-Να προστατέψουμε τη γλώσσα μας
21 Φεβρουαρίου: Διεθνής Hμέρα Μητρικής Γλώσσας
Ένας από τους σημαντικούς σύγχρονους λογοτέχνες είναι ο Κώστας Διαμαντίδης, ο οποίος επιμένει να γράφει στην ποντιακή διάλεκτο. Τα έργα του «Τ’ αναντί του ρου», η μεταγραφή της «Λυσιστράτης» στην ποντιακή, το «Ροδάφνον», και η ποιητική συλλογή «Ονέρτα πόνια τάματα» έχουν βγει έξω από τα στενά όρια της εθνικοτοπικής ομάδας. Με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Μητρικής Γλώσσας έγραψε: «H γλώσσα, η ιστορία, τα ονόματα φέρνουν μαζί τους το φορτίο των αιώνων όχι για να διατηρήσουν τη συντηρητική του φόρμα, αλλά για να κρατήσουν ζωντανή τη συνέχεια και την επίτευξη της όποιας προόδου.
Ωστόσο η αποικιοκρατία, παλαιά και σύγχρονη, με εκστρατευτικά σώματα ή με σύγχρονη τεχνολογία, με στρατούς κατοχής και παραχαράκτες γεωγραφικών ορίων ή με Μέσα Μαζικής Ενημέρωση επιβάλλει την ομογενοποίηση των πολιτισμών. Οι εξανδραποδισμοί έχουν γίνει πλέον πιο μεθοδικοί και αποτελεσματικοί, λιγότερο βίαιοι από άποψη φυσικής βίας αν και όχι πάντα, αλλά περισσότερο αδυσώπητοι από ηθικής και πνευματικής άποψης.
Η παράδοση, όχι με την έννοια που πάει να γίνει κυρίαρχη, της εκχώρησης, της υποταγής, της υποτέλειας, αλλά με την έννοια της μεταβίβασης από τη μια γενιά στην άλλη αυτή είναι η ζωντανή και ζέουσα μνήμη, Δεν ξέρω τι θα φέρει ο χρόνος και πόσο η ιστορία θα ανταποκριθεί στις θελήσεις των καλύτερων παιδιών της. Εγώ πάντως θα 
επιμένω να γράφω στη γλώσσα της γιαγιάς μου που με γοητεύει ιδιαίτερα και θα μιλάω πάντοτε για κείνη τη γη. Τη γη του Πόντου. Για την χαμένη πατρίδα μου. Όχι των εδαφών αλλά εκείνη της ιστορίας του πολιτισμού και της μνήμης. όπως και ο Κωστής Μοσκώφ που λέει: Αρνούμαι την Ανταλλαγή. Οι πρόγονοί μου θα μείνουν για πάντα στον Πόντο, ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα και τις κορφές του Τσάμπασιν. Αρνούμαι και ‘γω την Ανταλλαγή και κρατάω την πιο ανθεκτική σημαία αντίστασης, τη γλώσσα. Σαν τα ποτάμια που τρελάθηκαν και αποφάσισαν αντί να κατεβούν από τις πηγές στη θάλασσα να ανεβούν αντίστροφα το ρεύμα, ψάχνοντας να δώσουν ζωή στις ρίζες που έχει ξεράνει ο καιρός. »
…και στην Τουρκία
Και στην Τουρκία όμως, οι δεκάδες χιλιάδες ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι που κατοικούν στα βορειανατολικά της συνεχίζουν να επικοινωνούν στην ποντιακή διάλεκτο. Ένας απ’ αυτούς ο Vahit Tursun, δημοσίευσε στην εφημερίδα ‘Radikal‘ στις 11 Νοεμβρίου του 2007 ένα σημαντικό 
άρθρο με τίτλο «Dilin bedeli» (Το τίμημα της γλώσσας), για την ποντιακή γλώσσα που χάνεται στους ελληνόφωνους πληθυσμούς της Τουρκίας. Το άρθρο τελείωνε ως εξής: «…Στο σήμερα που φτάσαμε, ο Ελληνόφωνος πληθυσμός του Πόντου, που πιάστηκε στη μέγκενη ανάμεσα στην αγάπη προς τη μητρική του γλώσσα και σε μια καταραμένη ταυτότητα, αδυνατεί πια να αντεπεξέλθει. Ηδη αρκετοί συμπολίτες μας άρχισαν να μαθαίνουν Τουρκικά στα παιδιά τους από τη γέννησή τους. Ακόμη και τα ρατσιστικά λόγια, συνθήματα και οι εθνικιστικές προπαγάνδες που έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, κοντεύουν να σβήσουν από την ιστορία έναν ολόκληρο λαό, με έναν πανάρχαιο πολιτισμό. Το να εξαφανίζεται ένας πολιτισμός, ισούται με το να εξαφανίζεται ένας λαός. Ποιος θα πληρώσει μπροστά στην ιστορία γι’ αυτό το έγκλημα δεν ξέρω.»
—————————————————————————————-
Ο Εφραίμ στην Εξεταστική (εις την ποντιακήν, εκ Καπνοχωρίου!)
53 Σχόλια »
Σχολιάστε
[Μια αριστεροποντιακή διαδικτυακή κολεχτίβα]
“Ξέρω πως ποτέ δε σημαδεύουνε στα πόδια.
Στο μυαλό είναι ο Στόχος,
το νου σου ε;”
-”ΠΟΝΤΟΣ και ΑΡΙΣΤΕΡΑ”: Ποιοί και Γιατί……….
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ: Αθώωσαν τους υπεύθυνους της Μικρασιατικής Καταστροφής….
ΑΝΑΘΕΜΑ!
Το πρωτοσέλιδο τουρκικής εφημερίδας (Αύγουστος ’22) με τις φωτογραφίες των Γούναρη και Στράτου και τον τίτλο:
«ΓΟΥΝΑΡΗΣ-ΣΤΡΑΤΟΣ: ΟΙ ΣΩΤΗΡΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ»
Η Διεθνής στα ποντιακά
(από την ΕΣΣΔ του Μεσοπολέμου)
Η Διεθνής (κ.ά) στα ποντιακά ,
όπως τραγουδήθηκε στην Ελλάδα,
σε απαγγελία μπάρμπα Γιάννη Ταμτάκου με συνοδεία didgeridoo
«Σαράντα Μήλα Κόκκινα» από τον Μάνο Κατράκη
ΔΙΑΒΑΣΤΕ:
-Σφαγή της Σμύρνης: ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ!
-H Λούξεμπουργκ, ο Πόντος και το εθνικό ζήτημα
Τα μνημεία των προσφύγων του ’22
Για τις διαφημίσεις της WordPress
ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ (Πόντος-Μικρά Ασία-ΕΣΣΔ)
Δρόμος της Αριστεράς
Ενα blog για τον Εμφύλιο
Σχόλια
Trisnastivaliotromot… στη 100 χρόνια από τη Μικρασιατική… Agtzidis Vlassis στη -Ο ανορθολογισμός του Νίτσε κα… παντελης ορφφανιδης στη -Φέσι το ελληνικόν… Βλάσης Αγτζίδης στη Οι περιπέτειες της ουκρανικής… Αφώτιστος Φιλέλλην στη -Πολυτεχνείο ’73: (όσο κ… Agtzidis Vlassis στη -Ο Φαλμεράιερ και η συνέχεια τ… Ανδρέας στη -Oι Έλληνες στο μαχνοβίτικο… Ανδρέας στη -Καλό ταξίδι παππού Γιώργ… Ανδρέας στη -Στο Σαλάτς του Κιλκίς και άλλ… Ανδρέας στη -Οι Ουϊγούροι, η Κίνα, ο παντο…
Toυ Taner Akçam
Mόλις κυκλοφόρησε
Για τη Μνήμη και το Τραύμα
Σοβιετικός Μεσοπόλεμος
Οι δικοί μας Καυκάσιοι
Πόντος και Αριστερά 
Η 21η Φεβρουαρίου, ως Διεθνής Hμέρα Μητρικής Γλώσσας καθιερώθηκε το 1999 από τη Γενική Συνέλευση της ΟΥΝΕΣΚΟ με κύριο στόχο την προώθηση της γλωσσικής πολυμορφίας, καθώς και τη διάσωση των ολιγότερο ομιλουμένων γλωσσών.
Στην ελληνική περίπτωση υπάρχει ακόμα το ζήτημα προστασίας των ελληνικών διαλέκτων που βρίσκονται εν ζωή και κινδυνεύουν άμεσα να εξαφανιστούν. Διάλεκτοι και ντοπιολαλιές, όπως η ποντιακή (Ελλάδα, Τουρκία, πρώην ΕΣΣΔ), η τσακωνική (Ελλάδα), τα γκρεκάνικα (Ιταλία), τα μαριουπολίτικα (Ουκρανία), τα κυπριακά (Κύπρος, διασπορά) υφίστανται τις άμεσες συνέπειες της πολιτισμικής ομογενοποίησης που χαρακτήρισε το έθνος-κράτος, προκρίνοντας και ευνοώντας την κυριαρχία μιας γλωσσικής μορφής.
Ίσως έχει έρθει η ώρα να αντιληφθούμε ότι θα πρέπει και ‘μεις να συμβάλλουμε στους προβληματισμούς, ενισχύοντας τη διδασκαλία των ελληνικών αυτών γλωσσικών μορφών, δημιουργώντας θεατρικές σκηνές που υπηρετούν τις διαλέκτους, αποκρούοντας το γλωσσικό ρατσισμό και την υπεροψία της κυρίαρχης μορφής, δίνοντας χώρο τουλάχιστον στα κρατικά ΜΜΕ.
Μ-π
Φυσικά, εννοείται ότι θέση μας είναι ότι κάθε ντοπιολαλιά ελληνικής ή όχι προέλευσης θα πρέπει να τύχει μέριμνας ώστε να διασωθεί.
Μ-π
επιτέλους λέτε και κάτι σωστό.
Και πως θα εφτάμ’ ατό;
-Βιβλία κ’ έχμε.
-Τα σχολεία κ’ έχνα ‘το άμον μάθημαν.
-Κανείς κι γράφτα ‘ετο.
-Οι πολικάντ άμον τον σερσερήν τον ΤΣΕΤΙΝ ΜΑΝΤΑΤΖΗ εθέλνε να μαθαίνε τη τουρκάντ την γλώσσαν,
κι εμείς πα τερούμε σεΐρι….
Είμαι Κερκυραίος και έιχα την τιμή να γνωρίσω τον Κώστα Διαμαντίδη. Είστε τυχεροί που υπάρχουν άνθρωποι που καταλαβαίνουν την αξία της Γλώσσας σας και εργάζονται για την διάσωσή της.
Κάποτε ο Καζαντζάκης και ο Σικελιανός σε μια εκδρομή τους έιδαν ένα λουλούδι που δεν το είχαν ξαναδεί.
Ρώτησαν τα παιδιά που έπαιζαν πιό πέρα το όνομα του λουλουδιού.
Τα παιδιά τους είπαν ότι δεν ξέρουν αλλά ύπαρχει μια γερόντισσα στο χωριό που ξέρει όλα τα ονόματα των φυτών.
Πήγαν και έξω απο το σπίτι της Γερόντισσας ήταν κόσμος ,στεφάνια και ένα φέρετρο ακουμπημένο στον τοίχο.
«Εκείνο το απόγευμα εθρηνήσαμεν δύο θανάτους» είπε ο Σικελιανός
Η γλώσσα μουν εν τρανόν πράγμα!
Για «την ποντιακήν διάλεκτον» λέγω σας. Εξέρετε ποίαν λέγω σας, αμαν εφτάτε τη αχαστόμιδες και τη εύκαιρους (Για να μην παρεξηγηθώ, απευθύνομαι στους δήθεν επαρκείς και μόνον σ’ αυτούς!)
Ποίος επίταζεν σα σχολεία μουν (ασ’ ατοίνς… «συμβούλους» λέγν’ ατουνους) να μη καλατσεύ’νε τα παιδία ‘μουν την γλώσσαν τουν (αοίκα δουλείας εποίναν ατότε σην Μακεδονίαν, τα πρώτα τα χρόνια ες και έρθανε τεμέτερον οι ανθρώπ’ ασην Πατρίδαν). Ψευτίας κι λέγω σας!. Η πεθερά μ’ η Τσόφα ασόν Λευκότοπον και η μάνναμ ασό Χέρσον Κιλκίς και άλλ’ πολλοί, σο ίδιον συντάουνται. ..Ο δέσκαλον έλεεν! …»Να μήν ομιλούν τα ποντιακά τα παιδιά σας, διότι δεν θα γράφουν καλάς εκθέσεις εις τα νεοελληνικά…»?. Αχ αβούτα τα ελλενικά, ντο διαλέκτους και αοίκα παλαλωσύνας πα έχ’νε.? Κι θα μαθίζν’ εμάς ορθά τα ελλενικά….Για τ’ατόν και εσόχρεψαμε!
Ερωτώ ατώρα: Πασκειμ εφτάμε το ίδιον λάθος και μαθίζουμε τα Ξένας τα Γλώσσας σα παιδία μουν? (Έν’ και «ξένα»!…).
Ποίος είπεν οτι σην Παλαιλάδαν ελάλναν την «νεοελληνικήν»(ασ’ ατότε, ντο έρθαν και επάτεσαν τα χώματα τη «ΠΑΤΡΙΔΑΣ» οι πρόσφυες)?, και κι’ εφέκαναν’ να καλατσεύ’νε τα παιδία μουν την γλώσσαν ντ’ έγνωθαν?
Γιά μ’ ατότε κι’ ελάλναν τα αρβανίτικα με «το δωρικόν το ιδίωμα», τα βλάχικα, τα σαρακατσανέικα κλπ?. Ο κόσμον πάντα είχεν και έχ’ το ιδίωμα νατ’. Να καλατσεύ’ ατό ντ’ εμάθανεν σ’ οσπίτ’ν ατ’, α’σην μάνναν και α’σον κύρ’ν ατ’.
Έπρεπεν να αποστεγάζουμε την έκφραση, όσ’ ας ατοίνς ντο είχαν και έφεραν κάτ’ το αλλέικον αμαν και εντάμαν ελλενικόν (για τ’ εκεινούς, όπως εκείνοι εγνώριζαν να γαιρεύνε?).
Κι ελέπετε οσήμερον ντο «ελλενικά» καλατσεύουμε? «Αργκώ» , «γηπεδο..δήθεν» ή «νεοελληνο..φρενο..γκρήκλιςς» λέγν’ ατα …κι’ εξέρω «πώς», αμάν Ελλενικά κι’ είναι!!! Κι’ θα επορούν ανάμεσα να συνεύουν τα γενέας. (Γιά μ’ θα λέτε και εμέν’ Φαλμεράιερ?…)
{Αδά χρειάσκεται μία ΣΗΜ.:Εξέρουμε και ντο λέει ‘μας ο «Έλλην» Κωστόπουλος , με τον Νακρατζά και τ’ αλλ’ς τοι καλόστοχους!!!…Ας εν καλά και αλοίφνε το βούτουρον σο ψωμίν εμουν!… Αμον ατοίνς (τοι τεμέκ «παραμορφωμένους»), ευτυχώς εξέρουμε ολίγους ντο χρειάσκουντουν ίλασμαν!!… }
Γιά μ’ εγλύτωσεν (ασο νούν ντο κοβαλούνε οι ξυμυτοί αχουλούδες ), η «Τσακώνικη Διάλεκτος»? Ατέ η χιλιάκλερος ενεσβύεν (και ας είχεν και τ’ αλλάι νατς και τ’ ανθρώπς ατς σουμά σην Πελλοπόνησον)! … Υστερνά έσυραν και ίναν πατμάν χώμαν απάν’ ατς να μη σκουντουλίζ’ άλλον «Ελλάδαν»….Γιατί επρέπ’ να χάνουμε οτ’ εποίκαμε με το γαίμαν, τον πολιτισμόν και τον ιδρώταν εμουν!
Ατώρα εύραν και πουλούνε και την γραικάν’κον την λαλίαν. Ούλ’ πα κάτ’ ευρίκ’νε!…
Επεκεί (εμείς οι πατριώτες) θα προσκλαύκουμες με το λέσιμον, να αποθανατώνουμε την γλώσσαν εμουν!…
Τεμέτερον οι τρανοί «γλωσσολόγοι» (τη Παλαιλλάδας), κι έξεραν οτ’ η ποντιακή η γλώσσα έτον: «η αρχαιότερη ομιλούμενη ελληνική διάλεκτος…στις μέρες μας?».
Γιά μ’ ενέσπαλαν ? Γιά μ’ θαρρείτε οτ’ κι εγνώριζαν?
Γιά μ’ κι εποίκαν αέτς (το ίδιον) και για την Ιστορίαν εμουν?,.. Άμον την Ιστορίαν τη Πατρίδας, αέτς το ίδιον εποίκαν και με την Γλώσσαν εμουν.. Έθέκαν ατεν σην άκραν.
Θαρρώ ότ’ κι εξέρτς, βαπτίεεις ατο: «Τούρκικον» (αέτς πουλά..), γιόξα όντες κι γροικάς ντο καλατσεύ’ και λέει, ονοματίεις ατο: «…Είναι ξένο, ακαταλαβίστικο!»…(αγανακτάς!) και λές.. «Αμάν μ’ αυτήν την γλώσσα, τί λένε και αυτοί οι…?…» (σε ύφος υπερφίαλου παντογνώστη και βάλε….) καί άλλα πολλά που κι’ επορώ ….να επορώ και γράφτω..,Επουγαλεύτα!…
Ο Διαμαντίδης, εποίκεν εμας να απονουνίζουμε την γλώσσαν εμουν… οσήμερον!.
Κι εξέρω πόσον έργεψεν (αμάν…μετανουνίζ’ ατο)! Κι ας λέγνε ήντιαν θέλνε!…Ας έν καλά και ας ξυπναναστορεί τα μεσέλια και τα ιστορίας τη γιάγιας ατ’, τη πάππονος και ούλιων των συγγενών ατ’!
ο Αμανάτς ασην Κεπέξαν!
Γλωσσάριν :
‘κι= ουχί , δεν
Αχαστόμιδες=χαζοί, οι έχοντες ανοικτό το στόμα
Εύκαιροι=οι έχοντες «καλόν καιρόν» στο κεφάλι τους
Επιτάζω= διατάζω να εφαρμοστεί
Καλατσεύω=μιλάω
Εποίναν=έκαναν
Τεμέτερον=οι δικοί μας
Συντάουνται=συμφωνούν
Πασκείμ=μήπως
Εφτάμε=κάνουμε
Παλαλωσύνας=τρέλλες
Εσόχρεψαμε=τα μουσκέψαμε
Ελάλναν=ομιλούσαν
Εφέκαναν’=άφηναν
Αοίκα=τέτοια όμοια
Αλλέικον=αλλοιώτικο
Έγνωθαν=εγνώριζαν
Εντάμαν=μαζί
Γαιρεύνε= υπερασπίζονται, προφυλάσσουν
Ανάμεσα=αναμεταξύ τους
Συνεύουν=συνενούνται
Γι μ’=Ή μηπως
Καλόστοχους= ευφυείς,έξυπνοι
Άμον ατοίνς=σαν εκείνους
Ίλασμαν= Ελεημοσύνη
Ξυμυτοί=οι μυτεροί, οιαιχμηροί
Αχουλούδες=οι μυαλωμένοι
Αποστεγάζω=ξεσπιτώνω
Τεμέκ=δήθεν
Χιλιακλερος=η άμοιρη
Ενεσβύεν=σβύστηκε
Τα’ αλλάι νατς=
Σουμά=κοντά
Υστερνά =κατόπιν
Έσυραν=έριξαν
Πατμάν=σωρό
Σκουντουλίζ’=ευωδιάζει με όλα τα αρώματα (μεταφορική η χρήση)
Επεκεί=κατόπιν
Προσκλαύκουμες=θα έλθουμε να κλάψουμε
Λέσιμον= ο λόγος, η μιλιά
Γιόξα όντες κι γροικάς=ή όταν δεν καταλαβαίνεις
Ντο=τι?
Αποθανατώνουμε= σώζουμε
Ενέσπαλαν=εξέχασαν
Επουγαλεύτα=κουράστηκα
Απονουνίζουμε= πολυσκέπτομαι, ξανασκέπτομαι
Μετανουνίζ’ ατο= το ξανασκέπτομαι
Ξυπναναστορεί= ξαναθυμάται
Τα μεσέλια=τα παραμύθια
Ήντιαν θέλνε=ό,τι θέλουν
Έργεψεν=αργοπόρησε
Αχ να εξερετε ντο ξυλεας εφαγα ασους οντες επενα σο δημοτικον σχολιον μονον και μονον επειδη εκαλατσευα την γλωσανεμουν ενας αφορισμενος θεοφοβουμενος δεσκαλος Νατσης Αθανασιος αετς ελεγανατον εψοφεσεν το σκυλιν, 8 χρονων παιδοπον εμνε εντοκεν εντοκεν εκοκιντσεν τα χεροπαμ και οι γονιδες εμουν εκειν πα αντι να συμπαραστεκουνταν εκειν πα εντουναν. ατο λεγα το να εξερετε οτι η γλωσα μουν ετον ζωντανον εκαλατσευανατο ολ σο χωριον ατορα αφου κι καλατσεφκεται γαλεα γαλεα θα χατε εγω ατο ελεπω
Και ντο θεου φόβον ειχεν ο ανέραστον, έναν κούρταν μωρόν όντες επάτνεν τα ξυλέας?
Ποίος επίταζεν και ποίος εντούνεν. Κανείς ατουν πα. Νε φόβον, νε θεόν είχεν
Άτσαπα πόσων παιδίων χερόπα εκοκκίντσαν, πόσα παιδία ασά φαβορίτας ατούν έσκοσαν αν, πόσα βέργας ετσακώθαν σα στούδε τουν απάν….
Για τ’ όποιον ? για να ανασπάλνε, να χάνε την λαλίαν ατουν.
Ασό έρθαν τεμετέρ και τη Μεταξά τα χρόνε ους αρ οψέ.
Αέτς έρθαν , επηαν και πάνε ατά τα παιδία. Ντο έσυραν , για την γλώσσαν ασήν μάναν ατουν και την γιάγιαν ατουν ντο έμαθαν κανείς τηδέν κι γραφτ. Ένα-δύο τσιζία για τ’ατά τα παιδία πουθέν κι θα ελέπωμε.
Αντσαχ ένας-δύο γολάοι και «παραμορφωμέν» ,ο Αμανάτς ντο λέει, ευρίουνταν να λέγνε μας για «..εικονικές πληγές..» ντο έμαθαμε ασήν τελεόρασην…
Κι ατό εν αριστερό…
Ζατίμ, άμον ντο λέει η θεία μ’,κατ αοίκ εγάμεσαν την Αριστεράν…..
mumul
Δείτε στου Βριπολίδη αναδημοσιευμένη μια εξαιρετική μαρτυρία στην ποντιακή:
Από «τό χρέος ιμ'»: «Τά τέσσερα χρυσά λίρας» 1ο
Ο νερόμυλος τού παππού-Επίσκεψη ενόπλων ιππέων-Τάγματα Εργασίας (κάντε κλίκ στά κείμενα)
Ατώρα καρντάσια
θα ετοιμάουμνες για την σκώσην τη γλώσσας?
Αέτς δίχα νούνιγμαν? ..νε ιδέαν, νε γράσεμαν, νε ψήν ? Τηδέν? .. Μόνον σα κολάγια τη ομάλ’ και τη διπάτ’? Πουθέν’ τίκια και μασαίρια*?..
Αέτς εποίναν τεμέτερον τα παλληκάρια και οι καλομάννες σην Πατρίδαν? Ο Γοτσά – Αναστάς, ο Ιστύλ αγάς, ο Ευκλείδης ο Κουρτίδης, η Πελαγία** και οι άλλ’, τίνες είχαν παιδία?. Γλυτωμονήν κι’ εποίναν? Εμείς πασκείμ κι’ έχουμε να γουρταρεύουμε τηδέν?…
Ούλ’ ερούξαν σον πάγγελον με τ’ εμέτερον την καλατσήν. Άλλ’ πα εξιχώρισαν εμας και εγέλαναν με τ’ εμέτερον το «τεμέλ’ ντο ετον’ η γλώσσα μουν» (αέτς λεει ατο και ο Διαμαντίδης).
Οι Πόντιοι ντο έρθαν α’ σην Ρουσίαν, το Καζακστάν, τη Γεωργία κλπ. εβρέθανε έρημοι σην μητέραν πατρίδαν την Ελλάδαν. Εντρέπουντουν να καλατσεύνε ποντιακά ατζαχ αναγελούν μετ’ εκεινούς και τσαίσνε ατοίνς «Ρωσοπόντιους»!. Πολλοί ας’ ατοίνς (ντο είναι και σκυροί Πόντιοι..) για τ’ ατό συντζενεύουν σα ρούσικα. ….«Μαμμα γιόλκου να ρε ντίλα πρίμα ρόζα πρί κλασίλα…»
Αμάν σο εζορλάεμαν φαίνουντουν τα παπόρια σην Μαύρην θάλασσαν. Ντο εθαρρείτε σα χορόντας και τα τραγωδίας μόνον θα είμες εμπροστά? Εχάθαν τα γενέας και οι μειζετέρ’, αμάν ο σπόρον ατουν φυτρών’ και φέρ’ κιάλον…Μ’ ανασπάλετε!
Πρώτα τεμέτερον οι Σύλλογοι, ντο έχνε και την στέγην, επορούν και εφτάνε την αρχήν. Μ’ εντρέπουστουν να καλατσεύετε την λαλίαν εμουν! Ο καλό μ’ ο φίλον ο Κώστης τη Σάβογλη (ασ’ σοί ΑΡΓΟΝΑΥΤΑΙ-ΚΟΜΝΗΝΟΙ τον Σύλλογον), είπε ‘με κάτ’ τρανόν
…. «Η πατρίδα μουν ευρίεται …εκές π’ ευρίεται!…Μακράν έν’ ατώρα σοι Τουρκάνς. Επεσλέεψαν για τ’ατό οι Μεταξάδες, ο Βασιλέας, το ελλενικόν το Κράτος, ο Εθνάρχης και το κατακέφαλον το κιφάλ’ν εμουν . Αμαν ατώρα οι Σύλλογοι εν’ τεμέτερον τα πατρίδας! Εκές θα ευρίουμες ούλ’ εντάμαν και θα έχουμε και θα εφτάμε την Νέαν Πατρίδαν μουν! Σον Σύλλογον (σα πολιτείας εν το τρανόν το πρόβλημα), ούλ’ ασ όποιον μέρος τη Πατρίδας κι αν είμες, επορούμε να αναπνέουμε κατενόν εβόραν και να ζούμε !». Τα μασχαρέας να μη έσαν, με τς αρχηγούς και΄τ’ αοίκα, κι’άλλον καλλίον θα έτον!..
Θαρρώ οτ’ κάτ’ επορεί και εφτάει μας και το Θέατρον. Μ’ επιδαβαίνουμ’ ατο καρτασια!
Μην τερούμε να παίζουμε Φάουστ. Τον πάππον και την γιάγια μουν κανείται να εφτάμε και αχά! η γλώσσα έμπρια μουν εν’!
Εξέρετε τα παιδόπα μουν (αδά σον Πειραιάν και την Αθήναν) για ποίον λόγον κι’ εξέρνε να γροικούν τηδέν ασήν γλώσσαν εμουν?…. γιατί κι’ έκσαν λαλίαν ποντιακήν!
Ασήν ώραν ντ’ εξέβανε σό σανίδ’ …..και ντ’ έμορφα εκαλάτσευαν, τα πουλόπα μ’?… Για τ΄ατό λέω σας, γουρπάν ίνουμαι, σην οικογένεια μ’ και σ’ εσέτερα τα οικογένειας, κάτ’ ζωήν θα δίγουμε σην γλώσσαν μουν ντο «φέρ’ βαρείαν ασθένειαν!» (αέτς είπε ‘μας ο ποιητής μας ο Χρ. Αντωνιάδης ο γιατρόν). Το κρίμαν έν, αν κι’εφτάμε το χρέος…(και όντες αναμένουμε άναυα σο καρδοπόνεμαν…) να χάται!…Αβούτον κι’ έν’ η ορθία εθαρρώ! Τίλογα Πόντιοι κουρφεύκουμες οτ’ είμες?…
Η γλώσσα μουν κρύφτ’ «ήθος», εν τραγόραστος και τιμεμένον πα! …και κι’ επορεί να χάται! Η φύση εδέκεν εμας και τον κανόνα ντο λέει: «Σην δράση υπάρχ’ η αντίδραση» και ο Μπέρλοτ Μπρέχτ εσώστωσεν : «…Είτε φταίει , είτε δεν φταίει
σα δεν μπορεί να παλέψει,
θα πεθάνει!»……
Νε λιφτός και νε λόγια γιαγλία λέγω σας! Το κιφάλ’ απάν’ σα ωμία σουν εν!…
Με την εγάπη μ’ λέγ’ ατα! …
Τεσέτερον ο Αμανάτς .
*ποντιακοί χοροί με αξία ρυθμών που αφορούν το παρόν κείμενο
**Πόντιοι αντάρτες -ισσες, που καμμία απολύτως μνεία δεν έκανε γι’ αυτούς το Ελληνικό Κράτος. Ούτε κάν γνωρίζουν τι υπερασπίσθηκαν. Τόση είναι η άγνοια και η αδιαφορία τους, που ούτε καν για τούς ίδιους τους Υψηλάντες ή τα αδικοχαμένα θύματα όλων των προσφύγων δεν νοιάζονται! Μόνο ψηφαλάκια, φακελλάκια, χαιδεματάκια, κοι φουτουκλασσίματα γαρνιρισμένα με ψευτοπατριωτισμούς και θεωρίες για το πέταγμα της μύγας!
Και μείς οι εύκαιροι να τρέχουμε δεξιά και αριστερά, να στηρίζουμε τις φιλοδοξίες τους!…..
Το Γλωσσάριν:
Σκώση=κηδεία
δίχα=δίχως ,χωρίς
Νούνιγμα=σκέψη
Γράσεμαν=προσπάθεια
Ψήν=ψυχή
Κολάγια=εύκολα
Καλομάννες=προγιαγιάδες
Γλυτωμονήν=επιχείρηση διάσωσης (των ανθρώπων μας)
Πασκείμ=μήπως
Γουρταρεύουμε=γλυτώσουμε
Ερούξαν=έπεσαν
Πάγγελον=στον περίγελο
Καλατσήν=ομιλία, γλώσσα
Τεμέλ’=το θεμέλιο
Άντζαχ=μήπως
Αναγελούν=γελάνε (συνεχώς μαζί τους)
Τσαίσνε=φωνάζουν
Σκυροί=γνήσιοι, δυνατοί
Συντζενεύουν=συνενοούνται (χρησιμοποιείται σήμερα στους ποντιόφωνους της τουρκίας)
Εζορλάεμαν=το ζόρι
Μειζετέρ’ =οι μεγαλοι
Ανασπάλετε=ξεχνάτε
Επεσλέεψαν=φρόντισαν
Κατακέφαλον= ισχυρογνώμων, (με καρφωμένο το κεφάλι )
Κατενόν=καθαρό
Εβόραν=αέρα
Μασχαρέας=αστείοι
Καλλίον=καλύτερο
Επιδαβαίνουμ’ ατο=το προσπερνάμε
Κανείται=είναι αρκετό, αρκεί
Έμπρια=μπροστά
Γροικούν=κατανοούν
Έκσαν=άκουσαν
Λαλίαν=τοπολαλιά
Εξέβαν=βγήκαν, παρουσιάστηκαν
Κουρπάν ίνουμαι=γίνομαι θυσία (ιδιωματισμός)
Άναυα=δίχως
Καρδοπόνεμαν=λύπηση με πόνο καρδίας
Τίλογα=τίνος λόγου
Κουρφεύκουμες= υπερηφανευόμαστε
Κρύφτ’=κρύβει
Τραγόραστος=μεγάλη αξία
Επορεί=ημπορεί
Να χάται=να χαθεί
Εδέκεν=έδωσε
Εσώστωσεν=συμπλήρωσε (για να μας γαλουχεί)
κιφάλ’ =κεφάλι
ωμία=οι ώμοι
Mπράβο Αμανάτιε!
Μ-π
Γίνονται διάφορες προσπάθειες για την εκμάθηση της ποντιακής σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Γνωρίζω ότι στην Αθήνα, μαθήματα γίνονται στην Καλλιθέα, στο σύλλογο Αργοναύτες-Κομνηνοί και ότι στην Κοζάνη δημιουργείται σχολείο.
Καλά λές ατα δέσκαλε!
Σ’ «ΑΡΓΟΝΑΥΤΑΙ-ΚΟΜΝΗΝΟΙ» τον Σύλλογον, καθαν Πέμπτην ημέραν και χωρίς παράδες, εφτάνε μάθημαν ο κ.Ηλιάδης Πάνος και η κ. Καλπίδου Λένα! Φιλόλογοι πολλά καλοί γι τ’ ατόν την δουλείαν. Τερέστε και σο τηλέφωνον: 210 9569518 .
ο Αμανάτς
Εγώ πάντως κυπριακά έμαθα και μου φαίνονται απείρως ευκολότερα απο τα ποντιακά, που πήρα και λεξικό και γραμματική!Είναι φανερό ότι όταν δεν υπάρχει περίγυρος για να ομιληθεί μια γλώσσα η διατήρησή της γίνεται πιο δύσκολη, να μην πω για την εκμάθησή της. Εχω μια εφεση στις ξενες γλώσσες αλλά με τα ποντιακά παραιτήθηκα-δε σας χωνεύω κιόλας, οπότε πρέπει να προσπαθήσετε διπλά για τη διατήρηση της διαλέκτου σας, γιατί πραγματικά είναι λυπηρό να χάνεται μια γλώσσα/διάλεκτος!καλή τύχη!
partizana εμείς σε (παρα)χωνεύουμε πάντως (φαντάσου ότι εσένα ονειρευόμασταν για Γ.Γ.)!
Και ευελπιστούμε στα αριστερά σου συναισθήματα 8)
Ομέρ
Παρτιζάνα:
Η διάλεκτος μας μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά έχει από πίσω της ολάκερο γλωσσικό κίνημα να την υποστηρίζει..
Σέ πληροφορώ, ότι ξεφυτρώνουν ολοένα καί περισσότεροι κύκλοι μαθημάτων Ποντιακής Γλώσσας.
Εχοντας μάθει να συνδιάζουμε την νόμιμη μέ την παράνομη δουλειά,
κάτω απο τό ενελέητο κυνηγητό καί την πιό στιγνή τρομοκρατία τού Παλιοελλαδήτικου Αντιπροσφυγικού κράτους καί τών συμμάχων του,
σέ Ποντιακούς συλλόγους καί σέ ανήλιαγα μυστικά υπόγεια,
σέ πλατείες μα καί στίς πιό απίθανες γιάφκες, αρκεί να ψιθυρίσεις τό Ποντιακό συνθηματικό γιά να ξανοιχτει πλέρια μπροστά σου η αλήθεια της ποντιακής γλώσσας.
Οι ηρωικοί μας Δάσκαλοι, πιονέροι στόν αγώνα ενάντια στόν Ποντιακό γλωσσικό αναλφαβητισμό ,
σφυρηλατημένοι στό καμίνι τής γλωσσικής πάλης,
καθοδηγούν τίς γλωσσικά καθηστερημένες μάζες στήν λέωφόρο τής επαναστατικής ποντιακής διαλέκτου..
Παρτιζάνα
Σέ λίγα χρόνια, πού δέν θα βρίσκεις δουλεία χωρίς καλή γνώση τής Ποντιακής διαλέκτου,
πού η Ποντιακή θά γίνει η γλώσσα της διπλωματίας, τής εκπαίδευσης, τής λογοτεχνίας,
πού θά είναι in καί στά πιό εκκεντρικά μπαράκια,
ΕΣΥ δέν θά συμμετάσχεις στην γλωσσική Επανάσταση, γιά ένα πείσμα, γιά ένα καπρίτσιο;
Τί να σού πώ παιδί μου..
Είθε να φωτιστείς καί να πράξεις τό σωστό έστω καί στήν ύστατη στιγμή..
«Ετσι κι αλλοιώς η γή θά γίνει κίτρινόμαυρη.
Θά φροντίσουμε εμείς γι αυτό..»
«Δέν ειμ΄εγώ σπορά της τύχης,
ο μαθητής της Ποντιακής.
Μόν είμαι φύτρα τών προσφύγων,
κι ‘ωριμο τέκνο της οργής»
Τήν Τρίτη 10 Μαρτίου, στίς 8 τό βράδυ, ξεκινάει κύκλος μαθημάτων της Ποντιακής Διαλέκτου, στήν Ενωση Ποντίων Δροσιάς.
Δεκτοί:
-Εκφυλισμένοι Πόντιοι, προκειμένου νά επανεμφυλιστούν.
-Μή Πόντιοι, Ποντιολάτρες.
-Ορκισμένοι εχθροί τών Ποντίων, προκειμένου να μας πολεμήσουν από τα μέσα.
– Οργισμένοι νέοι, πού αναζητούν επαναστατική διέξοδο (καί γκόμενα/ο εντός ομοθύμων συλλογικοτήτων, γιατί όχι)
– Πρό τού τάφου ηλικιωμένοι πού επιζητούν αντικαταθληπτική ενασχόληση.
– Οι τρελλοί της γειτονιάς πού βαρέθηκαν να κάνουν τόν τροχονόμο, κλπ
χαχαχαχαχχα!!!!!Αμα ειναι ετσι αγαπητέ(εσύ τεμόν το ακριβό, εσύ τεμόν το ένα) Βριπολίδη να πάω και γω να μάθω ποντιακά!
΄Παρτιζάνα, πάντα μέ εκπλήσεις!!
Γιά να γνωρίζεις τό συνθηματικό (εσύ τεμόν το ακριβό, εσύ τεμόν το ένα),πά να πεί ότι ήδη παρακολουθείς μαθήματα Ποντιακής διαλέκτου.
Εύγε σου παιδί μου!!!!!
Σταματώ να γράφω, γιατί δάκρυα συγκίνησης προκαλουν μικρά βραχυκυκλωματάκια στό πληκτρολόγιό μου…
Σας προκαλεί έκπληξη βλέπω το ότι τα εθνικά κράτη εκτός από κοινή ταυτότητα τείνουν να επιβάλουν στους κατοίκους τους και κοινή γλώσσα.
…and for a good reason.
Καμμια έκπληξη δεν μας προκαλεί j95.
Το γνωρίζουμε εδώ και κοντά 90 χρόνια.
Από την πρωτη στιγμή που οι πρόσφυγες πάτησαν το ποδάρι τους εδώ.
Βλέπεις έχουμε την τύχη τα «καλά» των εθνικισμών (ένθεν και ένθεν)να τα έχουμε νοιώσει στο πετσί μας.
Ίσως αυτό προκαλεί έκπληξη σε μερικούς «παραμορφωμένους»..
Ομέρ ο παραμορφωμένος
Tζει γιατί εισαι Τοσο Πειραχτήρι;
Ο πάππο μουν’, ντ’ εποίνεν το αντάρτικον απάν σα ραχία τη Έρπαας με καπιτάνον τον Κοζά-Αναστάς, έλεεν:
«¨Όντες κάτ’ θά λές , πέει!….
Αμάν μη τσαίειζ’ς, εξέρτς οτι κι φογούμαι!»
Και να πολεμούμε εξέρουμε (για την γλώσσαν εμουν) και να αγαπούμε επορούμε! (όσοι την εχθρεύονται, …αν την εχθρεύονται…)
Το τρανόν πρόβλημαν έν, …»ποίος ασά πεντικούδα θα κρεμάν το κωδόν ση κάτας τον λαιμόν?» Εκειές εν’ το ερώτημα που πρέπ’ να έχουμε και χάσετε τα έχθρητας και φοβέρας ανάμεσα.
Μάναχα χορέψτεν αβούτον το τικ, να μαθάνετε ας όποιον γενέαν είμες…
«Μικρά γαρκά -μικρά γαρκά
μικρά λαλασεμένα
φυσούν τα ροθωνόπα τουν
και φοβερίζ’νε εμέναν».
ο Αμανάτς
Καλημέρα,
για την Ποντιακή γλώσσα, έχει γραφτεί καμμιά ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ;
Σκέφτομαι ότι (αφ΄ενός) δεν θα πρέπει να διαφέρει πάρα πολύ από τη γραμματική της Ελλαδικής, παρά μόνο σε κάτι στοιχεία Μορφολογίας που είναι πολύ ενδιαφέροντα.
Θέλετε ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ να αναστηθεί η Ποντιακή γλώσσα και να… μιληθεί ακόμη και από μη-Πόντιους, σήμερα;
Ε, προτείνω τότε να γίνει θέμα για ένα _Λογισμικό Αυτόματης Μετάφρασης_:
Η αυτόματη μετάφραση απο Ποντιακά σε Ελλαδικά μάλλον θα είναι «piece of cake» (πολύ εύκολη) συγκρινόμενη με τη μετάφραση από ξένες γλώσσες σε Ελληνικά (όπου είναι γνωστά και κωμικά τα λάθη του Google translator, κλπ).
Από τα λίγα που διάβασα μέχρι τώρα, φαίνεται απλό σχετικά – και ΠΑΡΑ πολύ ενδιαφέρον.
Αγαπητέ Omadeon, ιδού δύο γραμματικές:
http://www.bibliopolio.gr/%CE%9C%CE%B1%CE%B8%CE%AE%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%BA%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%9A%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B1-%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%B9%CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%B9%CE%BF-%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-p-40962.html
καί
http://www.epm.gr/epm.htm
Στό κάτω link, πάνε εκδόσεις->παραρτήματα->1-5
Η σωστή διατύπωση της έκφρασης:
«Η αυτόματη μετάφραση απο Ποντιακά σε Ελλαδικά…»
είναι
«Η αυτόματη μετάφραση απο Ποντιακά στη Δημοτική….»
Τόσο η ποντιακή, όσο και η δημοτική είναι νεοελληνικές γλώσσες
Ομέρ ο…. γλωσσολόγος
Διάβασα κάπου κάτι το πολύ ενδιαφέρον:
«…με αφορμή την παγκόσμια ημέρα των γλωσσών, από την UNESCO (Η εκπαιδευτική επιστημονική και πολιτιστική οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών) του ψηφιακού διαδραστικού Άτλαντα των γλωσσών του πλανήτη σε κίνδυνο (www.unesco.org/culture/ich/index.php?pg=00206), δημιουργεί νέα δεδομένα για την ποντιακή διάλεκτο. Ο Άτλαντας των παγκόσμιων γλωσσών σε κίνδυνο απαριθμεί 18 γλώσσες στην Τουρκία που αντιμετωπίζουν την εξαφάνιση, όπου μεταξύ των άλλων συμπεριλαμβάνεται η ποντιακή διάλεκτος στον κατάλογο των γλωσσών που κινδυνεύουν. Στη μελέτη της UNESCO , ο βαθμός στον οποίο μια γλώσσα αντιμετώπισε την εξάλειψη τέθηκε σε 5 κατηγορίες: • επισφαλής • σίγουρα σε κίνδυνο • σοβαρά σε κίνδυνο
• αυστηρά σε κίνδυνο • εξαφανισμένη.
Η UNESCO αναφέρει σχετικά ότι «Οι γλώσσες είναι εργαλεία αρχής της ανθρωπότητας για την έκφραση των ιδεών, των συγκινήσεων, της γνώσης, των μνημών. Οι γλώσσες είναι επίσης αρχικοί φορείς των πολιτιστικών εκφράσεων και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ουσιαστικοί στην ταυτότητα των ατόμων και των ομάδων. Η προστασία των διακυβευμένων γλωσσών είναι έτσι ένας κρίσιμος στόχος να διατηρήσει την πολιτιστική ποικιλομορφία παγκοσμίως».
Η είδηση από την UNESCO (σχόλιο 29) αναλύεται εκτενώς και στο
http://www.multilingualblog.com/index.php/weblog/mapping-endangered-languages/
Εκεί θα βρείτε και σύνδεσμο στον ίδιο τον on-line Atlas που επιτρέπει ενδιαφέρουσες αναζητήσεις.
Gia tin pontiaki dialekto deite:
Omer Sawer
Οψές κες επορπάτνα σα μπλόγκς απ αδά κι απά κει και τερέστεν ντο εβρήκα.
http://pnt.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%81%CF%87%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CE%BD_%CF%83%CE%B5%CE%BB%CE%AF%CE%B4%CE%B1
Αούτος πα εν ίνας τρόπος να γράφτωμε πληροφορίας σην γλώσσαν έμουν. Αραέτς κατ θ’ απομέν.
Ντο νουνίζετεν?
ΥΓ: Όντες γράφτωμεν πόντια κι επορούμε να εφτάμε τη σωστόν την προφοράν σε λέξεις άμον σερ (χέρι, cher) σήρα (χήρα, chera). Αούτο ξάι κι ξέρω πως θα εφτάμ’ ατο.
Οι Λαζοί «φιμώνουν» τους Πόντιους
Του ΣΥΜΕΩΝ ΣΟΛΤΑΡΙΔΗ
Λαζοί που ζουν στη Γερμανία ζήτησαν με επιστολή τους που έστειλαν στον Τούρκο πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να προστατευτεί η λαζική γλώσσα και να επιτραπεί η ελεύθερη χρήση της, σε μια κίνηση που ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί από τις τουρκικές αρχές για να εμποδίσει αντίστοιχες επιδιώξεις των Ποντίων.
Στην επιστολή που έστειλαν στον Ταγίπ Ερντογάν επικεντρώνουν το θέμα στο μέλλον της γλώσσας των Λαζών, στο πλαίσιο των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των μητρικών γλωσσών και σημειώνουν την ιστορική της εξέλιξη, καθώς και το γεγονός ότι σήμερα ομιλείται περίπου από 500.000 ανθρώπους που κατοικούν από τον Ανατολικό Πόντο, και συγκεκριμένα από το Ριζαίον, μέχρι τη Χόπα και σε όλη την Τουρκία.
Τονίζοντας ότι «η λαζική περιλαμβάνεται στις γλώσσες που κινδυνεύουν να χαθούν» υποστηρίζουν ότι δεν επιθυμούν να χαθεί η γλώσσα τους, ότι πρέπει να προστατευτεί και δηλώνουν ότι «η χρησιμοποίηση της μητρικής γλώσσας, που είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, καθώς και η πρόοδός της, πρέπει συνταγματικά να κατοχυρωθεί, γεγονός που θα αποδείξει τον εκδημοκρατισμό της χώρας». Σε άλλο σημείο τονίζουν ότι η γλώσσα των Λαζών καθώς και οι άλλες γλώσσες που ομιλούνται στην Ανατολή, πρέπει να ενταχθούν στο καθεστώς των μητρικών γλωσσών και να λάβουν δυναμική παγκόσμια. Τέλος, ζητούν να εφαρμοστεί η καμπάνια που γίνεται για την εκμάθηση της τουρκικής και στη λαζική γλώσσα, να αρθούν όλα τα φυσικά εμπόδια και να διοργανωθούν εκδηλώσεις που σκοπό θα έχουν την εκμάθηση τής κυρίως στις περιοχές όπου κατοικούν Λαζοί.
Στο πλαίσιο λοιπόν του εκσυγχρονισμού και εκδημοκρατισμού της γείτονος, είναι σωστό να αναγνωριστεί το δικαίωμα της εκμάθησης της γλώσσας, αφού όπως είναι γνωστό «οι γλώσσες είναι αρχικοί φορείς των πολιτιστικών εκφράσεων και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ουσιαστικοί στην ταυτότητα των ατόμων και των ομάδων». Στο σημείο όμως αυτό θα πρέπει να κάνουμε τον διαχωρισμό μεταξύ Λαζών και Ποντίων όχι μόνο για να μην υπάρξει πρόβλημα, αλλά και για να μην υπάρξει παρανόηση των ιστορικών δεδομένων. Πρωτίστως, όπως γράφει ο καθηγητής Κώστας Φωτιάδης, δεν υπάρχει καμία φυλετική σχέση ανάμεσα στους Λαζούς και στους Ποντίους, αφού οι Πόντιοι είναι άποικοι από την Ιωνία και μάλιστα προέρχονται από τη Μίλητο, ενώ οι Λαζοί κατά μία εκδοχή προέρχονται από την Ασία και εγκαταστάθηκαν στη Λαζική.
Προσχώρησαν μεν τον 6ο αιώνα στον χριστιανισμό και ξανά επιστρέφουν επί σουλτάνου Μεχμέτ του Δ’στον ισλαμισμό, οπότε και διαφοροποιήθηκαν και θρησκευτικά από τους Ελληνοπόντιους.
Η γλώσσα τους είναι μάλλον γεωργιανή διάλεκτος με συγγενικά στοιχεία της ιβηρικής γλωσσικής οικογένειας, ενώ ο καθηγητής Βλάσης Αγτζίδης σημειώνει ότι «η λαζική γλώσσα είναι διάλεκτος του Καυκάσου».
Επειδή όμως σήμερα στον Πόντο έχει δημιουργηθεί ένα οξύ πρόβλημα μεταξύ των Ρωμιών (Ποντίων) και των Λαζών, όπου παρατηρεί κανείς τη διαμάχη που υπάρχει μεταξύ των δύο ομάδων, τον εθνικισμό των Λαζών σε αντίθεση με τη μετριοπάθεια των Ρωμιών, οι οποίοι αγωνίζονται για να διατηρήσουν τα ποντιακά ήθη και έθιμα, θα πρέπει οι ασχολούμενοι με τα ποντιακά δρώμενα να μην αναμιγνύουν τα ποντιακά με τα λαζικά. Και αυτό γιατί μέσα στο ιστορικό διάβα οι μεν Λαζοί δέχτηκαν τα εθνικιστικά μηνύματα που διοχετεύθηκαν και μέσω της θρησκείας καλλιεργήθηκαν, σε αντίθεση με τους Ρωμιούς (Ποντίους), οι οποίοι όχι μόνο δεν έδειξαν εθνικιστικές διαθέσεις, αλλά γνωρίζοντας οι αρχές την ιστορική τους καταβολή δεν τους πλησίασαν.
Μετά λοιπόν την επιστολή των μουσουλμάνων Λαζών προς τον Τούρκο πρωθυπουργό με σκοπό να διαφυλαχθεί και να προστατευτεί η λαζική γλώσσα γιατί να μη διερωτηθεί κανείς αν αυτό έγινε με σκοπό -μέσω της σκοπίμως καλλιεργούμενης σύγχυσης μεταξύ Λαζών και Ποντίων- να προληφθεί ενδεχόμενο αίτημα των Ρωμιών (Ποντίων) που ζουν στον Πόντο για την προστασία της ποντιακής γλώσσας, αφού η ποντιακή γλώσσα είναι αποδεδειγμένα μεταξύ των 18 γλωσσών που κινδυνεύουν να χαθούν στην Τουρκία, με βάση τον Ατλαντα των γλωσσών του πλανήτη.
soltaridis@enet.gr
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 23/03/2009
http://www.enet.gr/online/online_text/c=111,id=96986724
Great site this pontosandaristera.wordpress.com and I am really pleased to see you have what I am actually looking for here and this this post is exactly what I am interested in. I shall be pleased to become a regular visitor 🙂
Καλά, maibborbibult, σέ τί γλώσσα τό διαβάζεις;
‘Η τό μεταφράζεις μέ τό Systran?
Καί πώς σού μεταφράζει τό » Μώ τόν νόμο ‘σ»? Fuck your law?
[…] of Europontians Λίγες μέρες πριν είχαμε ένα αφιέρωμα για την ποντιακή διάλεκτο. Είναι αλήθεια ότι το γράψαμε με το άγχος και την […]
Δεν είμαι πόντια αλλά ασχολούμε εδώ και τρία μιση χρόνια με την εκμάθηση ποτνιακών χορών. Είναι μοναδικά τα τραγούδια με τις αναφορές τόσο στη μάνα την Παναγία και το Χριστό. Όταν ακούω την ποντιακή λύρα νοιώθω μια μοναδική περιφάνεια και ικανοποίηση όπως όταν κοιτώ και την Ελληνική σημαία! Είναι τρομερή η αίσθηση στο άκουσμα της λύρας. μονοδική.
Πραγματοποίηση του 5ου Επιστημονικού Συνεδρίου της Ένωσης Ποντίων Εκπαιδευτικών
—————————————————————————————————————
Tο 5ο Συνέδριό μας με θέμα : «Η ποντιακή διάλεκτος της ελληνικής γλώσσας: παρελθόν, παρόν και μέλλον» θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 8 και 10 Μαΐου 2009, στο Συνεδριακό Κέντρο «Εκάβη» του Δήμου Κατερίνης.
Έχει ήδη εξασφαλιστεί η φιλοξενία όλων των μελών που έχουν δηλώσει συμμετοχή στο συνέδριο, ενώ η Ο.Ε. φρόντισε να υπάρχουν περιθώρια για φιλοξενία και μερικών ακόμη μελών μας. Για το λόγο αυτό παρακαλούνται όσοι επιθυμούν να δηλώσουν συμμετοχή να το κάνουν άμεσα, επικοινωνώντας με τον Πρόεδρο της Ο.Ε. Γεωργιάδη Γιάννη στα τηλέφωνα 2351023620 (πρωινά) και 6937717828 (κιν.) ή στη γνωστή ηλεκτρονική διεύθυνση panelsinedrio@yahoo.gr δηλώνοντας και ακριβή χρόνο διαμονής.
Το ξενοδοχείο όπου θα διαμείνουν οι εισηγητές και οι σύνεδροι είναι το “Mediterranean Princess” στην Παραλία Κατερίνης, 7 χιλιόμετρα από το χώρο του συνεδρίου. Η μετακίνηση όσων συνέδρων δεν έχουν αυτοκίνητο θα γίνεται με λεωφορείο.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα του συνεδρίου, η έναρξη είναι την Παρασκευή 8 Μαΐου 2009, ώρα 20.00 (εγγραφές συνέδρων από τις 18.00) και το κλείσιμο των εργασιών την Κυριακή 10 Μαΐου 2009, ώρα 12.00.
——————
Δείτε το πρόγραμα του Συνεδρίου σε pdf:
Click to access programma_29-4-09_web.pdf
το αρθρο του συμεων αφιερωμενο στους ποντιοσχολιαστες που μαλλον δεν πηγαν ποτε ποντο και γραφουν ευσεβεις ποθους.
Φτάνει που πήγατε εσείς.
Μας καλύψατε όλους!
Ομέρ ο όλα τα κρίνω, όλα σφάζω, όλα τα μαχαιρώνω
το ξαναματαφιερωνω το αρθρο του συμεων..να ναι καλα..υπαρχουν και αλλοι,ευτυχως…
[…] μέρες πριν είχαμε ένα αφιέρωμα στην ποντιακή διάλεκτο. Είναι αλήθεια ότι το γράψαμε με το άγχος και την […]
Πίνγκμπακ από Rap of Europontians | Nisvoros online | 09/05/2009
Γειά σας συν-έλ-ληνες.
Development of the Pontic Greek Dialect
by Sam Topalidis
sam.topalidis@bigpond.com
History of the Greek Language
According to Encyclopaedia Britannica (2005), the form of Greek written and spoken today evolved in four phases; Ancient Greek, Koine (also called Hellenistic Greek), Byzantine Greek and Modern Greek. [Others may consider there were no breaks in the continuous historical development of the Greek language.]
Encyclopaedia Britannica (2005) states Ancient Greek is divided into Mycenaean Greek (14th–13th century BC) and Archaic and Classical Greek (8th–4th century BC), which date from the adoption of the alphabet. The development of five letters to signify vowel sounds was the principal innovation of the Greek alphabet.
The language of the Archaic and Classical periods consisted of a number of dialects as a result of the Dorian invasions [which began around 1100 BC] of Greece and later of overseas Greek colonisations. These dialects comprised a West group (including Doric), an Aeolic group, an Ionic-Attic group, and an Arcade-Cypriot group.
Koine was spoken from the 4th century BC to the 4th century AD and it arose from the establishment of Alexander the Great’s empire. Its main basis was the Attic dialect, with some Ionic features. Koine unified the formerly fragmented local dialects and simplified Greek grammar in the course of its expansion throughout the non-Greek-speaking areas of the Hellenised world. The Atticists, who urged that the Classical language be used for all writing, dismissed Koine as ‘impure’. Their suggestion was adopted, and thus the written form, known as Byzantine Greek (5th–15th century AD), stayed rooted in the Attic tradition while the spoken language continued to develop. A chasm between the written and spoken languages opened and gradually widened. [Mackridge (1985), states Greek became the official language of the Byzantine Empire in the 6th century AD.]
Modern Greek ‘could be considered’ to date from the 15th century and is of two kinds. One includes all the local dialects. The other is Standard Modern Greek, which is the official written and spoken language of Greece. Standard Modern Greek emerged from the convergence of two historical varieties of modern Greek – Demotic, which was understood by almost everyone; and Katharevousa, the ‘pure’, archaizing written language used in administration and other areas of public life. In 1976, Demotic was declared the official language of the state, replacing Katharevousa in government documents, newspapers and education.
Distribution of Pontic Greek in Asia Minor
The north-east corner of Asia Minor, which borders the Black Sea (see Map 1), is known as the Pontos. Greeks colonised this region from the 7th century BC and lived there until the last Christian was forcibly expelled in 1923. These Pontic Greeks spoke a dialect called Pontic Greek.
Mackridge (2007) in Topalidis (2007) states that:
Pontic Greek is a dialect of the Greek language that is largely derived, like almost all the other modern Greek dialects, from the Koine (common) Greek of Hellenistic and Roman times (4th century BC – 4th century AD). It probably began to become markedly distinct from the rest of the modern Greek dialects after the Seljuk invasions of Asia Minor [in the 11th century AD], which split Pontus from the other regions of the Byzantine Empire. However, some older features of the Greek language that disappeared from other Greek dialects were retained in Pontic, while some innovations seem to have taken place in Pontic under the influence of other Greek dialects even after the medieval period. In its vocabulary, Pontic has been influenced by Persian and Caucasian languages, and in recent centuries it has taken on a large number of loanwords from Turkish.
Mackridge (1991) states that when Pontic Greeks moved into Russian speaking areas, Pontic Greek also acquired a large number of Russian words. He also states that although many Pontic Greeks believe their language stems from the ancient Ionic dialect, the linguist Hatzidakis (1892 and 1930) demonstrated that only a couple of undoubtedly Ionic words could be found in Pontic Greek.
The Greek linguist Triandafyllidis (1981 [1938], p. 290) in Nicholas (1999) divided Pontic Greek into three groups. ‘Oinountiac in the western, non-contiguous part of the Pontos from Inepolis to Oinoe. Trapezuntiac on the eastern shore of the Pontos, from Kerasounta [Giresun] to Ophis [Of], Chaldiot was spoken in the Chaldia region, south of the eastern shore, and including Gumushane and its surrounding villages, as well as the southern mining colonies and the coastal town of Kotyora [Ordu]. Dawkins (1937) established that the printed Pontic of Rostov on Don (see Map 1) is also Chaldiot. Nicholas (1999) agrees with Papadopoulos (1955) who limits himself to a two-way distinction between Oinountiac and Trapezuntiac-Chaldiot, given that Oinountiac tends to pattern more closely with mainstream Greek. Nicholas refers to these two variants as Western and Eastern Pontic.
Hionides (1996) believes that the Pontic dialect remained so remote from the other modern Greek idioms that to the ear of the rest of Greece, it sounds like a foreign language.
Map 1 The Black Sea (King 2004, p. xvii)
Pontic Greek Dialect in Of
Dawkins (1937) states the most archaic form of Pontic Greek survived among the Moslems of Of (east of Trabzon, see Map 1). Hionides (1996) states Pontic Greek is spoken by the Turkish people of the provinces of Of and Tonya [south-west of Trabzon]. In 1985, he counted eight villages in the province of Tonya, 21 villages in the province of Of and five villages in the province of Surmene where the Turkish population spoke Pontic Greek. He also mentions that many Turks in Trabzon also fluently spoke Pontic Greek. However, Asan (1996) states that 60 villages in the Trabzon region with 40 of these villages in the Of region speak Pontic Greek.
Mackridge (n.d.) at: http://www.omerasan.com/eng/home.html accessed on 28 December 2008, describes Ömer Asan’s important 1996 work:
ever since their conversion to Islam, the Greek-speaking Pontic Muslims have not been exposed to any other kind of Greek than their own; nor did they have much close contact even with their Christian neighbours in Pontus. This means that their speech has preserved many archaic features that have now almost or completely disappeared from the Pontic spoken in Greece. (It should be said that their speech has also lost a large number of words that have been replaced by items of Turkish origin.) Ömer Asan’s village, like the village where I have carried out my own linguistic fieldwork, is situated in the district of Of, east of Trebizond, which is home to the largest concentration of Greek-speakers in Pontus today. The Of district is the easternmost area in which Greek has been continuously spoken without interruption since ancient times. If Pontic is a peripheral dialect of Greek, then the sub-dialect of Of is a peripheral version of Pontic. Like most peripheral dialects, the speech of Of preserves an exceptional number of ancient words and grammatical features. For this reason the study of the sub-dialect of Of can throw fascinating light on the historical development of the Greek language.
… it has been fascinating to compare the vocabulary and grammar of Çoruh, as he [Asan] records them, with the linguistic material that I and others have collected from other villages in the Of district and from other parts of Pontus both before and after 1922. The variety in vocabulary and grammar between one village and another just a few miles away is extraordinary, and we would ideally like to have such a study of every Greek-speaking village in Pontus.
Ömer Asan’s article, ‘Trabzon Greek: a language without a tongue’ at: http://www.omerasan.com/eng/home.html accessed on 27 June 2009 (updated 2005), states that:
it was in the Greek language [Pontic Greek] that the inhabitants of the Solaki Valley [near Of] (apart from the late comers) were introduced to Islam and in which the imams in question were educated. … Actually, there is no more natural and logical a way of learning any sort of unfamiliar thought, doctrine or religion than through the mother tongue.
… Of the various Greek dialects in existence at the present day, Trabzon Greek, the language closest to ancient Greek … has been sacrificed to religious, national and political intrigue and impotence. Although there is no prohibition of any kind in place, Trabzon Greek, labelled by religious bigots as a ‘giaour’ [outside the Islamic faith] language, by nationalists as an ‘enemy’ language and by bureaucrats and politicians as a ‘separatist’ language, has the misfortune of being listed at the head of merely local, not national, languages.
Asan’s (1996) ‘courageous’ work in Turkish on the culture of a minority group has been criticised in Turkey, where the government prefers to pasteurise its cultural past. Asan should be congratulated, not condemned for his work. We should all embrace and respect our cultural diversity as an essential part of our identity.
Revithiadou and Spyropoulos (2006) have also studied Pontic Greek spoken by people from Of who had settled in the village of Nea Trapezounta in northern Greece. Drettas (1999) in Bortone (2009) estimated that 300,000 people in Greece speak Pontic Greek.
Romayka
Bortone (2009) states Muslim Pontic Greek spoken around the villages of Of, has no history, especially for its speakers. They have no written records and many of their speakers do not even know that the language is related to Greek. Some do not know which parts of their speech is Turkish and which is their local ‘other language’. Many call it Romayka, but never Pondiaká or Eliniká. Romayka is not formally taught and has no standard of any kind.
Bortone (2009) states that many Pontic Muslims report that they did not learn Turkish until they went to school. He also believes that Romayka will probably ultimately disappear. Interesting to note, from an email I received from a Trabzon local, that in 2008, five and six year olds in a school in a village of the town of Hayrat, near Of, were observed by their teacher to speak Pontic Greek (Romayka) as their native tongue.
Bortone (2009, p.83) states,
Greek peripheral dialects have archaic traits; but the Greek of the Of region has traits lost everywhere else.
… we would do well to emphasize the archaic nature of Romayka, if only because of the implicit irony: its archaic character is due to the very fact that Romayka has been isolated from the Greek tradition.
Pontic Greek in the Soviet Union
Pontic Greeks had been emigrating to the Soviet Union, including Georgia, in significant numbers from the 18th century.
The first census of Imperial Russia, based solely on the criteria of language, suggested that 186,925 Greek-speaking Greeks (105,169 in the southern Caucasus) lived within the borders of the empire in 1897 (Agtzidis (1997) in Sideri (2006)).
Dawkins (1937) states the number of Greek speakers in Russia was considerable. Correspondence he received from Professor Semenov of Rostov on Don (see Map 1) stated that there were 60,000 Greeks at Mariupol (south-eastern part of Ukraine, on the coastal region of the Sea of Azov) and 100,000 at Rostov on Don (the latter all speaking Pontic Greek). Sergievsky (1934) believes there were around 97,000 Mariupol Greeks, of whom some 82,000 spoke Greek. Mackridge (1991) states the Greek dialect spoken by the Mariupol Greeks differs markedly from Pontic Greek, though the two may be distantly related.
Dawkins (1937) states the Pontic Greek dialect of the Gumushane district (south of Trabzon) agrees with the Greek of Rostov on Don. He believes the great mass of the Rostov population came over to Russia from this district in the Pontos.
At the time of the October Revolution in Russia, Karpozilos (1999) estimated that the Pontic population in Russia to have been more than 350,000 concentrated in 34 urban centres and in about 287 villages. He also states that between the two World Wars in Southern Russia and Caucasus that it was a serious issue in which form of Greek would books and Newspapers be written. Formal Greek (Katharevousa), Demotic Greek or Pontic Greek. Karpozilos (1999, p. 148) states:
to raise the Pontic dialect to the level of a language for the Greek minority posed great problems. The dialect had never been systematically written; it had a rather limited vocabulary that lacked the words and idioms to convey abstract and sophisticated ideas; it also lacked the proper words for several new political and social concepts. …
In schools, it was agreed that the children should be taught demotic Greek, but for the instruction of the masses it was thought best to use both dialects – in newspapers, pamphlets and various other publications. This important decision was taken … on 10 May 1926.
Joseph (2003) states, in the 1970 Soviet census, 336,869 citizens claimed Greek ethnicity but only 39%, gave Greek as their native language. In the 1979 census, 344,000 declared Greek as their ethnic status. Hionides (1996) was of the view most of these 344,000 spoke Pontic Greek.
Conclusion
As human beings first, and nationalists a distant second, we should embrace our cultural history and revel in its diversity and not pasteurise it for the benefit of national conformity. With this embrace, we can also learn to respect other people’s languages and cultures.
The history of Pontic Greek (and how it probably began to become markedly distinct from the other Greek dialects from 11th century AD) and the Greek language is fascinating and should be documented and studied.
Will Pontic Greek continue to be spoken? Bortone (2009) believes Pontic Greek spoken in the Pontos in Asia Minor today will probably disappear. The challenge is to keep the Pontic Greek dialect alive. The more recent work of researchers like Emeritus Professor Peter Mackridge, Assistant Professor Pietro Bortone, Dr Theofanis Malkidis, Ömer Asan, Dr Anthi Revithiadou and Dr Vassilios Spyropoulos have increased our knowledge of the dialect.
Pontic Greek is still spoken today in Asia Minor, and by the Pontic diaspora in Greece and at least in countries like Georgia, Russia, Ukraine, Germany, Canada, Australia and the USA. Drettas (1999) estimated 300,000 speakers exist in Greece. Who could estimate how many Pontic Greek speakers actually exist worldwide today? Are you one of them?
References
– Agtzidis, V 1997, Parefxinios diaspora. I Ellenikes egkatastasis stis vorioanatolikes periokhes tou Efxinou Pontou, [in Greek, Black Sea diaspora. The Greek settlements in the northeastern Black Sea], Kiriakidis Brothers, Thessaloniki, Greece.
– Asan, O 1996, Pontos kültürü (in Turkish), Baski Istanbul, Belge Yayinlari.
– Bortone, P 2009, ‘Greek with no models, history, or standard: Muslim Pontic Greek’, in Standard languages and language standards: Greek, past and present, (eds) A. Georgakopoulou and M. Silk, Publication 12 of the Centre for Hellenic Studies, King’s College London, Ashgate, Surrey UK, pp. 67-89.
– Dawkins, RM 1937, ‘The Pontic dialect of modern Greek in Asia Minor and Russia’, Transactions of the Philological Society, pp. 15-52.
– Drettas, G 1999, ‘To ελληνο-ποντιακó διαλεκτικó σύνολο’, [in Greek] in Χριστίδης, A.-Φ. et al. (eds) Διαλεκτικοί θύλακοι της ελληνικής γλώσσας, Athens, pp. 15-24.
– Hatzidakis, GN 1892, Einleitung in die neugriechische Grammatik, [in German] Breitkopf & Hartel, Leipzig.
– Hatzidakis, 1930, ‘Einiges über das pontische Griechisch’, [in German] Byzantinisch-Neugriechische Jahrbücher, no. 7, pp. 383-7.
– Hionides, C 1996, The Greek Pontians of the Black Sea, Boston, Massachusetts.
– Joseph, BD 2003, ‘Some reflections on Greek in a Slavic context, in both academia and the real world, with an overview of Greek in the former Soviet Union’, in Balkan and Slavic Linguistics, in Honour of the 40th Anniversary of the Department of Slavic and east European Languages and Literatures (Ohio State Working papers in Slavic Studies 2) ed. by D. Collins & A. Sims (2003), Columbus Ohio State University, pp. 93-101.
– Karpozilos, A 1999, ‘The Greeks in Russia’, in The Greek Diaspora in the twentieth century, (ed. Clogg), St Martins Press, New York, pp. 137-57.
– King, C 2004, The Black Sea: a history, Oxford University Press, Oxford.
– Mackridge, P 1985, The modern Greek language – a descriptive analysis of standard modern Greek, Oxford University Press, Oxford.
– Mackridge, P 1991, ‘The Pontic dialect: a corrupt version of ancient Greek?’, Journal of Refugee Studies, vol. 4, no. 4, pp. 335-9.
– Mackridge, P 2007, Personal email.
– Nicholas, N 1999, The story of pu: the grammaticalisation in space and time of a modern Greek complementiser, PhD thesis, University of Melbourne, Australia.
– Papadopoulos, AA 1955, Ιστορική Γραμματική της Ποντικής Διαλέκτου (in Greek, Historical Grammar of the Pontic Dialect), The Committee for Pontic Studies, Athens, supplement 1.
– Revithiadou, A and ‘Ofitika Pontic: a report on the dialect and its people’,
Spyropoulos, V 2006, e-posted paper at: http://www.revithiadou.gr/files/reports_on_dialects/Report_OP.pdf viewed June 2009.
– Sergievsky, 1934, ‘The Mariupol Greek dialects: an attempt at a brief description’, Bulletin de l’ Académie des Sciences de l’ U.R.S.S., Classe des sciences sociales, no. 7.
– Sideri, E 2006, The Greeks of the former Soviet Republic of Georgia: memories and practices of diaspora, unpublished PhD thesis, Department of Social Anthropology, School of Oriental & African Studies, University of London.
– Topalidis, S 2007, A Pontic Greek History, Canberra, Australia. (Available by emailing author at: sam.topalidis@bigpond.com).
– Triandafyllidis, M 1981, Νεοελληνική Γραμματική: Ιστορική Εισαγωγή, (in Greek,
(1938), Modern Greek Grammar: Historical Introduction), Salonika, Aristotle University.
– I warmly thank Assistant Professor Pietro Bortone for sending me an early copy of his 2009 paper.
28 γλώσσες… μιλάει η Τουρκία: ανάμεσά τους τα ελληνικά και τα ποντιακά
Η Ελληνική, τα ποντιακά και άλλες 26 γλώσσες ομιλούνται στην Τουρκία, σύμφωνα με έρευνα που έκανε το τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο ΑΝΚΑ.
Στο σχετικό τηλεγράφημα γίνεται αναφορά στον κανονισμό που ενέκρινε το τουρκικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο σχετικά με ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές σε όλες τις γλώσσες που ομιλούνται στην Τουρκία. Το πρακτορείο τονίζει ότι τέτοιας μορφής εκπομπές θα μπορούν να γίνουν στις 28 αυτές γλώσσες.
Εκτός από τις γλώσσες, το ΑΝΚΑ αναφέρει και τις περιοχές όπου ομιλούνται αυτές. Ως προς την Ελληνική αναφέρει το τηλεγράφημα ότι ομιλείται στην Κωνσταντινούπολη, τα Δαρδανέλλια, την Τραπεζούντα, την Προύσσα, την Αντιόχεια και τη Σμύρνη. Για το ποντιακά, που υπογραμμίζονται ως «ελληνικά Τραπεζούντας», αναφέρεται μόνο η πόλη αυτή. Αναλυτικότερα, οι γλώσσες και οι περιοχές της Τουρκίας όπου αυτές ομιλούνται, έχουν ως εξής: Αμπχαζική (Σαγγάριος), Αντιγκεϊκά (Σαγγάριος, Καχραμάνμαρας, Καισάρεια, Τσόρουμ), Αραβική (Αντιόχεια, Αδανα, Μερσίνα, Μάρντον, Σιίρτ, Σιρνάκ, Μπάτμαν, Γκαζιάντεπ, Ντιγιάρμπακιρ, Ούρφα), Αλβανική (Κωνσταντινούπολη, Προύσσα, Σμύρνη), Αβαρική (Σεβάστεια, Καχραμάνμαρας), Αζέρικα (Καρς, Μπάιμπουρτ), Βοσνιακή (Κωνσταντινούπολη, Νίκαια, Σμύρνη, Μάνισα, Προύσσα), Πομακική (Δαρδανέλλια, Αρτάκι, Αδριανούπολη) Ρομά (Αδριανούπολη, Τεκίρνταγ, Κωνσταντινούπολη), Αρμενική (Κωνσταντινούπολη, Αντιόχεια, Σεβάστεια, Μαλάτεια, Ντιγιάρμπακιρ, Μπάτμαν), Γεωργιανή (Προύσα, Αρτβιν, Σαμψούντα, Ρίζε, Ορντού), Ζαζάικη (Ερζιντζάνμ Τούντζελι, Ελαζίγ, Μαλάτεια, Μπάτμαν), Καμπαρντινική (Καισάρεια, Καχραμάνμαρας), Κοζακική (Κωνσταντινούπολη, Καισάρεια, Μάνισα), Κιργκιζική (Βαν, Καρς, Μούγλα) Τατάρικα Κριμαίας (Αγκυρα, Προύσσα), Κουρδική (Νοτιοανατολική, Ανατολική Τουρκία) Ισπανοεβραϊκή (λαντίνο) (Κωνσταντινούπολη), Λάζικα (Αρτβιν, Ρίζε, Σαγγάριος, Κοτζάελι, Προύσσα), Οσετική (Τόκατ, Γιόζγκατ, Ερζουρούμ, Καρς, Μπιτλίς, Μούγλα, Αττάλεια), Οζμπεκική (Αντιόχεια, Γκαζιάντεπ, Ούρφα), Ουϊγκουρική (Καισάρεια, Νεοκαισάρεια), Τουρκμενικά (Τόκατ).
ΑΡΗΣ ΑΜΠΑΤΖΗΣ
Πηγή: «Ελευθεροτυπία» 16-11-2009
ΠΟΝΤΟΣ – ΠΑΡΑΔΟΣΗ – ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ – ΠΑΤΡΙΔΑ – ΠΡΟΔΟΣΙΑ!!!
Πεπραγμένη γλώσσα
Καναβούρης Κ.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 20/06/2010
Τώρα θα μου πεις, εδώ οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για την εξαθλίωση ενός ολόκληρου λαού (και μάλιστα στο διηνεκές) προκειμένου… να τον σώσουν, την εξαχρείωση της γλώσσας θα σκεφτούν; Και όμως. Το ένα δεν γίνεται χωρίς το άλλο. Η εξαθλίωση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αν δεν εξαχρειωθεί η γλώσσα της καθημερινής συνεννόησης. Ο γενέθλιος τόπος των ιδεών, το απέραντο πεδίο της υπερηφάνειας και της ατομικής, καθώς και της συλλογικής αξιοπρέπειας.
Είτε το θέλουμε είτε όχι, είμαστε η γλώσσα που μιλάμε. Γιατί μέσω της γλώσσας μπορούμε να εννοήσουμε και να αφηγηθούμε στον εαυτό μας και στους άλλους «αυτόν τον κόσμο τον μικρό τον μέγα». Μόνον έτσι η θαυμάσια, τρομακτική, επώδυνη και ανεπανάληπτη περιπέτεια του καθενός μέσα στο χάος αποκτά νόημα. Γιατί μόνον έτσι -διά της γλώσσας, δηλαδή- αποκτάται η συνείδηση του «είναι» και του «γίγνεσθαι». Και μόνο διά μέσου αυτής της συνείδησης μπορούμε να διατυπώσουμε το αξίωμα πως είμαστε αυτά που ζήσαμε. Διαφορετικά δεν είμαστε τίποτε.
Με ταπεινωμένη γλώσσα, ζεις μια ταπεινωμένη ζωή. Με γλώσσα χωρίς νόημα, ζεις μια ζωή χωρίς νόημα. Δηλαδή δεν ζεις, αφού αδυνατείς να εννοήσεις και να συμπεράνεις. Αδυνατείς να εξηγήσεις, να αναρωτηθείς και να ρωτήσεις, οπότε εγκαταλείπεσαι στον ορυμαγδό του ακατάσχετου φόβου, του άναρθρου φόβου και γίνεσαι ένα έρμαιο υποταγής σ’ αυτούς που διαθέτουν ομιλία, δηλαδή αυθεντία. Γιατί μόνον αυτοί μπορούν να συναρθρώσουν το κέρμα με το όλον. Αυτοί γίνονται αυθέντες, πάει να πει οι κατέχοντες την ιερή μυστικότητα της αλήθειας, κι εσύ ο ψοφοδεής επαίτης έξω από τον ιερό λόγο της εξουσίας. Γιατί όσο η νοηματοδοτημένη γλώσσα είναι ένας θρίαμβος τόσο η απονοηματοδότησή της γίνεται μια κατακλυσμιαία πανωλεθρία.
Άκρως αποκαλυπτική είναι η ιστορική εμπειρία, η οποία διδάσκει πως, όπως έχουμε την κάθε μορφής επιβολή (ταξική, εθνική, πολιτιστική), κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο έχουμε την επιβολή της γλώσσας του αυθέντη. Έχουμε δηλαδή την επιβολή της αυθεντίας μέσω της βίαιης επιβολής της γλώσσας που κάθε φορά έχει το «επάνω χέρι». Το παράδειγμα της γλωσσικής ομογενοποίησης της Ελλάδας (πολλές φορές με βιαιότητα) κατά τη διάρκεια σχηματισμού του νεότερου ελληνικού κράτους είναι εξαιρετικά αποκαλυπτικό. Επίσης, για να μη φύγουμε από τη γειτονιά μας, αν κάποιος παρατηρήσει την πολιτική του τουρκικού κράτους εις βάρος του κουρδικού λαού, θα δει (δεν χρειάζεται δα και μεγάλη προσπάθεια) ότι είναι ίδια με τη γλωσσική πολιτική. Εξόντωση φυσική, διά της γλωσσικής εξόντωσης. Και όταν μιλάμε για φυσική εξόντωση δεν μιλάμε πάντα για την απώλεια της ζωής. Εξίσου φονική είναι η απώλεια του να «είναι» ο καθένας αυτό που θέλει. Και η συνείδηση του δικαιώματος του αυτοκαθορισμού συναρτάται απολύτως από το φυσικό δικαίωμα του γλωσσικού του αυτοκαθορισμού.
Όταν η γλώσσα σου παύει να υφίσταται, παύεις κι εσύ να «είσαι». Γίνεσαι ένας «άλλος». Και αυτό είναι τραγωδία που εισβάλλει στο παγκόσμιο πολιτιστικό και πολιτισμικό σύμπαν. Γιατί, όταν μια γλώσσα καταστρέφεται, μαζί της καταστρέφεται και ένας τρόπος αποκάλυψης του αθέατου. Όταν μια γλώσσα καταντάει ένα σύμφυρμα συναρθρωμένων και εξαρθρωμένων ήχων, τότε η δόξα του ανθρώπου καταντάει εθισμός σε έναν συγκεκριμένο τύπο ηχοβολισμού και τίποτε περισσότερο. Και τότε κάνει πάρτι ο φόβος. Σε άψογα ελληνικά δε. Κι εσύ δεν έχει τρόπο να αντισταθείς, γιατί δεν έχεις Λόγο. Τρόπο γλώσσας, που θα πει τρόπο ύπαρξης. Ας πούμε η εξαίρετη κυρία Φωτεινή Τσαλίκογλου. Έχει απόλυτο δίκιο όταν λέει «ν’ αντισταθούμε στην εξαθλίωση του φόβου». Χίλιες φορές έχει δίκιο. Ο φόβος είναι η εξαθλίωση του όντος. Αλλά πώς να αντισταθούμε αφού εξαχρειώνεται ολοένα και περισσότερο το μεγαλύτερο όπλο που διαθέτουμε: η γλώσσα μας. Όταν η κατανοητή γλώσσα γίνεται γενεσιουργός αιτία του φόβου, πώς να αντισταθείς στην εξαθλίωση του φόβου. Δεν μιλώ φυσικά για τα φληναφήματα περί λεξιπενίας και τα υπόλοιπα βλακώδη έως και φασιστικά που συνοδεύουν τις στερεοτυπίες περί την ελληνική γλώσσα και το χαμένο κλέος της.
Εδώ μιλάμε για τη συστηματική (και συστημική) προσπάθεια της εξουσίας να εκβάλει τα νοήματα από το φυσικό τους πεδίο, που είναι ο ατομικός και ο κοινωνικός άνθρωπος, και να τα αποχαλινώσει μέσα στην αοριστία στη στυγνή ασάφεια. Ναι. Ακριβώς. Στυγνή. Γιατί δεν έχει στόχο να μεταλαμπαδεύσει, να εξανθρωπίσει, να εγείρει. Έχει σκοπό να υποτάξει. Και για να μην παρεξηγούμαστε: η ασάφεια και η αοριστία είναι πολύτιμες κατακτήσεις στην ποιητική του Λόγου με εξαίσια αποτελέσματα. Η στυγνότητα προκύπτει από τον ανασκολοπισμό του περιεχομένου τους. Από τον υποβιβασμό τους σε απλή (εξαχρειωμένη, δηλαδή) τεχνική της εξουσιαστικής γλώσσας.
Αυτός είναι ο εκβαρβαρισμός της γλώσσας, με κομψότητα. Γιατί, ακριβώς, στις μέρες μας η πολυτελής βαρβαρότητα χρειάζεται τη γλώσσα που συναρμόζει στο ήθος της και στην επιδίωξή της: στη συνέχιση της πολυτελούς βαρβαρότητας. Και έτσι της χρειάζεται μια γλώσσα πολτός. Τη γλώσσα αυτή την ομιλεί άψογα ο πρωθυπουργός Γιώργος Α. Παπανδρέου. Αυτή τη γλώσσα τού τίποτα. Και πιστεύω ακράδαντα ότι την ομιλεί με απόλυτη συνείδηση. Δηλαδή με απόλυτη αναλγησία για την καταστροφή που επιφέρει. Πήγε, ας πούμε, πριν από λίγες μέρες στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού (ιδού η βαρβαρότητα) Κόμματος. Και τι εδήλωσε ο γίγας; «Είμαστε (σ.σ.: οι Έλληνες) σε καλό δρόμο και συνεχίζουμε με εντατικούς ρυθμούς τις προσπάθειές μας για μια πολιτική ευνομία και κοινωνική ευημερία». Εάν αυτό δεν είναι κραυγαλέα απόδειξη καταστροφής, δηλαδή απάνθρωπης χρήσης της γλώσσας, τότε τι άλλο είναι; Απουσία νοήματος στον «καλό δρόμο». Απουσία νοήματος στην «εντατική προσπάθεια». Απουσία νοήματος και περιεχομένου στην «πολιτική ευνομία». Απουσία γλώσσας, τελικά.
Συμπέρασμα; Μόνον αθλιότητες μπορούμε να περιμένουμε από μια άθλια γλώσσα. Και το «αντισταθείτε» σημαίνει κρατήστε με νύχια και με δόντια τη γλώσσα σας. Ακόμη κι αν χρειαστεί να τη ματώσετε. Γιατί η γλώσσα ή είναι πεπραγμένη γλώσσα ή είναι ένα τίποτα
http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=550688
[…] -Να προστατέψουμε τη γλώσσα μας […]
[…] -Να προστατέψουμε τη γλώσσα μας […]
Σάλος από ποντιακά τραγούδια στην τουρκική τηλεόραση
Δημοσίευση 31/05/2011 16:38 Ανανέωση 01/06/2011 10:07
Μία Τουρκάλα πιτσιρίκα 10 ετών, η Μπιούσρα Γκεντς, με ποντιακές ελληνικές ρίζες έχει προκαλέσει συναγερμό στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας της Τουρκίας με τις εμφανίσεις της στην τουρκική τηλεόραση, όπου τραγουδάει και χορεύει στους ήχους καθαρά ελληνικής ποντιακής μουσικής.
Οι εμφανίσεις της μικρούλας Μπιούσρα προκαλούν κάθε φορά φρενίτιδα ενθουσιασμού στους Τούρκους τηλεθεατές, ανεβάζοντας σε δυσθεώρατα ύψη τις τηλεθεάσεις στους σταθμούς που εμφανίζεται, με τα ποντιακά της τραγούδια και τους χορούς της, συνοδεία ελληνικότατης ποντιακής λύρας.
Ήδη υπάρχουν πληροφορίες στην ελληνική ΕΥΠ, ότι Τούρκος στρατηγός την περασμένη Πέμπτη σε συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας της Τουρκίας –το περίφημο MGK- ανακοίνωσε ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για πιθανή αναβίωση του ποντιακού αντάρτικου λόγω της απήχησης που έχει η Πόντια πιτσιρίκα στην τουρκική τηλεόραση. Προχωρώντας τα σενάρια επιστημονικής φαντασίας, ο Τούρκος στρατηγός Οσμάν Μπαϊκούς είπε ότι πιθανά το 10χρονο κορίτσι να είναι η φανερή κορυφή μίας υπόγειας προσπάθειας αναβίωσης του ποντιακού αντάρτικου στην τουρκική επικράτεια και ότι αυτή η προσπάθεια πριμοδοτείται από τις ελληνικές μυστικές υπηρεσίες.
Φυσικά οι παριστάμενοι ανώτατοι στρατιωτικοί ηγέτες απέρριψαν κάθε περίπτωση ελληνικής ποντιακής προβοκάτσιας μέσα στην Τουρκία φρόντισαν όμως να στείλουν το μήνυμα σε Ερντογάν και Γκιουλ ότι «δεν πρέπει να είναι τόσο ανοιχτοί στην επίθεση φιλίας από την πλευρά της Ελλάδας».
Όπως τόνιζαν στο newsbomb.gr εξέχοντες Τούρκοι δημοσιογράφοι, όσο θα φτάναμε στις τουρκικές εκλογές της 12ης Ιουνίου, η σύγκρουση των «πασάδων» της Άγκυρας, δηλαδή αυτής της κατηγορίας Τούρκων αξιωματούχων που ανήκουν στο λεγόμενο «βαθύ κράτος» της Τουρκίας, με τους νεωτεριστές Ερντογάν και Γκιουλ, θα παίρνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Το διακύβευμα θα είναι αν θα πρέπει η Άγκυρα να έχει μια βαθύτερη συνεννόηση με την Αθήνα ή αν θα πρέπει να μπούμε σε μια νέα ψυχροπολεμική περίοδο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
΄
http://www.newsbomb.gr/ethnika/story/55612/salos-apo-pontiaka-tragoydia-sthn-toyrkikh-thleorash
Βρίσκεσθε στον πρώτο τόμο του ποιητικού έργου «ΚΑΛΥΣΉΝ» = Καλοσύνη, του Ουκρανιώτη Ρωμιού Λεόντιου Κυριάκοβ. Για να πάτε στον δεύτερο τόμο
του έργου, κάντε κλίκ στο ♘(«άλογο ναμλίδικο» του ποιητή).
Словарь Γλωσσάριο Glossary
(Ένθετα θα βρείτε έργα και άλλων Ρωμιών ποιητών)
Στην πρώτη σελίδα του βιβλίου, 1ου τόμου του έργου «ΚΑΛΥΣΉΝ» (Καλοσύνη), δίνονται στοιχεία για την έκδοση: οτι το έργο τυπώθηκε στο Donbas το 1995, και:
ΑΝΆΜΕΣΑ ΑΣ ΤΟ ΠΡΌΤΟ ΤΌΜΟΣ ΤΥ ΝΑΜΛΊδΙΚΟ ΡΥΜέΗΚΟ ΠΗΗΤΊ Κε ΜεΤΑΦΡΑΣΤΉ ^ΛεΌΝΤΗι ^ΚΗΡ\ιΆΚΟβ ΈΒΑΝ ΛΑΗΚΆ Κε ΦΗΛΟΣΟΦΗΚΆ ΛΗΡΗΚΆ Κε ΒΑΛΛΆΔΙΣ, ΠΎιΥ ΠΡΑΤΊ ΑΝΆΣΑ ΑΣ ΡΥΜέιΣ ΑΣ Τ ^ΥΚΡΑΝΊιΑ. ανάμεσα εις το πρώτο τόμος του namlı-δικο ρωμαίικο ποιητή και μεταφραστή Λεόντιι Κυριάκοβ έμπαν λαϊκά και φιλοσοφικά λυρικά και μπαλλάντες, οποίο περατεί ανάσα εις Ρωμαίοις εις το Ουκρανία.
στον πρώτο τόμο του φημισμένου Ρωμιού ποιητή και μεταφραστή Λεόντιου Κυριάκοβ μπήκαν λαϊκά και φιλοσοφικά, λυρικά ποιήματα και μπαλλάντες, (αυτός ο τόμος είναι έργο) που στέλνει (δίνει) ανάσα στους Ρωμιούς στην Ουκρανία.
Επιτρέψτεμου να προσθέσω: και οι δύο τόμοι αυτού του έργου στέλνουν ανάσα όχι λιγότερο στους Έλληνες της Ελλάδας, που απο καιρό ασφυκτιά για ποίηση έμμετρη με λόγια ντόμπρα, το είδος εκείνο της ποίησης που απο τα αρχαία χρόνια έκανε την Ελλάδα θαυμαστή στην οικουμένη. κι ένα ποίημαμου:
Άνθρωποι εξακόσιοι τόσοι ξεκίνησαν φτάσαν διακόσια λεοντάρια
εξακόσιοι τόσοι νομάτοι απο το Σαρτανά της Κριμαίας ξεκινήσαν
κι όταν έφτασαν στο τωρινό Σαρτανά διακόσιοι περίπου είχαν μείνει
στον δρόμο οι αδύνατοι μείνανε τα λεοντάρια επιζήσανε φτάσαν
στο Donetsk τα ασλάνια ιδρύσαν χωριό και αυξήθηκε εγένετο μέγα
είναι το Σαρτανά χωριό στο ντουνιά το τρανότερο της Ρωμιοσύνης
κι έχουν πάντοτε ένα λεοντάρι εκεί των Ρωμιών στοχαστών εμπρολάτης
με τη βροντερήτου φωνή την ζωή και τη δικαιοσύνη δοξάζει
και το Σαρτανά κι όλους τους Ρωμιούς του Αζόβ και του κόσμου δοξάζει
ήταν ο λεβέντης Χονάχμπεης Λεβόνς δυνατός στο κορμί και στο πνεύμα
βρήκε θάνατο εκείνος στα δεκαοχτώ και έπειτα άλλος Λεόντιος γεννήθη
τον επόμενο χρόνο στα δεκαεννέα ο Λεβόνς του Νέστιρ Κυριάκοβ
πότισε με ιδρώτα αυτός την γή και στον πόλεμο αίμα θυσίασε
ρίμες έγραψε ντόμπρες ωραίες και πολλές στην πατροπαράδοτη γλώσσα
ξέρουμε αποσταμένος οτι είσαι Λεβόν αλλα θέλουμε κι άλλο να ζήσεις
ώσπου άλλος λεβέντης στο Σαρτανά να φανεί ασλανίων λεοντάρι.
το ποίημα γράφηκε 2007 Μαρτίου 09, カバラ゜。
ㄑㄣㄢㄧㄗㄝㄙ〢ヤンネー＾。
Η κ. Катерина Дженчако, που μου έστειλε απο το Σαρτανά τους δύο τόμους της ανθολογίας Калусин, μου έγραψε ένα SMS στο οποίο έλεγε: «Ο Κυριάκοβ είπε μεγάλο ευχαριστώ και ήταν χαρούμενος» (που του ανάρτησα στο ίντερνετ το έργοτου). Απο ό,τι πληροφορήθηκα, ο Λ. Κυριάκοβ απεβίωσε το καλοκαίρι του 2008.
Για το όνομα του χωριού Σαρτανά έχουν προταθεί διάφορες ετυμολογήσεις, απο τις οποίες καμιά δέν είναι πειστική. Κατα τη δικήμου γνώμη, η Κριμαία είχε αποικισθεί απο Σουμερίους πολύ πρίν αποικισθεί απο Έλληνες (οι Σουμέριοι αποίκιζαν όλα τα παραθαλάσσια μέρη όπου μπορούσαν να φτάσουν), κ το σουμερικό αίμα είναι εμφανές, στο σώμα κ στην προσωπικότητα, σε πολλούς απο τους Έλληνες του Αζόφ, μάλιστα στον Γεώργιο Κοστοπράβ. Σουμερικό είναι λοιπόν το όνομα Σαρτανά, απο ΣΑΡ (παλιότερα και ΣΟΡ) = λαχανόκηπος, μποστάνι + ΤΕΝ = χυμός φρούτων, συνεκδοχικά «αμπέλι» + Α = η κατάληξη που σχημάτιζε τη γενική πτώση, ή ίσως κ παλιά κατάληξη πληθυντικού πραγμάτων (όχι προσώπων). Η πιό γνωστή σουμερικής προέλευσης λ. είναι bostan (απο το σουμερικό ΠΟΣ = κλήμα + ΤΕΝ =χυμός φρούτων, σταφυλιών). Παρόμοια σχηματίσθηκε το ΣΑΡ+ΤΕΝ+Α = λαχανόκηποι για χυμό (δηλαδή κυρίως με πεπόνια) ή ίσως «λαχανόκηποι με κλήματα».
ΛΟΓΟ ΠΑΣ ΤΟΝ ΠΗΗΤΊ λόγο πάνω στον ποιητή. λίγα λόγια για τον ποιητή.
^ΛεΟΝΤΗι ^ΚΗΡ\ιΑΚΟΒΣ εΝΊΘΗΝ 8 ΤΥ ΜΑι ΑΣ ΤΑ 1919 ΤΥ ΧΡΟΝΥ ΑΣ Τ ΧΟΡΑ ^ΣΑΡΤΑΝΆ, ΣΜΆ ΣΤΥ ^ΜΑΡΗΎΠΟΛ\. Λεόντιος Κυριάκοβος γεννήθην 8 του Μάη εις τα 1919 το χρόνο εις τη χώρα Σαρτανά, σιμά στο Μαριούπολη. ΑΤΟΣ ΕΝ ΑΧ ΑΤΊ-τσ ^ΡΥΜειΣ, ΤΙΣ ΚΑΜΉιΑ ΓΥΡΓΆ ΚΟΞέΠΣΗΝ ΑΣ ΤΥ ΑΝΑΤΟΛΗΚΌ Τ ^ΥΚΡΑΗΝΑ ΑΧ ΧΑΝΣΚΗ Ν ΚΡΙΜέιΑ ΞΑΧ ΑΝ ΤΑ ΒΉΤΕβΗΝ ΤΥ XVIII ΤΥ ΕΌΝΑ, ΠΌΣ ΝΑ ΛΈι-Σ, τΉ ΠΌΡΝΑΝ ΝΑ ΔΑιΑΝΈΠΣΝΙ ΤΑ ΈΡΓΑΤΑ, ΠΥιΑ ΑΤΙ ΤΡΆβΑΝΑΝ ΑΧ ΧΆΝΣ. Αυτός ένι εκ αυτοίς Ρωμαίοις, τίς καμία γοργά köx-εύσεν εις το ανατολικό το Ουκρανία εκ qhan-ski την Κριμαία xaq εν τα bit-ευεν το 18ο το αιώνα, πώς να λέγεις, κί μπόρηναν να dajan-εύσουνε τα έργατα, οποία αυτοί τράβαναν εκ qhan-ους. ΑΤΊ ΧΑΔΡΆιβΑΝ ΧΥΡΑΛΑιΜΥ ΚΗ ΉβΡΑΝ ΑΝΆΜεΣΑ ΑΣ ΧΡΗΣΤΗΆΝΣ. Αυτοί qadra-ευαν qurala-ημό και ηύραν ανάμεσα εις Χριστιάνους. ΣΉΜΥΡ ΡΥΜέΙ ΖΎΝ ΠέΣ ΤΑ ΠΥΛΆ ΧΌΡΗΣ ΚΗ ΒΑΖΆΡιΑ ΑΣ ΤΥ ΔΟΝετσΚΗ ΤΥ ΟΒΛΆΣΤ\. σήμερο Ρωμαίοι ζούν απ’ έσω τα πολλά χώρες και bazar-ια εις το Donetski το oblask. ΑΤΊ ΤΥΝ δΑΦΤΌ-ΤΥΝ ΛΈΓΝΙ ΟΤ ΉΝΝΙ «^ΡΥΜέι», ΆΛΥ ΛΥΓΆΣ «ΡΟΜέι» – ^ΡΗΜΛιΆΝ, ΤΙΛΑΓΑ ΜεΤΡΗςΚΑΤΑΝΔΑΝ ^ΡΥΜέι, ΑΝ ΤΑ ΉΤΑΝ ΑΠ ΚΆΤΥ ΣΤΥ ΖΓΌ, ΑΣ ΤΥ ^βΗΖΑΝΤΗιΣΚΗ Τ ΗΜΠέΡΗιΑ. αυτοί τον δε-αυτό-των λέγουνε οτι είναι «Ρουμαίοι», άλλο λογάς «Ρωμαίοι», Rimljan, τί-λογα μετρήσκανταν Ρωμαίοι, εν τα ήταν απο κάτω στο ζυγό, εις το Βυζαντί-iski το imperia. δΗΚΆΜΑΣ ^ΡΥΜέι, ΤΕΚΑΣ ΚΑΛΆ ΑΓΡΗΚΎΝ ΚΗ ΛΑΧΑΡΔΈβΥΝ ΡΥΣΣΗΚΑ ΚΗ ΥΚΡΑΗΝΗΚΑ, ΑΤΊ ΌΣ ΟΤΌΡΑ-ΠΑ ΣΑΧΗΝΔΡΑΈβΥΝ δΑΦΤΎ-ΤΙΝ ΤΥ ΡΥΜέΚΥ Τ ΓΛΌΣΣΑ, ΠΥιΥ ΉΦΕΡΑΝ ΚΑΜΉιΑ ΓΥΡΓΆ δΙΚΆ-ΤΙΝ ΠΆΠΣ ΑΧ Τ ^ΕΛΛΆΔΑ. δικά-μας Ρωμαίοι, tek-ας καλά αγροικούν και LAAQIRD-εύουν Ρούσικα και Ουκραΐνικα, αυτοί ώς ατώρα-πα saqındır-aεύουν δε-αυτού-των το Ρωμαίικο τη γλώσσα, οποίο ήφεραν καμία γοργά δικά-των πάππους εκ τη Ελλάδα.
Ο Λεόντιος Κυριάκοβ εγεννήθη 8 του Μάη στα 1919 το χρόνο, στο χωριό Σαρτανά, σιμά στη Μαριούπολη. Αυτός είναι απο εκείνους τους Ρωμιούς, οι οποίοι κάποτε παλιά μετανάστευσαν στην ανατολική Ουκρανία απο την Χανική την Κριμαία μέχρι τοτε που τελείωνε ο 18ος αιώνας, πώς να το πείς, δέν μπορούσαν να αντέξουν τα έργα (=την τυραννική συμπεριφορά) τα οποία τραβούσαν απο τους Χάν (Χάν ονομαζόνταν οι Τούρκοι άρχοντες της Κριμαίας, γι’ αυτό λεγόταν ΧΑΝΣΚΗ ΚΡΙΜέιΑ, Χανική Κριμαία, ή «Χανάτο της Κριμαίας»). Αυτοί γύρευαν σωτηρία και βρήκαν ανάμεσα σε Χριστιανούς. Σήμερα οι Ρωμιοί ζούν μέσα στα πολλά χωριά και πόλεις στου Ντόνετσκ το νομό. Αυτοί τους εαυτούςτους λένε οτι είναι «Ρουμαίοι», ή αλλιώς «Ρωμαίοι», δηλαδή μετρήθηκαν (=θεωρήθηκαν) ώς Ρωμαίοι αφού ήταν κάτω απο το Ρωμαϊκό ζυγό, την (μετέπειτα) Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Οι δικοίμας οι «Ρουμαίοι» μ’ όλο που καλά καταλαβαίνουν και μιλούν Ρωσικά και Ουκρανικά, αυτοί ώς και τώρα διαφυλάσσουν την δικήτους τη Ρωμαίικη τη γλώσσα, την οποία έφεραν κάποτε παλιά οι δικοί τους παππούδες απο την Ελλάδα…………………..
……………………………………………
……………………………………………
http://users.sch.gr/ioakenanid/leontijkyrjakov.htm
Φυσικά, η Ρωμαίικη η γλώσσα ξεχωρίζει (=διαφέρει) απο την Ελληνική τη γλώσσα την οποία μιλάνε στην Ελλάδα, μα ετούτες οι δύο γλώσσες είναι καρδιακά (=οικεία) αδέρφια, πώς να σ’ το πώ, έχουνε μία (=την ίδια) αρχαία μάνα. Πότε πότε, την Ρωμαίικη τη γλώσσα την μετρούν (=λογαριάζουν, θεωρούν) διάλεκτο, αλλα σωστά θα είναι: εμείς τη Ρωμαίικη τη γλώσσα να τη λέμε όχι διάλεκτο, αλλα ανεξάρτητη γλώσσα. Στάτους (=θέση) διαλέκτου αυτή θα μπορούσε να έχει τότε, άν δέν είχε γραπτή φιλολογία. Αλλα σήμερα τέτοια φιλολογία οι Ουκρανιώτες Ρωμιοί έχουνε: Εκτός απο τον συγγραφέα αυτής της ποιητικής συλλογής, έχει τρόπο (=είναι δυνατόν) να αναφέρουμε τα ονόματα και άλλων Ρωμιών ποιητών τους οποίους σήμερα ξέρουν οι αναγνώστες: ^ΓεΌΡΓΗι ^ΚΟΣΤΟΠΡΑβ, ^ΑΝΤΟΝ ^ςΑΠΥΡΜΑ, ^ΓΡΗΓΟΡΗι ^ΔΑΝΞεΝΚΟ, ^βΑΣΗΛΗι ^ΒΑΧΤΑΡΗΣ, ^ΔΟΝΑΤΑ ^ΠΑΤΡΗΞΑΣ, ^ΦεΔΟΡ ^ςεΒΑΝΗτσ, ^ΔΜΗΤΡΗι ^ΠεΝεΖ, ^ΔΜΗΤΡΗι ^ΠΑΠΥς. (και άλλοι)
^Α. ^Α. ^ΒεΛετσΚΗΣ, καθηγητής
Η Ρωμαίικη γλώσσα της Ουκρανίας γράφεται με το Κυρίλλειο αλφάβητο όπως αυτό χρησιμοποιείται για τα Ρωσικά, (σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις, όπως στο г, χρησιμοποιείται όπως στα Ουκρανικά), είναι αλφάβητο πλούσιο σε γράμματα και δύναται να αποδώσει τέλεια την ελληνική γλώσσα και οποιαδήποτε διάλεκτο ελληνική, εφόσον φυσικά ο γράφων ξέρει να αποδώσει σωστά τη γλώσσα που γράφει. Μεταγράφω απο το πρωτότυπο κείμενο με την ελληνική γραφή πιστά, έτσι ώστε ο αναγνώστης να είναι σε θέση να γνωρίζει πώς ακριβώς γράφηκε το κάθε τί στο κυριλλικό πρωτότυπο.
http://users.sch.gr/ioakenanid/leontijkyrjakov.htm
Η γλώσσα μας «φύτρωσε» στην Ανατολία;
Νέα μελέτη τοποθετεί εκεί τις ρίζες του γενεαλογικού δέντρου της ινδοευρωπαϊκής γλωσσικής οικογένειας
Το γενεαλογικό δέντρο της ινδοευρωπαϊκής γλωσσικής οικογένειας. Η πορεία των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών ανά τις χιλιετίες απεικονίζεται στο βίντεο. Πηγή R. Bouckaert, P. Lenney, M. Dunn, S. J. Greenhill, A. V. Alekeyenko, A. J. Frummond, R. D. Gray, M. A. Suchard, QD Atkinson
Ουάσινγκτον
Αν και τα αγγλικά, τα ισπανικά, τα ρωσικά ή ακόμη περισσότερο τα χίντι ηχούν εντελώς ξένα στα αυτιά μας, όλα τους είναι μακρινοί συγγενείς των ελληνικών αφού ανήκουν στην ίδια γλωσσική οικογένεια – την ινδοευρωπαϊκή.
Το γλωσσικό αυτό «σόι» είναι μεγάλο καθώς τα εν ζωή μέλη του ανάγονται σε εκταοντάδες και έχουν εξαπλωθεί σε σημαντικό τμήμα του πλανήτη. Η ταυτότητα του κοινού προγόνου τους ωστόσο δεν έχει εξακριβωθεί: δυο περιοχές – και δυο αντίπαλες θεωρίες – ερίζουν για τον τίτλο της πατρότητας: οι στέππες της Κασπίας Θάλασσας και τα χωράφια της Ανατολίας. Καμία όμως από τις δυο δεν τον έχει κατοχυρώσει επισήμως.
Μια ομάδα ερευνητών αποφάσισε να διερευνήσει το ζήτημα με μια εντελώς νέα προσέγγιση, χρησιμοποιώντας όχι γλωσσολογικά εργαλεία αλλά τις τεχνικές που εφαρμόζονται στη Βιολογία για την κατάρτιση των γενεαλογικών δέντρων και την παρακολούθηση της εξάπλωσης των επιδημιών. Τα αποτελέσματά της, που δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Science», «δείχνουν» ξεκάθαρα προς την Ανατολία αναζωπυρώνοντας τη διαμάχη μεταξύ των αντιπάλων στρατοπέδων.
Αναγωγή γλωσσικών και γεωγραφικών δεδομένων στον χρόνο
Εφαρμόζοντας τις μεθόδους της επιστήμης τους, και συγκεκριμένα μια «φυλογενετική» προσέγγιση που εφαρμόζεται για τη μελέτη της μετάδοσης των ιών, βιολόγοι του Πανεπιστημίου του Ωκλαντ της Νέας Ζηλανδίας με επικεφαλής τον Κουέντιν Ατκινσονσυνέλεξαν δεδομένα σχετικά με το λεξιλόγιο 103 ζωντανών και νεκρών ινδοευρωπαϊκών γλωσσών και το γεωγραφικό τους εύρος και τα ανήγαγαν με υπολογιστικές τεχνικές πίσω στον χρόνο ώστε να εντοπίσουν την κοινή τους ρίζα.
Οι ειδικοί βασίστηκαν κυρίως σε λέξεις οι οποίες είναι γνωστό ότι ανθίστανται στις γλωσσολογικές μεταβολές – όπως π.χ. αυτές που υποδηλώνουν τα μέλη του σώματος ή της οικογένειας. Αρχικά συνέκριναν τις λέξεις αυτές με τις αντίστοιχες λέξεις στην προγονική πρωτο-ινδοευρωπαϊκή γλώσσα, προκειμένου να εντοπίσουν τις ομόρριζες. Ομόρριζες θεωρούνται οι λέξεις που κατάγονται απευθείας από την αντίστοιχη προγονική λέξη – π.χ. οι λέξεις «μητέρα» στα ελληνικά , «mother» στα αγγλικά, «mutter» στα γερμανικά, «mat» στα ρωσικά, «madar» στα περσικά, «matka» στα πολωνικά και «mater» στα λατινικά κατάγονται όλες από την πρωτο-ινδοευρωπαϊκή λέξη «mehter».
Οι ομόρριζες λέξεις της κάθε γλώσσας «βαθμολογήθηκαν» με το ψηφίο 1 ενώ εκείνες που είχαν αλλάξει χαρακτηρίστηκαν με το ψηφίο 0, μετατρέποντας τα επιλεγμένα λεξιλόγια των 103 γλωσσών σε σειρές από δυαδικά ψηφία που μπορούσε να επεξεργαστεί ο υπολογιστής. Οι «σειρές» αυτές συνδυάστηκαν με τις χρονολογίες στις οποίες θεωρείται ότι οι διάφορες γλώσσες αποχωρίστηκαν μεταξύ τους καθώς και με πληροφορίες σχετικά με το γεωγραφικό εύρος της καθεμιάς, προκειμένου να εντοπιστούν τα πιθανότερα μονοπάτια διάδοσής τους.
Η λέξη «μητέρα» σε διάφορες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες Πηγή R. Bouckaert, P. Lenney, M. Dunn, S. J. Greenhill, A. V. Alekeyenko, A. J. Frummond, R. D. Gray, M. A. Suchard, QD Atkinson
Γλωσσικοί πρόγονοι οι αγρότες της Ανατολίας
Ολα τα αποτελέσματα που εξήγαγαν οι ερευνητές συνέκλιναν στο ότι η ινδοευρωπαϊκή γλώσσα γεννήθηκε πριν από 8.000 με 9.000 χρόνια στην Ανατολία, επιβεβαιώνοντας τη θεωρία που είχε προτείνει το 1987 ο αρχαιολόγος Κόλιν Ρένφρου, υποστηρίζοντας ότι οι γλωσσικοί μας πρόγονοι ήταν ειρηνικοί αγρότες της Ανατολίας των οποίων η γλώσσα διαδόθηκε με την εξάπλωση της γεωργίας.
Η αντίπαλη θεωρία, η οποία προτάθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1950, είναι γνωστή ως «υπόθεση του Κουργκάν» και θέλει την ινδο-ευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια να κατάγεται από πολεμοχαρείς βοσκούς οι οποίοι διέδωσαν τη γλώσσα τους όταν κατέβηκαν με τα άρματά τους πριν από 4.000 με 5.000 χρόνια από τις στέππες του Πόντου και της Κασπίας Θάλασσας για να κατακτήσουν την Ασία και την Ευρώπη.
Αν και προγενέστερη της «υπόθεσης της Ανατολίας», η «υπόθεση του Κουργκάν» εξακολουθεί να έχει ένθερμους υποστηρικτές οι οποίοι – προς το παρόν τουλάχιστον – δεν φαίνονται να πείθονται από τα ευρήματα της νέας μελέτης. Αυτό που της καταμαρτυρούν κυρίως είναι η έλλειψη «γλωσσολογικού» ερευνητικού υποβάθρου.
Ο κ. Ατκινσον ωστόσο, παρ’ ότι δεν είναι γλωσσολόγος αλλά εξελικτικός βιολόγος, επιμένει στην αξιοπιστία της μεθόδου του και προβλέπει ότι σύντομα οι αρετές των αναλυτικών προσεγγίσεων των «βιο-ιατρικών» μελετών θα αναγνωριστούν και σε άλλους τομείς της επιστήμης. (πηγή)