Τι σημαίνει ο όρος «τρομοκρατία»

Ένα πάντα επίκαιρα ερώτημα από ένα παλιό κείμενο που «ξεχάστηκε» στην ηλεκτρονική αποθήκη του Π&Α

—————

Με αφορμή τα όσα έγιναν στο Εθνικό Θέατρο με το ανέβασμα και το κατέβασμα της παράστασης της πειραματικής σκηνής του έργο «Ισορροπία του Nash», επειδή παρέμβαλε στο έργο του Καμύ «Οι δίκαιοι», αποσπάσματα από το βιβλίο του ισοβίτη δολοφόνου Σάββα Ξηρού. Το έργο κατέβηκε τέσσερις μέρες πριν ολοκληρώσει τον  μικρό ούτως ή άλλως κύκλο της ζωής του. Την απόφαση του κατεβάσματος έλαβε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού…. Είχαν προηγηθεί εκτενή τρομοκρατικά ρεπορτάζ των ιδιωτικών καναλιών. Με αφορμή αυτό το  περιστατικό μας γεννήθηκε η απορία: Τι σημαίνει τελικά ο όρος «τρομοκρατία»; Και ποιός μπορεί να χαρακτηριστεί «τρομοκράτης»;

Την απορία μας έλυσε ο γνωστός πανεπιστημιακός Βένιος Αποστολίδης, ο οποίος έγραψε:

Περί τρομοκρατίας: Δεν ξέρω τι θα πει αριστερή ‘η δεξιά τρομοκρατία, δεν ξέρω κάν αν η λέξη «τρομοκρατία» μπορεί να θεωρηθεί ουδέτερος όρος: Τρομοκράτες αποκαλούσαν τους αντιστασιακούς οι κατακτητές, τρομοκρατία ασκούσαν και οι κατακτητές κατά του κατακτημένους.

Με εξαίρεση τη χρήση της κατά τη Γαλλική επανάσταση, απ’ όσο ξέρω, κανείς δε χαρακτηρίζει τρομοκρατικές τις ενέργειες της δικής του παράταξης, παρά μόνον του αντιπάλου (οι βομβαρδισμοί αμάχων χαρκτηρίζονται «παράπλευρες απώλειες» από την πλευρά που βομβαρδίζει – και αυτό σήμερα: οι βομαρδισμοί της Δρέσδης ή της Χιροσίμας είχαν χαρακτηριστεί απλώς πολεμικές ενέργειες, και ακόμα και σήμερα κανείς δεν τις αποκαλεί τρομοκρατικές). Κλίνω μάλλον υπέρ του εξής ορισμού: «Τρομοκρατία καλείται η χρήση από τον αντίπαλο βίας σε μη επιτρεπτά όρια» (τα οποία όρια καθορίζονται βεβαίως από τον ομιλητή).

Ως προς τη 17Ν τώρα, οι ενέργειές της ήταν πολιτικές δολοφονίες επιλεγμένων στόχων, στη γνωστή παράδοση των ναρόντνικων και λοιπών θιασωτών της καλούμενης «ατομικής τρομοκρατίας». Ουδεμία σχέση με τυφλές ενέργειες όπως στο Μπατακλάν, Δίδυμους Πύργους, Σαρίν στο μετρό του Τόκιο, και παλιότερα στο σταθμό της Μπολόνιας ή στην επέτειο του Γοργοπόταμου. Προτιμώ επομένως τη διαφοροποίηση μαζική/ατομική τρομοκρατία, ενώ το αριστερή/δεξιά δεν αποσαφηνίζει τίποτα (ίσως χαρακτηρίζει τις ιδεολογικές συμπάθειες του λέγοντος, αλλά όχι τις ίδιες τις ενέργειες).