Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΟΤΣΗ
Χαράς ευαγγέλια! Υστερα από δέκα ολόκληρα χρόνια υπάρχει ελπίδα να μάθουμε, επιτέλους, πόσο μας κόστισε η καθολική, σχεδόν, απερισκεψία, η παλλαϊκή παραζάλη, η εθνική ντόπα της Ολυμπιάδας, που θα την πληρώνουμε μια ζωή. Δεν διέταξε, βέβαια, έρευνα η κυβέρνηση -πέντε κυβερνήσεις, έκτοτε, δεν φιλοτιμήθηκαν, θα το ‘κανε η σημερινή, με συγκυβερνήτη τον υπόλογο και για ολυμπιακά έργα Ευ. Βενιζέλο;
Την «επιστημονική και λεπτομερή μελέτη» παρήγγειλε, δαπάναις της, η Γιάννα Αγγελοπούλου στο ΙΟΒΕ, που ανέλαβε να την έχει έτοιμη ώς το τέλος του χρόνου. Επιτελάρχης της Ολυμπιάδας, επαίρεται, και με το δίκιο της, για την άψογη διεξαγωγή της στον αγωνιστικό στίβο και την οργανωτική λειτουργία. Αλλά δεν της φτάνει. Ενοχλείται σφόδρα, όπως εδραιώνεται η πεποίθηση των πολλών ότι με την Ολυμπιάδα τής αφροσύνης τρίτωσε το όργιο των μεγάλων σκανδάλων (προηγήθηκαν τα Εξοπλιστικά και το Χρηματιστήριο) με τους «εκσυγχρονιστές» του Κ. Σημίτη στην εξουσία. Σκανδάλων, που επιτάχυναν δραματικά την πορεία της χώρας προς τον γκρεμό της χρεοκοπίας…
Ικανότατη και αποφασιστική η Γιάννα Αγγελοπούλου δεν πολυσκοτιζόταν να ξοδεύει αβέρτα, προκειμένου να πετύχει το στόχο της. Μαθημένη, από τα μικράτα της, με πάρα πολλά λεφτά, έδειχνε να της διαφεύγει, σαν ασήμαντη λεπτομέρεια, ότι την περιέβαλλαν ακόρεστα λαμόγια και ότι δεν δαπανούσε από το χρηματοκιβώτιο του συζύγου της. Ακόμη δεν φαίνεται να το έχει συνειδητοποιήσει. Και επιζητεί οψίμως την κοστολόγηση για να αποδείξει τον ισχυρισμό της ότι από την ολυμπιακή περιπέτεια βγήκε και οικονομικά ωφελημένος ο τόπος…
Αλλά τα στοιχεία είναι αμείλικτα -όπως σίγουρα θα προκύψει και από τη μελέτη του ΙΟΒΕ, αν είναι αντικειμενική και αξιόπιστη. Σε τεκμηριωμένο άρθρο του στην τελευταία «Κυριακάτικη Ε», ο Γιάννης Ψαράκης επικαλείται έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, κατά την οποία αναφέρεται πως σημειώθηκε υπέρβαση 97% στο προϋπολογισμένο κόστος των Ολυμιακών Αγώνων της Αθήνας. Κόστος που -όπως γράφει- κατά τις πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις έφθασε τα 13 δισεκατομμύρια δολάρια (περίπου 10 δισ. ευρώ), όταν τα έσοδα δεν ξεπέρασαν τα 2 δισ. δολάρια, ήτοι μόλις το 15% των εξόδων…
Το άρθρο περιλαμβάνεται σε αφιέρωμα υπό τον τίτλο «10 χρόνια από την Ολυμπιάδα των 10 δισ.». Αφιέρωμα μάλλον ατυχές, που αδικεί και την ιστορία αυτής της εφημερίδας, ως προς την αντιμετώπιση της νέας Μεγάλης Ιδέας και τον πρωταγωνιστή σ’ αυτήν αλησμόνητο και αγαπημένο Φίλιππο Σύριγο.
Σε ανυπόγραφο κείμενο γράφεται:
«Ως εφημερίδα ευρείας κυκλοφορίας (…) η «Ε» δεν ήταν κατά των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο Συρίγος, βέβαια, είχε τις απόψεις του τις οποίες έγραφε χωρίς ποτέ ουδείς να τον εμποδίσει (…) Ο Φίλ. Συρίγος είχε επιλέξει εξαρχής να κρατήσει συνειδητά κριτική στάση απέναντι στους Αγώνες…».
Δύο οι παρατηρήσεις:
1. Η «Ε», ευτυχώς, και στην Ολυμπιάδα δεν είχε «γραμμή» – ούτε υπέρ ούτε κατά. Ασφαλώς δεν έμεινε ανεπηρέαστη από την εθνική παραζάλη και υπερτερούσαν τα κείμενά της, που αντανακλούσαν το πανηγυρικό κλίμα της εποχής. Αλλά και ήταν μία από τις δύο εφημερίδες (η άλλη ήταν ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος») με τα περισσότερα και δριμύτερα άρθρα και σχόλια κατά της μεγάλης φενάκης.
2. Ο Φίλιππος δεν είχε, απλώς, «κριτική στάση απέναντι στους Αγώνες» (όπως όφειλαν να έχουν όλοι οι δημοσιογράφοι και όλοι οι πολίτες). Αλλά αγρίως επικριτική και καταγγελτική. Και όχι μόνο για το άθλιο ντόπινγκ…
Και δεν ήταν, ευτυχώς, μόνος…
Ογράφων σεμνύνεται ότι δεν ανήκει στους επιμηθείς. Στις 17 Σεπτεμβρίου 1990, λοιπόν, δημοσίευε στην «Ε» υπό τον τίτλο «Το εθνικό χαρακίρι στο Τόκιο» άρθρο βέβηλο κατά της εθνικής ομοψυχίας και προβοκατόρικο, όταν οι ντοπαρισμένοι πανέλληνες, με κομμένη την ανάσα, αγωνιούσαν, αν την επομένη ο αργυρώνητος συρφετός των «αθανάτων» της ΔΟΕ θα ανέθετε στην Αθήνα να οργανώσει το ιωβηλαίο της «Χρυσής Ολυμπιάδας». Τον τότε πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη συνόδευαν στο υπερπλήρες αεροσκάφος και τρανταχτά ονόματα: Μίκης Θεοδωράκης, Μελίνα Μερκούρη και Αντ. Τρίτσης ανάμεσά τους… Τον συνόδευαν, επίσης, οι ευχές -να γυρίσει τροπαιούχος- του Ανδρέα Παπανδρέου και του Χαρ. Φλωράκη. Με μόλις 1.300 υπογραφές το κείμενο των «αντιφρονούντων» προς τον ανεκδιήγητο πρόεδρο της ΔΟΕ Σάμαρανκ -τόσοι όλοι κι όλοι θα ήταν και το 2004…
Κόντρα σ’ αυτό το τσουνάμι, η αφεντιά μου χαρακτήριζε αποτρόπαιο έγκλημα για τον τόπο την ανάληψη της Ολυμπιάδας:
* «Εγκλημα για την ετοιμόρροπη οικονομία μας, για το οποίο μόνον οι αετονύχηδες μπορούν να τρίβουν τα χέρια τους μπροστά στο μεγάλο φαγοπότι…».
* «Εγκλημα για την εγκαταλελειμμένη ύπαιθρο, αφού η Αττική θα απορροφήσει τις δημόσιες και τις ιδιωτικές επενδύσεις…». Και
* «Εγκλημα για την Αθήνα. Χαριστική βολή για την ασφυκτιούσα τερατούπολη, που θα επιβαρυνθεί με τσιμεντένιους όγκους άχρηστων για τη λειτουργία της έργων…» (πού να φανταζόμουν τότε τι κουφάρια θα άφηναν πίσω τους οι γύπες, που ασέλγησαν ανελέητα στο αττικό τοπίο).
Ολα αυτά, εμπλουτισμένα σε επιχειρηματολογία, τα επανέλαβα επανειλημμένα πριν και κατά την Ολυμπιάδα του 2004.
Τι απ’ όλα δεν επαληθεύτηκε;
Αφησα για το τέλος να κακοκαρδίσω τον φίλο Γιάννη Τριάντη για το άρθρο του στο ίδιο αφιέρωμα.
Είχε, λέει, η Ελλάδα για να αναμορφωθεί «μια θαυμάσια ευκαιρία, ίσως τη μεγαλύτερη από συστάσεως του ελληνικού κράτους, αλλά την έχασε…» -και διότι της έλαχε πρωθυπουργός ο «ολίγιστος» και «τραγικός» Κ. Σημίτης…
Αλλά αν η εθνική ιδεοληψία εκείνης της εποχής αποδείχτηκε τραγικά επικίνδυνη, τι άλλο είναι τώρα εάν τη νοσταλγούμε;
«Με τόση γνώση, ποια συγγνώμη;» θα ξανάγραφε ένας Τ.Σ. Ελιοτ…
Ελευθεροτυπία, Σάββατο 23 Αυγούστου 2014
————————————————————————————–
————————————————————————————-
Η μαύρη κληρονομιά του «Αθήνα 2004», το φυτίλι που πυροδότησε την κρίση
Το χρέος που άφησε στη δική μας καμπούρα η Ολυμπιάδα
της Αθήνας το 2004 ήταν το φυτίλι που πυροδότησε την
οικονομική κρίση, η οποία μας οδηγεί στη χρεωκοπία…
O Γκαετάνο Σαβατέρι είναι συνεργάτης του ιταλικού Canale 5, δημοσιογράφος και παρουσιαστής της εκπομπής Matrix. Τον συνάντησα το βραδάκι της Τετάρτης στο Σύνταγμα, όπου μύριζε ακόμα μπαρούτι από τους εμπρησμούς της Κυριακής. Με ρώτησε για την κληρονομιά που μας άφησε το επάρατον 2004.
«Τι θα συμβούλευες την Ιταλία, ως Έλληνας πολίτης και ως δημοσιογράφος με πείρα τεσσάρων Ολυμπιάδων;», με ρώτησε. «Ο Μάριο Μόντι λέει ότι θα είναι μέγα λάθος να αναλάβει η Ιταλία τους Ολυμπιακούς Αγώνες».
«Εχει δίκιο», του απάντησα. «Οι τραπεζίτες έχουν πάντα δίκιο σε ό,τι αφορά το χρήμα».
Έπειτα, θυμήθηκα ποιος ήταν ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας με τον οποίο συνταξίδεψα στη Λωζάννη το 1997 για την επίσημη παρουσίαση της ελληνικής υποψηφιότητας. Τον έλεγαν Λουκά Παπαδήμο.
«Να τους αποφύγετε όπως ο διάολος το λιβάνι», είπα στον Γκαετάνο. «Η Ιταλία δεν έχει κάτι να κερδίσει από τους Ολυμπιακούς Αγώνες όπως είχε λ.χ. η Κίνα, ούτε της περισσεύουν λεφτά. Το χρέος που άφησε στη δική μας καμπούρα το 2004 ήταν το φυτίλι που πυροδότησε την οικονομική κρίση, η οποία μας οδηγεί στη χρεωκοπία». Ο Ιταλός έφτυσε στον κόρφο του. Τι του λείπει του ψωριάρη; Φούντα με μαργαριτάρι.
«Μα δεν μπορεί», ψέλλισε. «Σίγουρα θα σας άφησαν και κάτι θετικό οι Ολυμπιακοί Αγώνες».
Του μίλησα για την ανάταση που αισθανθήκαμε το 20ήμερο των Αγώνων και το δίμηνο που ακολούθησε, όταν οι ξένοι μας έβγαζαν το καπέλο. Ο Γκαετάνο δεν καταλάβαινε. Τι σόι όφελος είναι αυτό που εξαντλείται σε ένα δίμηνο ευφορίας; «Και γιατί σας έβγαζαν το καπέλο οι ξένοι;» Το έβγαζαν για να μας υποκλιθούν ή για να ξύσουν το κεφάλι τους από απορία; Μάλλον το δεύτερο.
Διότι η οργανωτική επιτυχία του «Αθήνα 2004» ήταν ένα πραγματικό θαύμα. Οι μπουλντόζες έφυγαν από τα νεότευκτα στάδια δέκα λεπτά πριν ανάψουν τα φώτα. Όλα στήθηκαν άρον άρον, όπως όπως και όπου όπου.
Και όμως, οι Αγώνες λειτούργησαν σαν καλοκουρδισμένη μηχανή. Και οι κερκίδες γέμισαν, από ανθρώπους που δεν είχαν πατήσει ποτέ σε γήπεδο. Ο νεοέλληνας κλείδωσε στο σπίτι τη μουστρούφικη μουτσούνα του και λάνσαρε ένα χαμόγελο που δεν γνωρίζαμε ότι υπήρχε στο dna του.
Αλήθεια, θυμάστε; Πιστέψαμε για λίγο ότι ήμασταν ισότιμοι πολίτες της υφηλίου και, ναι, αισθανθήκαμε ψήγματα εθνικής υπερηφάνειας. Αναζητήσαμε τους αμφισβητίες της προολυμπιακής περιόδου και τους τρίψαμε το θαύμα μας στα μούτρα. Είδαμε την τερατούπολη να αποκτά ανθρώπινο πρόσωπο και τους επισκέπτες να απολαμβάνουν κάθε στιγμή. Γουρλώσαμε τα μάτια από έκπληξη όσο τα λεωφορεία έρχονταν στην ώρα τους και τα ταξίμετρα δούλευαν χωρίς να κλέβουν.
Πανηγυρίσαμε τα μετάλλια που κατέκτησαν όμορφα, άγνωστα στο ευρύ κοινό Ελληνόπουλα. Καμαρώσαμε τα όμορφα, σύγχρονα στάδια που μας υποδέχθηκαν σαν διαστημόπλοια του 21ου αιώνα.
Χειροκροτήσαμε την ήττα της παρακμής και κουνήσαμε το μαντήλι στο χουλιγκαναριό.
Λίγο ακόμα και θα το είχαμε πιστέψει. Θα είχαμε πιστέψει, ότι μπορούμε. Ότι αλλάζουμε.
Έπειτα, έσβησαν τα φώτα, κάθισε ο κουρνιαχτός και κατέφτασε η λυπητερή. Η ευφορία έδωσε τη θέση της στην εφορία. Τότε και μόνο τότε, καταλάβαμε αυτό που όλοι υποψιαζόμασταν αλλά ουδείς ήθελε να ομολογήσει. Οι συνήθεις ύποπτοι απομακρύνθηκαν με τις τσέπες ξέχειλες από χρήμα, φορτώνοντας το λογαριασμό στις πλάτες αυτών που πληρώνουν ακόμη φόρους.
Τα περισσότερα μετάλλια αποδείχθηκαν βουτηγμένα στην ντόπα. Οι αθλητικές Ομοσπονδίες χρεωκόπησαν μεμιάς, αφού οι κρατικές κάνουλες έκλεισαν μόλις κόπασε το κυνήγι του χρυσού. Οι χούλιγκανς και οι κακοποιοί επέστρεψαν δριμύτεροι στις κερκίδες, εξοβελίζοντας τα γυναικόπαιδα και τους ρομαντικούς.
Το χαμόγελο κλειδώθηκε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και ο εθελοντισμός έγινε ευγενές σπορ για τα κορόιδα. Τα στάδια-διαστημόπλοια ερήμωσαν και ρημάχτηκαν ή γκρεμίστηκαν για να γίνουν σούπερ μάρκετ. Οι ταξιτζήδες ρύθμισαν ξανά το μετρητή στην πενταπλή ταρίφα και έβαλαν σημάδι τους ανυποψίαστους τουρίστες.
Και η τερατούπολη ξανάγινε τερατούπολη, στολισμένη ωστόσο με υπερσύγχρονο μετρό και καινούριο αεροδρόμιο. Ναι, αλλά χρειάζονταν Ολυμπιακοί Αγώνες για να φτιάξουμε μετρό και αεροδρόμιο;
Ποιος τολμάει πλέον να ανοίξει συζήτηση για το 2004 και για την επαίσχυντη διακομματική «ομερτά» με την οποία σκεπάστηκαν οι αυθαιρεσίες, οι ρεμούλες και τα σκάνδαλα; Ουδείς. Οι πολιτικοί μας ταγοί προσποιούνται ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν έγιναν ποτέ, όπως –προφανώς- δεν συνέβησαν ποτέ τα εργατικά ατυχήματα που σκότωσαν δεκάδες μετανάστες μέσα στην τούρλα του «απέραντου εργοταξίου». Εικονική πραγματικότητα, σαν την «έκρηξη του ελληνικού αθλητισμού» για την οποία καυχιόταν η τότε αθλητική ηγεσία.
Ο Γκαετάνο με ρώτησε τι στάση κράτησε απέναντι στο φλέγον θέμα ο Τύπος. Δαγκώθηκα και δεν ήξερα τι να του απαντήσω. Πώς να του πω ότι πολλοί μεγαλοεκδότες φοράνε ταυτόχρονα το καπέλο του μεγαλοεργολάβου και βλέπουν τέτοιες ευκαιρίες σαν κότες που γεννούν χρυσά αυγά; Πώς να του εξηγήσω ότι το «Αθήνα 2004» φόρεσε χειροπέδες στον Τύπο προσλαμβάνοντας δεκάδες μεγαλοδημοσιογράφους και φιμώνοντας το στόμα τους με δεσμίδες χαρτονομισμάτων;
Αλλά ξέχασα. Ο Γκαετάνο Σαβατέρι είναι Ιταλός. Οι Ιταλοί ξέρουν από τέτοια. Το κανάλι όπου δουλεύει, άλλωστε, είναι γέννημα και θρέμμα του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Θα φάει η μύγα σίδερο και η μαφία ατσάλι, εάν αναλάβει η πατρίδα του Ολυμπιακούς Αγώνες.
Πριν ολοκληρωθεί η συνέντευξη, ο Γκαετάνο με ρώτησε σε ποια εφημερίδα εργάζομαι. Στην τσέπη μου είχα το απεργιακό φύλλο της Ελευθεροτυπίας, οπότε δεν ήταν δύσκολο να του εξηγήσω. Επτά μήνες απλήρωτος, απεργός, επί ξύλου κρεμάμενος, καλωσόρισες Ιταλέ συνάδελφε στην Ελλάδα του 2012 και στην κληρονομιά του 2004.
«Ήμασταν πάντως ελάχιστοι εμείς που από την πρώτη μέρα ασκήσαμε κριτική στο παράτολμο εγχείρημα», του εξήγησα. «Μας είπαν αντεθνικά στοιχεία οι αυλικοί της κυρίας. Ανθέλληνες, προδότες και Κασσάνδρες». Την έχουν ακουστά την Κασσάνδρα στο Μιλάνο; Έπρεπε να φέρω μαζί το Συρίγο, που μιλάει και καλά ιταλικά.
«Η Ελευθεροτυπία πρωτοστάτησε σε αυτήν και φυσικά λοιδορήθηκε από εκείνους που έφαγαν με χρυσά κουτάλια», είπα. «Σήμερα, αισθανόμαστε δικαιωμένοι».
Τέτοια δικαίωση, όμως, καλύτερα να μας έλειπε.
Πόντος και Αριστερά 
[…] Από: https://pontosandaristera.wordpress.com/2014/08/25/2004/#more-17035 […]