-Τιμώντας τον Νίκο Βαβούδη

Την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου το ΚΚΕ του Μανταμάδου θα τιμήσει τον αγωνιστή Νίκο Βαβούδη στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Ο Βαβούδης υπήρξε ένας ήρωας του επαναστατικού κινήματος, διπλό τραγικό θύμα εκείνης της εποχής. Από τη μια του εξαρτημένου αμερικανόδουλου μετεμμφυλιακού κράτους και από την άλλη της αυταρχικής, προσωπολατρικής δομής του ΚΚΕ που ήταν αποτέλεσμα της αντίληψης του Κόμματος Νέου Τύπου (που στο όνομα της αποτελεσματικής δράσης, μετέτρεπε τις επαναστατικές οργανώσεις σε ασφαλίτικες φυλακές των αγωνιστών).

Για τον ήρωα Νίκο Βαβούδη δείτε παρακάτω το κείμενο του Δημήτρη Παλαιολογόπουλου με τίτλο: Νίκος Βαβούδης: Ο αγωνιστής του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου που επέστρεψε στην Ελλάδα… για να τιμωρηθεί

Δυστυχώς, έπρεπε να περάσουν 60 χρόνια από τον ηρωικό θάνατό του για να «αντιληφθούν» οι κομματικοί συντοπίτες του στον Μανταμάδο, ότι ο Βαβούδης δεν ήταν προδότης, ούτε χαφιές, ούτε την είχε κοπανήσει για την Αμερική, τρώγωντας «με γυναίκες τα λεφτά της προδοσίας».

Γιατί ως γνωστόν, μετά τη δραματική αυτοκτονία του στηην κρύπτη με τον παράνομο ασύρματο και τη σύλληψη των Μπελογιάννη-Πλουμπίδη, ο σύντροφος (τότε Γ.Γ.)  Νίκος Ζαχαριάδης δήλωσε στο ραδιοφωνικό σταθμό «Ελεύθερη Ελλάδα»:   «δεν σκοτώθηκε αλλά φυγαδεύτηκε στην Αμερική και τρώει με γυναίκες τα λεφτά της προδοσίας«.

Σήμερα η ομάδα που κατέχει τη σφραγίδα του ιστορικού ΚΚΕ αποφάσισε να αποκαταστήσει κομματικά τους θύτες και τα θύματα μαζί. Τον Ζαχαριάδη απ’ τη μια και τους Βελουχιώτη και Βαβούδη απ’ την άλλη. Γι αυτό το γεγονός, δείτε την ανάρτησή μας :  4  δηλώσεις  του  Νίκου  Ζαχαριάδη

 Άραγε θα έχει την ίδια τόλμη να αποκαταστήσει και τα δεκάδες αθώα μέλη του που είχαν καταφύγει στην ΕΣΣΔ κατά το Μεσοπόλεμο και έπεσαν θύματα του σταλινικού μολώχ, είτε εκτελεσμένοι ως εθνικιστές ή τροτσκιστικο-μπουχαρινικοί αμέσως μετά τη σύλληψή τους είτε ως κρατούμενοι στα αποτρόπαια στρατόπεδα συγκέντρωσης της Σιβηρίας.

Εμείς ως ιστολόγιο χαρίζουμε στους συντρόφους του Μανταμάδου που -έστω 60 ολόκληρα χρόνια μετά αποφάσισαν ότι ο συντοπίτης τους Βαβούδης δεν ήταν προδότης– το τραγούδι του Μπεζεντάκου, που κι αυτός ήταν άλλο ένα θύμα του Πατερούλη, του Στάλιν -που με τιμές αποκαταστάθηκε, ο Πατερούλης, στο 18ο Συνέδριο του Κόμματός τους- ώστε κάθε φορά που το τραγουδούν να αναλογίζονται πόσους ακόμα αγωνιστές πρέπει να αποκαταστήσει το τιμημένο ΚΚΕ:

  

Νίκος Βαβούδης: Ο αγωνιστής του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου που επέστρεψε στην Ελλάδα… για να τιμωρηθεί

του Δημήτρη Παλαιολογόπουλου

Θα προσπαθήσω να ξεδιπλώσω τη ζωή και την αγωνιστική σταδιοδρομία του Νίκου Βαβούδη. Αυτός επέστρεψε στην Ελλάδα, δεν έπεσε στην Ισπανία σε δυσμένεια, αλλά είχε εδώ ένα τραγικό τέλος κι έναν ακόμα πιο τραγικό μεταθανάτιο διασυρμό.

Ο Νίκος Βαβούδης γεννήθηκε στη Ρωσία στις αρχές του περασμένου αιώνα, από μάνα Ρωσίδα κι από πατέρα Έλληνα. Ο πατέρας του Στρατής καταγόταν από το Μανταμάδο της Μυτιλήνης, αλλά όπως πολλοί συντοπίτες του, ξενιτεύτηκε και βρέθηκε στη Ρωσία. Εκεί παντρεύτηκε και γεννήθηκε ο γιος του κι εκεί έζησε τα πρώτα παιδικά του χρόνια. Λίγο αργότερα όμως η οικογένεια επέστρεψε στη Μυτιλήνη και φαίνεται πως εκεί παρέμεινε για πάντα.

Ο Νίκος Βαβούδης ήταν ένας ζωηρός και ανήσυχος νέος, όπως τον θυμούνται οι παλιοί συμπατριώτες του. Από μικρός άρχισε να δουλεύει. Είχε ειδικευτεί στο επάγγελμα του βυρσοδέψη. Παράλληλα όμως μυήθηκε στην κομμουνιστική ιδεολογία και ξεκίνησε την πολιτική του δραστηριότητα. Εκεί άρχισαν και οι πρώτες διώξεις του, επειδή όμως διαδόθηκε ότι μαζί με άλλους άνοιξαν κάποιες αποθήκες με τρόφιμα και δημητριακά και τα μοίρασαν στους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας μετά την καταστροφή του 1922.

Δεν παρέμεινε όμως για πολύ στη Μυτιλήνη. Ήρθε στον Πειραιά γύρω στο 1925, όπου και πάλι έπιασε δουλειά σε βυρσοδεψείο. Παράλληλα όμως ανέπτυξε σοβαρή συνδικαλιστική και πολιτική δραστηριότητα μέσα από τις γραμμές του Κομμουνιστικού Κόμματος με το ψευδώνυμο «Γεράσιμος». Για ένα διάστημα μάλιστα γύρω στα 1929, καθοδηγητής του ήταν το γνωστό στέλεχος εκείνης της εποχής Γιάννης Ιωαννίδης. Για τους συνδικαλιστικούς του αγώνες αναδείχθηκε ένας από τους πιο γνωστούς συνδικαλιστές του Πειραιά, γι’ αυτό και οι εργάτες τον κάμανε γραμματέα του Εργατικού Κέντρου.

Λίγον καιρό αργότερα, στα 1931, βρέθηκε κρατούμενος στις φυλακές της Αίγινας, όπου και παρέμεινε ώς το 1934. Τότε με τη βοήθεια των φυλακισμένων, αλλά και των οργανώσεων του Πειραιά, κατόρθωσε μαζί με άλλους 7 συντρόφους του (Σακαρέλος, Φλαράκος, Δερβίσογλου, Δουλγέρης, Θωμόζος και Κλειδωνιάρης) να δραπετεύσουν να έρθουν κρυφά στον Πειραιά και με ένα γκαζάδικο καράβι να βγούνε στην Οδησσό. Στη συνέχεια πήγε στη Μόσχα, όπου, όπως όλοι οι φυγάδες κομμουνιστές, μπήκε στη διάθεση της Τρίτης Διεθνούς.

Όταν ξέσπασε το φράνκικο πραξικόπημα στην Ισπανία και η Δημοκρατία χρειάστηκε βοήθεια τόσο σε άψυχο υλικό όσο και σε έμψυχο, τότε που τρέξανε εθελοντές από όλο τον κόσμο να τη βοηθήσουν, ανάμεσα στην ομάδα των Ελλήνων που πήγαν από τη Σοβιετική Ένωση ήταν και ο Βαβούδης. Στην Ισπανία έμεινε σχεδόν ώς το τέλος του Πολέμου, σαν πολιτικός καθοδηγητής των Ελλήνων. Ήταν το δεξί χέρι του Σακαρέλου, που τον αναπλήρωνε όταν χρειαζόταν. Ήταν, θα λέγαμε, ο δεύτερος γραμματέας της κομματικής οργάνωσης των Ελλήνων αγωνιστών της Ισπανίας. Για αρκετό καιρό έμενε στη μικρή πόλη Αλμπάθετε, που τότε ήταν το κέντρο εκπαίδευσης αλλά και κατάταξης των εθελοντών.

Με την κατάρρευση της Ισπανικής Δημοκρατίας και αφού πέρασε όπως όλοι από ένα γαλλικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, επέστρεψε στη Σοβιετική Ένωση και τέθηκε πάλι στη διάθεση της Κομμουνιστικής Διεθνούς, παίρνοντας και την ανάλογη κατάρτιση στην παράνομη δουλειά και ιδιαίτερα στον χειρισμό ασυρμάτων. Στο μεταξύ παντρεύτηκε με την πρώην σύζυγο του Έλληνα κομμουνιστή Κώστα Φυλακτόπουλου, που είχε συλληφθεί από τη σοβιετική αστυνομία και είχε εξοριστεί στη Σιβηρία. Δεν φαίνεται να απέκτησαν παιδιά.

Το καλοκαίρι του 1944 ήρθε στην Ελεύθερη Ελλάδα η σοβιετική αποστολή. Πιο συγκεκριμένα, τη νύχτα στις 25 προς τις 26 Ιουλίου, στο αντάρτικο αεροδρόμιο της Νεράιδας που βρίσκεται στη δυτική Θεσσαλία, προσγειώθηκε ένα σοβιετικό αεροπλάνο προερχόμενο από το Μπάρι της Ιταλίας, φέρνοντας οκτώ Σοβιετικούς αξιωματικούς και μαζί με δύο Γιουγκοσλάβους και έναν Έλληνα, τον Νίκο Βαβούδη.

Επικεφαλής της αποστολής ήταν ο αντισυνταγματάρχης Τσερνίκοφ (ψευδώνυμο Νικολάεφ) που σε παλαιότερα χρόνια δούλευε στη σοβιετική πρεσβεία της Αθήνας. Τους περίμενε σύσσωμη σχεδόν η ηγεσία του ΚΚΕ αλλά και του ΕΛΑΣ, πήραν μέρος στη συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου με αντικείμενο τη «Συμφωνία του Λιβάνου» που έγινε την επομένη και φαίνεται πως συνέβαλαν αποφασιστικά στην αποδοχή των όχι και τόσο ευνοϊκών όρων αυτής της συμφωνίας…

Όσο για τον Βαβούδη, που όπως είδαμε ήταν γνωστός από παλιά, τόσο ο Γιάννης Ιωαννίδης όσο και ο Πέτρος Ρούσος, ομολογούν ότι μίλησαν μαζί του και ενημέρωσε το Πολιτικό Γραφείο του κόμματος για πρόσφατα -ίσως και για πρόσωπα- που αφορούσαν τη χώρα μας.

Η σοβιετική αποστολή παρέμεινε στην Ελλάδα και μετά την αποχώρηση των Γερμανών και των ερχομό των Άγγλων, παρακολουθώντας από κοντά την εξέλιξη της κατάστασης. Ακόμα και στις δραματικές μέρες της εμφύλιας σύγκρουσης του Δεκεμβρίου του 1944 και την ωμή επέμβαση του Αγγλικού στρατού, ήταν παρόντες και σίγουρα θα δίνανε «συμβουλές». Ο Ποπόφ μάλιστα πήρε μέρος ως παρατηρητής και στη σύσκεψη που έγινε στο ξενοδοχείο της «Μεγάλης Βρετανίας» με την παρουσία και του Ουίστον Τσώρτσιλ.

Μαζί με τους Σοβιετικούς κατέβηκε και ο Βαβούδης στην Αθήνα. Εδώ αντάμωσε και πάλι παλιούς φίλους και συντρόφους, αλλά και συμπατριώτες του Μυτιληνιούς. Πριν από τον Δεκέμβρη όμως στάλθηκε στη Βουλγαρία, όπου ήρθε σ’ επαφή με το βουλγαρικό κόμμα, ακόμα και με τον ίδιο το Δημητρόφ όπως φαίνεται. Από εκεί σ’ όλο το διάστημα της Δεκεμβριανής επικοινωνία, με τον τότε γραμματέα του ΚΚΕ Γιώργη Σιάντο, για τα τεκταινόμενα στην Αθήνα. Έτσι μαθαίνουμε μεταξύ των άλλων πως ο «παππούς», δηλαδή ο Δημητρόφ, είχε τη γνώμη πως οι Έλληνες δεν έπρεπε να τραβήξουν το σχοινί…

Δεν είναι γνωστό πόσο καιρό παρέμεινε ο Ν. Βαβούδης στη Βουλγαρία. Στα 1947 όμως βρίσκεται και πάλι στην Αθήνα, παράνομος τούτη τη φορά. Εδώ, με τη βοήθεια του κόμματος φυσικά, εξασφάλισε ένα σπίτι στην Καλλιθέα (ήταν της οικογένειας του Νίκου Καλούμενου) όπου και εγκαταστάθηκε. Στο υπόγειο του σπιτιού, με τη βοήθεια και του ιδιοκτήτη, κατασκεύασε μια κρύπτη και εγκατέστησε ασύρματο, που τον λειτούργησε ο ίδιος.

Έτσι κατά τη διάρκεια του εμφύλιου, αλλά και στη συνέχεια, κράταγε σ’ επαφή την οργάνωση του ΚΚΕ της Αθήνας που βρισκόταν σε βαθιά παρανομία με την ηγεσία του Κόμματος που βρισκόταν στις ανατολικές χώρες. (Για τον ίδιο σκοπό υπήρχε κι ένας δεύτερος ασύρματος εγκατεστημένος σε σπίτι της Γλυφάδας).

Η ανακάλυψη και των δύο ασυρμάτων έγινε τον Νοέμβρη του 1951, όταν η παράνομη οργάνωση της Αθήνας είχε δεχθεί σοβαρό πλήγμα με τη σύλληψη του Νίκου Μπελογιάννη και αρκετών ακόμα στελεχών του Κομμουνιστικού Κόμματος. Λέγεται βέβαια πως είχε επισημανθεί η ύπαρξή τους από πολύ πιο νωρίς και παρακολουθούνταν οι εκπομπές τους.

Όπως και να ‘χει, πάντως, αφού πρώτα ανακαλύφθηκε ο ασύρματος της Γλυφάδας και συλλάβανε τον χειριστή του Ηλία Αργυριάδη, την επομένη στις 14 Νοέμβρη, με τη βοήθεια και ενός αμερικάνικου ελικοπτέρου, εντόπισαν τελικά και το σπίτι της Καλλιθέας, που βρισκόταν ο άλλος ασύρματος. Όταν ο Βαβούδης είδε πως το σπίτι ήταν περικυκλωμένο και δεν υπήρχε άλλη λύση, αφού προσπάθησε να κάψει όσα χαρτιά θεωρούσε πως δεν έπρεπε να πέσουν στα χέρια της ασφάλειας, έδωσε τέλος στη ζωή του με δύο πιστολιές στο κεφάλι.

Ήταν ένα τέλος που ταίριαζε σ’ έναν αγωνιστή που είχε αφιερώσει τη ζωή του στον διεθνισμό και τις πανανθρώπινες αξίες.

Με την ανακάλυψη και του τελευταίου ασύρματου και την αυτοκτονία του Βαβούδη κόπηκε και κάθε επαφή όσων παράνομων είχαν απομείνει με την ηγεσία του κόμματος στο εξωτερικό. Το σοβαρότερο όμως ήταν πως αυτή η ιστορία προδίκαζε και το αποτέλεσμα της δίκης του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του, που δεν γλύτωσαν το εκτελεστικό απόσπασμα.

Από την άλλη μεριά ο Ζαχαριάδης και η ομάδα που τον τριγύριζε άρχισαν να εκτοξεύουν τόνους λάσπης κατά του Νίκου Βαβούδη λέγοντας πως ήταν πράκτορας του εχθρού και πως δεν αυτοκτόνησε αλλά φυγαδεύτηκε στην Αμερική, ξεκοκαλίζοντας με γυναίκες τα λύτρα της προδοσίας του!…

Αρκετά χρόνια αργότερα, στα 1958, ο αγώνας «αποκαταστάθηκε» σιωπηρά – ντροπαλά, λες και του κάναμε χάρη… Και τούτο για να μην ανασκαλεύονται καταστάσεις για τις οποίες δεν ευθυνότανε μονάχα «ο μεγάλος αρχηγός» αλλά και άλλοι όσοι τον περιτριγύριζαν…