-Τα στέκια του Πειραιά

Ο Πειραιάς μοιάζει περισσότερο με τη Θεσσαλονίκη παρά με την Αθήνα. Η θάλασσα και οι πρόσφυγες του ‘22 είναι τα βασικά κοινά τους σημεία. Καθώς και η αντιπάθεια  προς τους «Αθηναίους«. Τύφλα όμως νάχει η αντιπάθεια των Θεσσαλονικέων, όταν εκφράζεται ο Ολυμπιακός… Η πρώτη ομάδα που αγκάλιασαν οι πρόσφυγες! Εξ ου και το μίσος των δύο ομάδων, του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού.

(Ντόπιοι εναντίον προσφύγων και… -σιγά σιγά- αντιστρόφως)

Το ‘22, οι «ντόπιοι» είχαν αποτραβηχθεί στις βόρειες συνοικίες τους. Στις φαβέλες του Πειραιά κυριαρχούσε η Μικρά Ασία και ο Πόντος. Με την ίδρυση της ΑΕΚ η κατάσταση θα αλλάξει και ένα μεγάλο μέρος των προσφύγων θα στηρίζει πλέον την αυθεντική προσφυγική ομάδα. Θα παραμείνει όμως το αρχικό μίσος μεταξύ των δύο ομάδων του λεκανοπεδίου, του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού. Μόνο που σήμερα ελάχιστοι γνωρίζουν το πώς ξεκίνησε.

Ο Πειραιάς λοιπόν, το μεγάλο λιμάνι της χώρας σήμερα,  το 17^ο αιώνα ήταν γνωστό με την ονομασία Πόρτο Λεόνε. Και ήταν τελείως έρημο! Το 1834, αναγράφεται ως «λιμήν Κανθάρου«.

Την ίδια χρονιά καταγράφονται και οι πρώτοι 150 κάτοικοι, πρόσφυγες επί το πλείστον από τη Χίο και την Ιωνία. Για την εικόνα της περιοχής η Λ. Λεοντίδου γράφει στο κλασικό της έργο Πόλεις της σιωπής. Εργατικός εποικισμός της Αθήνας και του Πειραιά, 1909-1940: «Την εποχή της ανεξαρτησίας, η Αθήνα δεν ήταν παρά ένα έρημο και ερειπωμένο χωριό, κι ο Πειραιάς μια αφιλόξενη ακτή, ακατοίκητη και ανώνυμη«. 

Μετά το 1834 αρχίζει η ανάπτυξη του Πειραιά, με σημείο τομής στην ιστορία του το φοβερό ‘22.

Η αφορμή για όλα τούτα ήταν ένα γλαφυρότατο άρθρο ενός «βέρου Πειραιώτη» (;) του θείου Ισίδωρου, ο οποίος θα μας ξεναγήσει στα σημερινά στέκια του Πειραιά.

Μ-π

_________________________________

( * ΔΙΑ ΠΕΡΑΙΩΣ ΚΑΙ ΣΙΔΗΡΟΥ * )

«Στον Πειραια, στον Πειραια
ελατε κλαστε μου τ΄αρχιδια»
δημωδες

«Του Αποστόλη το κουτούκι»

Χρυσοστομου Σμυρνης 8 Ευγενεια (μεταξυ Κερατσινιου και Δραπετσωνας) Πισω από τη μαντρα του νεκροταφειου της Αναστασης (βοηθεια μας) Τηλ. 210 4001316

Ο Λουκάς είναι ο μοναδικος μπακαλοταβερνιάρης που εχω δει στη ζωη μου με τοσο υψηλη ποιοτητα στα φαγιά του. Ότι και να φας είναι πρωτο, οι ντοματες του διαλεγμενες μια-μια, η γραβιερα του, τα ψαρια του (συνηθως δευτερο ψαρι αλλα παντα φρεσκοτατο) τηγανισμενο σωστα και μετα αλλαζει αλλαζει το λαδι-όχι μαλακιες. Ο Λουκας το ξερει ότι είναι ο Πρωτος ! και γιαυτο σου πιανει τον κωλο στο λογαριασμο.

Χαλαλι του.

Άμα ξεθαρεψει μαζυ σου σού πριζει τα΄αρχιδια με την πολυλογια του. Το χαρακτηριστικο είναι ότι επαναλαμβανει συνεχως τα ιδια και ότι λογω παληλαλια δεν καταλαβαινεις τι σου λεει.
Το κρασι του δεν παιζεται, φτιαχνει 40 τονους κρασι κάθε χρονο και δινει και στα σπιτια. Κάθε χρονο τα βαρελια ανοιγονται και καθαριζονται, σ΄αυτά τα θεματα ο Λουκας δεν κανει μαλακιες.

Ο Λουκας κληρονομησε το καταστημα από τον πατερα του, ητανε μπακαλοταβερνιαρικο και πουλαγε κρασι και καρβουνα. Παλιωτερα μαζευοντουσαν πολύ σημαντικες προσωπικοτητες όπως ο Νικολαου ο παλαιστης κλπ και κάθε βραδυ ειχε μπουζουκομπαντα. Τωρα αυτό γινεται μονο κατοπιν παραγγελιας.

Ο Λουκας κανονιζει κι ερχεται και παιζει μπουζουκι ο Αβραμικος με την παρεα του.

Αν καθησεις το καλοκαιρι μεσημερι εξω στο πεζοδρομιο κατά τις εξι δροσιζει και αρχιζουνε να ξυπνανε ενας ενας οι γειτονες αρχιζει οι παρελαση από τους γερους και τις γριες με τις πιτζαμες και τις νυχτυκιες. Ο τυφλος της γειτονιας σκαει μυτη ακριβως στις εξι κι όταν πλησιαζει του φωναζουν: «εξι» οποτε κανει μεταβολη και γυριζει πισω.

Ο Λουκας παντρευτηκε στα 62 του τη Μερσέντες από την Παραγουαη κι απεκτησε μαζυ της παιδι. Εκλεισε το καταστημα και μετακομησε στην Παραγουαη. Κλαιγαμε ολοι για την απωλεια του στεκιου. Ευτυχως δεν αντεξε και ξανακουβαληθηκε πισω.

 

 

 

 

 

(Στις Φωτογραφιες ο Αβραμίκος τα…»ριχνει» με το τριχορδο του στου Λουκά.)

 

 

 

1. «Του Αρτεμη»
   
   Πολύ, πολύ, πολύ, πολύ πολύ πριν εμφανιστουνε τα Ελληναδικα στου Αρτεμη γινοτανε της πουτανας τα. Μια μπαντα από γυφτους παιζανε τα μεσημερια και μαζευοτανε καφε καρυδιας καρυδι: Λιμενεργατες, μαναβηδες, ιχθυεμποροι, πουτανες, παρανοηκοι, ζητουλες….
   Το καταστημα βρισκεται μεσα στην αγορα του Πειραια διπλα στα ψαρομαναβικα και τα κρεαταδικα και το πρωι λειτουργουσε σα σουβλατζιδικομεζεδωπολειο. Το μεσημερι βανανε μπροστα τα οργανα, μαζευοντουσαν ολοι και γινοτανε κολαση.
   Το μαγαζι ειχε να βαφτει και να καθαριστει από τοτε που χτηστικε. Συχαινοσουνα να μπεις μεσα αλλα ητανε και αδυνατο να μην εμπεις.
   Για πολλα χρονια επαιζε ο Μακης ο Δανδίλης ,ο γυφτος και η παρεα του.

 

 

 

 

(Ο Μακης Δανδίλης επι το εργω)

 

Η «μικροφωνικη» του μαγαζιου ητανε 2-3 μικροφωνα κρεμασμενα από κατι ξυλα και συνδεδεμενα με ένα τεραστιο φορητο κασετοφωνο που επαιζε ρολο ηχειου και η ενταση ρυθμυζοτανε από τα κουμπια του κασετοφωνου.
Ο Μακης ειχε βγαλει και κασετες με τραγουδια του και τις ειχε μαζυ του μεσα σ΄ένα σακουλι και τις πουλαγε στο κοινο.
Επαιζε μπουζουκι και ο Βαγγελης ο «τσοπεράς»= ειχε μια φλορέτα με τιμονι τσόπερ προφανως από αλλα μηχανη. +Οθεοσχωρέστον +.
Συχνα επαιζε κι ο Αβραμικος αλλα το κλου ητανε οι εκτακτες εμφανισεις του Πατρος Πρέκα (πατερα του γνωστου ζεν πρεμιερ= «Η Μεσογειος Φλεγεται» κλπ). Ο Υιος Πρέκας μπροστα στον πατερα εμοιαζε με…ιεροψαλτη! Ο Μπαμπάς ητο Τεντάς και διατηρουσε τεντάδικο στο ποταμι (Κηφησό) που έσιαχνε και κουκουλες για φορτηγα.
Σημασια ειχε το ενδυματολογικο: Καταλευκο κουστουμιά, λευκο παπουτσι και «κάλιτσα», λευκο ποκάμισο, κοκκινη γραβαντα και κοκκινο μαντιλακι στο πέτο!
Μαλί πολύ μακρυ, καταλευκο-κιτρινισμενο κι όλα αυτά μες το καταχειμωνο.
Φυσικα επαιζε τετραχορδο.!

(Ο Λαζάρ Ριστόφκυ ακουει με δεος ! τον Μακη.Ο Λαζάρ ειναι ο γνωστος Σέρβος ηθοποιος που πρωταγωνιστει στην ταινια του Κουστουριτσα «Αντεργκραουντ». Ειναι ο τυπος που στο εργο ηταν κλεισμενος στο υπογειο – κολιταρι του θειου και φανατικος θαμωνας του «Αρτεμη»)Συχνα επεζε κι ο αδελφος του Μακη, ο Γιωργος ο Δανδίλης, Ούτι. Το καλυτερο ούτι που εχω ακουσει στη ζωη μου. Επειδη όμως δεν εβγαινε το ψωμακι με το ούτι ο Γιωργαρος ειχε (εχει ακομα) κι ένα μοτοσακο και το φωρτωνει ρουχα (ρομπες νυχτικιες παντοφλες) και γυριζει και τα πουλαει στις γριες στα νησια σε κατι χωρια Αιγινα Πορο κλπ.. Ο γιωργος παιζει και με τον Αβραμίκο.

Συνεταιροι στο καταστημα ητανε ο Θόδωρας με τον Σωκρατη μεταξυ 60- 65 χρονων και ειχανε κι έναν υπαληλο το Σπυρο (75+ χρονων) ο οποιος Σπυρακλας εγκατελειψε (+) το ματαιο τουτο κοσμο και τωρα μαστουριαζει καπου στην κολαση.

(Ο Θοδωρας αριστερα και ο (μακαριστός) Σπύρος δεξια !)

Ο Θοδωρας ητανε υπευθυνος ψησταριας που ητανε τοποθετημενη στην εισοδο του ετσι κι αλλιως στενομακρου μαγαζιου. Διπλα στην ψησταρια υπηρχε ταμπελα (επιγραφη) με θεμα: «απαγορευεται να ψηνεται μονοι σας» καθοτι ολοι οι κρεατεμποροι και οι υχθυοπωλαι ριχνανε αφθαιρετως κανενα κοψιδι στην ζουλα πανω στην ψησταρια και αυτό αντικειτο στο συμφερον του καταστηματος.
Η φατσα του Θοδωρα ητανε ιδια με του Ισνογκούντ, το υφος του συνεχως ητανε σα ναχει φαει ένα καθικι σκατα για πρωϊνο, κατσουφης και μανουριαζε με τους πελατες προκαταβολικα για να μην…παρεκτρεπονται! Φοραγε πανω από το πουκαμισο και τη γραβατα ένα άλλο σκουρο χοντρο πουκαμισο.
Ο Σώκρατες με μαλί σα γρια μπαμπακίνα, ητανε μονιμα πισω από τον αθλιο παγκο (μπαρ) και εβαζε χυμα ουζο από τις νταμιτζάνες αλλα τα καταστημα διεθεται και κρασι και ουϊσκυ.

Όταν ερχοταν η ωρα του τσακιρ κεφιου… «εβγαινε» ο Σωκρατης, δηλ. δεν εβγαινε γιατι τραγουδουσε πισω από τον παγκο ή ανεβαινε σε μια καρεκλα και…ταλεγε.
Σουξε του: «ο Προσφυγας» (εγω ειμαι προσφυγας ξεριζωμενος…), και το:
«ΟΛΑ με πληγωνουν, ΟΛΑ
ΟΛΑ με τελειωνουν ΟΛΑ
Οπου μ΄αγγιξες ποναωωωωω
ΟΛΑ με πληγωνουν ΟΛΑ
ΟΛΑ με τελειωνουν ΟΛΑ
Μα εγω ακομα σ΄ αγαπαωωωω»

Σε κάθε ΟΛΑ που ελεγε ο Σωκρατης το κοινο φωναζε εν χωρω «ΟΛΑΑΑΑ!»

( Ο Σωκρατης πισω απο τον παγκο…κανει προγραμα: ΟΛΑ με πληγωνουν ΟΛΑ! – ΟΛΑΑΑΑΑ ! !)

Στα δειαλειματα διεξηγετο και λοταρία οπου εκληρωνοντο ψαρια (ωμα) ή καλτες (για τις κρυες μερες του χειμωνα).
Οι πελατες ητανε ολοι «φατσες» (μια και μια) αλλα μετα που αυτος ο Ψωλοβρόντης ο Βέλτσος παρουσιασε το καταστημα σε μια εκπομπη στην ΤV πλακωσε ο «χωρος» και γινανε μισοι κανονικοι (λουμπενοβιοι) και μισοι κουλτουριαρέοι.
Και παλι όμως ψιλοκαλά ητανε της πουτανας γινοτανε πολλες φορες.
Ο Θοδωρας προπερσι βγηκε στη συνταξη και το μαγαζι πουληθηκε.
Ο Σωκρατης επειδη ητανε στεγνος, εμεινε σα γκαρσονι και λεει και…κανα-δυο αμα κατσει. Το μαγαζι εγσυχρονιστηκε κι εγινε κατι σαν τη «Στοα των Αθανατων» του Πειραια..
Τωρα τραγουδαει ο Μηχαλης και η Βασω.
Η Βασω είναι εξαιρετικη τραγουδ. ένα ειδος Τζενης Βανου (αλλα σαν να την εχεις αφησει τη Βανου κανενα χρονο εξω – στη βροχη!).
Ο Μιχαλης είναι «κλωνος» του Καζατζίδη.
Αρκετες φατσες από τους παλιους εχουνε μεινει και γινεται ακομα παιχνιδι!
Τηλ. 210 4175598 (Σωκρατης ή Κωστας)

«Ο Αβραμικος»

Ο Αβραμικος είναι σπανιο «κοματι» και ηδη είναι με το ένα ποδι στον ταφο (οποιος τον προλαβει, τον προλαβε!)
Χρονια και χρονια τωρα εχει ένα τεκε στη Δραπετσωνα. Βασικα πουλαει στιγαρα, ειχε και κανενα ρυζι αλλα πισω από μια κουρτινα εχει το παρανομο τιγανι και τη φωτια (καθοτι το καταστημα δε διαθετει αδεια του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ) και αμα κατσει η φαση του βαζει και τιποτα μεσα. Αν σκασουνε μυτη οι μπατσοι την…γκοπαναει! και μενουνε οι πελατες αμανατι.
Παιζει τριχορδο μ΄ένα μοναδικο τροπο και ως φατσα παρουσιαζει ιδιετερο μορφολογικο ενδιαφερον: Γιαλιά «πατομπουκαλα», με εσωτερικο κυκλωμα τηλεορασης, βλεπει τον κοσμο τρισδιαστατο. Τρισδιαστατο είναι και το ακουσμα του στο παιξιμο και στο τραγουδι.

Παιζει όλα τα παλια ρεμπετικα και σμυρνεϊκα.Κορυφαια του στιγμη (κατά το συναφι των φιλων του) η συμετοχη του σε μερικες σκηνες του «Βαμμενα κοκκινα μαλια» που επεζε μπουζουκι.
Ο Αβραμ παιζει και με το Γιωργο τον Αδελφο του Μακη για μεροκαματο και αμα τους καλεσεις ερχονται στου Λουκα.
Αβραμ: τηλ. 210 4637593

 

Café-bar «Ο Αχιλεας»

Η ταμπελα (τεραστια και «νεον») από μονη της τα λεει όλα: κατω από το café υπαρχει ζωγραφισμενο ένα φλυτζανι με καφε και κατω από το bar ένα ποτηρι με κοκταιηλ και στη μεση γραφει «Ο ΑΧΙΛΕΑΣ»!
Το καταστημα ευρισκεται διαγωνιως απεναντι από του Λουκά 50 μετρα πιο περα.
Εχει μεσα γυναικες.
Αυγουστο μηνα με καυσωνα μεσημερι, μεσα απολυτη συσκοτιση με ειδικες κουρτινες, χαμηλος φωτισμος, φουλ αιρκοντισιον, φουλ καθρεφτες, καρεκλοτραπεζα μαυρα μεταλικα, μουσικη σκυλαδικα παγκοσμιως αγνωστα τραγουδια σε παγκοσμια πρωτη εκτελεση.
Τα κοριτσια: Αλβανες, Βουλγαρες, Ελληνιδες κλπ ολες πανω από 45 και 90 κιλα- 8η διαλογη.
Μετα από ένα καλο ντερλικωμα στου Λουκά παντα παμε για ένα ποτο στου Αχιλεα.
Τα κοριτσια μας εχουνε σε μεγαλη εκτιμηση γιατι κανουμε καλες «ζημιες».
Από το απολυτο φως της ημερας μια πορτα σε χωριζει με το απολυτο σκοταδι και την πιο γλυκεια παρακμη.
Κάθε που καποιο κοριτσι βγαινει εξω να μιλησει στο κινητο το βαρβαρο φως του ηλιου μπουκαρει βιαια μεσα οποτε ακουγεται εν χωρω «Πορταααα!»
Πολλες φορες μενουμε μεχρι πολύ αργα το βραδυ.
Τετοια καταστηματα για να τα βρεις πρεπει να πας στα Σκόπια τουλαχιστον!
Από τα΄αγαπημενα στεκια του θειου όταν θελει να ντεκανταουνιάσει!

ΕΤΣΙ ΓΑΜΑΕΙ Ο ΠΕΙΡΑΙΑΣ ! ! !

http://athanassios-juke-box.blogspot.com/2006_08_01_archive.html