-Οι ταυτότητες στην παγκοσμιοποίηση

Για την ταυτοτητα, την εθνική ταυτοτητα και την παγκοσμιοποιηση

Ίσως η σημαντικότερη εκδήλωση της 5ης Συνάντησης της Νεολαίας της ΠΟΕ ήταν η ομιλία του π. Νικόλαου Λουδοβίκου (καθηγητή Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, Πανεπιστημίου Cambridge, Πανεπιστημίου Wales) με τίτλο: Οι ταυτότητες έρχονται από το παρελθόν ή το μέλλον;

Στην αναζήτηση αυτή και στη σχέση μεταξύ παγκοσμιοποίησης και επιστροφής στις τοπικές ταυτότητες  συμβάλλει το παρακάτω απόσπασμα του Πέτρου Θεοδωρίδη με πηγή το βιβλίο  «Toward 2OOO» (1983) του R. Williams και μας θύμισε ο Νοσφεράτος……

«Η ταυτότητα παραπέμπει στο οικείο-σε αυτό οπου είμαστε γεννημένοι, στην Πατρίδα- Αν σημερα η σημασιολογική προυπόθεση του παγκοσμιου ειναι η διαρκώς επιταχυνόμενη κινητικότητα δηλαδή το ταξιδι το ξερίζωμα αντίθετα η της ταυτότητας παραπέμπει στο τόπο στον οποιο είμαστε γεννημένοι

 Αποκτουμε την εθνικότητα με την γεννηση μας , σαν σφραγιδα θεμελιωδη υποδομη της προσωπικότητας μας. Και ειναι μια σφραγίδα πού παραπέμπει καπου σε ενα τόπο γιατί κάπου είμαστε γεννημένοι- και μαλιστα οι ισχυρότεροι δεσμοι πατριωτισμου ειναι πάντα ολο και περισσοτερο στενά τοπικοι.

Ενα χωριο ή μια μικρή πόλη,ή μια μεγαλουπολη- κοιλάδες ή βουνα,συνθέτουν την ‘’ιερή γή’

 ’Η ιδια η λέξη περιοχή δειχνει μια διαφορετική διαδικασια Μια περιοχή, μια περιφερεια ηταν κάποτε μια ξεχωριστή κοινοτητα Στην μοντερνα της έννοια όμως , αντιθετα ειναι εξαρχής ενα υποδεεστερο μέρος μιας ευρύτερης ενότητα

Η ταυτοτητα ηταν κάτι σταθερά ενταγμένο σε μια οικονομία, σε ενα ξεχωριστό τρόπο ζωής, εθνική ενδυμασια, δημοτικό τραγουδι, θεσμους τοπικους. Αντιθετα τωρα προσπαθουμε να τηνανα- προσδιορισουμε εκ των υστερων, σαν μια ξενάγηση στο φολκλόρ ενός τοπικου εθιμου κ.λ.π η ταυτοτητα ανα-κατασκευαζεται διαρκώς..

 Αυτή η νοσταλγική ανα-ζήτηση , αποτελεί το φαντασιακο αντισταθμισμα του ξεριζωματος: Η αναζήτηση της ταυτοτητας συνοδευεται από την αναζητηση της σαφήνειας της καθαρότητας .

Στήν νεα εποχή η παγκοσμιοποιηση συνδηλώνει ότι θεωρειται κινητικότητα, ευελιξια , ευκινησια, διαρκές ξερίζωμα.

 Αντίθετα οι οι ταυτοτητες ( οικογενειακές , ατομικές, εθνικές ) ταυτίζονται με την σταθερότητα,τό συγκεκριμμένο τό νοημα , τίς ρίζες

 Η πρωτη εννοια -πού εχει διαποτισει -σημερα -την ελληνική πραγματικότητα(στην καθημερινή εκφορά του λογου των πολιτικών , ασαφής επιτακτική και απειλητική,φορτιζει το κοινωνικό στερεωμα με αγωνια:

 η παγκοσμιοποιηση φανταζει ως ξαφνική εισβολή στην νεοελληνική ερημο ,ως επανασταση στίς μορφες ανταλλαγής πληροφοριων , στην βημα με του βημα πραγματοποίηση του λεγομενου‘’καλωδιακόυ πλανήτη’’, του ‘’τεχνοσύμπαντος’’, του ‘’κοσμοσύμπλεγματος’’ των ρευμάτων και των δικτυων μεταφοράς , σαρωτική πληροφόρηση σε παγκόσμια κλίμακα, παγκόσμια διαχυση της γνωσης, δημιουργια ενός κοινού παρονομαστη γνωσης .

Η παγκοσμιοποιηση αφορά στην οικονομια, στην αποδοχή των αδηριτων νόμων της παγκόσμια αγοράς, στις μεταβολές στην υφή της μισθωτής εργασιας πού έχει γίνει όσο ποτε φθηνη και ευλίγιστη , στο παγκόσμιο κεφαλαιο , αυλο και αφηρημένο όσο ποτέ ,πού εχει οδηγήσει στον στεγνό αφυδατωμένο κόσμο της πληρους αφαιρεσης ,οπου το χρημα ‘’ καθαρό πνευμα πλεον’’, ευκινητο, , πλανητικό, αδειαζει τα όποια περιεχόμνα του κόσμου και τον ποτίζει με ένα νόημα α-νοητο, αυτό της πληρους συμβατότητας, ευλιγισίας, ανταλλαξιμότητας.

Σε αυτόν τον ιδανικό για το κεφαλαιο κόσμο , προσωπα και κοινωνικοί δεσμοί οφείλουν να ειναι εξαιρετικά ευκίνητα, ευκαμπτα, υπακουα, ευελικτα , να αποτελουν ‘’ λευκή σελίδα,πάνω στην οποια καθε τόσο οι οικονομόλογοι εγγραφουν τους πίνακες των παλαιών και νέων ισολογισμων ‘’

 Η Παγκοσμιοποίηση αφορά στην ενδυση ,στο στυλ ζωης, την μουσική πού ακόυμε, το πως εκτιμαμε την ομορφια,την σταση μας απενατι στη ζωή και στον θανατο σταση ολο και πιό φευγαλέα , κινητική, πού αναζητα εμπειριες και οχι βιώματα, πού ειτε απομακρυνει την ιδεα και τη εικόνα του θανατου ,ειτε τον παρατηρει ωμό,γυμνο ,βιαιο αλλά και απομακρο. Η Παγκοσμιοποίηση αφορά σε μια εποχή όπου κάθε πόλεμος γινεται καπου κοντά μας και ταυτόχρονα πολύ μακρια μας πού βλεπεται, τηλεοπτικά απομακρα,φιλτραρισμένο στο θαμπό γυαλί ,εδώ, στο σπίτι μας- ως θεαμα.

 Παγκοσμιοποίηση σημαινει και την διαχυση των ευθυνων , καθώς πλαι στο γενικό κλίμα ευφορίας , την πολυλαλία, του παγκόσμιο χωριου χανεται το νόημα της προοπτικής και των αναλογιών.

 Δεν μπορουμε πλεον να διακρινουμε τό στίγμα των πολιτικών και και κοινωνικών προτεραιοτητων και η συναισθηση των ευθυνών για το εδώ και τώρα διαχεεται μέχρι εξαφανίσης. εα εποχή πού αναδεικυει την ανευθυνοτητα μαζί με την ανταγωνιστικότητα, και την επιθετικότητα ως αξια.

 Μας υπενθυμίζει με μυριους τρόπους ότι ειμαστε όλοι στρατευμένοι σε εναν ανοιχτό τεχνολογικό πόλεμο, οτι καθε επιχείρηση, πόλη , ή και χωρα μαχεται για την επιβιωση της, οτι οφείλουμε να ειμαστε ανταγωνιστικοι, μάχιμοι επιθετικοι Ποτέ αλλοτε στην ιστορια ο πλανήτης δεν ειχε πλησιασει τόσο στην οικουμενικότητα, ποτέ αλλοτε η παγκοσμιοτητα δεν υπηρξε ως καθημερινο γεγονός ,ως βιωμα, θετικό ή αρνητικό , του καθε ανθρωπου.Αλλοτε η οικουμενικότητα ήταν ονειρο αυτοκρατοριών, πνευματική επιδιωξη θρησκειών, οραμα πολιτικών ιδεολογιων.

 Σημερα, γινεται ηδη πραγματικότητα που ποτίζει όλο και περισσότερο τον καθημερινο μικροκοσμο
—————————————————————————————