Ένα πολύ σημαντικό κείμενο της Αθηνάς Σχινά για το γλυπτό στον Πειραιά
«Ένα ευρώ για κάθε νεκρό»
Όλα τα προηγούμενα χρόνια βλέπαμε να εκφράζονταν οι οικολογικές ευαισθησίες των Ποντίων που τιμούσαν την επέτειο της Γενοκτονίας με δενδροφυτεύσεις. Συνήθως 350 δέντρα φυτεύονταν εις ανάμνηση του αριθμού των θυμάτων. Αυτή η συνήθεια δεν άφησε ασυγκίνητο και το χώρο της τέχνης. Έτσι με μια χορηγία 350.000 ευρώ του εφοπλιστή Βαγγέλη Μαρινάκη ο γλύπτης Παναγιώτης Τανιμανίδης υλοποίησε ένα εμβληματικό έργο στον Πειραιά. Στο παρασκήνιο της όλης ιστορίας βρισκόταν η ΠΟΕ, η οποία ήδη είχε ζητήσει μια χορηγία για να μεταβεί στο Λονδίνο και ο Αντ. Παυλίδης. Όλοι αυτοί παρέα, πρότειναν στον Μαρινάκη τη δημιουργία μνημείου στον Πειραιά.
Το όλο έργο τελείωσε και στήθηκε. Η τελετή εγκαινίων έγινε υπό τον ήχο του κεμεντζέ και τις βριαμβευτικές ομιλίες τω ηγετών της ΠΟΕ, Παρχαρίδης κ.λπ. και τα αμήχανα χειροκροτήματα των παριστάμενων Ποντίων των συλλόγων…. Η συνέχεια παίχτηκε στο διαδίκτυο, όπου οι υποστηρικτές του Παραχαρίδη ανακάλυχψαν και υποστήριξαν μανιωδώς τη σύγχρονη τέχνη. Κάποιοι εξ αυτών παραλλήλισαν το μνημείο με τον πύργο του Άιφελ….
Τη σοβαρότερη όμως κριτική -μακρυά από τις γελοιότητες του διαδικτύου- έγραψε η εξαιρετική κριτικός τέχνης Αθηνά Σχινά στη «Δημοκρατία της Κυριακής» (4/6/2107). Την παραθέτουμε στη συνέχεια:
Το Μνημείο για την Γενοκτονία των Ποντίων
της Αθηνάς Σχινά
«Χωρίς να γνωρίζω εγώ προσωπικά, σε τί αντιστοιχεί, πράγματι φαντάζει εξωφρενικό το ποσό των 350.000 ευρώ που δαπανήθηκε για το μνημείο που στήθηκε στο κεντρικό σημείο του Πειραιά (πλ. Αλεξάνδρας) για τη Γενοκτονία των Ποντίων. Ίσως να γνωρίζουν όσοι συμμετέχουν σ’ αυτή την θύελλα αντιδράσεων.
-Ένας αλλιώτικος Χριστός
-Γλυπτά για Πόντο
«…. η δημιουργία μιας εικονογραφίας με το στήριγμα των σωματείων δεν ήταν αρκετά ικανοποιητική για τη διατήρηση της ταυτότητάς τους. Έτσι, χρειάστηκαν να χτίσουν, να διακοσμήσουν τόπους μνήμης και αναφοράς, όπως μοναστήρια και μνημεία. Στο τέλος του εικοστού αιώνα, η λογική του έθνους-κράτους έφτασε στα όριά της και τα δίκτυα των διασπορών ξαναεμφανίζονται στο πρώτο επίπεδο με την παγκοσμιοποίηση. Σε τέτοιο πλαίσιο η ποντιακή διασπορά και ευρύτερα η ελληνική έχει μεγάλη προοπτική. «
-Γλυπτά για την Αρμενική Γενοκτονία
«Αρμενίων Αγών«. Νέα Σμύρνη. Αττική (στο Πάρκο με τα αγάλματα)
-Γλυπτά για το σύνολο της Μικράς Ασίας
Νέα Φιλαδέλφεια-Αθήνα. Πάρκο Μνημείου Μικρασιατών και Αλησμόνητων Πατρίδων
-Γλυπτά από την πρώην ΕΣΣΔ για τις σταλινικές διώξεις
Στο αρχείο αυτο περιέχονται μνημεία από την πρώην Σοβιετική Ένωση που αναφέρονται στις σταλινικές διώξεις των δεκαετιών ’30 και ’40. Η μοίρα των πολυάνθρωπων ελληνικών κοινοτήτων -όπως και της πολιτικής αντιπολίτευσης που είχε απομείνει- καθορίστηκε από την αντιμειονοτική πολιτική του σταλινισμού. Οι φωτογραφίες των μνημείων προέρχονται από το αρχείο του ιστορικού Βλ. Αγτζίδη. Iδιαίτερο εικαστικό ενδιαφέρον έχει σ΄όλη την πρώην Σοβιετική Ένωση η ανάπτυξη μια τέχνης για τη Μνήμη των σταλινικών διώξεων
Το μεγαλειώδες μνημείο δεσπόζει της πόλης του Μαγκαντάν (Κολιμά-ανατολική Σιβηρία). Δημιουργήθηκε το ‘95 και είναι αφιερωμένο στα θύματα της σταλινικής τρομοκρατίας. Η τοπική μνήμη όλης της περιοχής στην Ανατολική Σιβηρία βασίζεται στην ανάμνηση των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Στα στρατόπεδα της Κολιμά έχασαν τη ζωή τους περίπου 1200 Έλληνες, ενώ πέρασαν απ’ αυτά περίπου 8.000.
-ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ
Το αρχείο αυτό -που ενημερώνεται διαρκώς με νέα θέματα- περιέχει μνημεία από την Ελλάδα, την παλιά Σοβιετική Ένωση και αλλού, που σχετίζονται με τις πορείες των προσφύγων του 22.
ΓΙΑ TON ΠΟΝΤΟ
ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΗΝ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΜΕΝΙΚΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ