουστος ’22) με τις φωτογραφίες των Γούναρη και Στράτου και τον τίτλο:
«ΓΟΥΝΑΡΗΣ-ΣΤΡΑΤΟΣ: ΟΙ ΣΩΤΗΡΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ»
Η Διεθνής στα ποντιακά
(από την ΕΣΣΔ του Μεσοπολέμου)
Η Διεθνής (κ.ά) στα ποντιακά ,
όπως τραγουδήθηκε στην Ελλάδα,
σε απαγγελία μπάρμπα Γιάννη Ταμτάκου με συνοδεία didgeridoo
«Σαράντα Μήλα Κόκκινα» από τον Μάνο Κατράκη
ΔΙΑΒΑΣΤΕ:
-Σφαγή της Σμύρνης: ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ!
-H Λούξεμπουργκ, ο Πόντος και το εθνικό ζήτημα
Τα μνημεία των προσφύγων του ’22
Για τις διαφημίσεις της WordPress
ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ (Πόντος-Μικρά Ασία-ΕΣΣΔ)
Δρόμος της Αριστεράς
Ενα blog για τον Εμφύλιο
Σχόλια
Trisnastivaliotromot… στη 100 χρόνια από τη Μικρασιατική… Agtzidis Vlassis στη -Ο ανορθολογισμός του Νίτσε κα… παντελης ορφφανιδης στη -Φέσι το ελληνικόν… Βλάσης Αγτζίδης στη Οι περιπέτειες της ουκρανικής… Αφώτιστος Φιλέλλην στη -Πολυτεχνείο ’73: (όσο κ… Agtzidis Vlassis στη -Ο Φαλμεράιερ και η συνέχεια τ… Ανδρέας στη -Oι Έλληνες στο μαχνοβίτικο… Ανδρέας στη -Καλό ταξίδι παππού Γιώργ… Ανδρέας στη -Στο Σαλάτς του Κιλκίς και άλλ… Ανδρέας στη -Οι Ουϊγούροι, η Κίνα, ο παντο…
Toυ Taner Akçam
Mόλις κυκλοφόρησε
Για τη Μνήμη και το Τραύμα
Σοβιετικός Μεσοπόλεμος
Οι δικοί μας Καυκάσιοι
Πόντος και Αριστερά 
Βέβαια να ξεκαθαρίσουμε ότι ούτε και το ΚΚΕ είδε από την πρώτη στιγμή με καλό μάτι τους πρόσφυγες. Δεν τους αντιμετώπισε αρχικά ως αναξιοπαθούντες ανθρώπους που θα έπρεπε να τους συμπαρασταθεί και να δημιουργήσει δίκτυα περίθαλψης και αλληλεγγύης. Τους είδε εχθρικά, ως «όπλο του βενιζελισμού» και τους κατέτασσε στην ίδια αρνητική κατηγορία με τους κομματάρχες και τους χαφιέδες. («Το ΚΚΕ. Επίσημα Κείμενα, τόμ. Α’ σελ. 366)
Η στάση του βρίσκεται στην ίδια γραμμή με τα εργατικά συνδικάτα της Αθήνας που το 1916 ζητούσαν από την κυβέρνηση να απαγορεύσει στους εργοδότες να προσλαμβάνουν πρόσφυγες για να μην πέσουν τα μεροκάματα. Αναφερόταν στους πρόσφυγες του πρώτου διωγμού από τη Μικρά Ασία (1914) που είχαν έρθει στη «μητέρα-πατρίδα» για να γλυτώσουν και βρέθηκαν στο στόχαστρο τόσο των παρακρατικών «Επίστρατων» του Μεταξά, όσο και των παλαιοελλαδιτών εργατιστών συνδικαλιστών.
Μόνο όταν το ΚΚΕ συνειδητοποίησε ότι οι βίαια προλεταριοποιημένοι Έλληνες της Ανατολής θα μπορούσαν να αποτελέσουν θαυμάσια δεξαμενή άντλησης οπαδών και στελεχών άρχισε η «φιλοπροσφυγική» στροφή του, οπότε οι προκηρύξεις του πλέον απευθύνονταν σε «Εργάτες, Αγρότες και Πρόσφυγες». Παράλληλα άρχισε και η ένταξη σ’ αυτό προσφύγων που ήδη είχαν φιλοκομμουνιστικά αισθήματα, οπότε άλλαξε πλήρως κοινωνική στάση, διατηρώντας όμως τις αντιδραστικές του ερμηνείες για τα Μικρασιατικά (ιδεολογικοποίηση της εξωτερικής πολιτικής της νεαρής ΕΣΣΔ), αλλοτριώνοντας μ’ αυτές την προσφυγική πρωτοπορία.
Για τη στάση των «Επίστρατων» και το πογκρόμ κατά των προσφύγων το 1916 βλέπε: http://kars1918.wordpress.com/2008/12/17/plevris-nakratzas/
Μ-π
Για άλλη μια φορά οι αντι-ΚΚΕ παρωπίδες σας οδηγούν σε τρομακτικές ιστορικές διαστρεβλώσεις:
-Το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που στάθηκε ειλικρινά αλληλέγγυο στους πρόσφυγες, οι δεσμοί δε που δημιούργησε έκτοτε με το προσφυγικό στοιχείο μετέτρεψε τους προσφυγικούς συνοικισμούς σε προπύργια του εργατικού-αριστερού-προοδευτικού-κομμουνιστικού κινήματος της χώρας μας.
-Το «απόσπασμα» από τα Επίσημα Κείμενα που παραθέτεις (και που σκόπιμα δεν το παραθέτεις όλο), αναφέρεται στους πρόσφυγες ως «θύματα» του βενιζελισμού και δεν τους «κατατάσσει» βέβαια στην ίδια κατηγορία με τους χαφιέδες, κλπ. Ότι χρησιμοποιήθηκαν οι πρόσφυγες ποικιλοτρόπως και χυδαίως από τον βενιζέλο για τις πολιτικές του επιδιώξεις στο μεσοπόλεμο είναι γνωστό. Αν το αμφισβητείτε και αυτό, ευχαρίστως να ανοίξουμε μια συζήτηση, να το δούμε με περισσότερη λεπτομέρια, αρχειακά υλικά, κλπ.
-Το πως τους αντιμετώπισε αρχικά, μπορείς να το δεις, λίγες σελίδες πριν το ντοκουμέντο που πετσοκομμένο παρέθεσες, στη σελίδα 338:
«Πρόσφυγες!
Δεν θα έλθετε μόνον στην αγκαλιά της εργατικής τάξεως, η οποία μόνη μπορεί να ανακουφίσειτον πόνο σας και ν’ ανακουφισθή αληθινά για την ανακούφισή σας, αλλά θα παλέψετε συγχρόνως μαζί με αυτήν στο πλευρό της ενάντια στον κοινό εχθρό -την κεφαλαιοκρατία- όταν θα σηκωθεί για να γκρεμίσει το καθεστώς άυτό της ιμπεριαλιστικής αχορτασιάς και του παράφρονος εθνικισμού ο οποίος σας οδήγησε στη σημερινή σας κατάντια.»
Και βέβαια υπάρχουν δεκάδες άλλα άρθρα στο Ριζοσπάστη της εποχής που ενδεχομένως να είναι πιο δύσκολο να τα βρείτε, αλλά καλό θα ήταν μιας και καταπιάνεστε τόσο συχνά με το θέμα, με τόσο λανθασμένα και παραπλανητικά συμπεράσματα.
Όσο για το ΚΚΕ, τα συνδικάτα και τους πρόσφυγες: το 1916 βέβαια δεν υπήρχε ΚΚΕ (ή ΣΕΚΕ), από τότε όμως που η ΓΣΕΕ συνδέθηκε με το ΚΚΕ, η ένταξη των προσφύγων στα σωματεία και η πάλη τους δίπλα στους γηγενής τέθηκε σε πρώτη προτεραιότητα (βλέπε π.χ. Ριζοσπάστης 19/10/1924)
Την καλησπέρα μου.www.erodotos.wordpress.com
«..ιμπεριαλιστικής αχορτασιάς και του παράφρονος εθνικισμού ο οποίος σας οδήγησε στη σημερινή σας κατάντια…”
Νάτος πάλι ο erodotos φουριόζος
Αλήθεια συμφωνείς με την παραπάνω θέση . Η ιμπεριαλιστική αχορτασιά (τίνος?) και ο παράφρων εθνικισμός έφταιξε για την Μικρασιατική Καταστροφή ?
erodotos
είσαι τελείως λάθος. Κατ’ αρχάς οι μόνες τρεις σωστές αποδόσεις της λέξης του «Ηρόδοτος» είναι «Herodotus» ή «Herodotos» ή «Irodotos». Εσύ διάλεξες τη λανθασμένη. Κι αυτό δεν θα ήταν και μεγάλο πρόβλημα εάν αυτή δεν ήταν η συνολική μέθοδός σου και για τα ζητήματα της ιστορίας του κομμουνιστικού κινήματος.
Λοιπόν πάμε στο προκείμενο:
Το ΣΕΚΕ μετά την αποχώρηση του Ν. Γιαννιού κυριαρχείται πλήρως από τις απόψεις του Μπεναρόγια (ο οποίος τελικά θα ανακαλύψει ότι ως προλετάριος έχει πατρίδα και θα καταφύγει για να ζήσει και να πεθάνει στο Ισραήλ) και της Φεντερασιόν. Ενώ η γενοκτονία στην Ανατολή από τον τουρκικό εθνικισμό έχει ξεκινήσει από το 1914, πλήθη προσφύγων έχουν κατακλύσει το Νεοελληνικό μας Βασίλειο και υπάρχει το ζήτημα του τρόπου με τον οποίο θα νατικατασταθεί η πολυεθνική μουσουλμανική Αυτοκρατορία που πλέον εξαφανίζεται απ’ την ιστορία, θεωρεί ότι δεν υπάρχουν εθνικά ζητήματα, ούτε υπάρχει ανάγκη εθνικής απελευθέρωσης των Ελλήνων ή των Αρμενίων της Ανατολής.
Θεωρεί ακόμα ότι το επιχείρημα της απελευθέρωσης των «υπόδουλων αδελφών» (τα εισαγωγικά του ΣΕΚΕ) είναι μόνο για μεγαλύτερη εκμετάλλευση του λαού από τους αστούς και βάθεμα της εξάρτησης της χώρας από τους ξένους.
Και καλεί «τους εργάτας και χωρικούς της Ελλάδος» σε αντιπολεμικό αγώνα για την «οριστικήν επικράτησιν της σημαίας μας, δια την οριστικήν απολύτρωσίν μας από κάθε είδους ζυγόν, από κάθε εκμετάλλευσιν».
Από τις αναλύσεις εκείνης της εποχής λείπει ολοκληρωτικά και η παραμικρή αναφορά στους ελληνικούς πληθυσμούς της Ανατολής. Το μόνο που υπάρχει είναι τα συμφέροντα της «αγγλογαλλικής κεφαλαιοκρατίας».
Είναι χαρακτηριστική η διαφορά που υπάρχει στις αναλύσεις των ελλαδιτών κομμουνιστών και των Ελλήνων επαναστατών με προέλευση την Ανατολή. Ο Γεώργιος Σκληρός από την Τραπεζούντα, ο οποίος πρώτος εισάγει το διαλεκτικό υλισμό σαν μέθοδο για τη μελέτη της νεοελληνικής κοινωνίας και θεωρείται ως ένας από τους πρώτους Έλληνες μαρξιστές, διατυπώνει την άποψη ότι η κύρια σύγκρουση στην Ανατολή καθορίζεται από τη σύγκρουση των τούρκικων και μη τούρκικων στοιχείων. Σ’ αυτό το σημείο ο Γ. Σκληρός διατυπώνει αντίστοιχες θέσεις με τη διορατική μαρξίστρια Ρόζα Λούξεμπουργκ.
Διαφορετική επίσης είναι και η εκτίμηση της «Ελληνικής Κομμουνιστικής Ομάδας Οδησσού». Η «Ελληνική Κομμουνιστική Ομάς Οδησσού» χρησιμοποιεί σαν βασικό αντεπιχείρημα στην επέμβαση του ελληνικού στρατού κατά των μπολσεβίκων, την ιμπεριαλιστική στάση της τσαρικής Ρωσίας που απειλούσε τις ελληνικές περιοχές της Ανατολής. Στην προκήρυξη που μοιράζει στο στρατό του Βενιζέλου, γράφει ότι ο τσαρισμός «…ήθελε να πάρει την Τραπεζούντα, την Μικρασία και την Κων/πολη ακόμα». Θεωρεί αυταπόδεικτα τα ελληνικά δικαιώματα στις περιοχές αυτές.
Οι απόψεις του ΣΕΚΕ για την μικρασιατική εκστρατεία χρησιμοποιούνται συστηματικά από την κεμαλική προπαγάνδα. Τα κυριώτερα αντιπολεμικά άρθρα του «Ριζοσπάστη» – αλλά και τα αντιπολιτευτικά των βενιζελικών εφημερίδων μετά το Νοέμβριο του 1920 – ανατυπώνονται και ρίχνονται με αεροπλάνα στις ελληνικές γραμμές του μετώπου.
Η αντιπολεμική καμπάνια αρχίζει με την εφημερίδα «Φωνή του εργάτη». Την πρωτομαγιά του 1921, το ΣΕΚΕ οργανώνει στη Θεσ/νίκη διαδηλώσεις στις οποίες επικρατούν τα συνθήματα: «Κάτω ο πόλεμος», «Συναδέλφωση των λαών πάνω από σύνορα και πατρίδες». Γίνονται συγκρούσεις με τη χωροφυλακή στο Κουλέ Καφέ, στο Τσινάρ και στις εβραϊκές συνοικίες.
Το σπουδαιότερο όμως γεγονός, αποτέλεσμα άμεσο της σοσιαλιστικής προπαγάνδας, είναι η άρνηση ενός συντάγματος στρατού να επιβιβαστεί στα πλοία για τη Μικρά Ασία.
Σ’ όλες σχεδόν τις μονάδες του μετώπου δημιουργούνται κομμουνιστικοί πυρήνες. Υπεύθυνος της κομμουνιστικής οργάνωσης στο στρατό είναι ο Παντελής Πουλιόπουλος. Ο Α. Στίνας αναφέρει ότι η «δουλειά» αυτή δεν οργανώθηκε από το κόμμα αλλά από τη δική τους φράξια. Κατηγορεί επίσης την Κεντρική Επιτροπή του ΣΕΚΕ ότι δεν έκανε τίποτα περισσότερο από το να διατυπώνει απλά ειρηνιστική και φιλεργατική άποψη.
Ο Αβραάμ Μπεναρόγια, βασικό τότε στέλεχος του κομμουνιστικού κινήματος, περιγράφει την οργάνωση των κομμουνιστικών αντιπολεμικών πυρήνων στο μέτωπο:
«Μια ευρεία αντιπολεμική προπαγάνδα εις το μέτωπον και τα μετόπισθεν αναπτύσσεται. Οργανώνονται ενιαχού στρατιωτικοί κύκλοι προς μελέτη και συζήτηση. Ένα κόμμα αντιπολεμικό δημιουργείται στο μέτωπο».
Οι πυρήνες που οργανώνονται στις μονάδες καταφέρνουν να έχουν σχετικά καλή λειτουργία και να εκδίδουν ακόμα και εφημερίδες. Το σύνθημα «στα σπίτια μας» αρχίζει να επικρατεί στο μέτωπο.
Ο Δημήτρης Λιβιεράτος εκτιμά ότι αυτός είναι ο λόγος της γρήγορης κατάρρευσης του μετώπου. Γράφει: «Μέσα σε λίγες εβδομάδες ολόκληρο το Μέτωπο καταρρέει, όχι τόσο από τα χτυπήματα του αντιπάλου, όσο γιατί οι Έλληνες στρατιώτες βαρέθηκαν να πολεμάνε και γυρίζουν στα σπίτια τους. Κάνουν «απεργία» πολέμου κατά μια έκφραση της εποχής!!!»
Ο Νίκος Ψυρρούκης, όμως, υποστηρίζει ότι η πολιτική επιρροή των κομμουνιστών ηγετών δεν είναι τόσο αποφασιστική ώστε να καθορίσει τις εξελίξεις. Αντίθετα, ο Αβραάμ Μπεναρόγια ισχυρίζεται ότι «η απεργία του στρατού στο μέτωπο έλυσε τη μικρασιατική τραγωδία».
Ο «Ριζοσπάστης» πάντως στις 12/7/1935 σε άρθρο του Νίκου Ζαχαριάδη με τίτλο «μια επιφύλαξη» γράφει:
«Η Μικρασιατική Εκστρατεία δεν χτυπούσε μόνο τη νέα Τουρκία, μα στρεφότανε και ενάντια στα ζωτικότατα συμφέροντα του Ελληνικού λαού. Γι’ αυτό κι εμείς όχι μόνο δε λυπηθήκαμε για την αστικοτσιφλικάδικη ήττα στη Μικρασία μα και την επιδιώξαμε».
Μπορείς επίσης να δεις το κείμενό μας:
-H Λούξεμπουργκ, ο Πόντος και το εθνικό ζήτημα
Μ-π
Θα μου επιτρέψετε να… μοιραστώ μαζί σας δύο ΠΟΛΥ σημαντικά βίντεο με αφηγήσεις του Μίκη Θεοδωράκη, για τα φριχτά μαρτύρια που υφίσταντο οι κρατούμενοι της Μακρονήσου…
Το δεύτερο βίντεο (ΑΝ θυμάμαι καλά, όταν φύλαξα το λινκ) έχει τις πιο συγκλονιστικές αφηγήσεις:
σχ. 4
Δύσκολα θέματα βάζεις ρε Μ-π, δύσκολα…
Αλοίμονο στα παιδιά αν ήσουν εκπαιδευτικός..
Νομίζω ότι μ΄αυτό το απόσπασμα,“..ιμπεριαλιστικής αχορτασιάς και του παράφρονος εθνικισμού ο οποίος σας οδήγησε στη σημερινή σας κατάντια…” ο «Ριζοσπάστης» καταγγέλει την ιμπεριαλιστική αχορτασια του Κεμάλ και τον παράφορα εθνικσιμό του που θέλησε να καταλάβει όλη την παλιά Οθωμανική Αυτοκρατορία και να εκδιώξει όλους τους ντόπιους γιατί ήταν χριστιανοί. 😉
Οι πυρήνες που οργανώνονται στις μονάδες καταφέρνουν να έχουν σχετικά καλή λειτουργία και να εκδίδουν ακόμα και εφημερίδες. Το σύνθημα «στα σπίτια μας» αρχίζει να επικρατεί στο μέτωπο.
Ο Δημήτρης Λιβιεράτος εκτιμά ότι αυτός είναι ο λόγος της γρήγορης κατάρρευσης του μετώπου. Γράφει: «Μέσα σε λίγες εβδομάδες ολόκληρο το Μέτωπο καταρρέει, όχι τόσο από τα χτυπήματα του αντιπάλου, όσο γιατί οι Έλληνες στρατιώτες βαρέθηκαν να πολεμάνε και γυρίζουν στα σπίτια τους. Κάνουν “απεργία” πολέμου κατά μια έκφραση της εποχής!!!»
M-p αυτό που λεει ο Λιβιερατος δεν νομιζω να ειχε σχεση -τουλαχιστον αμεσα- με την αντιπολεμικη δουλεια των κομμουνιστικών πυρηνων ..Τουλαχιστον περισσοτερη απο το απλό γεγονός οτι οι Ελληνες φανταροι πολεμουσαν απο το 1912 -με μικρα ή μεγαλα διαλειματα – μεχρι το 22 , απο το οτι ολοι τουλαχιστον το καλοκαιρι του 22 ειχαν αντιληφθει οτι εφταναν σε αδιεξοδο ,οτι λογω των αδιανοητων λαθων της ηγεσιας ειχαν προχωρησει σε βαθος 100.000 χλμ στη Μ.Ασια οτι ειχαν υποστει μια δεινη ηττα στο Σαγγαριο,οτι οι αξιωματικοι τους ηταν εντελώς ασχετοι κλπ κλπ…
«Τουλαχιστον περισσοτερηαπο τοαπλό γεγονός οτι οι Ελληνες φανταροι πολεμουσαν απο το 1912 -με μικρα ή μεγαλα διαλειματα – μεχρι το 22»
από που κι ως που πολεμούσαν τόσα χρόνια; Μύθος είναι. Ο ελληνικός στρατός πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους (12-13) και μετά λιγάκι στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο απ’ το ’17 και κάποιοι στην Ουκρανία. Και στη συνέχεια στη Μικρά Ασία.
Μακρόνησος. Κάποτε λεγόταν Ελένη νήσος
Οκτωβρίου 19, 2009 in Εμφύλιος | Tags: Εμφύλιος, Μακρόνησος | by Πάνος
Όταν ο Πάρις έκλεψε την Ελένη, οι φυγάδες σταμάτησαν στο νησί αυτό, να πάρουν μιαν ανάσα. Εκείνα τα χρόνια δεν ήταν ακατοίκητο. Στο νησί υπάρχει εγκατάσταση της νεότερης νεολιθικής περιόδου (5η Χιλιετία π.Χ.) Έχουν βρεθεί αρχαία ερείπια, τεμάχια κιόνων και κρηπιδώματα μεγάλου αρχαίου κτίσματος. Εκτός αυτών στο νησί υπάρχουν δύο μικροί ναΐσκοι, του Αγίου Γεωργίου και της Θεοτόκου, που κτίσθηκαν πάνω σε θεμέλια αρχαίων κτιρίων (πιθανώς αρχαίων ναών).
Κατά τη διάρκεια του Βαλκανικού πολέμου (1912-13) στη Μακρόνησο είχε μεταφερθεί μεγάλος αριθμός Τούρκων αιχμαλώτων, που έζησαν εκεί μέχρι την υπογραφή ειρήνης οπότε και μετακινήθηκαν στη Τουρκία. Πολλοί έμειναν για πάντα στο νησί.
Έχει μήκος περίπου 13 χιλιόμετρα και πλάτος περίπου 500 μέτρα.
Αυτά μας λένε οι εγκυκλοπαίδειες.
*
Στη Μακρόνησο παίχτηκε το τελευταίο χρονικά μαζικό δράμα του Εμφυλίου. Από τον Απρίλιο του 1947 η Μακρόνησος άρχισε να λειτουργεί ως στρατόπεδο συγκεντρώσεως για τους αριστερούς, πραγματικούς ή υποτιθέμενους. Οι τελευταίοι πολιτικοί κρατούμενοι αποχώρησαν από τη Μακρόνησο το 1958.
Στην αρχή εξορίστηκαν εκεί όσοι νεοσύλλεκτοι στρατιώτες είχαν «ύποπτα φρονήματα». Δημιουργήθηκαν έτσι τρία τάγματα. Την επόμενη χρονιά (1948) δημιουργήθηκα και το τέταρτο τάγμα, για τους πολιτικούς εξόριστους. Από τα υπόλοιπα, αξιομνημόνευτη είναι η Απομόνωση (ΣΦΑ), στο νότιο άκρο.
*
Γιατί δημιουργήθηκε η Μακρόνησος; Από το 1946 είχε ξεσπάσει η τελευταία φάση του Εμφυλίου. Οι κυβερνητικοί αντιμετώπισαν το πρόβλημα της στράτευσης των «συμπαθούντων» (τον ΔΣΕ) οι οποίοι, σε μια περίπτωση οδήγησαν έναν ολόκληρο λόχο (της Πρωτοτσάνης) από τη μια μεριά του θανάτου στην άλλη – και σε πολλές άλλες δημιούργησαν πραγματικά ή φανταστικά προβλήματα δολιοφθορών, κατασκοπίας κλπ. Στην αρχή τους εξαιρούσαν (δεν τους στράτευσαν) αλλά αυτό το μέτρο προξένησε αγανάκτηση στους άλλους. Έτσι, όλους του «υπόπτους» τους συγκέντρωσαν αρχικά σε τρία Τάγματα Σκαπανέων (Κρήτη, Λιόπεσι, Θεσσαλονίκη). Ωστόσο, οι υπεύθυνοι δεν ήταν ικανοποιημένοι, καθώς αδυνατούσαν να απομονώσουν τους «υπόπτους» από τις επαφές τους, ώστε, με την κατάλληλη «εθνική διαφώτιση» να τους αλλάξουν τα μυαλά και να τους μετατρέψουν σε έμπιστους μαχητές κατά του ΔΣΕ και του κομμουνισμού.
Η Μακρόνησος μπορούσε να τους χωρέσει όλους. Ήταν κοντά στην Αθήνα και μπορούσε να έχει εύκολο ανεφοδιασμό, επιμελητεία κλπ. Η απόδραση ήταν πρακτικά αδύνατη, όπως και η επικοινωνία των κρατουμένων με τον έξω κόσμο. Έτσι, στα μέσα του 1947 μετεφέρθηκαν στη Μακρόνησο τα τρία Τάγματα Σκαπανέων που αναφέρθηκαν παραπάνω και αργότερα ένας ακόμα στρατιωτικός σχηματισμός (το Γ’ ΚΠΑ) στον οποίο είχαν συγκεντρωθεί οι «αναρχομομμουνιστές αξιωματικοί», σύμφωνα με την έκφραση του ταξίαρχου Γ. Μπαϊρακτάρη, ο οποίος διετέλεσε διοικητής στη Μακρόνησο.
http://www.iospress.gr/ios2003/ios20030914a.htm
Στο σημείο αυτό είναι ενδιαφέρουσα η επισήμανση του Γιώργου Πετρόπουλου:
Μια τρίτη, εξίσου ενδιαφέρουσα, πληροφορία είναι πως η διοικούσα αρχή του στρατοπέδου ήταν η BXI Διεύθυνση του ΓΕΣ, τα ίχνη της οποίας έχουν επιμελώς σβηστεί από τα στρατιωτικά αρχεία. Το παντελώς σκοτεινό κομμάτι της ιστορίας της Μακρονήσου είναι ότι το εν λόγω στρατόπεδο φτιάχτηκε με τη βοήθεια και καθ’ υπόδειξη του «συμμαχικού» παράγοντα, δηλαδή των Αμερικανών και των Βρετανών. Ισως αυτός είναι και ο λόγος που ενώ έχουν περάσει από τότε πάνω από 60 χρόνια, το ουσιώδες αρχειακό υλικό που συνόδευε τη ζωή του στρατοπέδου παραμένει επτασφράγιστο.
http://www2.rizospastis.gr/wwwengine/page.do?publDate=23/3/2008&id=9484&pageNo=11&direction=1
*
*
Κανένας δεν αμφισβητεί σήμερα ότι στη Μακρόνησο έγιναν βασανιστήρια. Εκείνο που ακόμα παραμένει σημείο αμφιλεγόμενο είναι η λεγόμενη η στάση του Α’ Τάγματος Σκαπανέων. Αντιγράφω από την αφήγηση Γ. Μπαϊρακτάρη (βλ. σύνδεσμο ΙΟΥ):
Και ενώ εις το Γ΄ Τάγμα Σκαπανέων το αναμορφωτικόν έργον προχωρεί με γοργόν αλλά και σταθερόν βήμα, εις τας άλλας Μονάδας και ιδίως στο Α΄ Τάγμα όπου έχει συγκεντρωθή ό,τι επικίνδυνον είχεν να επιδείξη η Μακρόνησος τα πράγματα δεν είναι καθόλου ευχάριστα.
Προσπάθειαι επιεικούς και στοργικής συμπεριφοράς ενώ έχουν άριστα αποτελέσματα εις Γ΄ Τάγμα Σκαπανέων, εις τα άλλα και ιδιαιτέρως εις το Α΄ Τάγμα Σκαπανέων εκλαμβάνεται ως αδυναμία Δ/σεως εις βαθμόν να θέλεται να ασκήται η Διοίκησις εκ των κάτω (Σοβιέτ). […]
Ο Διοικητής του Α΄ Τάγματος διακρίνει μεταξύ των επικινδύνων στοιχείων της Δυνάμεως ότι υπάρχουν τοιαύτα επιδεκτικά διαφωτίσεως, τα οποία προτίθεται διά τον σκοπόν τούτον να αποστείλη εις Γ΄ Τ.Σ. […]
Πλησιάζει η ημέρα της αποστολής 700 στρατιωτών του Α΄ Τ.Σ. προς αναμόρφωσιν εις Γ΄ Τ.Σ. και αποφασίζουν να στασιάσουν ίνα ματαιώσουν την ως άνω αποστολήν.
Ευρίσκουν αφορμήν το ότι η Αστ. Μονάδος του Τάγματος παρετήρησε βραδυπορούντας στρατιώτας καθ’ ην όλη η δύναμις του Τάγματος μετέβαινεν εν γραμμή εις τον χώρον διδασκαλιών και επιτίθενται την μεσημβρίαν της 29-2-48 εναντίον της άνω αστυνομίας με πρόθεσιν να την αφοπλίσουν.
Η αστυνομία ήτις απετελείτο εξ ανανηψάντων οπλιτών αμυνομένη κάνει χρήσιν των όπλων. Ο σπεύσας Υπασπιστής του Τάγματος Υπολ/γός Καρδαράς ίνα επέμβη κακοποιείται υπό των στασιαστών και αναγκάζεται να αποσυρθή μετά της φρουράς εις χώρον προπαρασκευασθέντα εκ των προτέρων διά παρομοίας περιπτώσεις, όπου λαμβάνει θέσιν αμύνης.
Ο Διοικητής του Τάγματος απουσιάζων κατά την στιγμήν της στάσεως εις άλλην εν Μακρονήσω Μονάδα, ειδοποιείται και σπεύδει εις το Τάγμα του. Καλεί τους στασιαστάς να συνέλθουν, πλην όμως ευρίσκεται προ μαινομένου όχλου, εκμεταλλευομένου κατά τον γνωστόν κομμουνιστικόν τρόπον τα θύματα της προ ολίγου συγκρούσεως με την Αστυνομίαν Μονάδος και απειλούντος να επιτεθή εκ νέου κατά της ολιγαρίθμου φρουράς (4.500 άνδρες εναντίον 50 περίπου ανδρών ωπλισμένων) με σκοπόν να την αφοπλίση.
Ο Διοικητής αναγκάζεται να απειλήση νέαν χρήσιν όπλων και προ της αποφασιστικής στάσεως τούτου οι στασιασταί αποσύρονται εις τον πλησίον κείμενον καταυλισμόν του Τάγματος συναποκομίζοντες τους πέντε νεκρούς της προηγουμένης συμπλοκής, ενώ τους τραυματίας των περίπου 15 τους παρέδωσαν εις την Υγειονομικήν Υπηρεσίαν του Τάγματος.
Καλούνται επανειλημμένως οι στασιασταί να επανέλθουν εις την τάξιν παραδίδοντες τους νεκρούς και με την υπόσχεσιν ότι ουδείς πρόκειται να θιγή εκ των μη αναμιχθέντων εις την στάσιν, αλλά εις μάτην.
Οι στασιασταί υβρίζουσι το παν, απειλούσιν, ασχημονούσιν… αφήνονται όλο το απόγευμα (29-2-48) να ηρεμήσουν και συνέλθουν.
Συμβαίνει το αντίθετον διότι οι πρωτοστατούντες ωργανωμένοι καθοδηγηταί παροτρύνουν, απειλούν, τρομοκρατούν…
Την πρωίαν της επομένης σπεύδω προσωπικώς επί τόπου με το μικρόν περιπολικόν πλοίον ασφαλείας της νήσου. Ολίγον προ της αφίξεώς μου, αναγκάζονται να παραδώσουν τους νεκρούς διότι πάσα απόπειρά των να τους θάψουν εις την πλατείαν του Τάγματος προς εκμετάλλευσιν συναντά την απαγόρευσιν του Διοικητού του Τάγματος, όστις απειλεί ότι θα κάνη και χρήσιν των όπλων εν ανάγκη.
Μόλις αφίχθην πλησίον της παραλίας του Τάγματος προσπαθώ διά του μεγαφώνου να τους πείσω και επανέλθουν εις την τάξιν. Η απάντησίς των ήτο χυδαιόταται χειρονομίαι και ύβρεις…
Επί μίαν ώραν ωμίλησα από μεγαφώνου, συμβουλεύων, νουθετών, ακόμη και ικετεύων… Ουδέποτε εις την ζωήν μου ήκουσα περισσοτέρας και χυδαιοτέρας ύβρεις. Εν τέλει τους κατέστησα γνωστόν ότι δεν πρόκειται να ομιλήσω εκ νέου και ότι εάν δεν συνέλθουν και επανέλθουν εις την τάξιν, θα επιβληθή αύτη διά παντός μέσου, ασχέτως των αποτελεσμάτων τα οποία ασφαλώς θα είναι οδυνηρά δι’ αυτούς.
Εις τελευταίαν μου πρόσκλησιν επείσθησαν ή εφοβήθησαν τινές και σπεύδουσι απομακρυνόμενοι των άλλων στασιαστών προς την θέσιν, την οποίαν είχα ορίσει από μεγαφώνου. Αμεσος όμως επέμβασις των τρομοκρατών καθοδηγητών τους εμποδίζει.
Αποφασίζεται η διά της βίας διάλυσίς των και κινείται μία διμοιρία με κλομπς (Γ΄ Τ.Σ.) προστατευομένη υπό ετέραν ένοπλον εις ακροβολισμόν του ιδίου Τάγματος. Ο,τι λίθοι, μπουκάλες, σκαπάναι, πτύα υπήρχον… ρίπτονται και γίνεται χρήσις κατά της διμοιρίας των κλομπς. Ο επί κεφαλής της Διμοιρίας δέχεται μέγα λίθον εις το στήθος και πίπτει αναίσθητος. Εις το θέαμα τούτο οι άνδρες της ενόπλου Διμοιρίας κάνουν χρήσιν των όπλων, εις ο λαμβάνουσι μέρος και τα πέριξ φυλάκια του Α΄ Τάγματος Σκαπανέων. Το πυρ δεν εκράτησε ούτε ένα λεπτόν της ώρας, διότι από μεγαφώνου διέταξα παύσιν του πυρός.
Τούτο ήρκεσε διά να συνέλθη όλος σχεδόν ο κόσμος των παρασυρθέντων στασιαστών, όστις απαλλαγείς της τρομοκρατίας του καταληφθέντος ήδη υπό πανικού καθοδηγητού, σπεύδει προς τον ορισθέντα χώρον. Κατά την ψυχολογικήν εκείνην στιγμήν υποδεικνύονται αμέσως οι πρωτοστατήσαντες καθοδηγηταί υπό του όχλου, τον οποίον μέχρι προ ολίγου ετρομοκράτουν, οίτινες συλληφθέντες απομονούνται εις τας φυλακάς. Την αυτήν ημέραν οι 700 κριθέντες ως επιδεκτικοί διαφωτίσεως αποστέλλονται εις το Γ΄ Τάγμα Σκαπανέων.
Η σύλληψις των 260 τρομοκρατών του Α΄ Τάγματος αλλάζει τελείως την όψιν τούτου. Από της στιγμής εκείνης γίνεται μια από τις καλύτερες και περισσότερο πειθαρχημένες Μονάδες, αποδώσασα εις το στρατόν χιλιάδας γενναίους μαχητάς και εις την κοινωνίαν χιλιάδας χρηστούς πολίτας.
Εθρηνήθησαν 15 περίπου εισέτι νεκροί και δυστυχώς ουχί εκ των τρομοκρατών καθοδηγητών, αλλά εκ των τρομοκρατουμένων, διότι σκοπός των είναι να βάνουν άλλους να σκοτώνωνται διά τον αγώνα… […]
*
Αυτή είναι η αφήγηση του Μπαϊραχτάρη. Ας δούμε τι λέει το ΚΚΕ, σε ανακοίνωση της Κεντρικής του Επιτροπής για «τα 50 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας της Μακρονήσου»:
Από τη πρώτη μέρα μπήκε σταδιακά σε εφαρμογή ένα μελετημένο σχέδιο πολύμορφων δυσκολιών, στερήσεων, ψυχολογικής βίας, εξευτελισμών, μεθόδων τρομοκρατίας και βασανισμών, ατομικών και ομαδικών, που αρκετές φορές κατέληγαν και στο θάνατο. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η προσχεδιασμένη δολοφονική επίθεση, τη Κυριακή της 29ης Φλεβάρη 1947 (σημ. εννοεί 1948) , με επτά νεκρούς και 15 τραυματίες, για να σπάσουν την ενότητα και την αγωνιστική στάση των 5.000 περίπου στρατιωτών του Α΄ Τάγματος (ΑΕΤΟ) και να αποσπάσουν δηλώσεις μετανοίας. Η δολοφονική αυτή επίθεση συνεχίσθηκε εν ψυχρώ και την επόμενη μέρα, με τη συμμετοχή και πολεμικού πλοίου. Οι νεκροί ξεπέρασαν τους 350 και πολύ περισσότεροι ήταν οι τραυματίες. Η κυβέρνηση Σοφούλη-Τσαλδάρη μίλησε για 14 νεκρούς και για να σκεπάσει το φρικτό και πρωτοφανές αυτό έγκλημα έδωσε εντολή, να μεταφερθούν οι νεκροί και να ριχθούν σε απομακρυσμένη περιοχή του Αιγαίου, κλεισμένοι μέσα σε σιδερένια πλαίσια.
http://www.kke.gr/istoria/gia_ta_50_xronia_apo_thn_enarksh_ths_leitoyrgias_ths_makronhsoy?morf=1
*
Ας δούμε τώρα πως αναφέρεται στις μαρτυρίες των Μακρονησιωτών για την 29η Φεβρουαρίου 1948, ο Γιώργος Πετρόπουλος (ο.π.):
Ολες οι σχετικές μαρτυρίες κάνουν λόγο για μια αναίτια σφαγή, που προκλήθηκε χωρίς καν να υπάρχει ένα τυπικό πρόσχημα. Πολύ περισσότερο, κάνουν λόγο για σφαγή που σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε με πρωτόγνωρη ωμότητα. Ετσι, το πρωί της Κυριακής 29 Φεβρουαρίου του 1948, το προσκλητήριο στο Α΄ Ειδικό Τάγμα Οπλιτών Μακρονήσου έγινε κανονικά και οι περίπου 4.500 σκαπανείς άρχισαν να συγκεντρώνονται στο γήπεδο. Στους λόχους είχαν μείνει, όπως συνηθιζόταν, οι ασθενείς, οι νερουλάδες, οι γραφιάδες και οι μάγειροι. Μετά την έπαρση της σημαίας οι στρατιώτες διατάχτηκαν να κινηθούν προς το θέατρο για να ακούσουν «θρησκευτική ομιλία», πράγμα που έκαμαν.
Τη στιγμή που είχαν φτάσει στο Θέατρο ο 7ος, ο 6ος, ο 4ος, και ο 3ος λόχος κατά σειρά, ενώ ο 2ος ήταν καθ’ οδόν και ο 1ος έτοιμος προς εκκίνηση (ο 5ος θα έμενε πίσω ως λόχος αγγαρείας), οι αλφαμήτες έφεραν προς τη συγκέντρωση σπρώχνοντας και δέρνοντας φαντάρους που ήταν ελεύθεροι υπηρεσίας λόγω ασθένειας. Το γεγονός αυτό, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε την οργή των υπολοίπων φαντάρων που άρχισαν να διαμαρτύρονται.
Ο Διοικητής του τάγματος Α. Βασιλόπουλος εκείνη τη μέρα έλειπε για δουλειά στη ΣΦΑ και χρέη διοικητού είχε αναλάβει ο ανθυπολοχαγός Μπέσκος Κωνσταντίνος, αν και υπερδιοικητής ήταν ο υπασπιστής Καρδαράς ο οποίος, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ανταπάντησε στις διαμαρτυρίες των φαντάρων με πυροβολισμό στον αέρα που, απ’ ό,τι φαίνεται ήταν το σύνθημα για να ξεκινήσει η αιματοχυσία. Αμέσως, ο λόχος ασφαλείας που ήταν ακροβολισμένος άρχισε να πυροβολεί στον ψαχνό. Το στρατόπεδο έγινε κόλαση. Οι νεκροί και οι τραυματίες έπεφταν σωρό αν και κανείς δεν ξέρει τον ακριβή αριθμό τους.
Εν πάση περιπτώσει, μετά το μακελειό και με την επέμβαση στρατιωτικών που ενέπνεαν κάποιο σεβασμό στους φαντάρους (όπως ο ταγματάρχης Καραμπέκιος) τα πράγματα ηρέμησαν κάπως. Ο Βασιλόπουλος που εν τω μεταξύ επέστρεψε στο τάγμα επιχείρησε να κερδίσει χρόνο παραπλανώντας τους φαντάρους: εγγυήθηκε προσωπικά την ασφάλειά τους και δέχτηκε τα αιτήματά τους, που, ανάμεσα σε άλλα, ήταν να εξεταστεί η υπόθεση από διακομματική επιτροπή, να διαλευκανθεί πλήρως και να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι ένοχοι.
Ετσι κύλησε το υπόλοιπο της τελευταίας μέρας και νύχτας εκείνου του μαύρου Φλεβάρη: με την οσμή του θανάτου απλωμένη παντού, μέσα στο πένθος και στη λύπη, με την ανησυχία της αβεβαιότητας, αλλά και με την ελπίδα πως τα χειρότερα είχαν τελειώσει.
Λεω εγώ 10.“Τουλαχιστον περισσοτερηαπο τοαπλό γεγονός οτι οι Ελληνες φανταροι πολεμουσαν απο το 1912 -με μικρα ή μεγαλα διαλειματα – μεχρι το 22″
και καταλαβαινει ο Ζωνιανίτης
»από που κι ως που πολεμούσαν τόσα χρόνια; Μύθος είναι. Ο ελληνικός στρατός πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους (12-13) και μετά λιγάκι στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο απ’ το ‘17 και κάποιοι στην Ουκρανία. Και στη συνέχεια στη Μικρά Ασία.
Comment από Ζωνιανίτης | Φεβρουαρίου 3, 2010
Και ..ξαναλεω
Υπηρχαν ελληνες τοτε που πολεμησαν – με μικρα ή μεγαλα διαλειματα – απο το 1912 μεχρι το 22″
Αντε να δουμε αν θα συννενοηθουμε …
1912-13…βΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ
1916 -1917..δΗΜ. αΜΥΝΑ κΡΑΤΟς θΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗς-πολλοι ηΔΗ ΠΟΛΕΜΟΥΣΑΝ ΣΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΤΗΣ αΝΤΑΝΤ με τον Βενιζελο..
-1917-1918 συμμετοχη στον Α Πολεμο ..Επσιστρατευση .
– 1919 εκστρατεια στην Ουκρανια – παραλληλα με τον ελληνικο Σμυρνη
…1919-1922 Μικαρσιατική εκστρατεια
Τι Μυθος…; Υπήρχαν ελληνες που οχι απλώς πηγαιναν και ξαναπηγεναν φαναταροι αλλά και πολεμουσαν ..Με Μικρα η μεγαλα διαλειματα ξαναλέω – απο το 1912
Υπήρχαν βεβαια και μερικοι που δεν πολεμησαν καθολου αλλά αυτοι ηταν στρατηγοι Σαν τον Μεταξά -οχι φανταροι.
Βρε ποιός τον… Μεταξά.
Δεν προσθέτετε καμια μαρτυρία, κανένα γραπτό σχετικό με τους δυο φορές «επισκέπτες» της Μακρονήσου ?
Να είστε και μέσα στο θέμα… όχι τίποτε άλλο …
mumul
Για την Μακρονησο υπάρχει αυτο το πολύ προσφατο σχετικο Ντοκυμαντερ.. Αν θελεις ψαξτο στο Υοutube
Δημιουργία Μουσείου του Ελληνισμού Μ. Ασίας και Ανατολής,
http://www.enosismyrneon.gr/el/ekdoseis-tes-enoses/trekhouses-ekdoseis/mouseio-mikrasiatikou-ellenismou-protase-tes-enoseos-smurnaion.html
.
Απίστευτο.
Έθαψαν ζωντανή τη 16χρονη κόρη τους, επειδή μιλούσε σε αγόρια !
Turkish girl, 16, buried alive for talking to boys
http://www.guardian.co.uk/world/2010/feb/04/girl-buried-alive-turkey
.
Video
http://www.cnnturk.com/video/turkiye/2010/02/04/medineyi.canli.canli.gommusler/18106/index.html
.
[…] Η συνέχεια στο τεκμηριωμένο άρθρο στο ιστολόγιο “Πόντος και Αριστερά” […]
ποιός είναι ο εμπνευστής και ποιοί [ονόματα] είναι που συμφώνησαν, υπέγραψαν και άνοιξαν τη μακρόνησο σαν τόπο κάθαρσης/εξόντωσης των προσφύγων -πόντιων κυρίως ΄;
καλώς τον dimosd από το λημέρι μας
Κάθε συμβολή-πληροφορία στο παραπάνω άρθρο δεκτή…
καλώς σας βρίσκω, 🙂
ερώτηση είναι μόνο
Ο καθηγητής του ΑΠΘ Κωνσταντίνος Βακαλοπουλος στο βιβλίο του «Νεοελληνική Ιστορία (1204-1940)» γράφει ότι καθόλου καλή δεν ήταν η κρατική μέριμνα απέναντι στους πρόσφυγες, που έφταναν στην Ελλάδα με την ψυχή στο στόμα. Τα λοιμοκαθαρτήρια της Μακρονήσου, οι καραντίνες της Καλαμαριάς και του Πειραιά και η εγκατάλειψη των προσφύγων στις παραλίες, χωρίς ενημέρωση, για μεγάλα διαστήματα, ήταν οι πρώτες αρνητικές εμπειρίες και τα πρώτα ψυχικά τραύματα, που δέχτηκαν οι πρόσφυγες. Αν σε αυτά προστεθεί και η αχαρακτήριστη συμπεριφορά μεγάλης μερίδας των γηγενών κατοίκων, τότε είναι δυνατόν να δοθεί απάντηση στα ερωτήματα, γιατί οι πρόσφυγες της πρώτης γενιάς έζησαν μέσα σε κλειστές κοινωνίες και γιατί έγιναν καχύποπτοι και επιφυλακτικοί στις σχέσεις τους με τους ντόπιους.
Αλλά είχαν και οι γηγενείς ορισμένα ελαφρυντικά στοιχεία για την αρνητική τους στάση απέναντι στους πρόσφυγες. Η ενοχή, σίγουρα, άλλους βαρύνει και όχι τον απλό λαό, γιατί δεν υπέφερε και αυτός λίγο. Είχε τα προβλήματα του. Κουράστηκε δέκα χρόνια συνεχεία να πολεμά..
Είχε χάσει τα παιδία του στους βαλκανικούς πόλεμους, στον Α’ παγκόσμιο πόλεμο, στην Ουκρανία και στον μικρασιατικό πόλεμο. Εξαντλήθηκε οικονομικά, δυστυχούσε, πεινούσε. Ζούσε μέσα σ’ένα αβέβαιο πολιτικό και κοινωνικό κλίμα. Αναζητούσε εξιλαστήρια θύματα για τη μεγάλη συμφορά, αναζητούσε ευθύνες για το κατάντημα του. Και βρέθηκαν, τότε, ασυνείδητοι πολιτικοί, που φόρτωσαν τις δικές τους πολιτικές αμαρτίες στο πιο αδικημένο τμήμα του ελληνισμού. Γι’ αυτούς όλοι οι πρόσφυγες ήταν βενιζελικοί. Τους έδειχναν με το δάχτυλο τους και έτσι το μίσος των γηγενών κατευθυνόταν πάνω στα τραγικά θύματα της μικρασιατικής Καταστροφής.
[…] τότε στην εφημερίδα “Εύξεινος Πόντος”. Με αφορμή την υπενθύμιση του ιστορικού γεγονότος από τ…αναρτώ τα κείμενα αυτά. Το αντίγραφο αυτό είναι το μόνο […]
»Κουράστηκε δέκα χρόνια συνεχεία να πολεμά..
Είχε χάσει τα παιδία του στους βαλκανικούς πόλεμους, στον Α’ παγκόσμιο πόλεμο, στην Ουκρανία και στον μικρασιατικό πόλεμο. Εξαντλήθηκε οικονομικά, δυστυχούσε, πεινούσε. »
Μυθος κατα Ζωνιανιτη φυσικά ολα αυτά
Νοσφεράτε σωστά είναι όλα αυτά. Είχε ελπίσει επιπλέον να βρει τη λύτρωση απ’ τους βασιλικούς του Γούναρη, τι να κάνει ο κακομοίρης μια ψήφο είχε, την έριξε;
Μια απορία εχω; Εσύ με ποιούς είσαι στη συγκεκριμένη εποχή; Τι νομίζες ότι θα έπρεπε να γίνει;
Κοιτα Ματσουκατες…
α) Υπαρχει ενα Ιστορικο γεγονός..Το Οτι οι Ελληνες φαναταροι πολεμουσαν επι δεκα χρονια-με διαλειματα βεβαια
αυτο ειναι σαν να λέμε Η Γη κινειται ..Δεν μπορει να θεωρειται..Μυθος -οπως ειπεν ο ζΩΝΙΑΝΙΤΗς
2) το με ποιους ειμαι ..Δεν το καταλαβαινει ..Εφοσον ειμαι απογονος προσφυγων και ελληνας φυσικά ειμαι με τους ελληνες ( ελπίζω να μην υπονοεις τιποτε αλλο διοτι οπως αντιλαμβανεσαι θα το ..ανταποδωσω )
3) Τωρα τι επρεπε να γινει .. Δεν μπορω να ξερω ..Μπορω ομως -ειμαι σιγουρος – για το τι Δεν ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ .
Τι δεν επερεπε να γινει; Οταν το 1919-20 εκδηλώθηκε το ανταρτικο κινημα των Τσετων ο Βενιζελος ειχε ενα διλημμα ..Η να κυνηγησει τους ανταρτες -με κινδυνο ο ελληνικός στρατος να πιαστει στην Φακα της Ανατολίας στα βαθη της Μικρας ασιας ..
η να παραμεινει εγκλωβισμένος στη Σμυρνη με κινδυνονα τροομοκρατηθει σταδιακά ο ελληνικος πληθυσμός και να αποχωρησει Πριν απο το δημοψηφισμα του 1925…
ο βΕΝΙΖΕΛΟ ΔΙΑΛΕΞΕ ΜΙΑ ΤΡΙΤΗ λΥΣΗ .δΙΕΥΡΥΝΕ ΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗς ΕΝΤΟΛΉς ΤΗς ΚΑΤΟΧΉς(ως δυναμη της Ανταντ ) προς Βορράν .Ο Εληνικός στρατος εφτασε μεχρι τα Προυσσα …
Τωρα ..Δεν ξερω αν αυτο ηταν η σωστη στρατηγική η »στριβειν δια του αρραβώνος»Θελω να πώ ..Δεν εμεινε στην εξουσια ο Βενιζελος για να κρινουμε ..Επεσε στις εκλογές του 20 ..Και ηρθε ο Κωνσταντινος ..( με τους Γουναρη , κλπ Και εκεινον τον Χατζηανέστη)
Εκεινο για το οποιο ειμαι Απολυτα σιγουρος -και οχι μόνο εγώ αλλά και οι αρμοδιοτεροι -οχι μόνο οι περισσοτεροι ιστορικοι αλλά και αυτοι που δικασαν τοτε τους εξη – ειναι
οτι δεν επρεπε να γινει αυτό που εκαναν οι Αντιπαλοι του Βενιζελου , η Βασιλοφρονουσα παραταξη αυτή που ανελαβε την εξουσια μετά το 1920 ..
Δεν επρεπε να βυθιστει ο ελληνικός στρατος στά Βαθη της Ανατολίας σε εα ατερμονο κυνηγι , δεν επρεπε να παγιδευτει , πως το ΄λένε
Οριστε ειπα την αποψη μου .
.Εσύ τι λές ; Τι επρεπε να γινει;
Επρεπε ο Ελληνικός στρατος να φτασει σε βαθος 100.000 τχλμ οπως περηφανευονταν ο Γουναρης;
Επρεπε να βυθιστει στην κινουμενη αμμο της Ανατολιας;
Επρεπε να παιξει -χωρις δυνατοτητες ανεφοδιασμου, εν μεσω εχθρικου φυσικου και πληθυσμιακου περιβαλλοντος στην φακα που εστηνε ο Κεμαλ΄;
Τι λές επ ‘αυτου Ματσουκάτες ;
Τι άλλο να υπονοώ; Εννοώ τη διαφορά οπτικής μεταξύ προσφύγων ή Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου πριν γίνουν πρόσφυγες και των παλαιοελαλδιτών, είτε σαν ηγεσία Γούναρης και σία, είτε και σαν λαός που ψήφιζε Οίκαδε.
Φρίκη. Συχνά φοβάμε πως δεν υπάρχει ελπίδα μετά από αυτά που περάσαμε σαν λαός. Φρίκη.
Να βάζετε και κάποια πράγματα να ανεβαίνει το ηθικό μας. Μετά από αυτά εδώ πάλι εβδομάδες θα κάνω να κοιμηθώ. Πρέπει να βρούμε δυνάμεις να αντέξουμε.
Βάλτε και υλικό για να δώσει ελπίδα. Τι να πω. Με έχει πιάσει κατάθλιψη.
Για το 1922 ακόμα να βγάλει άκρη η Ελλάδα; Ακόμα διχασμοί; Ακόμα άκρη για τον εμφύλιο; Ακόμα για το 1974 να μην ξέρουμς τι μας γίνετε; Που θα πάμε έτσι; Στο γκρεμό; Μα στον γκρεμό έιμαστε, έχουμε πέσει μέσα από καιρό. Το θέμα είναι να βγούμε.
Όπως ο Μίκη αναστήθηκε από σωρός με κόκκαλα που τον είχαν καταντήσει, έτσι θα αναστηθεί και η Ελλάδα.
Το κυρίως άρθρο είναι πολύ καλό, μπράβο σας!
Στα σχόλια τώρα, κι εγώ νομίζω ότι επαναλαμβάνονται από τον Μ-π κάποιοι αγαπημένοι του μύθοι.
α) Υπερτονίζεται η δύναμη του ΣΕΚΕ στο μέτωπο και οι συνέπειες της ντεφετιστικής δουλειάς του. Το θέμα αυτό κοντεύει να αναχθεί σε νεότερη Κερκόπορτα (λες κι αν δεν άνοιγε η υποτιθέμενη Κερκόπορτα θα βαστούσε δυο τρεις αιώνες η Πόλη)
β) Υπερτονίζεται η δήθεν αρνητική επιρροή του Μπεναρόγια. Ξεχνάει ο Μ-π ότι ο Μπεναρόγιας όλο το κρίσιμο διάστημα είναι στη φυλακή, από Φεβ. 1921 έως Νοε. 1922, υπόδικος για τα γεγονότα του Βόλου.
γ) Αποσιωπούνται τα εγκληματικά λάθη του Βενιζέλου και των βενιζελικών. Παρεμπιπτόντως, δεν είχε καμιά ανάγκη η κεμαλική αεροπορία να μοιράζει κύρια άρθρα του Ριζοσπάστη, διότι η λογοκρισία έκοβε ακόμα και τα πιο αθώα κύρια άρθρα. Μπορούσε θαυμάσια να μοιράζει τα άρθρα του Κονδύλη και των άλλων βενιζελικών που είχαν καταφύγει στην Πόλη και από εκεί έκαναν κανονικό υπονομευτικό (και προδοτικό να το πεις, μέσα είσαι) έργο.
Τέλος, δεν είναι και τόσο ανακριβές το «10 χρόνια πολεμούσαν» ή τουλάχιστο «10 χρόνια στο χακί». Υπήρχε και η επιστράτευση του 1915, μην ξεχνάμε που κράτησε κοντά ένα χρόνο. Ο επιστρατευμένος είναι μακριά από το σπίτι του, διαφέρει από τον μαχόμενο φαντάρο ότι δεν κινδυνεύει να σκοτωθεί, αλλά ούτε να δουλέψει μπορεί, ούτε να ζήσει την οικογένειά του, ούτε να εμποδίσει τους βυσματούχους που έχουν μείνει πίσω να βάζουν χέρι στη γυναίκα του και στην αδερφή του (αυτή η εικόνα είναι πολύ συχνή στην αρθρογραφία της εποχής).
Noσφεράτε, δεν αμφισβήτησα το επιχείρημα «10 χρόνια πολεμούσαν» το έκανα γιατί πιστεύω ότι λειτουργεί ως πειστικό άλλοθι. Αλλού χάθηκε το στοίχημα και σε κάποια κείμενά τους οι αριστεροπόντιοι τα έχουν προσεγγίσει
sarant
Το συγκεκριμένο σχόλιο γράφτηκε, όπως γράφτηκε, στο πλαίσιο μιας ενδιαφέρουσας αντιπαράθεσης που έχει ξεσπάσει εδώ και λίγο καιρό με τους νεοφώτιστους του ΚΚΕ, που ξαφνικά ανακάλυψαν ότι το 20ο Συνέδριο ήταν η αρχή της καπιταλιστικής παιλόρθωσης και ότι η προηγούμενη περίοδος απ’ αυτό, μας οδηγούσε κατευθείαν στον κομμουνιστικό παράδεισο. Οπότε, ότι έγινε στη διαδικασία αυτή, σταλινικές διώξεις κ.λπ., ήταν καλώς καμωμένο.
Για τα ελλαδικά μας πράγματα το ΚΚΕ προσπαθεί να αγιοποιήσει κάθε στιγμή του παρελθόντος του, στρογγυλεύοντας τις γωνίες για να χωρέσει στο σχήμα: «90 χρόνια τιμημένο ΚΚΕ», εννοώντας βέβαια «90 χρόνια τιμημένος και αλάνθαστος μηχανισμός».
Κάθε προσπάθεια για κριτική αποτίμηση συναντά πλέον την αντίδραση και τη συκοφάντηση από διάφορους νεόκοπους απολογητές του σταλινισμού, όπως είναι ο ανορθόγραφος erodotos.
Tώρα όσον αφορά τη στάση του νεαρού ΚΚΕ εκείνη την εποχή είναι αυτή ακριβώς που περιγράφεται στο σχόλιό μου. Η ευθύνη για την υπερεκτίμηση του ρόλου του ΚΚΕ δε νομίζω ότι βαραίνει εμένα αλλά τον Μπεναρόγια ή τον Ζαχαριάδη που αποδεδειγμένα κατέθεσαν τις συγκεκριμένες εκτιμήσεις.
Η δική μου εκτίμηση για τη δυνατότητά του ΚΚΕ να επηρεάσει τις μικρασιατικές εξελίξεις, ταυτίζεται μ’ αυτήν του Ψυρούκη που υποστηρίζει ότι η πολιτική επιρροή των κομμουνιστών ηγετών δεν είναι τόσο αποφασιστική ώστε να καθορίσει τις εξελίξεις.
Για τις ευθύνες του βενιζελισμού και φυσικά της Δεξιάς, συμφωνώ απολύτως μαζί σου. Αυτοί ήταν οι κύριοι ένοχοι της ήττας. Μιας ήττας που δεν ήταν καθόλου προδιαγεγραμμένη όπως μας διδάσκουν οι νεοελληνικοί μύθοι και καθόλου δε θύμιζε τις παραμονές του Μάη του 1453. Εξάλλου όπως έγραψε και ο Douglaς Dakin:
«…Ακόμα και σήμερα δεν έχει σιγάσει η διαμάχη γύρω από το ζήτημα γιατί οι ελληνικές δυνάμεις που υπερτερούσαν αριθμητικά και δεν ήταν πολύ χειρότερα εξοπλισμένες από το στρατεύματα του Κεμάλ, οδηγήθηκαν σ’ αυτή την καταστροφική ήττα.» (H ενοποίηση της Ελλάδας 1770-1923”, εκδ. ΜΙΕΤ). Και η συζήτησή μας αυτή τον επιβεβαιώνει!!!
.
Μ-π
Τα αίτια της ήττας δεν χρειάζεται να είναι κανείς μεταφυσικός για να τα ερευνήσει. Διώξαμε εμείς οι ίδοι τους συμμάχους μας και του δώσαμε στον Κεμάλ με τις εκλογές του 1920. Όλοι οι σύμμαχοι μισούσαν τον Κων/νο και τους ανθρώπους του, τους οποίους πολέμησαν με την εισβολή τους στην Ελλάδα το 1917, για να διώξουν τον Κων/νο. Αμέσως από την ημέρα των εκλογών του 1920 σταματά κάθε οικονομική στήριξη στην Ελλάδα και κάθε ανεφοδιασμός. Σταδιακά, οι Γάλλοι πρώτα έδωσαν στον Κεμάλ στήριξη, χρυσό και οπλισμό με κρυφές συμφωνίες. Έπειτα, εν το μέσω του πολέμου είχαμε την άριστη ιδέα να στείλουμε στρατό να φοβερίσει τους Άγγλους για να μας δώσουν την Κων/πολη. Μόνο και μόνο για αυτό ο Χατζηανέστης και οι υπόλοιποι ήθελαν κρέμασμα.
»33.Noσφεράτε, δεν αμφισβήτησα το επιχείρημα “10 χρόνια πολεμούσαν” το έκανα γιατί πιστεύω ότι λειτουργεί ως πειστικό άλλοθι. Αλλού χάθηκε το στοίχημα και σε κάποια κείμενά τους οι αριστεροπόντιοι τα έχουν προσεγγίσει»
Ζωνιανιτη το επιχειρημα 10χρόνια πολεμουσαν -με διαλειματα- το ειπα διοτι προηγουμενως ο Μ- π απεδωσε εμμεσως (μεσω του αποσπασατος τουΔ. Λιβιερατου που ομως ελεγε αλλα
: «Μέσα σε λίγες εβδομάδες ολόκληρο το Μέτωπο καταρρέει, όχι τόσο από τα χτυπήματα του αντιπάλου, όσο γιατί οι Έλληνες στρατιώτες βαρέθηκαν να πολεμάνε και γυρίζουν στα σπίτια τους. Κάνουν “απεργία” πολέμου κατά μια έκφραση της εποχής!!!»)
τηνηττα στο πεσμενο ηθικό των στρατιωτων λόγω της αντιπολεμικής προαπαγάνδας του ΚΚΕ ..
εκεινο που ειπα ειναι οτι Δεν ηταν η προπαγανδα -αλλωστε τι να σου κανει η ΄προσπαθεια ενος εξαιρετικά μικρου κομματος τοτε- οσο το Αδιαμφισβητο γεγονός οτι οι φανταροι και οχι καποιοι στρατηγοι τυπου Μεταξά που την σκαπουλάριζαν πολεμεουσαν επι δεκα χρονια
Φυσικά ομως δεν ηταν αυτο και μόνο ..
Ηταν και κατι ακομα πιο βαρύ
Ηταν οτι οι φανταροι-χαζοι δεν ηταν – αντιλαμβανονταν οτι η στρατιωτική και πολιτική τους ηγεσια ηταν εντελώς για τα μπαζα …..
Και αυτό το αντιλαμβανονταν και οι Μικρασιατες – οτι η ηττα και η τραγγωδια ερχοταν
Και επισης το αντιλαμβανοταν και η Κωννταντινική ηγεσια ετι επερχεται η τραγωδια και ο δικος της ο χαμός Γιαυτο και δεν αφηνε τους Μικρασιατες να βρουν καταφυγιο στην Ελλ΄δα πριν φθασει ο Κεμαλ
Τωρα το αλλοθι που λές ..Φυσι΄κά το Μεγάλο αλλοθι για ολους τους υπευθυνους της Μικρασιατι΄κ΄ςη καταστροφής – Και για τον Μεταξά και για τους αντιβενιζελικους (αμεσα υπευθυνους) και για τους Βενιζελικους (εμμεσους) ηταν απλό : Εφταιγαν οι ..κομμουνιστες ..
Φυσικα..
Σαματις τωρα το ιδιο δε λένε για την οικονομική τραγωδια και καταρρευση που ζουμε; Τι λένε; Φτανε οι Κυβερνωντες; Φταινε οι Καραμανλοδεξιαρες πουΡημαξαν την χωρα και ξυσανε ως και τον πατο για να γεμισει η κοιλάρα τους;
Οχι βεβαια Λενε :Φταινε οι εργαζομενοι ,ο Δεκεμβρης , οι αναρχικοι »οι μαυροι οι ξενοι οι μεταναστες κλπ κλπ
Φυσικά
Γνωστο το εργο
Μονο που ξεκινά σαν τραγωδια καιεπαναλαμβανεται ως φάρσα
Mα πώς γίνεται να συμφωνώ και με τον Νοσφεράτο και τον Μ-π; Μήπως πρέπει να με κοιτάξει κάποιος γιατρός ή τελικά «όλοι ίδιοι είναι» ;
Βρε Ματσουκατες ειναι απλό .Συζητηση κανουμε .Δεν ειναι ολα μαυρα η ασπρα… Εχουνεπειρες αποχρωσεις …Και μαλιστα εδώ στα Μπλογκ οπου εκ των πραγματων δεν μπορουμε να τα πουμε ολα εκ μιας ..
—-
Καποτε οΧοτζας που ηταν και δικαστής βρηκε δυο τυπους να μαλωνουν
Ακουει την εκδοχή του Πρωτου: »Δκιο εχεις » του λεει
Ακουει και τον Δευτερο »Κι εσύ δικιο εχεις »
Μα καλά Χοτζα μου πως γινεται και οι δυο ναχουνε δικιο »ΡΩΤΑΕΙ ΕΝς ΤΡΙΤΟς ;
»κι εσύ δικιο εχεις » απαναταει ο Χοτζας
Και ο
Ο Ελ. Β. πήρε δύο καταστροφικές αποφάσεις.
1. Ιανουάριος 1919.
Αποστολή ελληνικού εκστρατευτικού σώματος στην Οδησσό στο πλαίσιο τής εκστρατείας στην Ουκρανία.
2. Μάιος 1919
Αποστολή ελληνικού στρατού στη Σμύρνη.
Δηλαδής βρε theo η Σμύρνη ήταν κάτι σαν την Οδησσό; Και η Τραπεζούντα φαντάζομαι εννοείς ότι ήταν κάτι σαν το Πορτ Ω Πρενς!
Και η Αθήνα φυσικά η » αιώνια μητρόπολη», μαζί με την Τσίμοβα, το Λιμποβίσι, τη Μπελιγραδιά (κάπου στο Γύθειο) κ.λπ…. Και τα κορόιδα οι εξωελλαδικοί αγωνίστηκαν για να μετατραπούν οι «αυτόχθονες» στους μοναδικούς «Έλληνες» και να μετατρέψουν με τη σειρά τους όλους τους υπόλοιπους σε απεχθείς «καταστροφικούς». Δηλαδή η πονηρή Ελλάς δεν είχε καμιά υποχρέωση απέναντι στους Μικρασιάτες; Και εκτός αυτού, θα άφηνε τον έλεγχο του Αιγαίου στους Ιταλούς; Γιατί αυτοί θα καταλάμβαναν τη Σμύρνη εάν δεν πήγαινε ο ελληνικός στρατός. Η ήττα φίλε theo ήταν αποτέλεσμα της πολιτικής της μικράς πλην εντίμου και των άθλιων μοναρχικών. Του Βενιζέλου βέβαια βοηθούντος, αλλά για άλλους λόγους απ’ αυτούς που λες.
Φαίνεται ότι και συ μας διαβάζεις επιλεκτικά.
Δες ένα παλιότερο κείμενό μας:
Ομέρ
1922 Μικρασιατική Καταστροφή = ένα έγκλημα της Δεξιάς = Σωστό
1. Τον Ιανουάριο του 1919 οι Σύμμαχοι αποφάσισαν να εκστρατεύσουν κατά των Μπολσεβίκων στην Ουκρανία.
Ο Βενιζέλος έστειλε ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στην Οδησσό, στην εκστρατεία στην Ουκρανία. Η Ελληνική συμμετοχή στην Ουκρανική εκστρατεία ξεκινά με την απόβαση, από τα πλοία «Νορμανδία» και «Τίγρις» στην Οδησσό στις 21 Ιανουαρίου του 1919. Τις επιχειρήσεις αυτές διηύθυναν οι Γάλλοι. Οι εκστρατευτικές δυνάμεις αποτελούντο από: Ρωσικές αντι-μπολσεβίκικες δυνάμεις, Τμήμα Πολωνικής Μεραρχίας, Γαλλική Ομάδα Μεραρχιών και το Ελληνικό Α’ Σώμα Στρατού ενισχυμένο από βοηθητικούς σχηματισμούς.
Στο Α΄ Σώμα στρατού Διοικητές ήσαν ο υποστράτηγος Κώστας Νίδερ και ο υποστράτηγος Ιάκωβος Νεγρεπόντης.
Στις 23 Μαρτίου ο στρατηγός Anselme, έλαβε νέες οδηγίες από τον στρατηγό Franchet d’Esperey, σχετικά με την άμυνα και ασφάλεια της Οδησσού.
Οι Έλληνες με τους Πολωνούς προωθούνται στο μέτωπο και οι Γάλλοι στα μετόπισθεν.
Οι Έλληνες αποτελούσαν την κύρια δύναμη στο μέτωπο και ήσαν αριθμητικά οι περισσότεροι μάχιμοι από τους συμμάχους.
Έχω ακόμη την απορία γιατί έπρεπε να στείλει η Ελλάδα στρατό στην Ουκρανία ενάντια στους μπολσεβίκικους;
Γιατί ο Βενιζέλος πήρε μια τόσο ολέθρια απόφαση;
Τότε όλος ο υπόλοιπος κόσμος εναντίον των μπολσεβίκων ήταν. Δέν υπήρχε καμία φιλομαρξιστική κυβέρνηση. Κανείς δεν πίστευε ότι οι Μπολσεβίκοι θα κερδίσουν, ούτε οι ίδιοι καλά καλά.
Η Μεγάλη Ιδέα τίποτα κακό δεν είχε. Το πρόλημα τότε ήταν κάποιοι μικροί άνθρωποι, άσχετα αν φορούσαν ακόμα και στέμμα πάνω στο κεφάλι. Ο Βασιλέας Αλέξανδρος όμως εδώ που τα λέμε ήταν Μεγαλοιδεατικότερος του Βενιζέλου. Μαζί αυτοί οι δύο να ήταν λίγα χρόνια ακόμα, και τώρα θα τα λέγαμε για το που θα ήταν ο Κεμάλ με τους ξυπόλητους ατάκτους του.
Ακόμη και αν όλος ο υπόλοιπος κόσμος ήταν εναντίον των μπολσεβίκων, έπρεπε από όλο τον κόσμο οι Έλληνες να πολεμούν στο μέτωπο τους μπολσεβίκικους και οι Γάλλοι να πίνουν καφέ στα μετόπισθεν?
Γιατί ο Βενιζέλος πήρε μια τόσο ολέθρια απόφαση?
Επιστολή του Νίδερ προς τον Ε. Βενιζέλο (12 Απριλίου 1919).
Ο Νίδερ αναφέρει ότι διέταξε το Συνταγματάρχη Οθωναίο να παρουσιασθεί στον
Ελ. Βενιζέλο, για να του εκθέσει εκτενώς την κατάσταση στη Ρωσία.
Η εκστρατεία στη Ρωσία ούτε εμελετήθη ούτε παρεσκευάσθη σοβαρώς… και τα αποτελέσματα δεν ήταν ευχάριστα για τους Συμμάχους.
Επαινεί τη συμβολή των ελληνικών στρατευμάτων… προ της Οδησσού εμάχοντο συνεχώς επί 15 ημέρας… η αναγκαστική εκκένωση της Οδησσού και η αποχώρησις των Συμμάχων.
Στις 2 Μαΐου 1919 προσεγγίζει το πρώτο ελληνικό οπλιταγωγό, με τμήματα του 4ου Συντάγματος Πεζικού της 1ης Μεραρχίας, στην προβλήτα του λιμανιού της Σμύρνης.
Με επιστολή του ο Ε. Βενιζέλος στις 6 Μαΐου 1919, δίνει εντολή στον Κανελλόπουλο να ασκήσει πίεση στο Γάλλο αρχιστράτηγο ώστε να αποχωρήσουν ελληνικές μεραρχίες από την Ρωσία και να σταλούν στη Σμύρνη.
Παράλληλα στις 19 Μαΐου 1919 ο Μουσταφά Κεμάλ, αρχηγός των Νεότουρκων, αποβιβάζεται στη Σαμψούντα με αποστολή να καταστείλει τις επαναστατικές κινήσεις στο Πόντο, και να προετοιμάσει το λαό μετά την «εισβολή» του εντολοδόχου των Μεγάλων Δυνάμεων, Ελληνικού Στρατού.
Για την θέση του Ύπατου Αρμοστή της Σμύρνης, ο Βενιζέλος επέλεξε (Μάιος 1919) τον συμπατριώτη του από την Κρήτη, Αριστείδη Στεργιάδη που αργότερα θεωρήθηκε μια από τις πιο σκοτεινές προσωπικότητες στην σύγχρονη ελληνική ιστορία.
Του Βλάση Αγτζίδη (διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας)
Η πρόσφατη προώθηση του νόμου, -που ψηφίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων το 1997-, για την αναγνώριση της Γενοκτονίας του μικρασιατικού Ελληνισμού με τη σύνταξη και αποστολή προς υπογραφή ενός προεδρικού διατάγματος από τον υπουργό Πολιτισμού κ. Ευ. Βενιζέλο και τον υφυπουργό Εσωτερικών κ. Κ. Καϊσερλή, έφερε στο φως μια από τις πλέον ματωμένες σελίδες της πρόσφατης ιστορίας. Μια σελίδα που πολλοί επιδίωξαν να ξεχαστεί. Όμως στην ιστορία οι σιωπές δεν μπορούν να διατηρηθούν για πάντα. Η ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών και η ενεργοποίηση των προσφυγικών οργανώσεων, που επιμένουν να υπάρχουν, έφερε τα πρώτα αποτελέσματα. Η καταξίωση της ιστορικής μνήμης και η καταγραφή μιας μεγάλης Γενοκτονίας στη συλλογική μνήμη των Ελλήνων, βρίσκει πλέον την έκφρασή της με την επίσημη ανακήρυξη της 14ης Σεπτεμβρίου -ημέρα που η Σμύρνη πυρπολήθηκε από τα κεμαλικά στρατεύματα- ως Ημέρα Μνήμης.
Η Μικρασιατική Καταστροφή υπήρξε η μεγαλύτερη καταστροφή στην ιστορία του ελληνικού έθνους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Για πρώτη φορά ο ελληνικός κόσμος περιορίστηκε στα γεωγραφικά όρια της Ελλάδας, στον Νότο της Βαλκανικής χερσονήσου και στην Κύπρο. Το δράμα που βίωσαν όλες οι χριστιανικές ομάδες της Ανατολής, υπήρξε ο επίλογος της επώδυνης διαδικασίας αντικατάστασης της πολυεθνικής μουσουλμανικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από εθνικά κράτη. Η αντίστροφη μέτρηση για τους Έλληνες -όπως και για τις υπόλοιπες χριστιανικές ομάδες- είχε αρχίσει με το πραξικόπημα των Νεότουρκων. Τότε χάθηκε οριστικά το μεγάλο στοίχημα για τη δυνατότητα καθιέρωσης ισοπολιτείας μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων. Η μέχρι τότε κατάσταση περιγράφεται γλαφυρά στις 30 Νοεμβρίου 1908 στη σοσιαλιστική εφημερίδα «Ο Λαός» της Κωνσταντινούπολης που εξέδιδε ο Ν. Γιαννιός:
«Όλοι οι μουσουλμάνοι ήταν ίσοι αναμεταξύ τους. Όλοι μπορούσαν να γίνουν πασάδες ή στρατηγοί. Μα δεν παραδέχονταν τους χριστιανούς και τους Εβραίους για ίσους με τον εαυτό τους, παρά τους ονομάζανε γκιαούρηδες. Τους απογόνους των παλαιών κατοίκων τους μεταχειρίζονταν σαν ξένους. Δεν τους επέτρεπαν να γίνουν αξιωματικοί ή υπάλληλοι. Δεν τους δέχονταν για μάρτυρες στα τουρκικά δικαστήρια. Η τουρκική κυβέρνηση τους ανέχονταν μόνο, βάζοντάς τους να πληρώνουν ένα χωριστό φόρο, το χαράτσι. Τους ονόμαζαν ραγιάδες (κοπάδια) και δεν τους ήθελαν για άλλο τίποτα, παρά για να τρέφουν τον μουσουλμανικό λαό. Στις επαρχίες μόνο οι μουσουλμάνοι ήτανε γαιοκτήμονες. Οι χριστιανοί ήταν αγρότες, απαράλλαχτα όπως οι δούλοι στον μεσαίωνα. Πριν την κατοχή, οι χριστιανοί αυτοί ήσαν έθνη ανεξάρτητα και πάντα είχαν βαστάξει τη γλώσσα, τη φορεσιά τους και τις συνήθειές τους…».
Η πολιτική του τουρκικού εθνικισμού
Οι Νεότουρκοι με την πολιτική τους όξυναν την κατάσταση. Ήδη, από το 1911 είχαν αποφασίσει τη γενοκτονία των χριστιανών. Σε μια ανταπόκριση του περιοδικού «The Times of London», στις 3 Οκτωβρίου του 1911, με τίτλο «Οι Νεότουρκοι και το πρόγραμμά τους», παρακολουθούμε την επικράτηση των ακραίων σοβινιστικών επιλογών στο συνέδριο του κομιτάτου «Ένωση και πρόοδος» που βρισκόταν ήδη στην εξουσία. Η οθωμανοποίηση (ottomanization) δια της βίας όλων των κατοίκων, αποφασίζεται τελεσίδικα. Το μέσο θα ήταν οι εξοπλισμένοι μουσουλμάνοι:
«Οι μουσουλμάνοι γενικά πρέπει να κρατήσουν τα όπλα τους και όπου υπήρχαν ως μειονότητα, οι Αρχές πρέπει να τους εξοπλίσουν… Η Τουρκία είναι πρωτίστως μια μουσουλμανική χώρα και οι ιδέες του μουσουλμανισμού και η επιρροή του πρέπει να κυριαρχούν. Κάθε άλλη θρησκευτική προπαγάνδα πρέπει να κατασταλεί, αφού δεν μπορεί κανείς να εμπιστευτεί τους χριστιανούς, οι οποίοι πάντα δούλευαν για την κατάρρευση του νέου καθεστώτος… Αργά ή γρήγορα η πλήρης οθωμανοποίηση πρέπει να επιτευχθεί, αλλά είναι πλέον καθαρό ότι αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει με την πειθώ, αλλά με τη δύναμη των όπλων. Η μουσουλμανική κυριαρχία είναι αναπόφευκτη και μόνο στους μουσουλμανικούς θεσμούς και παραδόσεις οφείλεται σεβασμός. Το δικαίωμα της οργάνωσης, αποκέντρωσης και αυτονομίας δεν υπάρχει για τις υπόλοιπες εθνικότητες, οι οποίες μπορούν να κρατήσουν τις θρησκείες τους, αλλά όχι τις γλώσσες τους. Η επικράτηση της τουρκικής γλώσσας αποτελεί ένα από τα βασικά μέσα για τη διατήρηση της μουσουλμανικής κυριαρχίας».
Η χρυσή ευκαιρία για τον τουρκικό εθνικισμό δόθηκε στη διάρκεια του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου, με τη συμπαράσταση των Γερμανών συμμάχων του. Οι πρώτοι διωγμοί ξεκινούν από την Ανατολική Θράκη με τη βίαιη μετακίνηση του ελληνικού πληθυσμού. Ακολουθούν μεγάλες διώξεις κατά των Ελλήνων της Δυτικής Μικράς Ασίας για να κορυφωθούν με τη γενοκτονία στο μικρασιατικό Πόντο.
Η ήττα της Τουρκίας και των συμμάχων της δημιούργησε ελπίδες στους υπόδουλους λαούς για τη χειραφέτησή τους. Η Συνθήκη των Σεβρών ρύθμιζε σε ικανοποιητικό βαθμό τις εθνικές διαφορές. Οι Έλληνες έθεσαν υπό τον έλεγχό τους το ένα έκτο του εδάφους της Ανατολής, παρότι το συνολικό ποσοστό τους ήταν αρκετά μεγαλύτερο. Παρόμοια απέκτησαν εθνική στέγη οι Αρμένιοι και οι Κούρδοι. Οι Τούρκοι παρέμεναν, έτσι και αλλιώς, οι κύριοι του μεγαλύτερου μέρους του εδάφους.
Η εμφάνιση όμως του επιθετικού εθνικιστικού κεμαλικού κινήματος απέτρεψε τη ρύθμιση αυτή. Εν τέλει, η κυρίαρχη στρατοκρατική τάξη των Νεότουρκων -των Τούρκων εθνικιστών δηλαδή- κατάφερε στην κεμαλική εκδοχή της να νικήσει τον ελληνικό στρατό και το τοπικό ελληνικό αντάρτικο κίνημα, να ολοκληρώσει τη γενοκτονία του ντόπιου ελληνικού πληθυσμού που είχε προαναγγείλει από το 1911, να ελέγξει το μεγαλύτερο μέρος της αυτοκρατορίας, να εδραιώσει την εθνικιστική παντουρκιστική ιδεολογία εις βάρος του Ισλάμ και να επιχειρήσει τελικά τη βίαιη μετατροπή των μουσουλμάνων πιστών, σε εθνικά Τούρκους υπηκόους.
Ένα εκατομμύριο ψυχές χάθηκαν
Το κόστος της καταστροφής του 1922 ήταν τεράστιο για τον Ελληνισμό της καθ´ ημάς Ανατολής. Ο Τζορτζ Χόρτον, Αμερικανός πρόξενος στη Σμύρνη την περίοδο των τραγικών γεγονότων, υπολόγισε σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο τους Έλληνες που εξοντώθηκαν στο σύνολο του μικρασιατικού χώρου κατά τη διάρκεια των εθνικών εκκαθαρίσεων. Με βάση την οθωμανική απογραφή, οι Έλληνες στον μικρασιατικό χώρο (Δυτική Μικρά Ασία, Πόντος και Καππαδοκία) ξεπερνούσαν τα δυόμισι εκατομμύρια πριν από την έναρξη του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου. Η επόμενη καταγραφή τους γίνεται στην Ελλάδα το 1928. Καταγράφονται λίγο περισσότεροι από ένα εκατομμύριο.
Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η ελληνική απογραφή του 1928 χαρακτηριζόταν από ανεπάρκειες και μεθοδολογικά λάθη. Για παράδειγμα, καταγράφεται ο τόπος προέλευσης και όχι ο τόπος γέννησης. Έτσι δεν γνωρίζουμε τον αριθμό των Ποντίων προσφύγων που είχαν εγκατασταθεί στην Ανατολική Θράκη το 1919.
Δεν γνωρίζουμε επίσης εάν οι πρόσφυγες από τη Ρουμανία προέρχονται από τη Μικρά Ασία ή τη Ρωσία, απ´ όπου έφυγαν λόγω της μπολσεβίκικης επανάστασης. Δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε, πόσοι από τους πρόσφυγες που προέρχονται από τα Δωδεκάνησα, την Κύπρο ή την Αίγυπτο είναι Μικρασιάτες. Πάντως, γνωρίζουμε ότι το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων του Καυκάσου (κυρίως από τις περιοχές Καρς και Αρνταχάν), καθώς και οι πρόσφυγες από τη Ρωσία -Πόντιοι στην πλειονότητά τους- δεν καταγράφονται στην οθωμανική απογραφή, εφόσον κατοικούσαν σε ρωσικά εδάφη.
Για να αξιολογήσουμε την απογραφή της Στατιστικής Υπηρεσίας του 1928, πρέπει να λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι κατά τη σκληρή δεκαετία του ´ 20, η θνησιμότητα στους προσφυγικούς καταυλισμούς ήταν τεράστια και ότι αντιστοιχούσαν τρεις θάνατοι σε μία γέννηση, καθώς και το γεγονός ότι δεν καταγράφηκαν όσοι κατέφυγαν κατευθείαν στην Αμερική, την Ευρώπη και στις υπόλοιπες παροικίες. Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι ο πραγματικός αριθμός των προσφύγων το ´ 22 ήταν αισθητά μεγαλύτερος απ´ αυτόν που καταγράφηκε. Σ´ αυτόν πρέπει να προσθέσουμε τους 200.000 περίπου Κωνσταντινουπολίτες, Ιμβρίους και Τενέδιους που εξαιρέθηκαν της «Ανταλλαγής των πληθυσμών» ως ισοδύναμο των Μουσουλμάνων που παρέμειναν στην ελληνική Δυτική Θράκη.
Το ελληνικό κόστος της μεγάλης Καταστροφής του ´ 22 πρέπει να πλησιάζει το ένα εκατομμύριο άτομα. Οι συνέπειες όμως δεν έχουν ακόμα εξαλειφθεί, ούτε και καταγραφεί στην ολότητά τους. Το τραύμα -αποτέλεσμα της ιστορικής ύβρεως- παραμένει και μεταφέρεται στους απογόνους των προσφύγων του ´ 22, ζητώντας την κάθαρση. Οι πρόσφυγες συνεχίζουν να καταφθάνουν στην Ελλάδα στο πρόσωπο των υπαρκτών μικρασιατικών πληθυσμών από τον Πόντο, που είχαν εγκλωβιστεί στη Σοβιετική Ένωση. Πολλοί απ´ αυτούς έρχονται από την Κεντρική Ασία, -την αρχική κοιτίδα των αυθεντικών Τούρκων-, όπου τους εκτόπισε ο σταλινισμός την περίοδο του Μεσοπολέμου. Ο κύκλος της Μικρασιατικής Καταστροφής γι´ αυτούς δεν έχει ακόμα κλείσει!
Μια μαρτυρία
«Ο Κεμάλ γιόρτασε το θρίαμβό του με τη μεταβολή της Σμύρνης σε τέφρα και την τεράστια σφαγή του εκεί χριστιανικού πληθυσμού», έγραψε στα απομνημονεύματά του ο Ουΐνστον Τσόρτσιλ. Η σφαγή της Σμύρνης συγκλόνισε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο. Ακόμα και στη Γαλλία -η φιλοτουρκική πολιτική της οποίας καθόριζε την πληροφόρηση που παρείχαν οι δημοσιογράφοι- διογκώθηκαν τα αντιτουρκικά συναισθήματα. Όμως, περισσότερο από τις ανταποκρίσεις και τις ψυχρές επισημάνσεις των διπλωματών, το τρομερό τοπίο εκείνων των ημερών αποκαλύπτεται μέσα από τις μαρτυρίες όσων το έζησαν.
Η συλλογή και η έκδοση των αυθεντικών μαρτυριών έγινε από το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. Μαρτυρίες συγκλονιστικές, που πιστοποιούν την ύπαρξη του Μικρασιατικού Ολοκαυτώματος. Τυχαία επιλέξαμε και δημοσιεύουμε τις αναμνήσεις της Ελένης Καραντώνη από το Μπουνάρμπασι, έντεκα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σμύρνης. Το Μπουνάρμπασι είχε χίλιους κατοίκους, από τους οποίους οι οκτακόσιοι ήταν Έλληνες:
«…Άρχισε ο στρατός μας να φεύγει. Χτυπούσαν τις πόρτες μας και ζητούσαν ρούχα για να βγάλουν το χακί από πάνω τους. Πόσους δεν ντύσαμε! Οι μεγάλοι οι δικοί μας ξεκουμπίστηκαν και φύγανε κι άφησαν τον κόσμο στο έλεος του Θεού. Έφταναν οι στρατιώτες ξυπόλυτοι, γυμνοί, κουρελιασμένοι, πρησμένοι, νηστικοί. Οι Τούρκοι κατέβαιναν και έσφαζαν τους Έλληνες. Το ίδιο έκαναν και οι δικοί μας. Παντού φωτιά και μαχαίρι άκουες και έβλεπες. Από τους κατοίκους του Μπουνάρμπασι έμειναν καμιά δεκαριά οικογένειες… Μερικοί κατάφεραν να φύγουν, σέρνοντας με την κοιλιά προς το Σικλάρι και από κει στη Σμύρνη. Τους άλλους όλους τους ατιμάσανε, τους σφάξανε, τους κρεμάσανε, τους κάψανε. Κι εκείνους που κατάφεραν από το Σικλάρι να φτάσουν στη Σμύρνη, όταν ήρθε ο Κεμάλ, τους έπιασε και τους έσφαξε.
Εμείς βρισκόμασταν στη Σμύρνη. Πλημμύρα οι μαχαλάδες στο αίμα. Βάλανε φωτιά οι Τούρκοι, μια ώρα μακριά. «Μη φοβάστε είναι μακριά», μας είπε ο νοικοκύρης του σπιτιού που μέναμε. Σ´ ένα τέταρτο η φωτιά είχε έρθει σε μας. Ρίχνανε βενζίνη και προχωρούσε. Βγήκαμε στο δρόμο. Φωτιά από τη μια, θάλασσα από την άλλη. Βρισκόμασταν στη μέση. Και οι Τσέτες (σ.τ.σ. οι άτακτοι Τούρκοι) βρίσκονταν στη μέση, και έσφαζαν και σκότωναν.
Τη νύχτα οι Τσέτες έκαναν επίθεση ν´ αρπάξουν, να σφάξουν, ν´ ατιμάσουν. «Βοήθεια! Βοήθεια!», φώναζε ο κόσμος. Τα εγγλέζικα πλοία ήταν απέναντι. Έριχναν τους προβολείς. Σταματούσαν για λίγο. Τη νύχτα θέλαμε να πάμε προς νερού μας. Πήγαμε λίγο πιο έξω, φρίκη! Βρεθήκαμε σε μια χαβούζα (σ.σ. μεγάλο ανοιχτό λάκκο). Γύρω-γύρω, στα χείλια της χαβούζας σπαρταρούσαν κορμιά, και μέσα η χαβούζα ήταν γεμάτη κεφάλια. Έπαιρναν όποιον έπιαναν, τον πήγαιναν στην άκρια της χαβούζας, έκοβαν το κεφάλι και το έριχναν μέσα στη χαβούζα και τα κορμιά τα άφηναν να σπαρταρούν γύρω-γύρω. Ήταν φοβερό. Όσοι το είδαν τρελάθηκαν. Το τρελοκομείο γέμισε από τρελούς σαν ήρθαμε. Εκεί σ´ αυτό το μέρος χάσαμε και τον πατέρα μου. Τον αδελφό μου τον έσφαξαν στο χωριό.
Έβγαλαν, μετά, ιταλικά και ελληνικά πλοία και μας πήραν. Πόσους; Ούτε ένα είκοσι τοις εκατό δεν επήραν. Τέτοια καταστροφή δεν είδαν τα μάτια μου!».
Ο θρήνος των θυμάτων
Ένας από τους πλέον συγκλονιστικούς θρήνους για τη Μικρασιατική Καταστροφή είναι αυτός των Ελλήνων της Πάφρας (ή Μπάφρα) του δυτικού Πόντου, στον βορρά της Μικράς Ασίας. Ο πληθυσμός αυτός εξολοθρεύτηκε σχεδόν ολοκληρωτικά την περίοδο της γενοκτονίας. Ο θρήνος διασώθηκε και δημοσιεύτηκε από τον εκπαιδευτικό Χρ. Αντωνιάδη.
Κοίταξε τις πέτρες της Άγκυρας,
βλέπε και τα δακρυσμένα μου μάτια.
Μείναμε σκλάβοι των Τούρκων,
για δες της μοίρας τα γραμμένα!
Οι λόφοι της Άγκυρας είναι μονοκόμματοι.
Η Ελλάδα κάηκε, κατακάηκε.
Να τυφλωθείς καταραμένε Άγγλε,
στην Ελλάδα δεν απόμεινε καμιά ελπίδα.
Ο στρατός που πήγε για την Άγκυρα
Έμεινε εκεί, πεσκέσι στους Τούρκους.
Όσοι μας βοήθαγαν έκαναν πίσω
και τους Έλληνες τους παρέσυρε το κύμα.
Κέντρο του ελληνικού πολιτισμού επί αιώνες
Ο μικρασιατικός χώρος έχει ιδιαίτερη σημασία για τον Ελληνισμό. Κατ´ αρχάς, οι ελληνικές εγκαταστάσεις στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου χρονολογούνται από τα προϊστορικά χρόνια. Η μεγάλη ακμή των ελληνικών πόλεων της Μικράς Ασίας, στη φιλοσοφία, στις επιστήμες και στις τέχνες συμπίπτει με τον 9ο και 10ο π.χ. αιώνα. Ο Όμηρος, με την ποίηση, υπήρξε ο ανυπέρβλητος τραγωδός των επών του πρώιμου Ελληνισμού.
Στην Ιωνία αναπτύχθηκε η Ιωνική Φιλοσοφική Σχολή, η οποία έβαλε τις βάσεις για ολόκληρη τη δυτική αιτιοκρατική σκέψη. Η Ιωνική Σχολή στόχευε στη μελέτη του αισθητού και των φυσικών φαινομένων. Η παλαιότερη της σχολής αυτής, όπως οι Θαλής, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης, αναζήτησαν κυρίως την ύλη, την αρχική δηλαδή ουσία εκ της οποίας συνίστανται τα πράγματα, ενώ οι μεταγενέστεροι, όπως οι: Ηράκλειτος, Εμπεδοκλής, Αναξαγόρας, Λεύκιππος, Δημόκριτος, ερεύνησαν την αρχή της κινήσεως, δηλαδή τις αιτίες που παράγονται και εξελίσσονται τα πράγματα. Οι ιωνικές θεωρίες, και ιδιαιτέρως του Ηρακλείτου και του Δημοκρίτου, επέδρασαν καθοριστικά επί των άλλων συστημάτων.
Η ιωνική τέχνη, επίσης, πολύ πριν από την ανάπτυξη της αττικής, είχε πρωτεύουσα θέση, μέχρι τη στιγμή που οι ιωνικές πόλεις υποτάσσονται στους Πέρσες. Τότε οι Έλληνες Μικρασιάτες καλλιτέχνες καταφεύγουν στην ελεύθερη βαλκανική Ελλάδα, μεταφέροντας τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους. Είναι μάλιστα πιθανότατο ότι ο ερυθρόμορφος ρυθμός των αττικών αγγείων ήλθε από την Ιωνία.
Μετά την απελευθέρωση των ιωνικών πόλεων από τον Μέγα Αλέξανδρο, το πολιτιστικό, αλλά και το πολιτικό κέντρο βάρος του Ελληνισμού μεταφέρθηκε στο μικρασιατικό χώρο. Το Βασίλειο του Πόντου στο μικρασιατικό Βορρά, προέταξε την τελευταία αντίσταση του Ελληνισμού στο ρωμαϊκό ιμπέριουμ. Πάντως και μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση η μικρασιατική χερσόνησος υπήρξε το κέντρο του ελληνικού κόσμου, μέχρι ουσιαστικά τις αρχές του 20ού αιώνα. Ο χριστιανισμός, βρήκε γόνιμο το έδαφος στην ελληνική Μικρά Ασία, όπου και αναπτύχθηκε. Εκεί αναπτύχθηκε επίσης και η φιλοσοφική χριστιανική σκέψη μέσω των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας, ενώ τα μεγαλύτερα μοναστήρια του ελληνικού ορθόδοξου κόσμου βρίσκονταν στη βόρεια Μικρά Ασία, στον ιστορικό Πόντο. Η μικρασιατική χερσόνησος υπήρξε η καρδιά της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Εξάλλου το τελευταίο ελληνικό κράτος που υπετάγη στους Οθωμανούς Τούρκους, ήταν η μικρασιατική αυτοκρατορία της Τραπεζούντας.
Ο πληθυσμός της Ανατολής προ του 1915 με βάση την Οθωμανική απογραφή*
Περιοχή
Μουσουλμάνοι
(Τούρκοι,
Κούρδοι)
Έλληνες
(Ρωμιοί)
Αρμένιοι
Εβραίοι
Άλλοι
Σύνολο
Κων/πόλεως
150.347
120.921
37.695
5.695
20.557 335.107
Νικομήδειας
142.830
116.372
52.635
2.587
2.200 316.624
Πήγας
74.522
89.054
3.688
2.962
1.472 171.698
Προύσας
1.127.785
376.299
88.995
3.985
32.836 1.629.900
Σμύρνης
634.706
691.090
18.328
36.834
76.803 1.457.761
Ικονίου
895.440
180.000
15.000
605
10.504 1.101.549
Άγκυρας
669.232
107.798
94.200
478
2.824 874.532
Κασταμονής
817.880
134.919
5.000
1.300
2.100 961.200
Τραπεζούντας
752.521
404.633
46.500
400
5.000 1.209.054
Σεβάστειας
706.334
180.000
170.433
400
766 1.057.500
Αδάμων
190.861
128.000
87.000
10
16.939 422.810
Χαλυβώνος
140.378
72.226
23.118
1.715
79.535 316.971
Σύνολο
5.596.529
2.601.312
642.457
56.970
251.536
9.148.804
*Από το ελληνοτουρκικό site: http//www.busim.ee.boun.edu.tr/~esme/gr/table.html
Ο αριθμός προσφύγων στην Ελλάδα στα 1928*
Τόπος προελεύσεως
Σύνολο
Πριν από το 1922
Μετά το 1922
Μικρά Ασία
626.954
37.728
589.226
Ανατολική Θράκη
256.635
27.057
229.578
Πόντος
182.169
17.528
164.641
Καύκασος
47.091
32.421
14.670
Κωνσταντινούπολη
38.458
4.109
35.349
Ρωσία
11.435
5.213
6.221
Δωδεκάνησα
738
355
383
Αίγυπτος
8
1
7
Κύπρος
57
25
32
Ρουμανία
722
266
456
Σύνολο
1.164.267
124.698
1.040.343
Εντ μεταξύ το αυγο του φιδιου εχει για τα καλά ανοιξει..Καιρός ειναι να καταλάβουν καποιοι με ποιους συμμαχουνε …
Δημοσιεύθηκε Φεβρουαρίου 6, 2010
http://kars1918.wordpress.com/
.
theo,
σε βλέπω ενημερωμένο για την πέριξ κίνηση!
Ομέρ
Π+Α
Ψάχνω να βρω μια άκρη για τα λάθη που κάναμε τα 100 τελευταία χρόνια.
Όσα γράφω δεν έχουν σκοπό «αναμόχλευσης των παθών», όπως μας κατηγορούν μερικοί ανόητοι. Τα γράφω για να τα μαθαίνουν οι νέοι και να βγάζουν τα δικά τους συμπεράσματα.
Γνωρίζετε, μήπως, ότι εκείνη την τραγική περίοδο των βασανιστηρίων εκατό περίπου χιλιάδες Έλληνες και Ελληνίδες που πέρασαν από το μαρτυρικό νησί, την περίοδο της ομαδικής δολοφονίας διακοσίων και πλέον δημοκρατικών φαντάρων στον Αετό (29 Φλεβάρη – 1η Μάρτη 1948) κυκλοφορούσαν τον Δεκάλογο του Καλού Μακρονησιώτη;
Ένα σαχλό και ανόητο κείμενο που άρχιζε με τη λέξη «Μισώ» και τελείωνε με τη φράση «έγινα τέλειος Έλλην». Το παραθέτω:
Μ Μισώ τον κομμουνισμό γιατί απεργάζεται την καταστροφή μας.
Α Ανήκω μόνον εις την Ελλάδα. Ακατάσχετη είναι η ορμή μου στον αγώνα για τη διάσωση των ιερών και των οσίων της Φυλής.
Κ Κρατώ ψηλά τον πυρσό της Ελευθερίας.
Ρ Ρωμαλέος στο σώμα και στην ψυχή θα ανταποκριθώ στις προσδοκίες της μεγάλης Ελλάδος.
Ο Οδηγός μου τα διδάγματα της Μακρονήσου.
Ν Νίκησα την αμφιβολία και το δισταγμό.
Η Η ζωή μου είναι συνδεδεμένη με τις ιερές έννοιες Πατρίδος – Θρησκείας – Οικογένειας.
Σ Στη Μακρόνησο γνώρισα τη στοργή της Πατρίδος.
Ο Ορκίζομαι να σταθώ άγρυπνος φρουρός.
Σ Σεβαστή στους φίλους και τρομερή στους εχθρούς η Πατρίς μας. Έγινα τέλειος Έλλην.
Με τέτοια σαχλά κείμενα πίστευαν, τότε, οι «σοφές» κεφαλές ότι θα αναμορφώσουν τους δημοκρατικούς φαντάρους και τους εκτοπισμένους Έλληνες πολίτες, ότι θα τους αναγκάσουν να αλλαξοπιστήσουν. Κι όταν το Μάρτη του 1950 έγιναν οι βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, έστησαν κάλπες και στη Μακρόνησο πιστεύοντας ότι θα καταγάγουν θρίαμβο.
Όταν άνοιξαν το βράδυ τις κάλπες και ήσαν έτοιμοι να πανηγυρίσουν, έτριβαν τα μάτια τους. Το 80% των Μακρονησιωτών είχαν ψηφίσει Δημοκρατική Ένωση και Πλαστήρα. Τότε πια κατέρρευσε όλο εκείνο το οικτρό κατασκεύασμα των «Σχολείων Αναμορφώσεως -διά της ράβδου- των Μακρονησιωτών».
Π. Αρώνης
[…] Με αφορμή την υπενθύμιση του ιστορικού γεγονότος από τ…αναρτώ τα κείμενα αυτά. Το αντίγραφο αυτό είναι το μόνο που έχει απομείνει στο δικό μου αρχείο, εφόσον πολλά παλιά κείμενα χάθηκαν από τη μνήμη του υπολογιστή μου, ενός Olivetti (αλήστου μνήμης και απαράδεκτης υποστήριξης) που είχα μέχρι το 1998. […]
[…] Με αφορμή την υπενθύμιση του ιστορικού γεγονότος από τ…αναρτώ τα κείμενα αυτά. […]