-Μια (ποντιακή) βραδιά στην Αθήνα

Η Αθήνα είναι μια περίεργη πόλη! Χωρίς ιστορική συνέχεια, αποτέλεσμα της ανάγκης για ιδεολογική νομιμοποίηση της νεαρής (κάποτε) Ελλάδας, μεγενθυμένη μέσα από συνεχείς καταστροφές (Μικρασιατική Καταστροφή, Εμφύλιος, Χούντα), φιλοξενεί το μισό πληθυσμό της χώρας δημιουργώντας μια πρωτοφανή και εξόχως ανώμαλη κατάσταση. Η «ομορφιά» στην Αθήνα βρίσκεται στην ποικιλία της. Δεν είναι μια ενιαία πόλη και δεν μπορεί να διαμορφώσει πληθυσμό με ισχυρή ταυτότητα. Υπάρχουν -μέσα στην Αθήνα-δεκάδες μικρότερες πόλεις, η μια μέσα στην άλλη ή, η μια πλάι στην άλλη, με μηδενικό βαθμό επικοινωνίας… Μέσα όμως στο αθηναϊκό «χάος» υπάρχουν κάποιες εξαιρετικές στιγμές… και ευτυχώς όχι σπάνιες. Τέτοια ήταν η βραδιά του Σαββάτου, στις 12 του Μάη του 2007!

Ξεκινώντας απ’ τους «Αργοναύτες-Κομνηνούς«, με το αφιέρωμα στον θεατράνθρωπο Πόλυ Χάϊτα και στη συνέχεια με το θεατρικό έργο «Θεού πλάσμαν εν’ κι ο φτωχόν«, και τελειώνοντας στο «Κορτσόπον«, σε μια ιδιαιτέρως έντονη χορευτικά βραδιά.

 Η περιπλάνηση ξεκίνησε από την Καλλιθέα, από τους «Αργοναύτες-Κομνηνούς«. Τιμήθηκε το έργο του Πόλυ Χάιτα, ενός μεγάλου σκηνοθέτη που πέθανε στις 5 Αυγούστου του 1987 στην Καλλιθέα Αττικής. Ο Χάϊτας είχε γεννηθεί στα Κοτύωρα του Πόντου. Είχαν μεταναστεύσει οικογε- νειακά στη Ρωσία, πριν τη Γενοκτονία. Στη σοβιετική εποχή πρωτοστάτησε στην πολιτιστική επανάσταση των Ελλήνων της Σοβιετικής Ένωσης. Ανέλαβε σκηνοθέτης στο φημισμένο Ελληνικό Τμήμα του Κρατικού Θεάτρου της Αμπχαζίας στο Σοχούμι. Στην Ελλάδα ήρθε ως πρόσφυγας το 1939, ενώ είχε ξεκινήσει η ρατσιστική αντιμειονοτική πολιτική του σταλινισμού. Έκλεισαν τότε τα ελληνικά σχολεία, όπως και τα θεάτρα, οι εφημερίδες κ.λπ. Καταργήθηκαν οι Αυτόνομες Σοβιετικές Ελληνικές Περιοχές. Η πλειονότητα των (καθεστωτικών) διανοουμένων βρέθηκε εκτοπισμένη στη Σιβηρία. Όσοι μπόρεσαν,  πήραν το δρόμο της προσφυγιάς για την άξενη «μητέρα-πατρίδα«, την Ελλάδα.  Και μεταξύ τους και ο Πόλυς Χάιτας! 

Στο πλαίσιο του αφιερώματος παρουσιάστηκε στο κατάμεστο από κόσμο θέατρο, το έργο του Οστρόφσκι που διασκεύασε στην ποντιακή διάλεκτο ο Πόλυς Χάιτας με τίτλο «Θεού πλάσμαν εν’ κι ο φτωχόν» σε σκηνοθεσία του Κώστα Διαμαντίδη. Ο Διαμαντίδης, λογοτέχνης ο ίδιος και βαθύτατα πολιτικοποιημένος με το ΝΑΡ, γράφει για τη θεατρική αυτή απόπειρα:  «Διαλέξαμε να υπηρετήσουμε την τέχνη του θεάτρου, με σεμνότητα αλλά και με αφοσίωση, με όνειρο και λογισμό. Είμαστε μια ομάδα καθημερινών ανθρώπων, νέοι και ώριμοι, άντρες και γυναίκες, που δεν μας βολεύει ο ρόλος του παθητικού καταναλωτή, του χρήστη, του ψηφοφόρου, του οπαδού. Στόχος μας δεν είναι να ξεχωρίσουμε από την αγέλη, να φορέσουμε το φωτοστέφανο του καλλιτέχνη, αλλά, μέσα από την τέχνη, το θεατρικό λόγο να καταλάβουμε την εποχή μας, τον εαυτό μας και το ρόλο μας στην κοινωνία…   

….Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, όλα, ή σχεδόν όλα,  ζυγίζονται με το καντάρι της αγοράς, του κέρδους, της ανταπόδοσης, γι αυτό και η κατεστημένη τέχνη της εποχής μας, παρά τον επιφανειακό κοσμοπολιτισμό της, έχει τη σφραγίδα του επαρχιωτισμού. Με την επιλογή μας να ανεβάσουμε το έργο του Οστρόφσκι «Θεού πλάσμα έν’ κι ο φτωχόν», διασκευασμένο και μεταφρασμένο στην ποντιακή διάλεκτο από τον μεγάλο Πόντιο θεατράνθρωπο Πόλυ Χάιτα, χτίζουμε ένα γεφύρι θεμελιωμένο στις αξίες του πανανθρώπινου (και όχι μόνο του ρωσικού ή του ποντιακού) πολιτισμού…..» 

[Σε επόμενα ποστ θα αναφερθούμε αναλυτικά στον Πόλυ Χάιτα, στο ελληνικό σοβιετικό θέατρο του μεσοπολέμου, στο διαλεκτικό θέατρο, αλλά και στη συγκεκριμένη παράσταση που σκηνοθέτησε ο Κώστας Διαμαντίδης.] 

 

————————————————————————- 

 

  

Στη συνέχεια η βραδιά συνεχίστηκε, μέχρι το πρωι της Κυριακής, στο «ποντιακόν κέντρον Κορτσόπον» του Νίκου Ζουρνατζίδη και του Δημήτρη Τριανταφυλλίδη, που βρίσκεται στην οδό Πειραιώς, στο ύψος του Μοσχάτου.

Ένα από τα παλιότερα ποντιακά κέντρα  του λεκανοπεδίου, το «Κορτσόπον» έχει να επιδείξει λαμπρές δάφνες (εξαιρώντας φυσικά τα λαϊκά ή σκυλάδικα ένθετα στο πρόγραμμά του) όσον αφορά τη στήριξη και την προώθηση του αυθεντικού ποντιακού τραγουδιού.

Ήταν ένα εξαιρετικό πρόγραμμα του τέλους της σεζόν, που συμμετείχαν στο τραγούδι οι Γιώργος και Λάζος Ιωαννίδης, ο Γιάννης Κουρτίδης, ο Παναγιώτης Θεοδωρίδης, στο αγγείον και τη φλογέρα ο Γιάννης Αραματανίδης και στη λύρα ο Γιωργούλης Κουγιουμτζίδης. 

Εκατοντάδες, κυριολεκτικά -και κυρίως άτομα μικρής ηλικίας- συμμετείχαν σε μια διονυσιακή  γιορτή, με τους έντονους ροκ ποντιακούς ρυθμούς, που τέλειωσε κατά τις 8 το πρωί της Κυριακής.