Πρόσφατα, εκδόθηκε στην Ουκρανία μια δίτομη έκδοση βασιζόμενη σε ντοκουμέντα με τίτλο «Ανάμεσα σε παρεξηγημένες φιλοδοξίες και ανυπολόγιστες απώλειες…» Ήταν το αποτέλεσμα ενός μεγάλου ερευνητικού έργου από τη Μαρία Πύργο (Ντόνετσκ) και την ‘Ελενα Ουζμπέκ (Χάρκοβο). Το κύριο αντικείμενο του έργου ήταν η μελέτη μιας ευρείας κλίμακας εθνικού κοινωνικού και πολιτιστικού μετασχηματισμού της κοινότητας των Ελλήνων της Μαριούπολης τις δεκαετίες 1920-1930, τα αποτελέσματα και οι συνέπειές του.
Το δικαίωμα στην ελληνική ταυτότητα κατοχυρώθηκε λόγο των πολιτικών επιλογών στην ΕΣΣΔ, ως μια προσωρινή πολιτική παραχώρηση στις εθνικές κοινότητες της χώρας κατά τη διάρκεια του σχηματισμού του σοβιετικού κράτους. Η νέα πολιτική στο εθνικό ζήτημα της ΕΣΣΔ στο αρχικό στάδιο προκάλεσε μια επιφυλακτική αντίληψη των πολιτών. Οι επιφυλάξεις των λεγόμενων αλλοεθνών βασίζονταν στη συσσωρευμένη (συχνά αρνητική) εμπειρία της ζωής στη Ρωσική Αυτοκρατορία, στα χρόνια των επαναστάσεων και του Εμφυλίου Πολέμου. Στην απόκλιση και την πάλη του νέου και του παλιού, τον ιδεαλισμό και τον πραγματισμό, την αισιοδοξία και τον φόβο. Το δικαίωμα στην ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού στις ελληνικές περιοχές στις αρχές της δεκαετίας του 1930 υλοποιήθηκε υπό άγρυπνο κομματικό έλεγχο. Και διεκόπη πάλι από το ίδιο Κομμουνιστικό Κόμμα.
Η καταστροφή την περίοδο του σταλινισμού
Οκτώ δεκαετίες αργότερα, μπορούμε να πούμε με λύπη ότι πολιτικοί επιστήμονες, εθνοψυχολόγοι και κοινωνιολόγοι δεν έχουν μελετήσει το ζήτημα της επιρροής των διαφόρων πολιτικών εκστρατειών στην ανάπτυξη των εθνικών πολιτισμών και των εθνικών κοινωνικών διαδικασιών στη νέα ιστορική εποχή. Είναι γνωστό το γεγονός των τεράστιων ανθρώπινων απωλειών μεταξύ των εθνικών μειονοτήτων της ΕΣΣΔ στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, που οδήγησαν σε δημογραφικά προβλήματα.
Είναι επίσης γνωστό ότι, μαζί με τις ποσοτικές απώλειες, πολλοί λαοί γνώρισαν την καταστροφή -σωματική ή ηθική και ψυχολογική- των εθνικών ελίτ (εθνική διανόηση και ακτιβιστές) και φορείς της εθνικής ταυτότητας (κυρίως των χωρικών, αγροτικού πληθυσμού). Αυτές οι απώλειες είναι αναντικατάστατες και οι συνέπειες των εθνικών μετασχηματισμών και υποβαθμίσεων είναι μη αναστρέψιμες.
Σάββας Γιαλή (1895-1938) Επικεφαλής του ελληνικού τμήματος στην κυβέρνηση της Ουκρανικής ΣΣΔ. Εκτελέστηκε το 1938
Το ζήτημα των συνεπειών των διάφορων πολιτικών επιδιώξεων στο εθνικό ζήτημα κατά τις δεκαετίες ’20 και ’30 -που οδήγησαν στο ανάπτυξη ισχυρών εθνικο-πολιτιστικών και εθνικο-κοινωνικών διαδικασιών- παραμένει ανοιχτό. Καταστρέφοντας, αυτά τα επιτεύγματα έθαψαν κάτω από τα ερείπιά τους την ίδια την ιδέα της ανάπτυξης των εθνικοτήτων της ΕΣΣΔ. Ακολούθησαν δεκαετίες συκοφαντίας και εκφοβισμού, οι οποίες οδήγησαν σε μια εθνική ύφεση. Ωστόσο, οι εθνικο-πολιτιστικές αναβιώσεις, που δρομολόγησαν τους μηχανισμούς της εθνικής αυτοσυνείδησης, συνέχισαν να συγκινούν τους λίγους εκπροσώπους των κοινοτήτων που διατήρησαν τη μητρική τους γλώσσα, τις παραδόσεις και τη μνήμη της μεγαλειώδους ανάπτυξης της δεκαετίας του 1930.
Μελετώντας το Μεσοπόλεμο
Αποτίοντας φόρο τιμής στους ερευνητές της ιστορίας των Ελλήνων της Ουκρανίας, οι συγγραφείς έθεσαν ως καθήκον να αναδημιουργήσουν την ιστορία των μεγαλύτερων επιτευγμάτων της ουκρανικής ελληνικής αναγέννησης στις περιοχές της Μαριούπολης και του Ντονέτσκ, καθώς και να αναδείξουν τα πρόσωπα που συμμετείχαν ενεργά σε εκείνη την ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού, της εκπαίδευση και της εμπέδωσης της αυτοσυνείδησης των ομογενών. Για αυτό μελετήθηκαν οι μοναδικές συλλογές αρχείων, μουσείων και βιβλιοθηκών της Ουκρανίας, της Ρωσίας, της Ελλάδας, καθώς και ο ελληνικός περιοδικός τύπος της ΕΣΣΔ.
Ιούλης 1936. Το εξώφυλλο του περιοδικού Πιονέρος
Το βιβλίο «Ανάμεσα σε παρεξηγημένες φιλοδοξίες και ανεκτίμητες απώλειες…» αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος είναι μια βιογραφία δύο μοναδικών ανθρώπων, των αδελφών Σάββα Γιαλή του Γεωργίου και Θεόδωρου Γιαλή, που έτυχε να γίνουν οι παθιασμένοι εκφραστές της ιδέας του ελληνισμού στην Ουκρανία. Στα πεπρωμένα τους, σαν σε καθρέφτη, καθρεφτιζόταν ο χρόνος, οι προκλήσεις, οι προσδοκίες, οι ελπίδες τους. Και η τραγωδία είναι μία για όλους, για όλους τους ανθρώπους. Ο Σάββας και ο Θεόδωρος Γιαλή είναι οι Έλληνες εθνικοί ηγέτες της εποχής του ελληνισμού στον 20ο αιώνα, ξεχασμένοι, δυστυχώς, από τους συντοπίτες τους.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου παρουσιάζει την ιστορία των μοναδικών θεσμών του ελληνισμού στην Ουκρανία: – του Ελληνικού Παιδαγωγικού Κολλεγίου (Τεχνικουμ) της Μαριούπολης, -της εφημερίδας «Κολεχτιβιςτίς» («Κολεχτιβιστής», όργανο Τύπου της Επιτροπής της Περιφέρειας του Ντόνετσκ και της επιτροπής της Πόλης της Μαριούπολης του ΚΚ (μπολσεβικων) της Ουκρανίας), -το περιοδικό «Νέος μαχιτίς» («Πιονέρος»), όργανο Τύπου Κεντρικής Επιτροπής της Πανενωσιακής Λενινιστικής Κομμουνιστικής Ένωσης της νεολαίας, το μοναδικό ελληνικό παιδικό περιοδικό στην ΕΣΣΔ), -τον Περιφερειακό Ελληνικό Εκδοτικό Οίκο του Ντόνετσκ, -το Ελληνικό Τυπογραφείο της Μαριούπολης , -το Κρατικό Θέατρο Ελλήνων Εργατών και Αγροτών Μαριούπολης και -την Ελληνική Λογοτεχνική Ομάδα Μαριούπολης.
Μέσα από τη μελέτη των ντοκουμέντων αναδεικνύεται η στενή δημιουργική αλληλεπίδραση και αλληλεγγύη των διαφόρων περιοχών του ελληνισμού στην ΕΣΣΔ (Ουκρανία, Βόρειος Καύκασος, Υπερκαυκασία, Κριμαία), και παρουσιάζονται οι κοινές πολιτιστικές ελληνικές εθνικές διεργασίες.
Κάθε μία από τις ενότητες του δεύτερου μέρους συνοδεύεται από το κεφάλαιο «Άνθρωποι και Μοίρες», όπου παρέχονται βιογραφικά στοιχεία για τους συμμετέχοντες στην Ελληνική Αναγέννηση στη Μαριούπολη και στο Ντονμπάς. Πολλές μορφές του ελληνισμού δεν τους θυμούνται πια. Για πολλές δεκαετίες, τη μνήμη τους προσεκτικά σβήστηκε και η ιστορία της δεκαετίας του 1930 παραποιήθηκε. Όλα αυτά έγιναν σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένας «σοβιετικός άνθρωπος» – που δεν θυμάται τη συγγένεια, δεν αισθάνεται έλξη για τον γενέθλιο πολιτισμό του και τελικά μετατρέπετε σε προϊόν ενός ισχυρού ιδεολογικού συστήματος.
Το καθήκον της Μνήμης
Η ιστορική μνήμη των Ελλήνων της Μαριούπολης της δεκαετίας του 1930 έπρεπε να αποκατασταθεί σπιθαμή προς σπιθαμή καινα εντοπιστούν όλα τα θραύσματα. Η διατήρηση σχεδόν καθενός από αυτά είναι μια καταπληκτική και ευτυχισμένη εμπειρία. Δεν είναι μυστικό ότι μετά τον λιμό του 1932-1933 και την «ελληνική επιχείρηση» του NKVD της ΕΣΣΔ το 1937-1938, το ένστικτο της αυτοσυντήρησης υπαγόρευε σε κάθε επιζώντα Έλληνα ένα αξίωμα: πρέπει κανείς να επιβιώσει και για να επιβιώσει, πρέπει να ΞΕΧΑΣΕΙ. Ο λαός άρχισε να υπάρχει από καθαρή πλάκα, πάνω στην οποία τα ελληνικά γράμματα θα μπορούσαν και πάλι να γίνουν καταδίκη.
Προς μεγάλη ερευνητική μας χαρά, στη Μαριούπολη και σε πολλά ελληνικά χωριά της περιοχής, έμειναν οι απόγονοι των συμμετεχόντων και των συγχρόνων των πολύπλοκων εσωτερικών πολιτικών διεργασιών της προπολεμικής δεκαετίας. Παρά τις απαγορεύσεις και το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, κάποιοι από αυτούς διατηρούσαν φωτογραφίες, επιστολές, τετράδια μαθητών, ήδη δυσανάγνωστα έγγραφα και …μνήμη. Τα μετέφεραν στον νέο αιώνα και τα μοιράστηκαν με τους συντάκτες του έργου, σαν να είχαν πάρει αυτοί πλέον τη σκυτάλη. Τώρα που το βιβλίο γράφτηκε και εκδόθηκε, οι συγγραφείς παραδίδουν τη σκυτάλη της Μνήμης στους σεβαστούς αναγνώστες.
Το βιβλίο δημιουργήθηκε σε ενεργή συνεργασία με ιστορικούς, φιλολόγους, ντόπιους ιστορικούς και πατριώτες της Ουκρανίας, της Ελλάδας, της Ρωσίας, της Κύπρου. Δεν θα μπορούσε να γεννηθεί αν δεν υπήρχε το διαρκές ενδιαφέρον για το έργο της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Ουκρανία εκπροσωπούμενη από τον Έκτακτο και Πληρεξούσιο Πρέσβη της Ελλάδας στην Ουκρανία (2013 – 2016) Βασίλη Παπαδόπουλο και την οικονομική βοήθεια του Δημήτρη Μπακόλα. Τεράστια συμβολή στην υλοποίηση του έργου είχε το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού Α.Γ. Λεβέντης (Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη, Λευκωσία, διευθυντής – Καθηγητής Χαράλαμπος Μπακιρτζής.
Η εφημερίδα «Κολεχτιβιστής». Χρησιμοποιούσε το 20γράμματο ελληνικό αλφάβητο, όπως είχε αποφασιστεί σε σύσκεψη Ελλήνων διανοουμένων της ΕΣΣΔ το 1925 που αποφάσισε την επίλυση του γλωσσικού ζητήματος με την καθιέρωση του 20γράμματου αλφαβήτου στη θέση του 24γράμματου και της δημοτικής γλώσσας στη θέση της καθαρεύουσας
…Και τώρα πόλεμος!
… Τώρα η Ουκρανία ζει με τις πραγματικότητες του πολέμου, στο επίκεντρο του οποίου, μεταξύ άλλων, βρίσκονται τα εδάφη που κατοικούν οι Έλληνες της Μαριούπολης. Πολλές αιτίες πολέμου κρύβονται στην ιστορία των κρατών και των λαών, και η γνώση της αληθινής ιστορίας πρέπει να γίνει ισχυρή βάση με την οποία θα αντιμετωπιστούν οι καταστροφές.
Ο τίτλος του βιβλίου «Ανάμεσα σε παρεξηγημένες φιλοδοξίες και ανυπολόγιστες απώλειες…» ήταν μια γραμμή από ένα ποίημα του Γκεόργκι Κοστοπράβ, του ιδρυτή της ελληνικής λογοτεχνίας της Μαριούπολης. Ογδόντα χρόνια έχουν περάσει από το τραγικό τέλος της ουκρανικής ελληνικής αναγέννησης. Το τι ήταν αυτά τα χρόνια για τους Έλληνες της Μαριούπολης δεν είναι μυστικό για κανέναν. Εκτός από μια σύντομη «απόψυξη» την περίοδο του Χρουτσιόφ, που δεν είχε χρόνο να γεννήσει εθνικές ελπίδες, πριν από την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, οι Έλληνες της Μαριούπολης, όπως και οι περισσότεροι συμπατριώτες μας, βρίσκονταν σε κατάσταση εθνο-πολιτισμικής στασιμότητας.
Στην ανεξάρτητη Ουκρανία, η οποία σε όλα τα στάδια συνέβαλε ενεργά στην πολιτιστική ανάπτυξη των εθνικών μειονοτήτων, με τη συνεχή βοήθεια της Ελλάδας, οι Εθνικοί Σύλλογοι Πατριωτών και η Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων Ουκρανίας που τους, ένωσε έκαναν πολλά για την αναβίωση του Ελληνισμού. Όμως, μάλλον, λόγω της μη αναστρέψιμης ελληνικής εθνικής καταστροφής του 1937-1938, όλες αυτές οι προσπάθειες δεν οδήγησαν σε μια εθνική-πολιτιστική αναγέννηση. Παρόμοιες διαδικασίες είναι χαρακτηριστικές για τα ελληνικά κινήματα στις δημοκρατίες της πρώην ΕΣΣΔ και άλλα εθνικά κινήματα.
Οι Έλληνες της Ουκρανίας, όπως και οι άλλες εθνικές μειονότητες της χώρας, ζουν στις συνθήκες πολύπλοκων σύγχρονων παγκόσμιων διαδικασιών (παγκοσμιοποίηση, ενοποίηση επιτάχυνση, τεχνολογική επανάσταση κ.λπ.). Σήμερα δεν αισθάνονται εθνικές προκλήσεις και διακρίσεις. Κανείς και τίποτα δεν απειλεί την εθνική τους ταυτότητα. Είναι πιο επικεντρωμένοι στην αυτοπραγμάτωση και συχνά είναι πιο εξοικειωμένοι και άνετοι με τον εικονικό κόσμο, παρά τα πραγματικά πεδία της αιώνιας μάχης για τον Άνθρωπο – από την εποχή του Ομήρου μέχρι την εποχή του Κοστοπράβ…
Θεόδωρος Γιαλή (1899 – 1938), ο πρώτος εκδότης «Κολεχτιβιστή». Εκτελέστηκε το 1938
Βασικές θέσεις του Νίκου Πουλαντζά (30 Σεπ. 1936 – 3 Οκτ. 1979)
…..
O Νίκος Πουλαντζάς απορρίπτοντας την άποψη του απολύτως οικονομικού χαρακτήρα των τάξεων και τον μυθολογικό δυισμό τους, θεωρεί ότι οι ιδεολογικοί και πολιτικοί παράγοντες στη συγκυρία επηρεάζουν τη συγκρότηση και δράση των κοινωνικών τάξεων. Οι τάξεις δεν μπορούν να οριστούν ξέχωρα από την πάλη. Έτσι ο Πουλαντζάς απορρίπτει ουσιαστικά μια στενή δομική αντίληψη για τις τάξεις υπέρ μιας πιο ευρείας σχεσιακής δομικής αντίληψης. Οι τάξεις, μόνο κατ’ αρχήν, προσδιορίζονται δομικά, δηλαδή υπάρχουν αντικειμενικά και ανεξάρτητα από τη θέληση ή τη συνείδηση των ατόμων. Στον προσδιορισμό των τάξεων τον κύριο ρόλο τον παίζουν οι κοινωνικές σχέσεις παραγωγής και οι πολιτικές ιδεολογικές σχέσεις αποτελούν μέρος αυτών των σχεσιακών δομικών προσδιορισμών. Συνεπώς, τα κριτήρια είναι οικονομικά, πολιτικά και ιδεολογικά. Στα οικονομικά κριτήρια προτείνει το διαχωρισμό των βιομηχανικών χειρωνάκτων «παραγωγικών εργατών» και των «μη παραγωγικών εργατών» με το κριτήριο της παραγωγής υπεραξίας και όχι με το κριτήριο του αν είναι κανείς μισθωτός ή μη.[1]
Άρα, την εργατική τάξη την αποτελούν αυτοί που παράγουν άμεσα υπεραξία παράγοντας υλικά εμπορεύματα και όχι οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες, στο εμπόριο και στο κράτος. Οι τελευταίες ομάδες είναι που αποτελούν ένα μεγάλο τμήμα αυτού του κοινωνικού χώρου που ονομάζει «νέα μικροαστική τάξη». Είναι η τάξη των επαγγελματιών, των τεχνικών και των υπόλοιπων πνευματικά εργαζομένων, που είναι φορείς των κυρίαρχων ιδεολογικών σχέσεων. Οι ιδεολογικές και πολιτικές σχέσεις είναι οι κοινωνικές σχέσεις που διασφαλίζουν την αναπαραγωγή του κυρίαρχου τρόπου εκμετάλλευσης. Στο πολιτικό επίπεδο η διασφάλιση αυτή επιτυγχάνεται μέσω των σχέσεων εποπτείας και εξουσίας στο εσωτερικό των δημοσίων οργανισμών και των ιδιωτικών καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Οι μισθωτοί διευθυντές-διαχειριστές και οι επόπτες βρίσκονται σε σχέση ανταγωνισμού με την εργατική τάξη ακόμα και αν εμπλέκονται στη διαδικασία της άμεσης παραγωγικής εργασίας. Στο ιδεολογικό επίπεδο η διάκριση «χειρωνακτικής και πνευματικής εργασίας» παίζει σημαντικότατο ρόλο στην υποταγή της εργατικής τάξης αποκλείοντάς την από τα «μυστικά» της γνώσης της παραγωγικής εργασίας στο σύνολό της. Αυξάνεται έτσι η εξάρτηση της εργατικής τάξης από το κεφάλαιο. Αυτοί οι μισθωτοί διευθυντές και επόπτες δεν είναι αντικείμενα εκμετάλλευσης με τη μορφή της κυρίαρχης καπιταλιστικής αλλά είναι συμμέτοχοι στην κυριαρχία πάνω στην εργατική τάξη είτε πολιτικά είτε ιδεολογικά. Μαζί με τους παραδοσιακούς μικροαστούς, όπως οι μικροκαταστηματάρχες και οι παλιοί τεχνίτες, αποτελούν μια ενιαία αλλά ετερογενή μικροαστική τάξη, που χαρακτηρίζεται από τα ιδεολογικά στοιχεία του ατομικιστικού ανταγωνισμού, του ρεφορμισμού και της πίστης σε ένα «ουδέτερο» κράτος, διαιτητή ανάμεσα στα αντιμαχόμενα ταξικά συμφέροντα.[2] Η θέση για την παραγωγική και μη παραγωγική εργασία αντιμετωπίστηκε αρκετά κριτικά από πολλούς.[3] Πρώτον, πολλές, αν όχι οι περισσότερες θέσεις στο πλαίσιο του κοινωνικού καταμερισμού εργασίας περιλαμβάνουν τόσο παραγωγικές όσο και μη παραγωγικές δραστηριότητες. Δεύτερον, δεν ξεκαθαρίζεται γιατί και πώς αυτή η διάκριση οδηγεί αναγκαστικά σε τόσο θεμελιακές διαφορές συμφερόντων και εμπειριών των εργαζομένων. Ο Καρλ Μαρξ είχε ήδη επισημάνει ότι από τους μη παραγωγικούς εργάτες η υπεραξία αποσπάται με την απλήρωτη εργασία τους που μειώνει το κόστος για τους καπιταλιστές.[4]
Λουκάς Αξελός: «Πόσο επίκαιρος είναι σήμερα ο Καρλ Μαρξ;»
Το σημαντικό στην ζωή είναι προφανώς η ζωή και όχι ένα αποτέλεσμά της
(Ιωάννης Βόλφγκανγκ Γκαίτε)
Μπαίνοντας στην τρίτη εκατονταετία μετά την συμπλήρωση διακοσίων χρόνων από την γέννηση του Καρλ Μαρξ, άνοιξε ένας νέος κύκλος συζητήσεων, ομιλιών, άρθρων και αφιερωμάτων, δίνοντας λαβή για το ακόνισμα της σπάθης φίλων ή πολεμίων του.ποτελεί, ανεξάρτητα από την στάση που ο καθένας μας κρατεί, γεγονός ότι ο μαρξισμός κατά τους πολλούς ή η φιλοσοφία της πράξης κατά τον Αντόνιο Γκράμσι, αποτέλεσε όχι μόνο την πιο πολυσυζητημένη αντίληψη, αλλά και το μοναδικό, ίσως, πολιτικοκοινωνικό ρεύμα του 20ού αιώνα, που είχε τόσο ευρεία απήχηση σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
Το αν ο μαρξισμός υπήρξεν ή όχι ένα προοδευτικό βήμα στην πορεία της ανθρωπότητας, το αν είναι μια ανοιχτή θεωρία ή ένα κλειστό σύστημα ιδεών, το αν ήταν και εξακολουθεί να είναι οδηγός για δράση, το αν πρόκειται για μια μορφή «υλιστικής» εσχατολογίας σε αντίθεση με την «ιδεαλιστική-μεταφυσική» εσχατολογία, το αν οι αποτυχημένες ή οι σχετικά επιτυχημένες απόπειρες πρακτικής εφαρμογής του συνιστούν μια μερική ή συνολική αποτυχία του ίδιου, αποτελούν ερωτήματα μείζονος σημασίας και προπαντός ερωτήματα που δεν ξεπερνώνται με εύκολες απαντήσεις.
Είναι κοινή, πλέον, πεποίθηση ότι η κατάρρευση των ανατολικών καθεστώτων το 1989, σήμανε και το τέλος μιας ολόκληρης εποχής.
Εποχής που καλώς ή κακώς πολιτογραφήθηκε ως εποχή του εφαρμοσμένου μαρξισμού (υπαρκτού, κατ’ άλλους, σοσιαλισμού) ή για την ακρίβεια των εφαρμοσμένων εκδοχών του.
Με ένα αφιέρωμα στην τέχνη στην ΕΣΣΔ της περιόδου 1917-1956 κυκλοφορεί ο νέος τόμος 29 της Μαρξιστικής Σκέψης. Ο αναγνώστης θα βρει κείμενα για τις πιο σημαντικές τέχνες – πεζογραφία, ποίηση, κινηματογράφος, θέατρο, μουσική, ζωγραφική – προερχόμενα από επιφανείς μαρξιστές του παρελθόντος και κυρίως από σύγχρονους μαρξιστές και άλλους ερευνητές.
.
Αναλύονται τα πιο δημιουργικά ρεύματα της σοβιετικής τέχνης που έφεραν τη νεαρή ΕΣΣΔ στην παγκόσμια πρωτοπορία σε τομείς όπως ο κινηματογράφος, το θέατρο, η μουσική κ.ά. Ταυτόχρονα φωτίζονται οι καταστροφικές συνέπειες του σταλινισμού στην καλλιτεχνική δημιουργία αλλά και οι προσπάθειες των καλλιτεχνών να τις υπερβούν, ξαναβρίσκοντας το νήμα της επανάστασης.
.
Η θεματολογία του αφιερώματος περιλαμβάνει την αναδιοργάνωση των τεχνών στα χρόνια της επανάστασης, την Αβανγκάρντ της δεκαετίας του 1920 στη ζωγραφική, το θέατρο και τον κινηματογράφο, τις θεωρητικές αναζητήσεις των χρόνων της επανάστασης και τις διαμάχες της δεκαετίας του 1930 για το ζήτημα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, τη λογοτεχνία του «Ξεπαγώματος» και τον κινηματογράφο του «Νέου Κύματος». Ταυτόχρονα παρουσιάζεται η συνεισφορά εμβληματικών μορφών όπως οι Γκόρκι, Γεσένιν, Μαγιακόβσκι, Αϊζενστάιν, Μέγιερχολντ, αλλά και άγνωστοι σημαντικοί λογοτέχνες όπως ο Πάβελ Βασίλιεφ, η Ιρένε Οντοέβτσεβα κ.ά. Συζητείται ακόμη η πρόσληψη του Σαίξπηρ και του Πικάσο στην ΕΣΣΔ και παρουσιάζεται καταληκτικά η αποτίμηση της μεταχείρισης των καλλιτεχνών στη σταλινική και μετασταλινική περίοδο από τον Ν. Χρουστσόφ.
Ο τόμος ολοκληρώνεται με το Β΄ μέρος του άρθρου του Θ. Αλεξίου για το ζήτημα του φασισμού.
Ακολουθεί απόσπασμα από το άρθρο της Σοφίας Χατζοπούλου «Ο Μαγιακόβσκι και η γραφειοκρατία. Ένα σχόλιο πάνω στα θεατρικά Ο Κοριός και Το Χαμάμ», που φιλοξενείται στο νέο τόμο της Μαρξιστικής Σκέψης, (σελ. 140-146). Η Σοφία Χατζοπούλου είναι εκπαιδευτικός και αρθρογράφος.
ΕΝΑ ΠΑΛΙΟ ΑΛΛΑ ΠΑΝΤΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ ΤΟΣΟ ΝΩΡΙΣ!
…Το πέρασμα στα μαθητικά και αργότερα στα φοιτητικά χρόνια από ακροαριστερές οργανώσεις αντί να βοηθήσει στην αριστερή προσέγγιση και κατανόηση της ιστορίας του παππού μου (μέλος του ρωσικού στρατού και αργότερα μπολσεβίκος) της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας της οικογένειάς μου αντίθετα την καταπίεσε κρύβοντάς την στα βάθη της ψυχής.
Για μένα και για πολλούς ήταν ένα ιδιαίτερο πρόβλημα να μπορούμε να κουβεντιάσουμε και να συνδέσουμε την πολιτισμική μας ταυτότητα και ότι ιστορικά αυτή σέρνει από πίσω της με την πολιτική μας ταυτότητα. Η στάση αυτή της Αριστεράς που διαπερνούσε και διαπερνά όλο το φάσμα της (κοινοβουλευτικής, εξωκοινοβουλευτικής, ανανεωτικής κ.λπ.) έδειχνε να στηρίζει αυτό που το εθνικό αστικό κράτος με βίαιο τρόπο προσπάθησε να επιβάλλει στους πληθυσμούς που έλκουν την καταγωγή από την καθ’ ημάς Ανατολή. Την λήθη, την πολιτισμική και πολιτιστική ομογενοποίηση. Μία ίδια τεράστια λευκή σελίδα υπάρχει στην επίσημη κρατική αλλά και στην αριστερή ιστοριογραφία. Και η σελίδα αυτή αφορά την ιστορία των Ελλήνων της Ανατολής. Αυτό μου προκαλεί πόνο και θλίψη.
Θλίβομαι γιατί όσες φορές η Αριστερά με την ευρεία της έννοια έτυχε να καταπιαστεί με το θέμα έμεινε αγκυλωμένη σε μια παλιά ιδεοληψία αυτή του αλάνθαστου του Λένιν και της Σοβιετικής Ένωσης της πρώιμης περιόδου σχετικά με την στάση απέναντι στο κεμαλικό κίνημα, που στο κάτω κάτω της γραφής ένα ζήτημα εξωτερικής πολιτικής της τότε Σοβιετικής Ένωσης ήταν, όχι κανένα θέσφατο, και η αμφισβήτηση αυτής της στάσης δεν αποτελεί αμφισβήτηση της όλης επαναστατικής διαδικασίας. Συνέχεια →
Μια συγκλονιστική συνέντευξη του Νίκου Μπελογιάννη(υιός)
.
Ξαφνιασμένος, στο σαλόνι του διαμερίσματος του πέμπτου ορόφου μιας μεσοαστικής πολυκατοικίας στου Ζωγράφου (μέσα στο σπίτι, στο οποίο κάποτε έμενε μαζί με τη μητέρα του, την αγωνίστρια της Αριστεράς, Έλλη Παππά), το πρώτο που κοιτάω, επάνω σε μία κολόνα, στα αριστερά της πόρτας εισόδου, είναι το πολυφωτογραφημένο πορτρέτο του Πάμπλο Πικάσο για τον «άνθρωπο με το γαρύφαλλο», τον πατέρα-ήρωά του – σχεδόν ταυτόχρονα με το «χαίρω πολύ» μας. «Είναι το αυθεντικό;», τον ρωτάω έκπληκτος, παρατηρώντας το ιδιόχειρο σημείωμα του ίδιου του σπουδαίου ζωγράφου, που βρίσκεται στην πίσω πλευρά. «Όχι, όχι», μου εξηγεί. «Το αυθεντικό είναι πολύ μικρότερο σε μέγεθος, και ανήκε σε μια σειρά που έφτιαχνε ο Πικάσο με εκτελεσμένους από διάφορα καθεστώτα – μεταξύ αυτών, δυο Βάσκοι που είχε εκτελέσει ο Φράνκο, ένας Αλγερινός που είχαν εκτελέσει οι Γάλλοι και ο πατέρας μου.
Με ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον αφιέρωμα στην Επανάσταση της Κούβας κυκλοφορεί ο 28ος τόμος του καλού περιοδικού «Μαρξιστική Σκέψη«.
Ο νέος τόμος 28 της Μαρξιστικής Σκέψης επιχειρεί να τιμήσει την 60ή επέτειο της Κουβανικής Επανάστασης με ένα αφιέρωμα αντάξιο της σημασίας της. Στόχος του είναι να φωτίσει την ιστορία της επανάστασης, με τις επιτυχίες και τις αντιθέσεις της, όσο και την παρούσα σύνθετη οικονομικο-πολιτική κατάσταση στην Κούβα.
Η Κουβανική Επανάσταση, αναμφισβήτητα η πιο σημαντική παγκόσμια στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, όχι μόνο νίκησε τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό στην αυλή του, αλλά κατόρθωσε να ξεπεράσει τις τεράστιες δυσκολίες της δεκαετίας του 1990. Σε πείσμα όλων των προβλέψεων, ήταν η μόνη που επέζησε από την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού. Σε αυτή την εξέλιξη έβαλε τη σφραγίδα του ο Φιντέλ Κάστρο, ο ιστορικός της ηγέτης, ήταν όμως ταυτόχρονα μια απόδειξη της ζωτικότητας και της αντοχής της.
Ενοχές που δεν δικάστηκαν, ατομικές τύψεις που σφραγίστηκαν ή έλαβαν το χρίσμα της κρατικής συγκάλυψης στα μεταπολεμικά χρόνια και τα «φαντάσματα» εκατοντάδων αδικαίωτων δολοφονημένων συγκροτούν τον κορμό της εργασίας του ερευνητή Ανδρέα Βενιανάκη, που εκδόθηκε πρόσφατα υπό τον τίτλο «Δάγκουλας, ο “δράκος” της Θεσσαλονίκης – Συμβολή στην Ιστορία των Ταγμάτων Ασφαλείας επί Κατοχής (1941-1944)», εκδόσεις Επίκεντρο, πρόλογος Στράτου Δορδανά, Βάιου Καλογρηά»
Σχεδόν δέκα χρόνια ασχολούνταν ο Βενιανάκης με τον Αντώνη Δάγκουλα, τον πρώτο «δράκο» της Θεσσαλονίκης, ο οποίος έδρασε με τη συμμορία του τους τελευταίους δέκα μήνες της γερμανικής κατοχής σκορπώντας τον τρόμο και φέροντας την ευθύνη για 600-700 εκτελέσεις.
Το μέγεθος του τρόμου που έσπειρε ήταν τέτοιο και τόσο που έμεινε στη συλλογική μνήμη για δεκαετίες μετά τον θάνατό του, αλλά ως ψυχολογική απώθηση, δημιουργώντας «μεταπολεμικά μια κατάσταση συλλογικής αμνησίας».
Mε αφορμή την επέτειο της έναρξης των σταλινικών διώξεων (Δεκέμβρης του 1937), αναδημοσιεύουμε ένα εξαιρετικό κείμενο του Θρ. Ευτυχίδη, ως απάντηση στις αντιλαϊκές γελοιότητες των νεο-σταλινικών
(ο τίτλος της ανάρτησης είναι δικός μας, και όπως έγραψε κάποιος στο f.b.: Τον τίτλο αυτό ο Γκίκας τον κέρδισε με την αξία του)
Μία απάντηση στο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ, για τις διώξεις των Ελλήνων στην πρώην ΕΣΣΔ
Είναι τραγικό όταν χρησιμοποιείς ένα κακογραμμένο κείμενο για να συγκαλύψεις και να αποκρύψεις την αλήθεια.
Πριν δύο βδομάδες κάποιος φίλος μου έστειλε την παρακάτω παραπομπή από τα ιστορικά του Ριζοσπάστη . Το εν λόγω «ιστορικό» κείμενο δημοσιέυθηκε στο Ριζοσπάστη της 23ης Απριλίου 2017 και έχει τον βαρύγδουπο τίτλο:
Στον Καρλ Μαρξ αφιερώνεται ο τόμος 26 της Μαρξιστικής Σκέψης με αφορμή τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από τη γέννησή του στις 5 Μάη του 1818. Περιλαμβάνει κείμενα του ίδιου του Μαρξ και αναλύσεις σχετικές με το έργο του από Έλληνες και ξένους ερευνητές.
Το αφιέρωμα ξεκινά με κάποια ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και αντιπροσωπευτικά κείμενα του Μαρξ: μερικά από τα νεανικά ποιήματά του· η πολεμική του στην «Ιστορική σχολή του Δικαίου» όταν δημοσιογραφούσε στην Εφημερίδα του Ρήνου· η αποτίμησή του της εξέγερσης του Ιούνη του 1848 στο Παρίσι· οι διάσημες «Θέσεις για τον Φόιερμπαχ».
Ακολουθούν αναλύσεις μαρξιστών και άλλων προοδευτικών ερευνητών. Ο Φοίβος Σταύρος Μακρίδης παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του Μαρξ, ο Χρήστος Αβραμίδης τον δημοσιογράφο Μαρξ και η Γιάννα Κατσιαμπούρα τη βιογραφία και τη συμβολή της γυναίκας του Τζένυ φον Βεστφάλεν. Ο Ερνέστ Μαντέλ συζητά τις κύριες θεωρητικές συνεισφορές του, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάλυσή του της καπιταλιστικής οικονομίας, ο Φρεντ Μόσλεϊ αναλύει τις λογικές βάσεις του Κεφαλαίου και ο Γκεόργκ Λούκατς διερευνά τις απόψεις του Μαρξ για την κλασική και την άνιση ανάπτυξη. Ακολουθούν άρθρα της Σάντια Σνάιντερ για την ανάπτυξη της πολιτικής σκέψης του Μαρξ στα διάφορα στάδιά της, της Άννας Ασλανίδη για το Κομμουνιστικό Μανιφέστο, του Σίντνεϊ Χουκ για την πολεμική του Μαρξ στους «αληθινούς σοσιαλιστές» και των Σταύρου Σκεύου και Ηρακλή Χριστοφορίδη για τις απόψεις του Μαρξ για τη διαρκή επανάσταση.
Πλάι στον πάλαι ποτέ προσφυγικό Βύρωνα και ως προέκτασή του, βρίσκεται η συνοικία του Υμηττού, της οποίας ο πρώτος οικιστικός ιστός οφείλεται σε Μικρασιάτες πρόσφυγες.
.
Οι συνοικίες αυτες έγιναν τα κάστρα του αντιναζιστικού αγώνα κατά την περίοδο της γερμανικής Κατοχής….
«Ο σοσιαλισμός ή θα είναι δημοκρατικός ή δεν θα είναι σοσιαλισμός»
Ένας από τους κορυφαίους Έλληνες διανοούμενους υπήρξε ο Νίκος Πουλαντζάς. Παραθέτουμε ένα δημοσίευμα από το TVXS:
Κατά τον γνωστό κοινωνιολόγο και πολιτικό επιστήμονα Μπομπ Τζέσοπ, ο Νίκος Πουλαντζάς υπήρξε ο σημαντικότερος μαρξιστής θεωρητικός του κράτους, της μεταπολεμικής περιόδου. Πέρα από το έργο του, το οποίο γνώρισε μεγάλη διάδοση σε πολλές χώρες και ιδιαίτερα στη Λατινική Αμερική, ο Πουλαντζάς είχε ενεργό ανάμειξη στο αριστερό και κομμουνιστικό κίνημα της Γαλλίας και της Ελλάδας (μέλος του ΚΚΕ και μετά το 1968, του ΚΚΕ εσωτερικού).
Οικογένεια νοσταλγών του Στάλιν στη Γεωργία. Στο βιβλίο της η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς δίνει χώρο και σε όσους δηλώνουν απογοητευμένοι με όσα έφερε η νέα εποχή του καπιταλισμού των ολιγαρχών και της ρωσικής μαφίας, και για τούτο συνεχίζουν να εξυμνούν το μεγαλείο της κομμουνιστικής αυτοκρατορίας.
ΣΒΕΤΛΑΝΑ ΑΛΕΞΙΕΒΙΤΣ
«Το τέλος του κόκκινου ανθρώπου»
μτφρ.: Αλ. Δ. Ιωαννίδου εκδ. Πατάκης 2015, σελ. 682
Σε ένα κοινόβιο κάπου στην ΕΣΣΔ ζούσαν πέντε οικογένειες. Κάποια μέρα του 1937, μια μητέρα εκτοπίστηκε ξαφνικά στα γκουλάγκ – η ίδια αγνοούσε επί δεκαετίες γιατί. Είχε μια πεντάχρονη κόρη. Την ώρα που την έπαιρναν οι μυστικές υπηρεσίες, ζήτησε από τη γειτόνισσά της να αναλάβει το παιδί. Εκείνη όντως το έκανε, το μεγάλωσε σαν δικό της. Η εκτοπισθείσα επέζησε και επέστρεψε ύστερα από 17 χρόνια ξαναβρίσκοντας την κόρη της. Στη διάρκεια της περεστρόικα, όταν άνοιξαν οι φάκελοι των εγκλημάτων, αναζήτησε τους λόγους της εκτόπισής της. Δεν μπορούσε να το πιστέψει. Την είχε καταγγείλει η γειτόνισσά της για να πάρει ένα δωμάτιο παραπάνω στο κοινόβιο. Γύρισε στο σπίτι της και κρεμάστηκε.
«….A! Να μην ξεχάσουμε και τους μεταμοντέρνους. Το ξερατε εσείς ότι η Ιστορία είναι ένα αφήγημα που ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να το διαβάζει όπως θέλει;Τζάμπα τα μελετούσαμε τα Κεφάλαια τόσα χρόνια. Οικονομικές δομές, κοινωνικές τάξεις και πράσινα άλογα! Πολιτική και οικονομική Ιστορία; Πάλη των τάξεων; Très passé, χρυσό μου. Τώρα ασχολούμαστε με τις έμφυλες σχέσεις, την ιστορία του Αθλητισμού, την ιστορία των συναισθημάτων και άλλα παρόμοια….»
Επικίνδυνα παιχνίδια με την Ιστορία, της Βασιλικής Λάζου
Δε μας ήθελαν να μας πουν τίποτε καινουργιο εκεί στο Ταλίν της Εσθονίας. Καλά κάναμε και δεν πήγαμε. Το έργο, ή καλύτερα το σίριαλ, του αντικομμουνισμού το παρακολουθούμε εδώ και χρόνια. Με τις εξάρσεις και τις υφέσεις του, κατά που φυσάει ο άνεμος.
Ο κομμουνισμός, θα μας λέγαν, είναι ίδιος με το ναζισμό. Και οι δύο ιδεολογίες εγκαθίδρυσαν ολοκληρωτικά καθεστώτα. Και οι δύο άσκησαν πολιτική βία, κόκκινη ο πρώτος, μαύρη ο δεύτερος. Και οι δύο προκάλεσαν εκατοντάδες χιλιάδες θύματα. Σε σταλινικά γκουλάγκ ή σε ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, λίγη σημασία έχει. Στάλιν και Χίτλερ, θα υποστήριζαν, εφάρμοσαν την ίδια ανελεύθερη πολιτική με ολέθρια αποτελέσματα για τους λαούς που εξουσίαζαν. Και ούτω καθεξής… Εξ ου και η εξίσωσή τους, ο κοινός ολοκληρωτισμός, και συνακόλουθα η καταδίκη τους. Στο όνομα –προς όφελος αν θέλετε– της (νεο)φιλελεύθερης δημοκρατίας, του μοναδικού συστήματος το οποίο εξασφαλίζει τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των πολιτών.
Εσθονία: Μνημείο τιμής στους ναζί που πολέμησαν ενάντια στη Σοβιετική Ενωση
Η Σβετλάνα Αλιλούγεβα γεννήθηκε το 1926 και πέρασε τα νεανικά της χρόνια στο Κρεμλίνο, καθώς η δύναμη του πατέρα της Ιωσήφ Στάλιν μεγάλωνε μαζί με αυτήv της Σοβιετικής Ένωσης. Ογδόντα πέντε χρόνια αργότερα πέθανε μόνη στο αγροτικό Ουισκόνσιν των Ηνωμένων Πολιτειών, ως Λάνα Πίτερς.
Η Σβετλάνα προστατεύτηκε από τις πολιτικές της μαζικής λιμοκτονίας και των δολοφονιών που ο πατέρας της επέβαλε στους Σοβιετικούς πολίτες, αλλά δεν μπορούσε να προστατευτεί από την προσωπική τραγωδία. Έχασε σχεδόν όλους όσους αγαπούσε, συμπεριλαμβανομένης της μητέρας της, η οποία αυτοκτόνησε, ενώ οι ανηλεείς εκκαθαρίσεις του πατέρα της είχαν θύματα θείους και θείες της, καθώς και τον αγαπημένο της, ο οποίος εξορίστηκε στη Σιβηρία. Συνέχεια →
Mια εξαιρετική πρωτοβουλία των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) για τη δημιουργία μιας ξεχωριστής ηλ-σελίδας υλοποιήθηκε.
Να την επισκεφθείτε και να περιπλανηθείτε στο ελληνικό γκουλάγκ, το μεγαλύτερο από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που δημιούργησε η νεοελληνική «εθνικοφροσύνη»…
Η Μάρτα Χάρνεκερ (Marta Harnecker) -μια από τις σύγχρονες διανοούμενες της Αριστεράς- γεννήθηκε στη Χιλή. Υπήρξε μαθήτρια του Λουί Αλτουσέρ (Louis Althusser) η θεωρητική σκέψη του οποίου την επηρέασε. Είναι μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες προσωπικότητες της Λατινικής Αμερικής.
«Είναι μια λατινοαμερικάνα επαναστάτρια που κατανοεί την αλληλεξάρτηση των κοινωνικο-πολιτικών διεργασιών στο σύνολο των χωρών της Λατινικής Αμερικής και έχει βρεθεί κοντά σε όλα τα απελευθερωτικά εγχειρήματα που έχουν επιχειρηθεί σ’ αυτές. Στην Κούβα, στη Χιλή, στη Νικαράγουα, στο Σαλβαντόρ, στην Κολομβία, στην Αργεντινή, στη Βραζιλία, στη Βενεζουέλα.
Το ζητούμενο για τη συγγραφέα είναι η ύπαρξη μιας Αριστεράς ικανής να αναπτύξει και να συγκροτήσει τις ταξικές και κοινωνικές δυνάμεις καθιστώντας τες ικανές να δράσουν ανατρεπτικά ως προς το καπιταλιστικό σύστημα.»
Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στην ελληνική ιστορία που σημάδεψε το μέλλον, υπήρξε ο Διχασμός του 1915 που κορυφώθηκε το 1916 με το περίφημο Ανάθεμα και τα Νοεμβριανά… Ο Διχασμός του 1915 υπήρξε ο πρώτος μεγάλης έντασης και βάθους ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, που καθόρισε τις συμπεριφορές της ελλαδικής πολιτικής ελίτ όλο το επόμενο διάστημα και σε μεγάλο βαθμό ευθύνεται για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Το ιστορικό αυτό φαινόμενο προσεγγίζει από μαρξιστικής πλευράς το καλό περιοδικό Μαρξιστική Σκέψημε ένα πλήρες αφιέρωμα, απαραίτητο βοήθημα σε κάθε μελετητή εκείνης της εποχής. Εξ ημών στο αφιέρωμα συμμετέχει ο ιστορικός Βλάσης Αγτζίδης με ένα ενδιαφέρον κείμενο για το ρόλο του γερμανικού παράγοντα στην Εγγύς Ανατολή απ΄τα τέλη του 19ου έως τις αρχές του 20ου αιώνα.
Μαρξιστική Σκέψη, τόμος 21
Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2016
Σε δυο σημαντικές ιστορικές επετείους αφιερώνεται ο νέος τόμος 21 της Μαρξιστικής Σκέψης, τα 100 χρόνια από τον Εθνικό Διχασμό και τα 80 χρόνια από την Ισπανική Επανάσταση. Περιλαμβάνει ένα εκτενές μέρος πηγών και αναλύσεων για το πρώτο θέμα και μια εκτενή μονογραφία για το δεύτερο. Συνέχεια →
Το Νοέμβριο του 1946 λαμβάνει χώρα μία από τις περισσότερο άγνωστες σφαγές άμαχου πληθυσμού στον ελλαδικό χώρο, η οποία μάλιστα δεν είναι επίσημα αναγνωρισμένη. Η Ξηρόβρυση Κιλκίς, ένα χωριό 465 κατοίκων, στην πλειονότητα τους Πόντιοι πρόσφυγες και αριστεροί, βρέθηκε στο στόχαστρο ελληνικών παραστρατιωτικών οργανώσεων, εξαιτίας της πολιτικής ταυτότητας πολλών από τους κατοίκους της και της ενεργής τους συμμετοχής στην αντίσταση και στο αντάρτικο.
Στις 20 Νοεμβρίου λοιπόν, παραστρατιωτικοί εισέβαλαν στην Ξηρόβρυση και αφού μπλόκαραν τις δύο βασικές εξόδους του χωριού, επιδόθηκαν σε ένα πολύωρο όργιο δολοφονιών και καταστροφών.
Έκαψαν πάνω από 100 σπίτια, σκότωσαν 47 αμάχους, στην πλειοψηφία τους γυναίκες και παιδιά και τραυμάτισαν πολλούς ακόμη. Η χωροφυλακή του Κιλκίς, ενώ επιβεβαιωμένα είχε πληροφορηθεί την επικείμενη επίθεση, φυσικά δεν έπραξε τίποτα συγκαλύπτοντας πλήρως το έγκλημα.
Στο εθνικό ζήτημα –ένα ζήτημα εξαιρετικά επίκαιρο λόγω της ακραίας όξυνσης των εθνικών συγκρούσεων και ανταγωνισμών στην εποχή της παγκοσμιοποίησης– αφιερώνεται ο νέος τόμος 19 της Μαρξιστικής Σκέψης. Περιλαμβάνει κείμενα επιφανών μαρξιστών αλλά και σύγχρονες αναλύσεις, που καλύπτουν ποικίλες πλευρές του θέματος: η μαρξιστική θεωρία για το έθνος, η εμπειρία της ΕΣΣΔ, τα απελευθερωτικά κινήματα των λαών, η καταπίεση των νέγρων, οι διακρίσεις σε βάρος των αυτόχθονων πληθυσμών στην Ινδία, τη Νότια Αφρική και αλλού, ο αντισημιτισμός.
Ο τόμος χωρίζεται σε δυο μέρη, ένα με πηγές και ένα με πρόσφατες αναλύσεις.
Η ιδεολογική ηγεμονία και οι συνέπειές της στην πολιτική πραγματικότητα
Του Δαμιανού Βασιλειάδη, εκπαιδευτικού, συγγραφέα
Αθήνα, 6.10.2016
Πολλοί πιστεύουν ότι η ενασχόλησή μας με θεωρητικά θέματα, τι στιγμή που βιώνουμε τόσο τραγικές στιγμές στην καθημερινή μας ζωή, είναι μια εργασία που βασικά δεν έχει νόημα και αποτελεί ως εκ τούτου περιττή πολυτέλεια. Παραγνωρίζουν ή αγνοούν όλοι αυτοί ότι η πολιτική πρακτική ακολουθεί συγκεκριμένες θεωρίες που δοκιμάζονται στην πράξη, όπως είναι ο σοσιαλισμός και ο νεοφιλελευθερισμός. Σήμερα επικρατεί σ’ όλην την υφήλιο ο νεοφιλελευθερισμός με την μορφή του ανάλγητου παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Αν δεν γνωρίζουμε τους μηχανισμούς λειτουργίας του, δεν μπορούμε να δράσουμε δημιουργικά και αποτελεσματικά.
Για την επικράτησή του ωστόσο εφαρμόζεται στην πράξη όχι μόνο βία, αλλά κυρίως η ονομαζόμενη από τον Γκράμσι ιδεολογική ηγεμονία, της οποίας τα χαρακτηριστικά θα επιδιώξουμε να αναλύσουμε, για να έχουμε σαφή εικόνα των εννοιών και της πρακτικής τους εφαρμογής.
Συνεπώς η κατανόηση των ιδεολογικών μηχανισμών που καθορίζουν τις εξελίξεις στην υφήλιο, αποτελεί πρωταρχική αναγκαιότητα, για να καταλάβουμε όχι μόνο αυτούς τους μηχανισμούς, αλλά και να μπορούμε να αποτρέψουμε τις αρνητικές τους επιπτώσεις και βάλουμε τα θεμέλια για μια ευοίωνη προοπτική για το μέλλον. Σήμερα ισχύει λόγω σύγχυσης και αποπροσανατολισμού αυτό που λέει ο λαός: Ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται. Ζητάει δηλαδή απεγνωσμένα λύσεις, εκεί που δεν υπάρχουν. Έτσι ο φαύλος κύκλος ανακυκλώνεται χωρίς να υπάρξει διέξοδος από τα αδιέξοδα. Ο ένας, για να δείξω την τραγικότητα της κατάστασης, πιστεύει ότι θα μας σώσει η Ρωσία, ως από μηχανής θεός, ο άλλος πιστεύει ότι θα μας σώσουν οι προφητείες του Αγίου Παϊσίου, ο άλλος ρίχνει τις ευθύνες στους ξένους , ως άλλοθι για τις δικές του ευθύνες, ό άλλος τα ευχολόγια, μέσα στην απελπισία του, τα βλέπει ως λύσεις. Και λοιπά και λοιπά. Που βρίσκεται η αλήθεια, αλήθεια;Συνέχεια →
Στη μνήμη της Ακρίβως Σαλή – Κρίκη,
που σήμερα αποχαιρετήσαμε
.
Ήταν πρωτοχρονιά του 1948. Σαράντα πέντε Χαλκιδικιώτισσες ήταν έτοιμες για το μεγάλο ταξίδι προς ένα άγνωστο γι’ αυτές προορισμό. Απ’ την ταράτσα του παλιού καπνομάγαζου στην οδό Ολύμπου 2 της Θεσσαλονίκης, όπου τις είχαν φυλακίσει, έβλεπαν την Άνω πόλη.
.
Δεν ήξεραν αν και πότε θα ξαναγυρίσουν, αν έπρεπε να πάρουν μαζί τους ή να αφήσουν τ’ ανήλικα παιδιά τους… Κείνο που ήξεραν, ήταν αυτό που τους «σφύριξε» ο καλός Κρητικός φρουρός τους. Θα τις μετέφεραν από εκεί και θα τις πήγαιναν για …«αναμόρφωση». Ούτε που ‘ξεραν τη λέξη…
Ο «Ολυμπιακός» δημιουργήθηκε ως μια ομάδα των «ιθαγενών», των «ντόπιων» Πειραιωτών (παλιότεροι έποικοι από Μωριά και Κυκλάδες κυρίως), σε μια εποχή που ο Πειραιάς είχε περικυκλωθεί κυριολεκτικά από τις συνοικίες των προσφύγων (Ποντίων, Ιώνων, Καππαδοκών) της Μικρασιατικής Καταστροφής. Οι συγκρούσεις ήταν καθημερινές με αποκορύφωση τη σκληρή ρήξη των προσφύγων με τους Μωραϊτες του Πειραιά και κυρίως με τους Μανιάτες. Αρκετά γρήγορα όμως επήλθε μια σχετική ειρήνευση και οι πρόσφυγες αγκάλιασαν τον Ολυμπιακό.
Το χαρακτηριστικότερο πρόσωπο αυτής της συνάντησης υπήρξε ο Νίκος Γόδας . Γεννήθηκε το 1921 στο Αϊβαλί και η Μικρασιατική Καταστροφή τον «έστειλε» μαζί με την οικογένεια του πρώτα στην Μυτιλήνη, μετά στην Κρήτη και τελικά στην Κοκκινιά όπου και ρίζωσαν…. Ο Γόδας θα ενταχθεί στην Αριστερά, όπως το μεγαλύτερο μέρος των προσφύγων του Πειραιά, θα πάρει μέρος στην Εθνική Αντίσταση και μετά τα Δεκεμβριανά, κατά την περίοδο της σκληρής τρομοκρατίας που άσκησε η αγγλόδουλη κυβέρνηση ενάντια στην Εθνική Αντίσταση, ο Νίκος Γόδας συνελήφθη με ανυπόστατες κατηγορίες. Δικάστηκε από τα απαράδεκτα τρομοκρατικά Έκτακτα Στρατοδικεία. Μάρτυρες κατηγορίας ήταν δύο αδέλφια, Μανιάτες, ασφαλίτες και συνεργάτες των Γερμανών κατά την περίοδο της Κατοχής, τους Λουκά και Δημήτρη Κασιδιάρη (που μένανε στα Μανιάτικα του Πειραιά). Ο Νίκος Γόδας καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε ζητώντας ως τελευταία χάρη να φορά κατά την υπέρτατη στιγμή της εκτέλεσης τη φανέλα του Ολυμπιακού.
Αυτή τη φανέλα λοιπόν οι Αδριανόπουλος, Κυριακού, Θεοδωρίδης, ΠΑΕ Ολυμπιακός… την βρώμισαν σήμερα με μνησικακία και ρατσισμό που παραπέμπει ευθέως τόσο στο νεοναζισμό του Κασιδιάρη όσο και στο μίσος των παλαιοελλαδιτών «ιθαγενών» του Μεσοπολέμου ενάντια στους ‘τουρκόσπορους πρόσφυγες’.
Απλώς οι τότε »ανεπιθύμητοι τουρκόσποροι» σήμερα έγιναν «φιλοξενούμενοι Ρωσοπόντιοι!!! Συνέχεια →
Γενικά η εποχή μας είναι γεμάτη από αντιφάσεις, κοινωνικά προβλήματα που εκρηκτικά εμφανίζονται, ματαιωμένες προσδοκίες, κατάρρευση της ιδεαλιστικής εικόνας που είχε ένα μεγάλο τμήμα της Αριστεράς για την πραγματικότητα. Η πτώση από τα ροζ ψεύτικα συννεφάκια στην αληθινή ζωή δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Παρόμοια δύσκολη είναι η προσαρμογή των κοινωνικών σχέσεων και ισορροπιών σε συνθήκες οικονομικής κατάρρευσης.
Σ’ αυτή την περίεργη εποχή ο κάθε πονηρός επενδύει με τον τρόπο που πιστεύει ότι θα του αποφέρει κέρδος. Και όσο ποιο κυνικός και θρασύς είναι ο πονηρός , τόσο πιο έντονη κάνει την παρουσία του.
Και όπως καταλάβατε αγαπητοί φίλοι εννοούμε τους γραφειοκράτες του Περισσού, που υποδυόμενοι τον Λένιν και ακολουθώντας την φιλαγροτική πολιτική του που εκφράστηκε με το σύνθημά του «η γη στους αγρότες», έχουν φορέσει την φιλαγροτική ποδιά και οι αρχισυνδικαλιστές του τύπου Μπούτα, αλλά και οι ίδιοι πρωτοστατούν στις αγροτικές κινητοποιήσεις.
Κρύβουν όμως από τους αγρότες το ΜΕΓΑΛΟ ΜΥΣΤΙΚΟ: Ότι το πολιτικό τους όραμα δεν είναι η πολιτική του Λένιν για τη γη, αλλά η πολιτική του Στάλιν. Δηλαδή η πολιτική της ΓΕΝΟKΤΟΝΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ…
Ας δούμε όμως τι έγινε στη Σοβιιετική Ένωση και πως εξοντώθηκε η αγροτική τάξη
Τα βασανιστήρια υπήρξαν το σήμα κατατεθέν κάθε αντιλαϊκής εξουσίας. Από την Ελλάδα του Εμφυλίου, όπου οι νικητές κατακρεουργούσαν τους αντιπάλους τους με την κατηγορία του «κομμουνιστή» έως τη Σοβιετική Ένωση, όπου οι σταλινικοί έκαναν το ίδιο σε αντίπαλους και μη, με τις κατηγορίες του «τροτσκιστή» ή του «εθνικιστή» ή πολλών άλλων.
Ειδικά στη Σοβιετική Ένωση, την τραγική μοίρα την είχε όλη η ελληνική κομμουνιστική ηγεσία που συνελήφθη τον Δεκέμβριο του 1937. Οι άνθρωποι που πίστεψαν ότι συμμετέχουν στη δημιουργία μιας νέας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση, βασανίστηκαν άγρια για να ομολογήσουν τα όσα ανυπόστατα ήθελαν οι βασανιστές τους. Και στη συνέχεια, από τον Φλεβάρη του ’38, εκτελούνταν ως «εχθροί του λαού». Μαζί με τους ντόπιους Έλληνες κομμουνιστές (Πόντιους και Μαριουπολίτες), την ίδια τραγική μοίρα είχαν και τα μέλη του ΚΚΕ που είχαν καταφύγει στην ΕΣΣΔ για να σωθούν από τις διώξεις στην Ελλάδα… Επίσης, χιλιάδες αθώοι απλοί πολίτες θα έχουν την ίδια μοίρα. Θα δολοφονηθούν ή θα σταλούν στα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας.
Όλα αυτά αποτελούν έως σήμερα μια Λευκή Σελίδα στην ιστορία τόσο της Αριστεράς όσο και του νεότερου ελληνισμού.
Παρακάτω έχουμε άλλη μια ανάρτηση που πρέπει να δούν οι καλοπροαίρετοι που είναι εγκλωβισμένοι στο Μαϊλο-Παπαρηγικό ΚΚΕ.
Είναι ζωγραφιές κρατουμένων στα Γκουλάγκ, που παριστούν τα φριχτά βασανιστήρια που υπέβαλαν στους πολίτες τα τέρατα της NKVD και της GPU
Рисунки из ГУЛАГа. Полная версия. Слабонервным не смотреть
Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης άρχισαν να λειτουργούν από τις αρχές της δεκαετίας του ’20 για να υποδεχτούν πρώτα τους αναρχικούς και τα μέλη της αριστερής αντιπολίτευσης. Συνέχεια →
Ως γνωστόν, μετά την επικράτηση της Επανάστασης στη Ρωσία, άνθησαν οι πρωτοποριακές τέχνες.
Μαζί άνθισαν και οι ιδέες και οι προσπάθειες για μια καλύτερη ζωή, απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και όλα όσα δεινά ταλάνιζαν έως τότε το ανθρώπινο γένος.
Τη σημερινή μας ανάρτηση θα την αφιερώσουμε στην ερωτική μετεπαναστική τέχνη, όπως μας τη θύμισε το καλό ιστολόγιο Hit&Run…. Συνέχεια →
Είναι γνωστό ότι το ΚΚΕ είναι μια φίρμα που κατά καιρούς (από την εποχή του ΣΕΚΕ) ελέγχεται από διάφορες ομάδες, οι οποίες συνήθως διαγράφουν η εξαφανίζουν τους προηγούμενους, καθώς και τους ανταγωνιστές τους. Στη σύγχρονη εποχή τη φίρμα κατέχει η ομάδα Μαίλη-παπαρήγα που τώρα έχει ανεβάσει στο θώκο του Γ.Γ. τον Δ. Κουτσούμπα. Το μαϊλειο λοιπόν ΚΚΕ γιόρτασε την επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης στη θεσσαλονίκη με τον τρόπο που το περιγράφει ο Παντέλογλου.
Ε, όχι μια ομιλία για τον Οκτώβρη του 1917, όσα είπε η Αλέκα Παπαρήγα σε αίθουσα του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (7.11.2015)
του Κώστα Παντέλογλου
Σε μια αίθουσα που ο στολισμός της κάθε άλλο παρά παρέπεμπε σε εκδήλωση για την Οκτωβριανή Επανάσταση (ο στολισμός ήταν μόνο ΚΚΕ) η Αλέκα Παπαρήγα υποτίθεται πως αναφέρθηκε, διαβάζοντας μ’ ένα τρόπο επίπεδο, στο θέμα: «Οκτώβρης 1917. Η πορεία προς την νίκη. Διδάγματα – Συμπεράσματα».
Κάθε άλλο! Μια αναφορά στα προβλήματα του ΚΚΕ, όπως τα αντιλαμβάνεται η Μαΐλεια πλευρά, ήταν όσα διάβασε η Αλέκα Παπαρήγα – το 1905, η επανάσταση του Φλεβάρη του 1917, και εκείνη του Οκτώβρη, δεν την απασχόλησαν συγκεκριμένα· δεν έκανε συγκεκριμένη ανάλυση συγκεκριμένης κατάστασης, ώστε να συνάγει διδάγματα, να καταλήξει σε συμπεράσματα.
Το Σάββατο 24/10/15 ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεσόβουνου, το δημ. διαμέρισμα και ο Δήμος Εορδαίας διοργανώνουν ομιλία-συζήτηση για το Ολοκαύτωμα που πραγματοποίησαν οι Γερμανοί Ναζί το ’41 (και επανέλαβαν το ’44). Η εκδήλωση θα λάβει χώρα στο «Σπίτι Παιδιού» Μεσόβουνου, ώρα 6.30 μ.μ
Το άρθρο που ακολουθεί αναφέρεται στο γεγονός, αλλά και στη συγκρότηση της προσφυγικής κοινότητας μετά το ’22:
Έφυγε από τη ζωή στις 19 Απριλίου ο αγωνιστής Ισαάκ Ιορδανίδης. Ανήκε σε εκείνη τη γενιά των Ποντίων που γεννήθηκαν στη Ρωσία-ΕΣΣΔ και μετανάστευσαν οικογενειακά στην Ελλάδα πριν την Κατοχή (1941-1944).
Γεννήθηκε στη Ρωσία το 1928. Με την άφιξή της οικογένειάς του στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στην προσφυγούπολη της Δραπετσώνας του Πειραιά. Συμμετείχε από πολύ μικρός στην ΕΠΟΝ, εντάχθηκε στο ΚΚΕ και εξορίστηκε επί χρόνια.
Αντέδρασε στην παρέμβαση της σοβιετικής ηγεσίας στα εσωτερικά του ΚΚΕ το 1956, που εκφράστηκε με την αποπομπή του Νίκου Ζαχαριάδη και την ανάδειξη σε Γραμματέα του Κόμματος του Κώστα Κολιγιάννη.
Μάνος Δούκας: Ένας ρατσιστής εκπαιδευτικός από τη Μυτιλήνη
Το ότι ο ρατσισμός -και δη ο αντιπροσφυγικός- υπήρξε το χαρακτηριστικό της ακροδεξιάς είναι γνωστό από το Μεσοπόλεμο, όταν οι δεξιοί παρακρατικοί έκαιγαν τις παράγκες των προσφύγων και οι δημοσιογράφοι τους απαιτούσαν να επιβληθούν στους πρόσφυγες να φορούν κίτρινα περιβραχιόνια για να τους ξεχωρίζουν από τους καθαρόαιμους «Έλληνες»…
Γνωστό είναι επίσης ότι σήμερα, που για πρώτη φορά από την εποχή της Ελεύθερης Ελλάδας και της ΠΕΕΑ, υπάρχει αριστερή κυβέρνηση στην Ελλάδα, αυτοί που πρωτίστως και λυσσασμένα την εχθρεύονται και την υπονομεύουν είναι οι «σύντροφοι» του ΚΚΕ. Επίσης γνωστό είναι ότι οι γραφειοκράτες του ΚΚΕ, προσπαθούν να γκετοποιήσουν το χώρο τους και να αλλοτριώσουν τα πρόβατά τους (μέλη και οπαδούς), ξαναγυρίζοντας πίσω, στις πιο αυταρχικές και αντιλαϊκές παραδόσεις του κινήματος. Επί πλέον έχουν αποφασίσει για πρώτη φορά μετά το 1935 (όταν υιοθετήθηκε η γραμμή των αντιφασιστικών Λαϊκών Μετώπων στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς) ότι «τέρμα πια τα λαϊκά μέτωπα. Εμπρός για τη σοσιαλιστική επανάσταση». Και αυτό τη στιγμή που ανακηρύσσουν σε άγιο του ελλαδικού κομ. κινήματος τον Νίκο Ζαχαριάδη, πατέρα της άποψης των Λαϊκών Μετώπων και των σταδίων.
Όμως κάποιοι από αυτούς, εκτός από εμμονικοί αντιΣΥΡΙΖΑ, είναι και αντιπόντιοι ρατσιστές. Ή τουλάχιστον τους λείπει παντελώς το κριτήριο για να κατανοήσουν που σταματά το χιούμορ και που αρχίζει ο ρατσισμός και η στοχοποίηση πληθυσμιακών ομάδων.
Πρόσφατη απόδειξη αυτής της διαπίστωσης αποτελεί το κείμενο -απλοϊκό και κινδυνολογικό- ενός συνδικαλιστή του ΠΑΜΕ, υπ. δημοτικού συμβούλου στη Μεταμόρφωση Αττικής. Και αυτός ο άνθρωπος τυχαίνει να είναι εκπαιδευτικός, μέλος της Πανελλαδικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών και του ΔΣ Ε΄ ΕΛΜΕ. Συνέχεια →
Το προσφυγικό πρόβλημα θα ξεκινήσει για την Ελλάδα με την έναρξη σχεδόν του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου και θα πάρει μετά τη συνθήκη της Λωζάννης τεράστιες διαστάσεις. .
Η Αθήνα για παράδειγμα, έπρεπε να στεγάσει κάπου 1,5 εκατομμύρια πρόσφυγες. Στο διάστημα 1923-1930 κατασκευάστηκαν οι συνοικισμοί του Bύρωνα, της Καισαριανής, της Νέας Ιωνίας, της Kοκκινιάς, του Υμηττού και του Ταύρου.
.
Από το 1936 μέχρι το 1940, δημιουργούνται ή ολοκληρώνονται οι οικισμοί των Λεωφόρων Αλεξάνδρας και Συγγρού, Νίκαιας, Δραπετσώνας, Ελληνικού, Ερυθρού Σταυρού, Στέγης Πατρίδος, της Νέας Φιλαδέλφειας, Νέας Σμύρνης, Νέας Kαλλικράτειας, Νέας Ερυθραίας, Δουργουτίου, Αγίου Ιωάννη Ρέντη και Αγίων
Αναργύρων Πειραιά.
.
Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για 12 μεγάλους και 34 μικρότερους προσφυγικούς οικισμούς, με ανύπαρκτες ή ελάχιστες υποδομές, ένα με τέσσερα χιλιόμετρα από την περίμετρο της παλιάς Αθήνας. Ο λόγος βασικά αυτής της χωροθετικής περιθωριοποίησης (πρακτικά, εκτός του αστικού ιστού), ήταν η ανάγκη να μην διαταραχθεί η ησυχία του σχεδόν ισάριθμου γηγενούς πληθυσμού.
Στις 11 Δεκεμβρίου συμπληρώνονται 50 χρόνια από την ομιλία του Che Guevara στα Ηνωμένα Έθνη [1]. Πρόκειται για μία ιστορική τοποθέτηση, η οποία δείχνει ξεκάθαρα το πώς τοποθετείτο σε καίρια ζητήματα ο μεγαλύτερος επαναστάτης του περασμένου αιώνα. Η σύγχρονη Αριστερά έχει αναμφίβολα πολλά διδάγματα να αντλήσει από τη σκέψη του.
Ο τρόπος με τον οποίο κλείνει την ομιλία του είναι εμφατικός. «Patria o muerte» (πατρίδα ή θάνατος) αναφωνεί, και οι περισσότεροι αντιπρόσωποι ξεσπούν σε ενθουσιώδη χειροκροτήματα. Ο Che δεν ήταν, φυσικά, κάποιος «πυροβολημένος» εθνικιστής. Ούτε εκστόμισε τυχαία αυτήν του τη φράση. Όλη του η ομιλία, αλλά και το έργο που άφησε, εξηγούν πλήρως το σκεπτικό του, το οποίο, μαζί με το θάρρος και την αυταπάρνηση του, τον οδήγησε στο Πάνθεον των χιλιοτραγουδισμένων λαϊκών ηρώων.
Η τοποθέτηση του αποτελεί καταπέλτη ενάντια στον ιμπεριαλισμό, στην αποικιοκρατία και στη νεοαποικιοκρατία, λέγοντας πως «ο «δυτικός πολιτισμός» κρύβει πίσω από την επιβλητική πρόσοψη του ένα κοπάδι από ύαινες και τσακάλια». Τάσσεται αναφανδόν υπέρ του δικαιώματος για ειρηνική συνύπαρξη όλων των χωρών, ειδικά των μικρότερων, που είναι συχνότερα θύματα του ιμπεριαλισμού. Έτσι, καταγγέλλει την κυβέρνηση της Τουρκίας και το ΝΑΤΟ για τις πιέσεις που ασκήθηκαν με «κτηνώδη τρόπο» εναντίον της Κύπρου, η οποία υποχρεώθηκε να «υπερασπιστεί ηρωικά την αυτοκυριαρχία της» (σημείωση: το 1964, όπου έγινε αυτή η ομιλία, δεν είχε ακόμη πραγματοποιηθεί η τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο). Συνέχεια →
Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΣΛΑ*
από http://kars1918.wordpress.com/2014/03/13/crimea-marioupolis/
ΣΤΑ ΕΠΙΣΗΜΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΟΛΟΙ ΑΠΟΚΑΛΟΥΝΤΑΙ «ΓΡΑΙΚΟΙ».
ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΑ ΔΙΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΣΕ ΔΥΟ ΠΕΡΙΠΟΥ ΙΣΕΣ ΟΜΑΔΕΣ,
ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΤΑΤΑΡΟΦΩΝΟΥΣ
Η ιστορία των Ελλήνων της Αζοφικής είναι αντικείμενο μελέτης από το 19ο αιώνα. Ομως έως σήμερα κρύβει πολλά αινίγματα. Είναι γνωστό ότι οι πρόγονοί τους ζούσαν στην Κριμαία από τα βυζαντινά χρόνια. Κάποιοι επιστήμονες, όπως οι Θ. Χαρατχάι και Α. Μπιελιέτσκι, θεωρούν ότι τα λαογραφικά δεδομένα οδηγούν πιο πίσω, στον 6ο αιώνα π.Χ. Στην Κριμαία ζούσαν μέχρι και το 1778, όταν με πρωτοβουλία της Μεγάλης Αικατερίνης 18.394 Ελληνες μεταφέρθηκαν στις βόρειες ακτές της Αζοφικής Θάλασσας.
Εκεί, στις εκβολές του ποταμού Κάλμιους, ίδρυσαν προς τιμήν της Παναγίας την πόλη Μαριούπολη και στη γύρω περιοχή είκοσι ελληνικά χωριά. Με τον καιρό, ο αριθμός των χωριών αυξάνεται και αρχίζουν να βαφτίζονται με ονόματα που προέρχονται από την ελληνική ιστορία: Αθήνα, Χερσόνησος, Μακεδόνοφκα, Βυζάντιο.
Στα επίσημα έγγραφα όλοι αποκαλούνται «Γραικοί». Πολιτισμικά διαιρούνται σε δύο περίπου ίσες ομάδες, τους ελληνόφωνους και τους ταταρόφωνους. Οι ελληνόφωνοι με τη σειρά τους διαιρούνται σε πέντε γλωσσικές υποομάδες και αυτοαποκαλούνται «Ρουμέοις» και «Γραικοέλληνες». Οι ταταρόφωνοι μιλούν διάφορες διαλέκτους της κριμαιοταταρικής γλώσσας και ονομάζουν τον εαυτό τους «ουρούμ», «Γραικοτάταρους» και «Παζαριώτες».
«Η ανασύνθεση της ουτοπικής σκέψης του 21ου αιώνα έχει μάλλον περισσότερα να κερδίσει από τον σκεπτικισμό έναντι της ιστορίας, παρά από τη διαρκή αναπόλησή της. Αρκεί οι φιλοδοξίες των σκεπτικιστών να μην περιορίζονται στην επιβεβαίωση των δυσοίωνων προβλέψεών τους.»
Οι άνθρωποι δημιουργούν την ίδια τους την ιστορία, τη δημιουργούν όμως όχι όπως τους αρέσει, όχι μέσα σε συνθήκες που οι ίδιοι διαλέγουν, μα μέσα σε συνθήκες που υπάρχουν άμεσα, που είναι δοσμένες και που κληροδοτήθηκαν από το παρελθόν. Η παράδοση όλων των νεκρών γενεών βαραίνει σα βραχνάς στο μυαλό των ζωντανών. Και όταν ακόμα οι ζωντανοί φαίνονται σαν ν’ ασχολούνται ν’ ανατρέψουν τους εαυτούς τους και τα πράγματα και να δημιουργήσουν κάτι που έχει προϋπάρξει, σ’ αυτές ακριβώς τις εποχές της επαναστατικής κρίσης επικαλούνται φοβισμένοι τα πνεύματα του παρελθόντος στην υπηρεσία τους, δανείζονται τα ονόματά τους, τα μαχητικά συνθήματά τους, τις στολές τους για να παραστήσουν με την αρχαιοπρεπή αυτή, σεβάσμια μεταμφίεση και μ’ αυτή τη δανεισμένη γλώσσα τη νέα σκηνή της παγκόσμιας ιστορίας. Έτσι ο Λούθηρος φόρεσε τη μάσκα του απόστολου Παύλου, η επανάσταση του 1789-1814 ντύθηκε διαδοχικά τη στολή της ρωμαϊκής δημοκρατίας και της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και η επανάσταση του 1848 δε βρήκε να κάνει τίποτα καλύτερο από το να παρωδήσει πότε το 1789 και πότε την επαναστατική παράδοση του 1793-1795. Έτσι κι ο αρχάριος που έμαθε μια ξένη γλώσσα τη μεταφράζει πάντα στη μητρική του και μόνον όταν αρχίσει να χειρίζεται την ξένη γλώσσα χωρίς να θυμάται τη μητρική του και μάλιστα να ξεχνά τη μητρική του γλώσσα, θα μπορέσει να αφομοιώσει το πνεύμα της καινούριας γλώσσας και να δημιουργήσει σ’ αυτήν.
Κ. Μαρξ, Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη
Στις 27 Νοεμβρίου του 2013 ο Αλέξης Τσίπρας με ένα σύντομο κείμενο στον Guardian ανακοίνωσε ότι θα είναι υποψήφιος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προεδρία της Κομισιόν.[1] Η επιλογή του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς φαντάζει λογική: ο Αλέξης Τσίπρας προέρχεται από τη χώρα που βρίσκεται στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκπροσωπεί την κοινωνία που έχει υποστεί τις σοβαρότερες συνέπειες από την κρίση της Ευρωζώνης και συμβολίζει την αριστερά εκείνη που κατάφερε να αναδειχθεί σε υπολογίσιμο αντιπολιτευτικό πόλο έναντι των κυρίαρχων πολιτικών της λιτότητας.
Ενα απολαυστικό αφήγημα του συγγραφέα, Ντενίς Ντραγκούνσκι, για την απόλαυση του σεξ την περίοδο της Σοβιετικής Ενωσης, αλλά και για τα τεράστια ταμπού -που συχνά προκαλούν γέλιο και θλίψη μαζί- που υπήρχαν τότε. Αξίζει να το διαβάζετε μέχρι την τελευταία αράδα.
«Έλα μαζί μας στο εργοτάξιο!» Πηγή: Βαλερί Μπαρίχιν
Στην ΕΣΣΔ, γύρω από το σεξ πάντα υπήρχε η … αύρα ενός ταμπού, αν και το σεξ, εννοείται ότι “κυλούσε” κανονικότατα, πολύ συχνά μάλιστα, και διόλου λιγότερο από σήμερα. Αλλά το να το συζητάς δημόσια και μάλιστα να το δείχνεις στην TV; Απαπα! Ηταν ντροπή κι ανήθικο. Εχει ακουστεί ότι την περίοδο της περεστρόικα, κατά τη διάρκεια μιας τηλεοπτικής σύνδεσης Μόσχας – Βοστόνης, μια κυρία δήλωσε: “Εμείς στην ΕΣΣΔ δεν έχουμε σεξ”. Ήταν μια λάθος διατύπωση. Στην πραγματικότητα είπε ότι δεν δείχνουν σεξ στην τηλεόραση.
«Αριστερά και Αστικός Πολιτικός Κόσμος, 1940-1960»
Τετάρτη 17 Απριλίου-Σάββατο 20 Απριλίου 2013
Αμφιθέατρο Σάκη Καράγιωργα ΙΙ, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Ένα Ιστορικό Συνέδριο στο Πάντειο
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα τελευταία χρόνια η επιστημονική παραγωγή και η έρευνα αναφορικά με την Ιστορία της δεκαετίας του 1940 συνεχίζει να προκαλεί το ενδιαφέρον μίας πλειάδας νέων ερευνητών, ενώ το ενδιαφέρον αυτό έχει περάσει και στην δεκαετία του 1950 όπου η αντίστοιχη ενασχόληση παρέμενε μέχρι τώρα πολύ περιορισμένη. Στόχος του Συνεδρίου είναι να αποτυπώσει αυτή την έρευνα.
Παράλληλα έχει επίμονα καλλιεργηθεί η εντύπωση ότι είναι πλήρης η παραγωγή της ιστορικής γνώσης της περιόδου της Κατοχής και του Εμφυλίου. Στο πλαίσιο αυτό επιχειρήθηκε μια αλλαγή του μεθοδολογικού παραδείγματος και του επιστημονικού προτύπου, στη βάση μεταμοντέρνων προσεγγίσεων, που υποβάθμισαν τον ταξικό παράγοντα και τις σχέσεις πολιτικής εκπροσώπησης, δημιουργώντας παρανοήσεις ή αναπαράγοντας ξεπερασμένα πλαίσια ανάλυσης.
Έτσι, μέσα από τη μονόπλευρη απόδοση ιστορικού βάρους σε δευτερεύουσες αντιθέσεις και βιώματα που αφορούσαν στην ατομική εμπειρία και αποθέωναν ως ιστορική πηγή την «μαρτυρία», αναπαράχθηκε υπόρρητα η λογική των «εγκλημάτων» της Αριστεράς, ανασταίνοντας την εποχή πριν τη μεταπολίτευση, τότε που την παραγωγή του «ιστορικού» λόγου αναλάμβανε ο στρατός και οι κρατικές Επιτροπές Ασφαλείας. Μοναδικός στόχος να αναζητηθούν οι βίαιες επιβεβαιώσεις της λογικής των «τριών γύρων», ώστε να «προστατευθεί» το έθνος και νομιμοποιηθεί ο κατατρεγμός κατά των οπαδών της Αριστεράς.
Ανησυχούσα πολύ για την τύχη του. Ήξερα ότι ήταν ένας από τους επιβάτες του υπερωκεάνιου Greece που ναυάγησε στην καταραμένη νήσο των Αζορών. Ωστόσο, πριν λίγες μέρες μου τηλεφώνησε και καταχάρηκα μαθαίνοντας ότι ήταν ζωντανός. Ο φίλος μου μού αφηγήθηκε μερικές άγνωστες πτυχές της υπόθεσης οι οποίες περιέργως αποσιωπήθηκαν από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Όπως είναι γνωστό, το καράβι έπεσε σε ξέρα και άρχισε να βουλιάζει ανήμερα της 1 Απρίλη, σε συνθήκες άγριας θύελλας και τρικυμίας, με ανέμους άνω των 11 μποφόρ. Η απόσταση από τη στεριά δεν ήταν μεγάλη, αλλά τα κύματα ήταν τόσο πελώρια και η θάλασσα τόσο ανταριασμένη που μπορούσε να βυθιστεί από στιγμή σε στιγμή. Οι επιβάτες κινδύνευαν άμεσα. Μερικοί έπεφταν απελπισμένοι στη θάλασσα και πνίγονταν, ενώ εκείνοι που κατάφερναν και έμεναν πάνω στο καράβι, όπως ο φίλος μου, φώναζαν απεγνωσμένα για βοήθεια πριν τους σκεπάσουν οριστικά τα κύματα. Κραυγές απόγνωσης γυναικών και παιδιών, γέρων και νέων, έσχιζαν τον αέρα.
Από τη στεριά είχαν ξεκινήσει μερικά καΐκια και ναυαγοσώστες με σχοινιά, αλλά και η δική τους κατάσταση δεν ήταν ρόδινη. Κάποια καΐκια ανατρέπονταν, κάποιοι ναυαγοσώστες πνίγονταν και άλλοι γύριζαν πίσω άπραγοι. Ωστόσο, ένα-δυο καΐκια κατάφεραν να πλησιάσουν επιτέλους το καράβι και ήταν έτοιμα να μαζέψουν τουλάχιστον μερικούς ναυαγούς, δίνοντας ελπίδα και στους υπόλοιπους.
Στο μεταξύ –και αυτή είναι η κρίσιμη λεπτομέρεια που αποκρύφτηκε από τα ΜΜΕ– σε μια γωνιά της παραλίας είχαν μαζευτεί καμιά δεκαριά ιδιόρρυθμοι ναυαγοσώστες, ντυμένοι με κατακόκκινες στολές, από μια ελληνική γκρούπα που βρισκόταν τυχαία στην περιοχή. Οι ναυαγοσώστες αυτοί δεν επιχειρούσαν να πέσουν στη θάλασσα ή να μπουν σε ένα καΐκι για να βοηθήσουν να σωθεί ο κόσμος, όπως οι υπόλοιποι. Αντίθετα, περιορίζονταν να δίνουν οδηγίες στους ναυαγούς από τη στεριά. Ο φίλος μου συγκράτησε σχεδόν αυτούσια τα λόγια τους, που του έκαναν τεράστια εντύπωση.
«Ε, φίλοι ναυαγοί», φώναζαν οι ναυαγοσώστες με τα κόκκινα. «Αν θέλετε να σωθείτε, πρέπει να καταλάβετε πρώτα μερικά σημαντικά πράγματα.
Το πρώτο που πρέπει να καταλάβετε είναι ότι το ναυάγιο του καραβιού σας δεν είναι τυχαίο. Το προκάλεσαν ο καπετάνιος και η πλοιοκτήτρια εταιρία, που επίτηδες έριξαν το πλοίο στην ξέρα, για να εισπράξουν αφού βουλιάξει την τεράστια ασφάλειά του. Γι’ αυτό, αν θέλετε να σωθείτε, δεν πρέπει να έχετε την παραμικρή εμπιστοσύνη στον πλοίαρχο και τους ναύτες του, ούτε να υπακούετε στις οδηγίες τους.
Το δεύτερο που πρέπει να καταλάβετε είναι ότι και οι ψευτο-ναυαγοσώστες που έρχονται δήθεν για να σας σώσουν, είναι επίσης όλοι τους, μηδενός εξαιρουμένου, τσιράκια της πλοιοκτήτριας εταιρίας. Ο πραγματικός στόχος τους δεν Συνέχεια →
Συνέντευξη του Κωστή Καρπόζηλου στον Άκη Παλαιολόγο
Την πολιτική και κοινωνική δράση των ελληνοαμερικανικών κοινοτήτων στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα πραγματεύεται το ντοκιμαντέρ «Ταξισυνειδησία: η άγνωστη ιστορία του ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού». Με αφορμή την ολοκλήρωση του ντοκιμαντέρ, ο Κωστής Καρπόζηλος*, ιστορικός, μεταδιδακτορικός ερευνητής του Πανεπιστημίου Κολούμπια, εμπνευστής και κινητήριος μοχλός της όλης προσπάθειας, αναφέρεται σε όψεις μιας σχετικά «αχαρτογράφητης» και ταυτόχρονα εξαιρετικά ενδιαφέρουσας πτυχής της ιστορίας του εργατικού κινήματος.
Ε. Γ.: Ποιο είναι το θέμα και οι βασικοί συντελεστές του ντοκιμαντέρ;
Κ. Κ.: To ντοκιμαντέρ αναδεικνύει τις πολιτικές και κοινωνικές διεργασίες στις ελληνοαμερικανικές κοινότητες, ξεκινώντας από τις σοσιαλιστικές οργανώσεις των αρχών του 20ού αιώνα και κλείνοντας στα χρόνια του Μακαρθισμού, τα οποία σήμαναν την παρακμή της μακράς παράδοσης του μεταναστευτικού πολιτικού και κοινωνικού ριζοσπαστισμού. Πρόκειται για μια φιλόδοξη παραγωγή που στηρίζεται σε πλούσιο οπτικοακουστικό υλικό από την ιστορία της αμερικανικής Αριστεράς και του εργατικού κινήματος, ενώ σημαντικό μέρος της έρευνας σχετίζεται με την ενασχόλησή μου με τα ζητήματα αυτά στο πλαίσιο της διδακτορικής μου διατριβής στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ είναι ο Κώστας Βάκκας, ένας άνθρωπος της Αριστεράς με παρουσία σε πολιτικοποιημένες κινηματογραφικές καταγραφές ιστορικών γεγονότων. Η Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Αποστόλης Μπερδεμπές» εξασφάλισε τη χρηματοδότηση του όλου εγχειρήματος –η εταιρεία ιδρύθηκε από φίλους και φίλες του αγωνιστή του αντιδικτατορικού κινήματος στις ΗΠΑ, Αποστόλη Μπερδεμπέ, ο οποίος πέθανε πρώιμα το 1979. Οι άνθρωποι της εταιρείας είχαν γνωρίσει βετεράνους του κινήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1970 και προσανατολίζονταν στη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ για τη διαδρομή της ελληνοαμερικανικής Αριστεράς. Κατά συνέπεια, το ντοκιμαντέρ αυτό είναι προϊόν κοινών επιθυμιών, συλλογικής δουλειάς και ευτυχών συμπτώσεων.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ KKE (1934 -1968):
από τον διεθνιστικό σοβιετισμό στον πατριωτικό ρεπουμπλικανισμό
του Κώστα Παλούκη
.
Η είσοδος της προπολεμικής διεθνιστικής ταξικής αριστερής συνείδησης στον εθνικό λόγο, χώρο και κορμό δε γίνεται ούτε ξαφνικά ούτε παραμένει αναλλοίωτη από τη δεκαετία του 1940 μέχρι τις ημέρες μας. Αντίθετα, εξελίσσεται ακολουθώντας μια πορεία μετατοπίσεων και τελικής «κρυστάλλωσης».
.
Σχεδόν από το 1920 και μέχρι το 1933 τονιζόταν από την ηγεσία του ΚΚΕ «ότι το παγκόσμιο προλεταριάτο πρέπει να ετοιμάζεται διαρκώς δια την κατάληψιν της εξουσίας, της οποία πρώτος σταθμός θα είναι η επιβολή της δικτατορίας του και όχι η αστική δημοκρατία με οιαδήποτε μορφήν». Από το 1924 υποστήριζε τη δημιουργία μιας Ανεξάρτητης Μακεδονίας και Θράκης μέσα στα πλαίσια μιας Βαλκανικής Σοσιαλιστικής Μακεδονίας και εναντιωνόταν σε κάθε είδους πατριωτισμό. Μάλιστα, την περίοδο 1927-1931 το ΚΚΕ καλούσε την εργατική τάξη να καταλάβει άμεσα την εξουσία διαβλέποντας την καταστροφή του καπιταλισμού που περνούσε την Τρίτη και τελευταία περίοδό του. Η μοναδική θεωρητική προσέγγιση για το ελληνικό έθνος προήλθε από τον Γιάννη Κορδάτο στο έργο του για την Κοινωνική Σημασία της Επανάστασης του 1821. Σε αυτό το έργο ο Κορδάτος ιστορικοποιεί το έθνος στο πλαίσιο των κεφαλαιοκρατικών σχέσεων παραγωγής και τοποθετείται κριτικά στον εθνικισμό ως πολιτική της μπουρζουαζίας να στρέψει τις «λαϊκές μάζες» του ενός έθνους εναντίον των λαϊκών μαζών των υπόλοιπων εθνών». Θεωρεί θετική εξέλιξη την επανάσταση του 21 την οποία προσδιορίζει ως αμυντική εθνική και αστικοδημοκρατική απέναντι στην οθωμανική φεουδαρχία και ταυτίζεται πλήρως με τα φραστικά σχήματα με τα οποία «οι Μαρξ και Ένγκελς χαιρέτιζαν τη νίκη του αστικού κόσμου επί της φεουδαρχίας». Γενικά, μπορούμε να ισχυριστούμε πως ο Κορδάτος, αν και δηλωμένος τροτσκιστής, φαίνεται πως εκφράζει τις απόψεις του συνόλου των κομμουνιστών για το ζήτημα του έθνους.
Μια εξαιρετική παρέμβαση έκανε ο Χρήστος Κεφαλής στο πλαίσιο του αφιερώματος για τους Έλληνες κομμουνιστές στο Σοβιετικό Μεσοπόλεμο που δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία.
.
Είναι από τα σπάνια κείμενα που τοποθετούν το ζήτημα της άγνοιας και της αδιαφορίας που επέδειξε ο ελλαδικός χώρος και ειδικά η ελλαδική αριστερά για το μεγαλειώδες εκείνο φαινόμενο που τόσο σκληρά συνέτριψε ο σταλινισμός.
Η αποκάλυψη μιας άγνωστης σελίδας της Ιστορίας ρίχνει συχνά νέο φως σε πράγματα που ώς τότε θεωρούνταν αυτονόητα, βοηθώντας να αναθεωρήσουμε τυποποιημένες απόψεις, είτε πρόκειται για την ιστορία ενός λαού είτε για ευρύτερα, κοσμοϊστορικά γεγονότα.
Η ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού στην ΕΣΣΔ ανήκει σε αυτή την κατηγορία των μικρών και μεγάλων άγνωστων σελίδων, που η ανάγνωσή τους αποσαφηνίζει καλύτερα το φόντο και τις διεργασίες μιας εποχής. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, πρόκειται βέβαια για τη μετεπαναστατική Ρωσία και τις εξελίξεις στα χρόνια της ΝΕΠ και στη σταλινική περίοδο. Εξελίξεις που επηρέασαν άμεσα όχι μόνο τις τύχες των εθνών της ΕΣΣΔ αλλά και όλη την πορεία του πλανήτη, μη αφήνοντας απ’ έξω κανένα πεδίο της κοινωνικής ζωής και της ανθρώπινης σκέψης.
Τα πολύτιμα στοιχεία που αποκάλυψε για το θέμα η κοπιαστική ερευνητική προσπάθεια ρίχνουν ένα τοπικό αλλά ζωντανό φως στη σύγκρουση των δυνάμεων που καθόρισαν την πορεία και την έκβαση του πρώτου σοσιαλιστικού πειράματος. Πρόκειται για γεγονότα που, όπως εύστοχα επισημαίνεται, έχουν γενικά αγνοηθεί στην ελληνική ιστοριογραφία, από τη μια γιατί η αποδοχή της ύπαρξης μιας μικρής «σοβιετικής Ελλάδας» δεν συμβάδιζε με τις κλίσεις των συντηρητικών ιστορικών και από την άλλη γιατί η τραγική τύχη των Ελλήνων κομμουνιστών του Πόντου, θυμάτων στην πλειονότητά τους των σταλινικών διώξεων, δεν ανταποκρινόταν στα κλισέ του εγχώριου δογματισμού.
Κυκλοφόρησε ο τόμος 8 της “Μαρξιστικής Σκέψης”. Ο τόμος συνεχίζει το αφιέρωμα στην Οκτωβριανή Επανάσταση που ξεκίνησε με τον προηγούμενο τόμο 7, περιλαμβάνοντας όμως αυτή τη φορά κυρίως πρωτότυπες συνεισφορές, καθώς και πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό.
Το αφιέρωμα χωρίζεται σε 3 μέρη.
Το πρώτο μέρος περιέχει κείμενα επιφανών μαρξιστών, όπως οι Ρ. Λούξεμπουργκ, Λ. Τρότσκι, Ε. Χ. Καρ, Γκ. Λούκατς και Τζ. Νόβακ. Πραγματεύονται σημαντικά θέματα της συγκρότησης των επαναστατικών κινημάτων, του πλαισίου ανάπτυξης των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων, της αντίθεσης σχεδίου-αγοράς στο σοσιαλισμό, της μεταβατικής περιόδου και της εμπειρίας από τα προβλήματά της στην ΕΣΣΔ.
Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται μετέπειτα και τωρινές αναλύσεις μαρξιστών και άλλων ερευνητών κυρίως ιστορικού χαρακτήρα, για διάφορες πτυχές της επανάστασης, από το ρόλο των Σοβιέτ ως την προσωπικότητα και τη συνεισφορά του Λένιν. Ο αναγνώστης θα βρει κείμενα των Π. Βογιατζή, Ε. Αστερίου, Τ. Μαστρογιαννόπουλου (με θέμα τον ρόλο της μαζικής αυτενέργειας, των σοβιέτ και του κόμματος στην περίοδο της εξέγερσης), Δ. Καρέλλα και Ου. Τσάμπερλιν (ρωσικές επαναστάσεις του 1905 και του Φλεβάρη 1917), Α. Κλόκε (Οκτωβριανή Επανάσταση και εθνικό ζήτημα), Βλ. Αγτζίδη (η άγνωστη εμπειρία των ελληνικών πληθυσμών και των Ελλήνων κομμουνιστών στον Καύκασο), Κ. Παλούκη (η εικόνα του Τρότσκι στον ελληνικό αστικό και κομμουνιστικό Τύπο του Μεσοπολέμου), Ζ. Μασόν και Γ. Μανιάτη (Οκτωβριανή Επανάσταση και τέχνη) και Η. Κουρκουνάκη (το σκάκι στη Σοβιετική Ένωση). Τέλος, τρία κείμενα των Β. Μποντς Μπρούεβιτς, Α. Βορόνσκι και Ντ. Ρέντον παρουσιάζουν πτυχές της καθημερινής πρακτικής του Λένιν και αναλύουν τη συμβολή του στο επαναστατικό κίνημα.
ΤΟ ΑΙΜΑ ΚΥΛΑΕΙ ΕΚΔΙΚΗΣΗ ΖΗΤΑΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΦΙΛΟΜΟΝΑΡΧΙΚΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗ ΛΑΪΚΗ ΚΑΙ ΦΙΛΟΝΑΖΙΣΤΙΚΗ ΔΕΞΙΑ (και αρκετούς ακόμη βέβαια…)
γιατί βρισκόμαστε στο απίστευτο εκείνο σημείο, όπου:
Οι απόγονοι των δολοφόνων του Ελληνισμού της Ανατολής να ομνύουν στη μνήμη των θυμάτων
Το ότι οι Νεοέλληνες έχουν κοντή μνήμη και ότι εύκολα μπορούν να τους δουλέψουν και να τους τουμπάρουν οι διάφοροι πονηροί και επιτήδειοι, το έχουν καταλάβει όλοι. Ένας από τους τελευταίους που το πήρε είδηση είναι ο Μιχαλολιάκος της Χρυσής Αυγής, που τελευταία οσμίστηκε ψαχνό και σαν κοράκι όρμησε πάνω στον προσφυγικό ελληνισμό.
Τολμά να σκυλεύει στην προσφυγική Μνήμη αυτός που είναι ένας από τους κυριότερους πολιτικούς κληρονόμους των δολοφόνων του Λαϊκού Κόμματος, της μοναρχίας και του Ιωάννη Μεταξά:
–που δεν έστειλαν ούτε μια σφαίρα στους Πόντιους αντάρτες όταν έδιναν τον τίμιο εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα,
–που απαγόρευσαν τους Ίωνες να εξοπλιστούν, να δημιουργήσουν ντόπιο μικρασιατικό στρατό και να κηρύξουν την Ανεξαρτησία της Ιωνίας και εν τέλει
–τους παρέδωσαν συνειδητά στο σπαθί των τσετών του Μουσταφά Κεμάλ πασά..
Αυτών –δηλαδή του Ιωάννη Μεταξά και της φασιστικής του συμμορίας – που το 1938 μετωνόμασαν την Οδό Αποστόλου Παύλου στη Θεσσαλονίκη των προσφύγων-θυμάτων του Μουσταφά Κεμάλ σε Οδό Κεμάλ Ατατούρκ
Τολμάει ακόμα να μιλάει για τα θύματά μας από το σταλινισμό συνεπικουρούμενος από τον άλλο αλήτη, τον Μάκη Μαϊλη. Μόνο που δεν λέει ότι στο στόχαστρο του σταλινισμού βρέθηκαν πρώτα οι Πόντιοι μαζί με τους ελλαδίτες κομμουνιστές, ότι καταστράφηκε η σοβιετική ελληνική κοινωνία.
Μόνο που θυμήθηκε πολύ αργά και αυτή τη μεγάλη τραγωδία του νεότερου ελληνισμού!!!!!
Αποσιωπά συνειδητά το γεγονός ότι ο δικός του Πατερούλης, ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς που μάλλον έτρεφε μεγάλη συμπάθεια για τον Στάλιν, είχε απαγορεύσει την είσοδο των καταδιωγμένων Ελλήνων από τον Στάλιν στην Ελλάδα. Μόνο όταν απελάθηκαν 25.000 γυναικόπαιδα το 1938-39 αναγκάστηκε να τα δεχτεί. Ότι τους είχε υπό επιτήρηση ως ύποπτους εθνικών φρονημάτων…
Σας το προτείνουμε ανεπιφύλακτα, μιας και είναι η μόνη αντίστοιχη εκδήλωση Μνήμης που λαμβάνει χώρα στην Ελλάδα για μια τόσο σημαντική επέτειο.
Επειδή όμως το ζήτημα αυτό αφορά την ιδεολογική αλλά και οργανωτική συγκρότηση του ποντιακού χώρου, αναρτούμε στη συνέχεια το ενημερωτικό μήνυμα που μας απέστειλε ο οργανωτής του Σεμιναρίου, ιστορικός Βλάσης Αγτζίδης και θεωρούμε ότι έχει ιδιαίτερη σημασία εφόσον θίγει τα κακώς κείμενα και χρησιμοποιεί στοιχεία από παλιότερες δικές μας επισημάνσεις.
Το 4ο Παγκόσμιο Συνεδρίου του Ποντιακού Ελληνισμού που έγινε στη Θεσσαλονίκη (13-16 Ιουνίου 1997) έλαβε την εξής απόφαση την οποία παραβιάζει συστηματικά και συνειδητά η παρεούλα που έχει κυριαρχήσει στην ΠΟΕ :
· Άκης Παλαιολόγος, υπ.διδάκτορας Παν. Ιωαννίνων, «Η κατάσταση της εργατικής τάξης στην Αγγλία: από τον Engels στον Hobsbawm. Σχέσεις, συνδετικά σημεία και τροφοδοτήσεις μεταξύ του πρώιμου έργου του F. Engelsκαι των κυριότερων Βρετανών μαρξιστών ιστορικών»
· Βασίλης Μηνακάκης, ερευνητής-συγγραφέας για εργατικά ζητήματα, «Καπιταλιστικοί μετασχηματισμοί και συνδικαλιστική δράση»
· Γιώργος Γάσιας, ιστορικός, «Αγροτική μεταρρύθμιση και νεοελληνικός κοινωνικός σχηματισμός»
12:00-12:15: Διάλειμμα
2η συνεδρία: 12:15-14:30
· Κώστας Γαλανόπουλος, υπ. διδάκτορας του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας Πάντειο Πανεπιστήμιο, «“Τυφέκιον άνευ φυσεκίου”: επαναστατικός συνδικαλισμός και μαρξισμός στο πρώιμο σοσιαλιστικό κίνημα του ελλαδικού χώρου»
· Σταμάτης Λιαδάκης, υπ. διδάκτορας Πάντειο Πανεπιστήμιο, «Οι διασπάσεις στο εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα την περίοδο του Μεσοπολέμου: γεγονότα και συμπεριφορές στον Πειραιά»
· Μανόλης Αρκολάκης, διδάσκων ΕΑΠ, «Οι εργασιακές σχέσεις στο χώρο του κινηΌμιλος για τη Μελέτη της Ιστορίας και της Κοινωνίας (ΟΜΙΚ).
Διημερίδα με θέμα: Η ιστορία της μισθωτής εργασίας και του εργατικού κινήματος στην Ελλάδα: διευρευνώντας μαρξιστικές οπτικές στην εποχή μας.
Ένα πολύ ενδιαφέρον σχεδιάγραμμα δημιούργησε το καλό ιστολόγιο xyzcontagion.wordpress.com. Στο σχεδιάγραμμα αυτό αποτυπώνεται η πολυμορφία και η ποικιλία της ελληνικής Αριστεράς, όπως ήταν πριν τη δημιουργία της ΔΗΜΑΡ.
Ο τόμος αφιερώνεται ολόκληρος στο επίκαιρο θέμα του φασισμού, καθώς και του νεοφασισμού και της σύγχρονης ακροδεξιάς. Περιλαμβάνει κλασικά κείμενα επιφανών μαρξιστών, παλιές και πρόσφατες αναλύσεις μαρξιστών και προοδευτικών θεωρητικών, αναμνήσεις και μαρτυρίες αντιφασιστών αγωνιστών και θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
.
Η κλασική μαρξιστική πολιτική θεωρία για το φασισμό παρουσιάζεται μέσα από κείμενα των δεκαετιών του 1920 και 1930: η εισήγηση της Κλάρα Τσέτκιν στην Κομιντέρν τον Ιούνιο του 1923, το αφιερωμένο στο φασισμό μέρος των «Θέσεων της Λυών» του Γκράμσι και δυο άρθρα των Ράντεκ και Τρότσκι. Ταυτόχρονα, σε ένα υποκεφάλαιο της «Καταστροφής του Λογικού» του Λούκατς, αναλύεται η φασιστική, ναζιστική ιδεολογία.
.
Μεταγενέστερες μελέτες μαρξιστών εξετάζουν μια ποικιλία όψεων: οι παράγοντες που διευκόλυναν την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία (Χανς Γιούργκεν Σουλτς), τα κοινωνικά στηρίγματα του φασισμού (Ελένη Αστερίου), ο φασισμός και η εργατική τάξη στη Γερμανία (Τιμ Μέιζον και Ορέστης Πασχαλινάς), η εξέλιξη των μαρξιστικών θεωριών για το φασισμό και για το Ολοκαύτωμα (Ντέιβιντ Ρέντον). Οι βασικοί σταθμοί της ιστορίας του φασισμού παρουσιάζονται σε ένα χρονολόγιο επιμελημένο από τον Παναγιώτη Βογιατζή.
Ο Μήτσος Παρτσαλίδης υπήρξε μια από τις κορυφαίες προσωπικότητες του κομμουνιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Το 1934 εξελέγη δήμαρχος στην πόλη των καπνεργατών, την Καβάλα και έτσι υπήρξε ο πρώτος «κόκκινος» δήμαρχος. Το αφιέρωμα αυτό βασίζεται:
-σε ένα κείμενο του Φ. Γκερλεκτσή που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μνήμη» του Συλλόγου Μικρασιατών ν. Καβάλας,
-σε κείμενο του Κώστα Παλούκη από το καλό ιστολόγιο http://raskolnikovgr.blogspot.com/ και
-σε κείμενο του ιστορικού Νίκου Ε. Καραγιαννακίδη….
Προσφυγική η πρώτη «κόκκινη» Δημοτική αρχή της Καβάλας και της χώρας
του Φάνη Γκερλεκτσή
Είναι ευρύτερα γνωστό ότι η Καβάλα ανέδειξε «τον πρώτο κομμουνιστή Δήμαρχο της Ελλάδας» και ότι ήταν για πολλές δεκαετίες ένα από τα «κάστρα» του εργατικού και επανα-στατικού κινήματος της χώρας και των Βαλκανίων. Αν και στα θέματα αυτά τον βαρύνοντα λόγο τον έχουν οι ιστορικοί, αξίζει κι ένα περιοδικό έντυπο των απογόνων των προσφύγων της Μικράς Ασίας, όπως η «Μνήμη», να καταπιαστεί με πλευρές του θέματος. Όχι μόνον επειδή ακατάλυτοι δεσμοί δένουν τον κάθε γόνο καβαλιώτικης προσφυγικής οικογένειας, και μάλιστα μικρασιατικής, με εκείνη την εποχή και τους αγώνες της, αλλά και γιατί πρόσφυγες ήταν κυρίως οι εργάτες και μικροεπαγγελματίες που έδωσαν τη μάχη για την «κατάληψη» της δημοτικής αρχής του μεγαλύτερου βιομηχανικού κέντρου ανάμεσα στην Θεσσαλονίκη και την Πόλη και πρόσφυγες υπέστησαν τις συνέπειες. Ο Παρτσαλίδης, εκτός από κομμουνιστής που ήταν την εποχή εκείνη, ήταν κι ο πρώτος πρόσφυγας που έγινε Δήμαρχος μεγάλης πόλης.
Πέρασαν ήδη 20 χρόνια από την οριστική διάλυση μιας μεγάλης αυτοκρατορίας, που σφράγισε την ιστορία του 20ού αιώνα, καθόρισε τη μορφή της ευρύτερης περιοχής μας, απείλησε τις έως τότε κυρίαρχες δυνάμεις του κόσμου, προσπάθησε να αλλάξει τις καθιερωμένες νοοτροπίες και διακήρυξε τη δημιουργία μιας νέας κοινωνίας «απαλλαγμένης από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο».
Τελικά απέτυχε σ’ όλους τους στόχους που έθεσαν οι αρχικοί επαναστάτες του 1917, που πίστεψαν ότι μπορούν να υπερπηδηθούν κάποια στάδια της κοινωνικής εξέλιξης. Υλοποίησαν εντέλει τα πιο τρελά όνειρα των μεταφυσικών φιλοσόφων που πίστευαν ότι το πνεύμα προηγείται του όντος και ότι αρκεί η βούληση για να αλλάξει τον ρου των πραγμάτων και να ανατρέψει τους νόμους της φύσης…
Μόνο που γι’ αυτό απαραίτητη ήταν η σκληρή κυριαρχία μιας νέας τάξης ανθρώπων -συσπειρωμένων γύρω από το Κόμμα, απολαμβάνοντας τα πλείστα όσα οφέλη από τη συσπείρωση αυτή- που πίστευαν ότι αποτελούν την τελείωση του ανθρώπινου είδους, ότι οι ιδέες τους εκφράζουν την ενσάρκωση της έως τότε ουτοπίας και ότι η πολιτική πρακτική τους εγγυάται τον δρόμο για την κατάκτηση του επίγειου παράδεισου.
Κατάφεραν εντέλει να μετατρέψουν μια φιλοσοφική άποψη που προερχόταν από την καρδιά της νεωτερικότητας σε προνεωτερικό θρησκευτικό φαινόμενο. Και ακριβώς γι’ αυτό ανταγωνίστηκαν τις προηγούμενες θρησκευτικές εκφράσεις, προσπαθώντας να αντικαταστήσουν το παλιό τελετουργικό με το νέο, όπως και τα σύμβολα και τις «Ιερές Γραφές» των παλαιότερων δοξασιών. Η πρόσφατη κηδεία του Βορειοκορεάτη ηγέτη είχε την ίδια ακριβώς γεύση αυτού του νέου κομμουνιστικού τελετουργικού, που εισήχθη στην ιστορία από τον Στάλιν και την ομάδα του.
Η γνωριμία μου με τον Σέρζ ξεκίνησε πριν τρία χρόνια περίπου, όταν διάβασα τη βιογραφία του για τον Τρότσκι. Πήρα τόσες απαντήσεις τότε …
Στη συνέχεια τον αναζήτησα και διάβασα τις «Αναμνήσεις ενός επαναστάτη» και …τον ερωτεύτηκα, ίσως γιατί κάπως έτσι ήθελα να είναι ο αρχηγός μου. Τότε ευχήθηκα να ζούσε. Θα πήγαινα και στο Μεξικό, στο τόπο εξορίας του, για να τον συναντήσω!
Φαίνεται πως ο άγγελος μου απλά σχεδίαζε να γνωρίσω τον Σέρζ για να καταλάβω καλύτερα τον εαυτό μου και αυτό που ερχότανε.
Μπορεί ένα βιβλίο να σε κάνει να συνειδητοποιείς ακόμη περισσότερο γιατί θαυμάζεις έναν άνθρωπο που γνωρίζεις; Να βλέπεις ακόμη καλύτερα πλευρές του που τον κάνουν να διαφέρει τόσο από άλλους καθ’ όλα αξιόλογους ;
Διαβάζοντας την «Υπόθεση Τουλάγιεφ» στην Ιρλανδία, σελίδα 197, βεβαιώθηκα πως ναι:
…..Ισπανικός εμφύλιος πόλεμος… ο αναρχικός Στεφάν Στέρν, έχοντας διαφύγει από τη Σοβιετική –Σταλινική- Ένωση για να αγωνιστεί στην Ισπανία διαπιστώνει :
Με αφορμή την ανάρτηση από το καλό ιστολόγιο του Raskolnikov ενός ενδιαφέροντος άρθρου της Βίκυς Καραφουλίδου με τίτλο: Έθνος εναντίον τάξης, Η ιδεολογική αυτονομία του ελληνικού «σοσιαλισμού» του 19ου αιώνα και οι «εθνικές» του ερμηνείες, καταθέσαμε κάποιους προβληματισμούς, θεωρώντας ότι το αντικείμενο του «ελληνικού σοσιαλισμού» που καλείται να μελετήσει η συγγραφέας περιωρίζεται στα όρια του ελληνικού Βασιλείου, το οποίο -λίγο πολύ- θεωρείται ως ο όλος κόσμος των Ελλήνων.
Παραθέτουμε στη συνέχεια το σχόλιό μας, το οποίο απηχεί ευρύτερους προβληματισμούς βασικούς για την υπόσταση της ίδιας της αριστεροποντιακής μας κολεχτίβας -όπως γνωρίζουν οι τακτικοί μας φίλοι…
Να σημειώσουμε απλώς ότι το άρθρο της Β. Καραφουλίδου αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης μελέτης της («Η γλώσσα του σοσιαλισμού. Ταξική προοπτική και εθνική ιδεολογία στον ελληνικό 19ο αιώνα», εκδ. Βιβλιόραμα) που μόλις κυκλοφόρησε και την οποία επιφυλασσόμαστε να τη σχολιάσουμε κάποια στιγμή ολοκληρωμένα:
«Πάντως, αυτό που δεν έχει μελετηθεί, αλλά αντιθέτως έχει υποβαθμιστεί δραματικά, είναι η σοσιαλιστική ιδεολογία στον ελληνισμό της Ανατολής, τόσο στους Έλληνες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όσο και στους Έλληνες της Ρωσίας. Από τα αποσπασματικά στοιχεία που γωρίζουμε, πρέπει να υπήρχε ένα πολύ ενδιαφέρον σοσιαλιστικό κίνημα, που συνομιλούσε με τα πλέον προχωρημένα στοιχεία των άλλων εθνικών ομάδων σ’ ένα περιβάλλον μετασχηματισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Γνωρίζουμε επίσης ότι για ιστορικούς λόγους η βιομηχανική εργατική τάξη απαρτιζόταν σε πολύ μεγάλο βαθμό από Έλληνες, οι οποίοι εξοντώθηκαν μαζικά είτε κατά την έναρξη της Γενοκτονίας μετά το 1914 (στα Αμελέ Ταμπουρού κ.λπ.) είτε με τη νίκη του κεμαλικού εθνικισμού το ’22. Χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση είναι η εκτέλεση των 700 μεταλλωρύχων στη Μπάλια (Βιθυνία) από τα κεμαλικά στρατεύματα το Σεπτέμβριο του 1922.
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ: Αθώωσαν τους υπεύθυνους της Μικρασιατικής Καταστροφής….
ΑΝΑΘΕΜΑ!
Το πρωτοσέλιδο τουρκικής εφημερίδας (Αύγουστος ’22) με τις φωτογραφίες των Γούναρη και Στράτου και τον τίτλο: «ΓΟΥΝΑΡΗΣ-ΣΤΡΑΤΟΣ: ΟΙ ΣΩΤΗΡΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ»
Oι διαφημίσεις που βλέπετε στο τέλος των αναρτήσεων και δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση με τη θεματολογία του μπλογκ μας, προέρχονται από τη WordPress (προκειμένου να καλυφθούν τα έξοδα του server) και δεν αποφέρουν κανένα οικονομικό όφελος στο ιστολόγιο μας.
Οι υπεύθυνοι της WordPress.com έστειλαν την παρακάτω ανακοίνωση: «The site is one of the free sites hosted on WordPress.com, and we are running ads to cover the costs of operating the site for the user. We run these types of ads sparingly in an attempt to interfere as little as possible with the experience of reading a site and for logged in users we don’t show ads at all».
O Νίκος Πουλαντζάς απορρίπτοντας την άποψη του απολύτως οικονομικού χαρακτήρα των τάξεων και τον μυθολογικό δυισμό τους, θεωρεί ότι οι ιδεολογικοί και πολιτικοί παράγοντες στη συγκυρία επηρεάζουν τη συγκρότηση και δράση των κοινωνικών τάξεων. Οι τάξεις δεν μπορούν να οριστούν ξέχωρα από την πάλη. Έτσι ο Πουλαντζάς απορρίπτει ουσιαστικά μια στενή δομική αντίληψη για τις τάξεις υπέρ μιας πιο ευρείας σχεσιακής δομικής αντίληψης. Οι τάξεις, μόνο κατ’ αρχήν, προσδιορίζονται δομικά, δηλαδή υπάρχουν αντικειμενικά και ανεξάρτητα από τη θέληση ή τη συνείδηση των ατόμων. Στον προσδιορισμό των τάξεων τον κύριο ρόλο τον παίζουν οι κοινωνικές σχέσεις παραγωγής και οι πολιτικές ιδεολογικές σχέσεις αποτελούν μέρος αυτών των σχεσιακών δομικών προσδιορισμών. Συνεπώς, τα κριτήρια είναι οικονομικά, πολιτικά και ιδεολογικά. Στα οικονομικά κριτήρια προτείνει το διαχωρισμό των βιομηχανικών χειρωνάκτων «παραγωγικών εργατών» και των «μη παραγωγικών εργατών» με το κριτήριο της παραγωγής υπεραξίας και όχι με το κριτήριο του αν είναι κανείς μισθωτός ή μη.[1]
Μπαίνοντας στην τρίτη εκατονταετία μετά την συμπλήρωση διακοσίων χρόνων από την γέννηση του Καρλ Μαρξ, άνοιξε ένας νέος κύκλος συζητήσεων, ομιλιών, άρθρων και αφιερωμάτων, δίνοντας λαβή για το ακόνισμα της σπάθης φίλων ή πολεμίων του.ποτελεί, ανεξάρτητα από την στάση που ο καθένας μας κρατεί, γεγονός ότι ο μαρξισμός κατά τους πολλούς ή η φιλοσοφία της πράξης κατά τον Αντόνιο Γκράμσι, αποτέλεσε όχι μόνο την πιο πολυσυζητημένη αντίληψη, αλλά και το μοναδικό, ίσως, πολιτικοκοινωνικό ρεύμα του 20ού αιώνα, που είχε τόσο ευρεία απήχηση σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
Στον Καρλ Μαρξ αφιερώνεται ο τόμος 26 της Μαρξιστικής Σκέψης με αφορμή τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από τη γέννησή του στις 5 Μάη του 1818. Περιλαμβάνει κείμενα του ίδιου του Μαρξ και αναλύσεις σχετικές με το έργο του από Έλληνες και ξένους ερευνητές.
Ένας από τους κορυφαίους Έλληνες διανοούμενους υπήρξε ο Νίκος Πουλαντζάς. Παραθέτουμε ένα δημοσίευμα από το TVXS:
Mια εξαιρετική πρωτοβουλία των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) για τη δημιουργία μιας 
Σ’ αυτή την περίεργη εποχή ο κάθε πονηρός επενδύει με τον τρόπο που πιστεύει ότι θα του αποφέρει κέρδος. Και όσο ποιο κυνικός και θρασύς είναι ο πονηρός , τόσο πιο έντονη κάνει την παρουσία του.
Ειδικά στη Σοβιετική Ένωση, την τραγική μοίρα την είχε όλη η ελληνική κομμουνιστική ηγεσία που συνελήφθη τον Δεκέμβριο του 1937. Οι άνθρωποι που πίστεψαν ότι συμμετέχουν στη δημιουργία μιας νέας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση, βασανίστηκαν άγρια για να ομολογήσουν τα όσα ανυπόστατα ήθελαν οι βασανιστές τους. Και στη συνέχεια, από τον Φλεβάρη του ’38, εκτελούνταν ως «εχθροί του λαού». Μαζί με τους ντόπιους Έλληνες κομμουνιστές (Πόντιους και Μαριουπολίτες), την ίδια τραγική μοίρα είχαν και τα μέλη του ΚΚΕ που είχαν καταφύγει στην ΕΣΣΔ για να σωθούν από τις διώξεις στην Ελλάδα… Επίσης, χιλιάδες αθώοι απλοί πολίτες θα έχουν την ίδια μοίρα. Θα δολοφονηθούν ή θα σταλούν στα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας.
Το Σάββατο 24/10/15 ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεσόβουνου, το δημ. διαμέρισμα και ο Δήμος Εορδαίας διοργανώνουν ομιλία-συζήτηση για το Ολοκαύτωμα που πραγματοποίησαν οι Γερμανοί Ναζί το ’41 (και επανέλαβαν το ’44). Η εκδήλωση θα λάβει χώρα στο «Σπίτι Παιδιού» Μεσόβουνου, ώρα 6.30 μ.μ
της Νέας Φιλαδέλφειας, Νέας Σμύρνης, Νέας Kαλλικράτειας, Νέας Ερυθραίας, Δουργουτίου, Αγίου Ιωάννη Ρέντη και Αγίων
«Η ανασύνθεση της ουτοπικής σκέψης του 21ου αιώνα έχει μάλλον περισσότερα να κερδίσει από τον σκεπτικισμό έναντι της ιστορίας, παρά από τη διαρκή αναπόλησή της. Αρκεί οι φιλοδοξίες των σκεπτικιστών να μην περιορίζονται στην επιβεβαίωση των δυσοίωνων προβλέψεών τους.»
Στο μεταξύ –και αυτή είναι η κρίσιμη λεπτομέρεια που αποκρύφτηκε από τα ΜΜΕ– σε μια γωνιά της παραλίας είχαν μαζευτεί 
Αγνωστες σελίδες της Ιστορίας
Σάββατο 26 Μαΐου
Ο Μήτσος Παρτσαλίδης υπήρξε μια από τις κορυφαίες προσωπικότητες του κομμουνιστικού κινήματος στην Ελλάδα. Το 1934 εξελέγη δήμαρχος στην πόλη των καπνεργατών, την Καβάλα και έτσι υπήρξε ο πρώτος «κόκκινος» δήμαρχος. Το αφιέρωμα αυτό βασίζεται:
Με αφορμή την ανάρτηση από το καλό 
Πόντος και Αριστερά 
