-Περί του Νίκου Ζαχαριάδη

Ο Νίκος Ζαχαριάδης αποτελεί μια από τις πλέον μοιραίες προσωπικότητες του τραγικού ελληνικού 20ου αιώνα. Συμπυκνώνει όλες τις αντιφάσεις του αιώνα αυτού, τις προσδοκίες, τους μύθους και τις αυταπάτες, την έπαρση και την βία, την εξάρτηση και την ξενοδουλεία, την προδοσία, την απογοήτευση και την πτώση και εν τέλει τον ατιμωτικό θάνατο. Το παρακάτω κείμενο του Βαγγέλη Μαρινάκη επιχειρεί να ακτινογραφήσει τον τραγικό ήρωα, αντιμετωπίζοντάς τον ως ένα προϊον της εποχής του…

Περί του Νίκου Ζαχαριάδη

του Βαγγέλη Μαρινάκη (*)

Τον Δεκέμβρη του 1991 φίλοι,συναγωνιστές, πολιτικοί αντίπαλοι έσπευδαν να αποχαιρετήσουν από κοντά τον άνθρωπο που στο πρόσωπό του και την διαδρομή του συμπυκνώθηκε μια εποχή αγώνων και θυσιών για την πραγμάτωση ενός οράματος,καθώς κι η διάψευση του με τον πλέον τραγικό τρόπο.

Με τα θετικά του και τα αρνητικά του ο Νίκος Ζαχαριάδης κλήθηκε να δώσει απαντήσεις σε καίρια ζητήματα,παίρνοντας αποφάσεις που καθόρισαν το μέλλον του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος γενικά,τις ζωές χιλιάδων ανθρώπων ειδικά.

Οι επικριτές εντός κι εκτός Αριστεράς θα του καταλογίσουν πολλά:

Την αποκήρυξη του Άρη Βελουχιώτη -του Άρη,που έλπιζε πως όλα θα διορθώνονταν,αν μιλούσε <<με τον Νίκο>>- που οδήγησε στην απομόνωση και την θανατωσή του από παραστρατιωτικές συμμορίες.

Την διαστρέβλωση της εσωκομματικής δημοκρατίας και την καθιέρωση ενός αυταρχικού καθεστώτος σ’ό,τι αφορά την εσωτερική λειτουργία του κόμματος.

Την αποχή από τις εκλογές του ’46,

την επιλογή της ανοιχτής σύγκρουσης με τις κυβερνητικές δυνάμεις και την εμμονή σ’αυτήν, δίχως να υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για μια κοινωνική επανάσταση.

Δεν θα του αναγνωρίσουν κανένα ελαφρυντικό. Ούτε πως ήταν απών του θαύματος της Ελεύθερης Ελλάδας και της γέννησης του Ε.Α.Μ. λόγω του εγκλεισμού του στο Νταχάου αγνοώντας τις εγχώριες εξελίξεις,ο ύτε πως η κατάσταση που παρέλαβε την άνοιξη του ΄45 ήταν λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη μετά την τραγική διαχείριση που είχε προηγηθεί απ΄το δίδυμο Σιάντου-Ιωαννίδη.

Παρότι οι παραπάνω κατηγορίες  διεκδικούν μερίδιο πραγματικότητας παραγνωρίζουν κάτι θεμελιώδες για την ιστορική επιστήμη:ότι οι προσωπικότητες είναι προϊόν της εποχής τους και του κοινωνικού γίγνεσθαι μέσα στο οποίο διαμορφώνονται.Αν λοιπόν θέλουμε να ερμηνεύσουμε το φαινόμενο Ζαχαριάδη δεν έχουμε παρά να ανατρέξουμε στην περίοδο του Μεσοπολέμου

.  Η συγκεκριμένη ιστορική περίοδος θα σημάνει την αρχή μιας άγριας σύγκρουσης για την κατεύθυνση του παγκόσμιου και ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος.Μέσα σε αυτό το κλίμα ο μετέπειτα ηγέτης του Κ.Κ.Ε. ,θα γαλουχηθεί με τις αξίες του κομματικού πατριωτισμού και της τυφλής υπακοής στις ντιρεκτίβες της κομματικής ιεραρχίας. Αυτή του η σχεδόν θρησκευτική εμμονή βρίσκεται πίσω από κάθε του απόφαση ισχυρίζονται οι κατηγοροί του εντοπίζοντας σε αυτή του την ιδεοληψία,την εγκαθίδρυση ενός κλίματος χαφιεδολογίας το οποίο θα του προσάψουν ολοκληρωτικά.

Ένα τμήμα μαλιστα της Αριστεράς θα δώσει στον ασφυκτικό κώδικα κομματικής συμπεριφοράς τον όρο ΄΄ζαχαριαδισμός΄΄. Ας μας εξηγηθεί όμως πως μετά την ΄΄απομάκρυνση΄΄ του Ζαχαριάδη οι λόγοι της κακοδαιμονίας δεν εξαφανίστηκαν.Ίσως αυτή η εκδοχή να αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για όσους επιθυμούν να μεταθέσουν τις δικές του ευθύνες στις πλάτες  του ΄΄κακού΄΄  κι ιδιότροπου αρχηγού (όταν αργότερα οι ίδιοι έλυναν και έδεναν στο ελληνικό κομμουνιστικό κόμμα όταν ΄΄αποκαταστάθηκε΄΄ η εσωκομματική δημοκρατία).Αυτού  του ίδιου που τόλμησε να παρακούσει τον Στάλιν ξεκινώντας δεύτερο αντάρτικο.

Με πάθος ζηλωτή κι αυταπάρνηση μάρτυρα των πρώιμων Χριστιανικών χρόνων αλλά άτεγκτος σε σχέση με την εφαρμογή των κομματικών εντολών, μεγαλωμένος στα πολιτικά ήθη του Μεσοπολέμου με το κίνημα αναγκασμένο εν μέσω διώξεων να τηρεί συνωμοτικούς κώδικες,θηρίο ικανοτήτων σε ό,τι αφορούσε τα οργανωτικά ζητήματα,παράλληλα πεισματικά προσδεδεμένος στο άρμα της Μόσχας,ο Ζαχαριάδης με τα ιδιαίτερα γνωρίσματά του θα πρέπει να ειδωθεί στο πλαίσιο της περιόδου στην οποία έδρασε αντιπροσωπεύοντας τον χαρακτηριστικό τύπο σταλινικού ηγέτη. Άνθρωπος του καιρού του λοιπόν ο –κατά γενική ομολογία-επιφανέστερος γραμματέας του Κ.Κ.Ε. εσωκλείει όλη την αντίφαση μιας επανάστασης που προδόθηκε.Τουλάχιστον η διαδρομή του μας κληροδότησε την υπερηφάνεια της διαπίστωσης πως 65 χρόνια μετά τη λήξη του Εμφυλίου,οι ηττημένοι του πολέμου είναι οι σημερινοί νικητές του πολιτισμού και της ανθρωπιάς.Και μας διδάσκει πως αν πρέπει να πετάξουμε κάτι από μια Νέα Αριστερά δεν είναι άλλο από την στείρα τυφλή κομματική πειθαρχία ,αυτό που οφείλουμε να διατηρήσουμε ζωντανή την πίστη στις αρχές και τις αξίες με όποιο προσωπικό κόστος.

(*) Ο Βαγγέλης Μαρινάκης είναι μέλος της ΑΝΤ.ΑΡ.ΣΥ.Α.

Διαβάστε κάποια διάφορα, σχετικά,  που έχουμε αναρτήσει κατά καιρούς :

– 4 δηλώσεις του Νίκου Ζαχαριάδη

Δυσφημώντας τον κομμουνισμό

-Aκτινογραφώντας το ΚΚΕ

-Πουλάει ο Άρης;

-Τιμώντας τον Νίκο Βαβούδη