-Ποιος είναι ξένος σήμερα;

«Πως θα ορίζαμε τον ξένο σήμερα;»  Σήμερα, που η μετακίνηση των ανθρώπων από τον τρίτο κόσμο προς τις «ευημερούσες» χώρες τείνει να μετατραπεί σε γιγαντιαίο κύμα; Χθες είμασταν εμείς οι ξένοι σε τούτο τον τόπο. Σήμερα, που όλοι μας είμαστε πλέον αυτόχθονες, ντόπιοι και στεκόμαστε απέναντι στους νέους ξένους, είτε είναι ομογενείς είτε όχι, με τον ίδιο τρόπο που στάθηκαν κάποιοι απέναντι στους δικούς μας παππούδες! Και κάποιοι άλλοι, στους δικούς μας μετανάστες κατά τις πέτρινες δεκαετίες, όταν η μόνη λύση ήταν η Έξοδος προς άλλους τόπους….

Ζώντας σήμερα το ζήτημα διαμόρφωσης ενός παγκόσμιου εν ροη προλεταριάτου, καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε τις μεγάλες αλλαγές. 

Στο εξαιρετικά σύνθετο πρόβλημα της σύγχρονης (λαθρο)μετανάστευσης το  ερώτημα «Ποιός είναι ο ξένος σήμερα;» έχει  ιδιαίτερη σημασία….

Ο «Νοσφεράτος» προσεγγίζει με το δικό του τρόπο το μεγάλο αυτό ζήτημα… 

-Ποιος είναι ξένος σήμερα;

–Πως θα ορίζαμε το ξένο σήμερα; 

Σήμερα στην καθημερινή ζωή είμαστε συνεχώς εκτεθειμένοι στο σοκ της διαφοράς: η διάκριση του οικείου από το ξένο, το διαφορετικό ή το αλλότριο έχει γίνει περισσότερο εύθραυστη παρά ποτέ. Σήμερα οι από κοινού μοιρασμένες, συλλογικές μορφές του οικείου από το οποίο διαχωρίζεται το αλλότριο ως διαφορετικό μπορούν να στηριχτούν όλο και λιγότερο σ’ εκείνες τις βασικές διαδικασίες μέσα από τις όποιες παράγονται. «Αυτό που ο Ζιμελ αντιλαμβανόταν ως το χαρακτηριστικό του ξένου -«ο οδοιπόρος, που σήμερα έρχεται και αύριο μένει » στην εποχή μας τείνει να γίνει η γενική μορφή ζωής » .

‘Αυτό δεν σημαίνει ότι η σχέση με τον ξένο έχει γίνει λιγότερο προβληματική, μάλλον το αντίθετο συμβαίνει Όταν η οριοθέτηση του αλλότριου δεν μπορεί να στηριχτεί πια σε αυτονόητες πολιτισμικές διακρίσεις, τότε συμβαίνουν δυο πράγματα:. «Από τη μια γίνεται φανερός ο κατασκευασμένος χαρακτήρας του αλλότριου(καθώς και του οικείου) ο οποίος ήταν βέβαια ανέκαθεν τέτοιος, αλλά τώρα -απογυμνωμένος από την αυτονόητη πολιτισμική του προφάνεια- εμφανίζεται πιο καθαρά ως κοινωνική κατασκευή. Από την άλλη, αλλάζουν οι αφορμές για οριοθέτηση.[…] […]Eτσι τα υποκείμενα που έχουν απελευθερωθεί από τους σταθερούς πολιτισμικούς δεσμούς κατασκευάζουν το οικείο και το αλλότριο μάλλον αυθαίρετα ,ρευστά πρόσκαιρα και με εναλλαγές, δηλαδή μάλλον ανάλογα με τις συνθήκες του ανταγωνισμού γύρω από τα πλεονεκτήματα τους πόρους και την άσκηση της εξουσίας, ...»

Στην «εξατομικευμένη» κοινωνία μας είναι ακριβώς η σταδιακή εξάλειψη του ξένου που συνιστά πρόβλημα μέσω του οποίου δικαιολογούνται οι βίαιες περιθωριοποιήσεις. Ετσι σήμερα δεν θα ήταν ο άλλος, αλλά εν δυνάμει κάθε άλλος, αντικείμενο βίαιων ενεργειών ΄στον βαθμό που είναι ασθενέστερος από τον επιτιθέμενο και θεωρείται κατώτερος και ανυπεράσπιστος Σήμερα το αλλότριο κατασκευάζεται και επανακατασκευαζεται διαρκώς ως ένας τρόπος επανοριοθετησης του οικείου, με έναν τρόπο που καταλήγει να είναι φανερά σχεδόν ξεδιάντροπα πολιτικός όπως όριζε το πολιτικό ένας μεγάλος θεωρητικός του μεσοπολεμικού ολοκληρωτισμό ο Karl Schmitt:

 «‘Η ειδικά πολιτική διάκριση στην οποία μπορούν να αναχθούν οι πολιτικές πράξεις και τα πολιτικά κίνητρα είναι η διάκριση φίλου και Εχθρού »

Είναι η «κοινωνική κατασκευή της εικόνας του εχθρού » που αποτελεί ξανά τη συγκολλητική ουσία των ταυτοτήτων…

—————————————————-

επεξηγήσεις για την εικονογράφηση του κειμένου:

1) φωτογραφία από το στρατόπεδο προσφύγων στο Μακρονήσι το 1922. Η «μητέρα-πατρίδα» έτσι υποδέχτηκε τους πρόσφυγες, οι οποίοι έσπειραν με το κόκκαλά τους το άνυδρο νησί. Τα παιδιά πολλών απ’ αυτούς τους πρόσφυγες θα «ξαναφιλοξενηθούν» στο ίδιο μέρος 25 χρόνια αργότερα.

2) Ο Καρλ Μαρξ, (από την τουρκική τροτσκιστική οργάνωση “Εργατική Πάλη“)

3) πίνακας του gonsalves με τίτλο «ladies_lake»

4) Γλυπτό του Ευγένιου Ιωσήφοβιτς Τσουγκαρόφ για την καταπίεση της σταλινικής εποχής σε μόνιμη έκθεση στο Πάρκο των Αγαλμάτων (Μόσχα)